________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
ખારા, અતિ ઉના, તીખાં, લુખા, દાહ કરનારા તથા દુ:ખ શોક અને વ્યાધિ ઉત્પન્ન કરનારા આહારો રાજસી મનુષ્યને પ્રિય હોય છે. ઘણા વખત પહેલાં રાંધેલું, સ્વાદ વિનાનું, સડેલું, દુર્ગંધવાળું, જમતાં બાકી રહેલું અને અશુદ્ધ ભોજન તામસી મનુષ્યને પ્રિય હોય છે ” આપણામાંના ઘણાખરા રાજસી છીએ. આપણે સાત્વિક બનવું છે, તો આપણે ખોરાક પણ સાત્વિક હોવો જોઈએ. જે જળ પીએ તે પણ શુદ્ધ હોવું જોઈએ, ગળેલું હોવું જોઈએ, અને બને તે ઉકાળેલું પીવું જોઈએ. દેહને દરરોજ સ્નાનથી શુદ્ધ રાખવો જોઈએ. કયાંય પણ મેલ રાખ ન જોઈએ. શરીરના ગુહ્ય ભાગોને પણ બહુ સ્વચ્છ રાખવા જોઈએ. જે બાબત તરફ ઘણાઓ બહુ બેદરકાર હોય છે. ખાસ કરીને આપણા હાથ અને પગના નખે સાફ રાખવા જોઈએ. તેમાં મેલ ભરાએલે રાખવો ન જોઈએ. કારણકે હાથ પગના આંગળા દ્વારા આપણું મેગ્નેટીઝમ–જીવન પ્રવાહ બહાર વહ્યા કરે છે. આપણું શરીરમાંથી દુર્ગધ ન નીકળવી જોઈએ. સુવામાં પણ ધ્યાન રાખવાનું છે. બહુ જાગવું ન જોઈએ તેમજ બહુ ઉંઘવું પણ ન જોઈએ. અમુક કલાક સુવું જોઈએ અને અમુક સમયે સુવું જોઈએ. જેમ બને તેમ રાત્રિના પ્રથમના સમયમાં સુવાય અને પાછલા ભાગમાં જગાય તે ઉત્તમ છે. સુવાની શય્યા બહુ પોચી ન હોવી જોઇએ. જરા કઠણ હોય તો સારું. શય્યા પર પાથરવાની ચાદર તથા ઓઢવાનું વસ્ત્ર દરેકનું જુદું હોવું જોઈએ. બીજાને તે ચાદર કે વસ્ત્રને ઉપગ કરવા બનતા સુધી ન આપો. રાત્રે સુતી વખતે હાથ પગ મોટું ધેાઈ સાફસુફ કરી સુવાની ટેવ પાડવી. પ્રત્યેક સુજ્ઞજને પોતાની અર્ધાંગનાને આ બાબત સમજાવવા પ્રયત્ન કરવો. સમજણથી જે કાર્ય થાય છે તે કાર્ય આજ્ઞાથી થતું નથી. તેની બુદ્ધિને પણ તે બાબત ઠસાવવી જોઈએ. એ બાબત તેને સત્ય ભાસે છે તો કદાચ કોઈ વખત પુરૂષ ભૂલ કરવાની તૈયારીમાં હોય ત્યારે સુજ્ઞ અર્ધાગના શાંતરીતે તેનું ધ્યાન તે બાબત પર ખેંચી શકે. ગૃહસ્થાશ્રમ એ એક દેવી યજ્ઞ છે. શુદ્ધ વિહારદ્વારા દૈવી જીવનની પ્રભા પડે છે અને નિયમ વગરના અને અશુદ્ધ વિહારદ્રારા રાક્ષસી જીવનની કાળાશ પથરાય છે. પવિત્ર સ્ત્રી પુરૂષ પવિત્ર બાલકના માતાપિતા બની શકે છે. આ બાબત અત્યંત અગત્યની છે. પ્રત્યેક નવયુવક અને યુવતીને સમજાવવા જેવી છે; પણ ખાટી લજજાના બહાના નીચે ઢાંકપીછોડો કરીએ છીએ, તેનું ધ્યાન સ્પષ્ટ શબ્દોમાં ખેંચતા અચકાઈએ છીએ અને પરિણામ એ આવ્યું છે કે આજે આપણે ત્યાં નિર્માલ્ય સંતાન જન્મે છે. જે બાબત ધાર્મિક ક્રિયા જેટલી જ અગત્યની છે તેને વિષે સમજાવતાં આપણે લજવાઈએ છીએ. આત્માનંદ પ્રાપ્તિના માર્ગ પર પડનારે આ બાબત પર ગંભીરપણે ધ્યાન આપવાની આવશ્યક્તા છે. તે પોતાનું જીવન યજ્ઞમય જીવન બનાવી શકે છે.
વારંવાર દેહને વ્રત, તપ, ધ્યાન ઉપવાસાદિકથી પવિત્ર રાખવાની જરૂર છે.
For Private And Personal Use Only