________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
અધ્યાત્મજ્ઞાન નિરૂપણ પ્રશ્નોત્તર.
-
અધ્યાત્મ જ્ઞાનનિરૂપણ પ્રશ્નોત્તર.
( ગતાંક પૃષ્ટ ૨૧૭ થી શરૂ. ) સાતમે અધિકાર,
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૩૯
પ્રશ્ન~મુકિતમાર્ગ ( કળશના નાળવાની પેઠે ?) સદાકાળ વહેતા રહેશે અને સંસાર પણ ભવ્યશૂન્ય થશે નહિ-આ વાકય પરસ્પર વિરૂદ્ધ વચનવિલાસને લીધે સંગતિયુક્ત લાગતું નથી તેનું કેમ ?
ઉત્તર—ભગવાનનું એ વચન અસત્ય નથી પણ અલ્પબુદ્ધિવાળા જીવાના ચિત્તમાં તે બેસે નહિ એ સ્વાભાવિક છે. એ ઉપર એક લૈાકિક દૃષ્ટાન્ત છે, જે સાંભળતાં જ શ્રોતાજનેાનુ મન સ્થિર થાય તેમ છે. નદીઓના હુદ (મૂલ) માંથી નદીપ્રવાહ નીકળીને સદાકાળ સમુદ્ર ભણી વહે છે તાપણુ હ્રદા ખાલી થતાં નથી, નદીપ્રવાહ ખંધ થતા નથી અને સમુદ્ર કદી પૂર્ણ થ નથી. તેવીજ રીતે સંસારમાંથી નીકળીને ભવ્ય જીવા મુકિતમાં જાય છે તે પશુ સસાર ખાલી થતા નથી, ભવ્યજીવા ખુટતા નથી અને મુકિત ભરાતી નથી. આ ઢષ્ટાન્ત અને ક્રાન્તિકનુ ( સામ્ય ) સરખાપણું સમ્યક પ્રકારે અવલેાકન કરનારની અદ્વચનમાંજ પ્રતીતિ થશે, અન્યત્ર નહિ. બીજી પણ એક લાગુ પડતુ દષ્ટાન્ત પ્રમાણુના ઋણુકારાએ સાંભળવા યેાગ્ય છે. કેાઇ બુદ્ધિશાળી જન્મથી માંડીને મરણુ પર્યન્ત ત્રણ લેાકનાં સર્વ શાસ્ત્રોનુ, હિંદુએનાં છ દન અને યવન શાસ્રોતુ, આત્મ શક્તિથી પઠન કરતા અસંખ્ય આયુષ્ય નિર્વાહન કરે તે પશુ તેના અથ્રાન્ત પાઠથી તેનું હૃદય કદી શાસ્રદ્વારાથી પૂર્ણ થાય નઠુિં, શાસ્ત્રાદા ખુટે નહિ અને શાસ્ત્રો ખાલી થાય નિહ. તેવીજ રીતે સ'સાર. માંથી ગમે તેટલા ભવ્યેા મુકિતમાં જાય તાપણુ મુકિત પૂરાય નહિ, ભવ્ય ખુટે નહિ અને સ ંસાર ખાલી થાય નહિ. અર્થાત મુક્તિમાર્ગ અન્તરાય વિના વહેતે રહેશે આ દૃષ્ટાન્ત અને દાષ્ટાન્તિની ભાવના વિજ્ઞા (જાણુકારા) એ ચિત્તમાં ચિન્હવી લેવી અને એવાં અનેક દૃષ્ટાન્તા યાજવા.
આમા અધિકાર.
For Private And Personal Use Only
પ્રશ્ન-રબ્રહ્મનું સ્વરૂપ કેવું છે ?
ઉત્તર—પરાપકારમાં પરાયણ (તત્પુર), વીતરાગ, સર્વજ્ઞ અને સદશી આસો ( વસ્તુનું સ્વરૂપ જેવુ હાય તેવું કથન કરનારા ) એ પરબ્રહ્મનુ નિવેદન આ