Atmanand Prakash Pustak 032 Ank 04

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 6

શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. મહાત્માઓએ અધઃપતનયુક્ત જનતાને ઉપદેશ આપે; પણ જનતા વિષયવિલાસમાં એટલી તે નિમગ્ન થઈ ગઈ હતી કે સદ્ધર્મના દીવ્ય બોધના સંબંધમાં જનતાની ઉપેક્ષા પારાવાર વધી ગઈ. રોગ, ભકિત, તપ, આમનિધ એ સર્વ જનતા સાવ ભૂલી ગઈ. મહાત્માઓના પરમ બંધમાં જનતાને કંઈ રસ રહ્યો નહિ. આમ નાસ્તિકવાદને પંથે વળતાં જનસમૂહનું દિનપ્રતિદિન ઘોર અધઃપતન થવા લાગ્યું. દુનીયા દિનપ્રતિદિન દુખસાગરમાં નિમગ્ન થવા માંડી.
ધર્મમાર્ગથી વિમુખ બની માનસિક દુઃખ અને માનસિક વ્યાધિઓથી અત્યંત પીડિત થયેલી જનતાને આ અનુકંપનીય સ્થિતિમાં, દુઃખમુકત થવા માટે કઈ સરલ અને સંઘે ઉપાય જોઈતો હતો. આ સરલ ઉપાય જે કઈ બતાવે તેનું જ શરણ લેવા લેકે ઉત્સુક બન્યા હતા. જનસમૂહની આ વિચિત્ર મનોદશાને કારણે અલ્પજ્ઞાનવાળા મનુષ્યએ ધર્મને નામે અા જમાવ્યા. ક્ષુલ્લક જ્ઞાનવાળા મનુષ્યના ધર્મને નામે અનુયાયીઓ ઉભરાઈ નીકળ્યા. આવા ધર્મવેષ ધારીઓમાં કોઈથી કંઈ ચમત્કાર થઈ જતો તો તેના મતપ્રચારને અપૂર્વ વેગ મળતો. આ પ્રમાણે ખરો ધર્મ ભૂલાવા લાગે. લોકેને સદ્ધર્મમાં બીલકુલ રસ ન રહ્યો. ધર્મને નામે અધર્મરૂપ બની ગયાથી, ધર્મ અનેક રીતે ઉપહાસરૂપ બને. ઈશ્વર, પ્રભુત્વસિદ્ધિસ્થિતિને આદર્શ એ સર્વ લકોને અસત્ય કલ્પના રૂપ ભાસવા લાગ્યું. ઈશ્વર કે પ્રભુત્વનું મૂલ્ય લોકોને મન કેડીનું પણ ન રહ્યું. જનતા પૈસાની પૂજારી બન્યાથી ભક્તિભાવના સાવ વિનષ્ટ થઈ. દ્રવ્ય અને જડવાદની સત્તા વિશેષ જામ્યાથી પ્રભુત્વને આદર્શ છેક વિસરાઈ ગયે. દુનીયામાં પ્રભુનાં રાજ્યને બદલે શયતાન અને તેના સહચરોનું અધિરાજ્ય થયું.
જગતની વર્તમાન સ્થિતિ આજે પણ એવી જ છે. આજે દુનીયા જડવાદમાં ડુબી ગઈ છે, મૂડીવાદે ઘર ઘાલ્યાં છે. લોકોની વિષય વિલાસવૃત્તિનું તો પૂછવું જ શું? છતાંયે પૈસાપૂજા, નાસ્તિકતા અને વિષયવિલાસને પરિ. ણમે લેકે દુઃખ અને ઉદ્વેગને અનુભવ કરે છે એટલે પોતાનાં ભાગ્યના સંબંધમાં વિવિધ રીતે શેક કરે છે. કેવી વિચિત્ર સ્થિતિ ? કેવી આશ્ચર્યકારી મનોદશા !
દરેક આત્મા સુખની તીવ્ર ઈચ્છાથી સ્વાતંત્ર્યનાં વિશુદ્ધ વાતાવરણની ઝંખના કરે છે, પણ નાસ્તિક વૃત્તિ અને વિષયલાલસામાં સ્વપ સ્વાતંત્ર્ય