________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પ્રવ્રજ્યા ગ્રહણુવિવિધ સૂત્ર-ભાવાર્થ.
૨૧૩
રક છે, તેથો ખેાટી માયા કરવાવડે તે તે પ્રકારે મને ખેાંટુ સ્વપ્ન આવ્યું છે, તેથી મારૂં મરણુ નજદીક લાગે છે ’ ઇત્યાદિક કહીને પણ અનુમતિ મેળવીને ધર્મનું આરાધન કરવું. તેમ કર્યા છતાં પણ સર્વ પ્રકારે ચારિત્ર લેવાની અનુજ્ઞા ન આપે તેા · અસ્થાને રહેલા પ્લાનના, ઔષધ લેવા જવા માટે ત્યાગ કરવા પડે ( યાગ્ય સ્થળે જવું પડે ) એ દ્રષ્ટાન્તે તેમને ત્યાગ કરવેા ઘટે છે, તેજ દ્રષ્ટાન્ત કહે છે.
જેમ કેાઇ એક પુરૂષ માતા પિતા કે પત્ની આદિ સહિત કેઇપણ પ્રકારે અટવીમાં આવી ચડયા છે, ત્યાં તેમનાપર મમતા–પ્રતિબંધથી તેમની સાથે રહે છે, તેવામાં તેમને અવશ્ય ઘાત કરનાર-મૃત્યુ પમાડનાર અને કેવળ મનુષ્યથી મીટાવી ન શકાય, પરંતુ ષધ સાધ્ય એવા મહા વ્યાધિ ઉત્પન્ન થયે છતે તે પુરૂષ તેમના પ્રતિમ ધથી એવા વિચાર કરે કે આ માષિતાદિક ઔષધ વિના અવશ્ય મરણુ પામશે અને આષય પ્રયાગ વડે કદાચ જીવશે પણ ખરા. વળી તે ટુંક સમયમાં મરી જાય તેવી સ્થિતિ નથી એમ વિચારીને તેમના ભાજન આચ્છાદન વિગેરે માટે તથા નિર્વાહ માટે ચેાગ્ય ગઠવણ કરી, તેમના ઔષધ માટે તથા પેાતાની આજીવિકા માટે તેમનેા ત્યાગ કરે તે ત્યાગ સારા છે—માટે નથી; કેમકે આ ત્યાગ ક્રીથી પિરણામે તેમના સંયેગ કરાવનાર હાવાથી ખરી રીતે અત્યાગ રૂપે છે. અને જો ઓષધાર્દિક માટે તેમના ત્યાગ તેવે વખતે ન કરે તેવા અત્યાગ પરિણામે મરણુજનક થવાથી વિયેાગકારી હોવાથી ખરી રીતે ત્યાગરૂપજ છે. આવી ખામતમાં પડિતાને પરિણામની જ મુખ્યતા હાય છે, એમ નિપુણુ બુદ્ધિથી પરિણામ દ્રષ્ટિ રાખનારા ધીર પંડિત પુરૂષા કહે છે. તે પુરૂષ પોતાના માતા પિતાદિકને તેવા સંભવ હાવાથી આષધ લાવી આપીને જીવાડી શકે છે. આ રીતે ( લાભા લાભ વિચારી ) ત્યાગ કરવા તે પુરૂષને ઉચિત છે.
હવે ઉકત દ્રષ્ટાન્તના ઉપનય ( પરમાર્થ-સાર ) કહે છે:—
એજ પ્રમાણે કાઇ શુકલપાક્ષિક મહાપુરૂષ માત પિતા સહિત સંસાર અટવીમાં પડયે સતા ધર્મને વિષે પ્રતિબ ધવાળા ( દ્રઢ રાગી ) થઇને વિચરે છે. તેમાં તે માત પિતાદિકને અવશ્ય વિનાશ કરનારા, સમ્યકત્લાદિ રહિત સામાન્ય પુરૂષથી ન મટાવી શકાય તેવા અને સમ્યક્ત્વાદિ ઔષધ વડે સાધ્ય એવા મરણિદ ફળ-વિપાકવાળા મહાવ્યાધિ ઉત્પન્ન થાય ત્યારે તે શુકલપાક્ષિક પુરૂષ ધર્મના પ્રતિબ ંધને લીધે એવા વિચાર કરે કે–આ માતા પિતાદિ સમ્યકત્લાદિ ભાવ–આષધને અભાવે અવશ્ય વિનાશ પામશે અને સમ્યકત્વાદિ આષધની પ્રાપ્તિ વડે કદાચ વિનાશ નહીં પામે ( ખચી શકશે ). વળી વ્યવહારથી જોતાં તેમનુ આયુષ્ય હજી કંઈક લખાય એમ લાગે છે, એવુ વિચારી તેમના મનને સતાષ થાય તે પ્રકારે આ લેાકની ચિન્તારૂપ તેમના નિર્વાહનું સાધન કરી આપી, વિશિષ્ટ
For Private And Personal Use Only
