________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. આખી દુનિયાની ઐહિક અને પારમાર્થિક પિપાસાઓ તૃપ્ત કરે એટલું સાહિત્ય જળ હોય, દુનીયાના જબરમાં જબર યોગીને ઝાંખા પાડે એવું યોગીપણું હેય. આખી દુનિયા જે આત્મા અને અરિત વના સવાલોમાં શું ચાઈ છે તે સવાલોનો સ. હેલાઈથી દલીલ સાથે, નિર્ણય કરવાની અપૂર્વ શક્તિ હોય, છતાં એ ધર્મને માનનારા મનુષ્યો એ શક્તીયોનો લાભ ન લે તે પછી એનાં કરતાં કહ્યું વધારે કમ ભાગ્ય શક્તી એકલી કાંઈ કામ નથી કરી શક્તી. એ શક્તી પણ જોઈએ અને સાથે સાથે એના પ્રતિપાલન કરનારા અને એ શકતીનો બીજાને ખ્યાલ આપનાર ઉત્તમ પંડીત પણ જોઈએ. જડ વસ્તુઓ એકલી કાંઈ કામ નથી આવતી, એ જડ વસ્તુના ઉપયોગ કરનારા અને જ્ઞાતા તો જોઈએ જ. એટલે આવા મહર્ષિ અને ઉત્તમ પંડીતો પેદા કરવા, તે ધર્મના સાહિત્યમાં નવું જીવન રેડવું, તે ધર્મના ન્હાના બાળકોમાં ધાર્મિક કેળવણીનો પાયો મજબુત કરવાને સતત પ્રયત્ન કરે, અને છેવટે તે ધર્મની સુવર્ણ ધવજ ધરતીને ચારે છેડે ફરકાવવી, એ આપણું. આદર્શો ખોલનાર મનુષ્યની ફરજ છે.
હવે એની છેલ્લી ફરજ પિતાના આત્મા ઉપર અદા કરવાની છે. મનુષ્યની અનંત શક્તી હોય છે પણ બહુધા તે, બાહ્ય વાતાવરણને લઈ ઢંકાયેલી માલુમ પડે છે. આ બાહ્ય વાતાવરણ રૂપી પડલને દૂર કરવા માટે તપની ખાસ આવશ્યક્તા છે. તન અને મનના તાપ વગર આત્મા કદાપિ નિર્મલ થતો નથી. તનતાપ કરતાં પણ મનતાપ ઉપર વધારે લક્ષ આપવું જરૂરનું છે. પરંતુ તનતાપ એ પણું મનતાપનું પહેલું પગથીયું છે એ ભુલાવું ન જોઈએ.
બીજું, તેને જેટલો પોતાનો આત્મા પ્રિય હોય છે તેવી રીતે બીજા આત્મા તરફ પણ તેને તેજ ભાવ જોઈએ. કોઈ પણ જીવની વિરાધના, મસા, વસા અને કર્મણે પણ થાય છે તેમાં તેના પિતાનાજ આત્માને ઘાત થયે એમ લાગવું જોઈએ, સઘળા આત્માઓ સરખાજ છે. ગજ અને કીડી બન્ને આત્મિક દષ્ટિયે સરખાજ છે તેનું તેને સારી રીતે ભાન થવું જોઈએ.
ત્રીજુ ઇંદ્રિય દમન એટલે પાંચ ઇંદ્રિના વિકારને રોકવાની તેનામાં તાકાત જોઈયે. હંમેશાં લાલસા માણસને હેવાન બનાવી દે છે. રસાસ્વાદમાં લુબ્ધ બનેલ માણસ નથી કરવા કરતો એના મનુષ્યત્વની કે એના ધર્મની. વળી બ્રહ્મચર્ય, માનસિક, વાચિક અને કાયિક ગુતિ આદીને સંગ હોય તો ઘણું જ સારૂ. મનુષ્ય ભવને સાર્થક કરવાની ઈચ્છા રાખનાર માણસ કષાય ને તો જેમ બને તેમ વધુ જીતવા પ્રયત્ન કરેજ,
આ પ્રમાણે જેઓ આવા આદર્શ કેળવી શકે અને એ આદર્શો તરફ નિરં. તર શ્રદ્ધાથી જ જોતા હોય એને જ હું સાર્થક માનવી કહીશ. કારણ મનુષ્ય જીવ
For Private And Personal Use Only
