Atmanand Prakash Pustak 032 Ank 04

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 7

સત્ય જ્ઞાનનું રહસ્ય. પણ સંભવનીય ન હોવાથી સત્ય સુખની પ્રાપ્તિ શકય નથી. કેઈ પણ મનુષ્ય ભૌતિકવાદી બની કુદરતી રીતે જ દુઃખી થાય છે. આથી ભાતિકવાદનાં સાહછક પરિણામ રૂપ દુઃખ માટે ભૌતિકવાદી પોતે જ દેષપાત્ર છે. એ દુખે માટે બીજાઓ ઉપર દોષારોપણ કરવું એ સર્વથા અયુકત છે.
પળેપળે પ્રભુત્વ પ્રાપ્ત કરવા માટે ઝંખના કરવી અને તે માટે હાદિક પ્રયત્ન સેવ એ દરેક મનુષ્યનું કર્તવ્ય છે, એ આ ઉપરથી સહજ સમજી શકાશે. પ્રભુત્વના માગ વિના દુઃખથી મુકિત અને સુખની પ્રાપ્તિ કદાપિ સંભવી શકે નહિ. પ્રભુત્વને પંથે ઈહલૌકિક ( દુન્યવી) વસ્તુઓનાં સુખ કરતાં અનંતગણે ઉત્કૃષ્ટ હાઈને એ માર્ગે જ સંચરવું એ જ પરમ કલ્યાણકારી છે. પ્રભુત્વથી પર કોઈ અન્ય પંથે જવામાં મનુષ્યને ઘોર દુર્દશા પ્રાપ્ત થાય છે. વિષયવિલાસ આદિમાં કાળક્ષેપ કરનાર મનુષ્ય પરમ કલ્યાણમાર્ગથી સ્વયમેવ વિમુખ બને છે. આથી ધર્મ જીવનની પળેપળનું મહામૂલ્ય ગણી દરેક મનુબે ધર્મમાર્ગેજ પ્રવર્તવું ઘટે છે. ધર્મમાર્ગ એ જ ખરૂં જીવન અને તરણોપાય છે. મનુષ્યને મૃત્યુઘંટ વાગતા અટકાવવાને તે રાજમાર્ગ છે. અધિક શું?
દરેક સદ્ધર્મપ્રેમીએ પિતાના આદર્શને સુનિશ્ચિત રાખી એ આદર્શને નિશ્ચયપૂર્વક વળગી રહેવું જોઈએ. પિતાના પરમ દયેયનું સ્વરૂપ સુંદર રીતે સમજાયું હોય તે ગમે તેવાં પ્રલોભનથી પણ ખરા આદર્શપ્રેમી ઉપર તેની કશી અસર થતી નથી. વળી પિતાના પરમ ધ્યેયનું સત્ય સ્વરૂપ યથાર્થ રીતે જાણનાર સદ્ધર્મપ્રેમીઓને બીજાઓની દેરવણીની પણ અપેક્ષા રહેતી નથી. તેમને માર્ગદર્શનની જરૂર જ ન રોડે. આદર્શના યથાર્થ જ્ઞાનવાળા પુણવંત મનુષ્ય પિતાને કલ્યાણ-માર્ગ જાતે જ શોધી લે છે. કલ્યાણ-માર્ગનાં અન્ધીક્ષણમાં તેમને બીજાઓની સહાય લેવાનું અનાવશ્યક જ થઈ પડે છે.
પરમ દયેયની પ્રાપ્તિ એ જ મનુષ્ય માત્રનું લક્ષ્યબિન્દુ હોવું જોઈએ. એ ધ્યેયની સિદ્ધિ માટે મનુષ્ય સતતું પ્રયત્ન કરવા જોઈએ. કોઈ શુદ્ર કે નિકૃષ્ટ કેટીના ધ્યેયથી કેઈપણ પ્રકારને ખરો અર્થ ન સરે એ દરેક મનુષ્ય સમજવું જોઈએ. એવું કઈ પણ ધ્યેય એક પ્રકારની ભિક્ષાવૃત્તિ હોવાથી તે કદાપિ ઈષ્ટ ન જ હેઈ શકે. મનુષ્યનું પરમ ધ્યેય એવું હોય જેમાં દુઃખ, દારિદ્ર આદિને સ્થાન જ ન હોય. આવું પરમ દયેય તે પ્રભુત્વનાં દયેયમાં છે. બીજાં સર્વ દયેમાં ભિક્ષાવૃત્તિ છે, માટે પ્રભુત્વનાં પરમ ધ્યેયને જ ગ્રહણ કરી એ બેયની સિદ્ધિને સંપૂર્ણ અનુરૂપ જીવન વ્યતીત કરવું એજ ખરૂં ધન્ય જીવન