________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સાંસારિક સુખ, વળી આ જગત મિથ્યા છે, જગતના સર્વેય પદાર્થો નાશવંત છે, વસ્તુ માત્ર પીગલિક છે. તેથી કોઈ વસ્તુ પ્રાપ્ત થાય તોયે શું ? અને ના પ્રાપ્ત થાય તે શું ? તેનો હર્ષ કે શેક એ અજ્ઞાન જ ગણી શકાય. ખરો આનંદ તો જ્યારે હૃદયમાં સાચી શક્તિ પ્રગટ થાય છે, ત્યારે જ ખરો આનંદ-સુખ પ્રાપ્ત થયું ગણાય છે. જ્યારે આપણે આપણું સ્વરૂપનું જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી શકીએ ત્યારે જ આપણને ખરા આનંદનું જ્ઞાન પ્રાપ્ત થાય છે. જ્યાં સુધી અંતરની શાન્તિ પ્રાપ્ત થતી નથી, ત્યાં સુધી જે ખરો આનંદ છે, તેનું જ્ઞાન થતું નથી.
મનુષ્ય વ્યવહારમાં જ રહીને પિતાને જે કાર્ય કરવાનું છે, તે કાર્ય અવશ્ય કરવું જ જોઈએ. તે કાર્ય પિતાનું જ છે, એમ સમજવાની આવશ્યકતા હેવી જોઈએ. પાણી માત્ર પિતાના આત્માવત છે, એ જ્યારે આપણને ખ્યાલ આવે છે, ત્યારે જે આત્માને પ્રેમ સર્વે પ્રાણ માત્ર પ્રતિ દર્શાવાય છે અને ત્યારે જ ખરે આનંદ પ્રાપ્ત થયે માની શકાય.
ઉપરોકત જ્ઞાન મનુષ્યને પ્રાપ્ત થયા બાદ સર્વે મનુષ્યને જગતને મિથ્યા મેહ, મારૂં-તારૂં એ અહંકાર નાશ પામે છે. કઈ વસ્તુ પ્રાપ્ત થાય તો તે વસ્તુ પોતાની છે, એ મિથ્યા મોહ રહેતો નથી, તેમજ એક વસ્તુનું અસ્તિત્વ થતાં તે વસ્તુ પિતાની ન હતી; તે પછી તેને શેક શા માટે કરે ? એ પ્રમાણે આપણે આત્મા માને તે જ દુ:ખ થતું નથી. દુઃખ માત્ર મમત્વમાં જ૨ હેલું છે.
આપણે જે કાર્ય કરીએ છીએ તે સુખ તેમજ દુ:ખ બને અર્પનારાં છે. પ્રથમ મનુષ્ય પોતાની વર્તણૂક ન સુધારી શકે ત્યાં સુધી પિતે આગળ ન જ ધપી શકે ! આચારવિચાર સુધરે તે માટે સદા ઉચ્ચ વિચારોનું સેવન કરવાની આવશ્યક્તા ગણાય જ. વ્યવહારમાં પણ આપણને તેમજ અન્ય જિનેને આનંદ મળે તે જ પ્રમાણે વર્તન ચલાવવું જોઈએ. જયાં સુધી આપણામાં પરમાત્માના અંશે ઉતરી શકતાં નથી, ત્યાં સુધી મનુષ્યમાં સદ્વર્તનનાં વિચારો આવતાં નથી. આપણે જે કાર્ય કરીએ છીએ, કરવાના છીએ, તે કાર્ય ઉપર બહુ જ મંથન કરી, ત્યારપછી તે કાર્યને અમલ કરવો જોઈએ; જેથી અન્યને તે કાર્યો અઘટિત ન લાગતાં સુખમય નિવડે, અને આપણને સુખ તથા આનંદ પ્રાપ્ત થાય ! ! !
જે કાર્ય આપણે કરીએ તેનું ફળ આપણે જ ભેગાવવાનું છે. તેનું પરિણામ સુખી કે દુખી (?) આવશે તે આપણે તે કાર્ય કરતાં, પ્રથમથી જ મંથન કરવું જોઈએ. મનુષ્ય જગતમાં દ્રવ્ય પ્રાપ્ત કરવા માટે જન્મ પામ્યાં નથી, પરંતુ બીજાં અનેક કર્તવ્ય કરવા માટે જન્મ લેવાની તેમને ફરજ પડે છે.
For Private And Personal Use Only
