________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૬
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
લીન પટ્ટાવળનો ઉલ્લેખ કરેલ છે. જેથી આ બન્ને આગામે માથુરી વાંચના અને વલભી વાચનાના વિશિષ્ટ ગ્રંથો હોય એમ સમજી શકાય છે.
ત્યાર પછી શ્રી જીનભદ્રગણી, ક્ષમાશ્રમણ શ્રી શીલાંસૂરિ, શ્રી અભયદેવસૂરિ, શ્રી મલયગરિસૂરિ વિગેરે પરમ પ્રભાવક પુરૂષોએ વિવિધ ભાષ, ટીકા, ચુર્ણિ અને ટપણની રચનાવડે આગમપ્રવાહને સમૃદ્ધ બનાવ્યા છે, જે અદ્યાપિ પર્યત અવિચિછન્નપણે વીતરાગ માગને વહન કરી રહ્યો છે.
આ રીતે આગમોના ઐતિહાસિક સંસ્કરણે તપાસ્યા પછી આગમાં સાલવારીના ઉલેખ ક્યાં ક્યાં છે તે તપાસીએ તો શ્રી કલ્પસૂત્ર શીલાંકરિની ટકા અને અભયદેવસૂરિની ટીકામાં સંવતના ઉલ્લેખો મળી શકે છે. તેમાંથી કલ્પસૂત્રને વર્ષા ક એક નવું મહત્વ પ્રકટાવે છે–નવું અજવાળું પાડે છે.
સ્થવરાવળીમાં પ્રાંતે લખ્યું છે કે समणस्स भगवओ महावीरस्स जावसव्वदुक्खपहीणस्स नववास सयाई बिइक्वं. ताई, दसमसस्सय वाप्ससयस्स अयं असीइमे संवच्छरे काले गच्छइ ॥ वायणंतरे पुण अयं तेणउए संवच्छरे काले गच्छइ, इति दिसइ ॥ १४८ ॥
અર્થ-જાવત્ સર્વ દુ:ખ મુક્ત શ્રમણ ભગવાન મહાવીરના નવ વર્ષ વ્યતિકમ્યા છે, અને આ દશમા શતકનું એંશમ્ (૯૮૦) વર્ષ જાય છે. પરંતુ અન્ય વાચનાના મતે (મતાંતરે) આ ત્રાકું (૯૯૩) વર્ષ જાય છે એમ દીસે છે. જે ૧૪૮ |
આ સૂત્રના અર્થમાં સંપ્રદાય વચનિકા છે કે–
वलहिपुरंमि अ नयरे, देवद्रि पमुह सयल संघेहिं ।
पुत्थे आगमु लिहिओ, नबसय सीआउ वीराओ ॥ १ ॥ અર્થ–વલ્લભીપુર નગરમાં દેવર્ષિ પ્રમુખ સકળ સંઘે વિરથી ૯૮૦ વર્ષ પુસ્તક ઉપર આગમ લખેલ છે.
૨ જંબુદીપ પ્રજ્ઞપ્તિ તથા કલ્પસૂત્રમાં કહેલ તીર્થકરના કલ્યાણકની કાળ ગણનામાં અને કલ્પસૂત્રની ટીકાની કાળ ગણનામાં જરાક વિસંવાદ માલુમ પડે છે એટલે ત્રીજા આરાની પૂર્ણહૃતિમાં વર્ષ ૩ માસ ૮૫ બાકી રહેતાં ઋષભદેવ ભગવાન નિર્વાણ પદ પામ્યા છે, તેમજ ચોથા આરાના વર્ષ ૩ માસ ૮Iી બાકી રહેતાં પરમાત્મા મહાવીરદેવ નિર્વાણપદ પામ્યા છે. તે પ્રભુ ઋષભદેવભગવાન અને પ્રભુમહાવીર સ્વામીના નિર્વાણને બેતાલીશ હજાર વર્ષ હીન એકક્કોડાકડી સાગરોપમનું આંતરું રહે છે, જ્યારે ટીકામાં અજીતનાથ પ્રભુ અને ઋષભદેવ પ્રભુના આંતરા મેળવતાં વર્ષ ૩ અને માસ ૮ નો વિશેષ ફરક રહે છે.
For Private And Personal Use Only
