________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માન પ્રકાશ,
* * * * * * *
*
* *
*
*
* *
1 Aarti
સ્ત્રીવિભાગ વાંચન.
સ્ત્રીકર્તવ્ય કેવું હોવું જોઈએ?તે હવે અહિં બતાવીએ છીએ. ઘરરૂપ રાજ્યની રાણી સ્ત્રી છે, પરંતુ ખેદની વાત છે કે તેવા પ્રકારના શિક્ષણની ખોટના અભાવે તે ઘરની અધિકારી બની શકતી નથી. એક વિદ્વાને તો એમ પણ કહેલ છે કે પતિની મર્યાદા, પતિસેવા તથા ધર્મ કર્મના આચારવિચાર અને વર્તનના વિષયનું જેને જ્ઞાન મળેલું ન હોય તેવી કન્યાને પરણાવવી તે માતપિતાનું અને કર્તવ્ય છે; છતાં લગ્ન થતાં હોવાથી આપણા દેશની સ્ત્રીઓ કોઈ ઠેકાણે દાસીના જેવી, કોઈ ઠેકાણે રમતની પુતલીના જેવી દશામાં પિતાનું જીવન ગુજારે છે. ઘર એ લક્ષમીનું નિવાસ સ્થાન છે. ગૃહિણુ એ ઘરની લક્ષમી સ્વરૂપ છે. ઘરને ધન અને જનથી પરિપૂર્ણ કરવું, વ્યવહારની જરૂરીયાત હોય તે પુરી પાડવી, ઘરની દરેક ચીજ બરાબર સાફ-સ્વચ્છ અને વ્યવસ્થિત ગોઠવવી એ સ્ત્રીનું કર્તવ્ય કર્મ છે. ગૃહિણી ધનની રક્ષક અને ખરચ તથા સંગ્રહનું મૂળ છે. જે ઉત્તમરૂપે વિભુષિત, પતિવ્રતા, પ્રિય વચન બોલનારી, કરકસરથી ખરચ કરનારી, દ્રવ્યસંગ્રહમાં પ્રયત્ન વાન, દેવગુરૂની ભકિત જેને પ્રિય હોય, આતિથ્યને સત્કાર કરનારી, ઘરને સ્વચ્છ રાખનારી“ઇંદ્રિયેને જેણે વશ કરેલ હોય, કલેશકંકાસથી દૂર રહેનારી, દયાળુ, અતિ લોભ વગરની ધર્મમાં જેનું મન લાગેલું હોય આવી સ્ત્રીઓમાં લક્રમી વાસ કરે છે. વિદ્વાન મનુષ્યએ ઘરને મુખ્ય વિદ્યાલય-શિક્ષણનું સ્થાન કહેલું છે અને પ્રથમ શિક્ષણની શરૂઆત પણ ત્યાંથી થાય છે. બાળકની ચાલચલગતનું બંધારણ અને ભવિષ્યની ઉન્નતિ એપિતા કરતાં માતાના ગુણદોષ ઉપર ખાસ આધાર રાખે છે.
ઘર એક આ સંસારમાં એક નાનું સરખું રાજ્ય છે. આ રાજ્યની અધિષ્ટાત્રી દેવી ગૃહિણું છે. રાજ્ય ચલાવવા માટે જેમ વિદ્વાન, ધનવાન, સદ્દગુણ, બુદ્ધિમાનું રાજ્યવફાદાર, રાજ્યકુશળ, વેપાર નિપુણ, ન્યાયી, ધમષ્ઠ મનુષ્પ વગેરેનું પાલન કરવાનું અને અધમી પાખંડી લોકોને યોગ્ય શિક્ષા કરી કબજામાં રાખવા. નું હોય છે, ઉપજ ખર્ચની ગણત્રી અને હિસાબ રાખ પડે છે, વગેરે અનેક કાર્યો પ્રત્યે કર્તવ્ય પરાયણ રહેવું પડે છે, તે જ પ્રમાણે ઘરરૂપી રાજ્યવહીવટ અને સંરક્ષણ કરવાના સંબંધમાં ગૃહિણીનું જ મુખ્ય કર્તવ્ય છે. અને તેના તે કર્તવ્ય ઉપર ઘરની સુખશાંતિ, ઉન્નતિને પણ સ્ત્રીના ગુણ ઉપરજ આધાર છે. આ દુ:ખમય સંસારમાં કઠોર કdવ્યકર્મ, સંસારના આધિ, વ્યાધિ અને ઉપાધિ અને કમાવા વગેરે વ્યવહારની અનેક ચિંતાથી બળઝળી ગયેલા પુરૂષને ઘર એકજ માત્ર આનંદમય અને શાંતિનું સ્થાન છે અને ગૃહિણુ એ એવા આશ્રમ સ્થાનની આનંદ આપનારી શાન્તિ દેવી છે.
For Private And Personal Use Only
