________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
તિપંથે.
૩૦૩
પણ ઘણી મળે અને જે સમજે તે જવાબદારી પણ તેને માથે વિશેષ હોય છે. માનવવર્ગે પિતાને વિકાસક્રમ પિતાના હાથમાં લે અને તે લેતાં નીચેના વર્ગોને સહાય કરવી તે તેનું કર્તવ્ય છે. જેતિપંથ એટલે આત્મમાર્ગ–ચેગમાર્ગ– પ્રકૃતિની શુધિને અને ચેતન્યના વિશેષ અને વિશેષ પ્રાગટયને માર્ગ. આ માર્ગ પર આ પંથપર પ્રત્યેક માનવીને વહેલાં યા મોડા, આ જન્મે કે હવે પછીના કઈ જન્મ પણ આવવું પડે છે. જ્યોતિ પંથ પર ચાલનારે ત્રણ વસ્તુઓને પિતાની સાથે રાખવાની છે. તે ત્રણ બાબત પર આપણે આ લેખમાં વિચાર કરીએ.
૧ પ્રબળ ઇચ્છા–તિપથ પર ચાલનારની ઈચ્છા પ્રબળ હોવી જોઈએ. દુનિયાના મેહક પદાર્થો સાથે બાંધી રાખનાર મમતાને તોડવા માટે પ્રબળ ઈચ્છાની પહેલી જરૂર છે, પંથ પર ચાલતાં ચોક્કસ ધ્યેયની પ્રાપ્તિ થશે તે બાબતની ખાત્રી હૈવી જોઈએ. જેનું મન ડગમગતું હોય, જે શંકાના વમળમાં ગોથાં ખાતા હોય તે પંથે ચાલતાં અધવચ્ચે ટટળી રહે, તે ન રહે આ દુનિયાને, તેમજ ન રહે બીજી દુનિયાને. “ન ભેગવ્યા ભેગ કે ન સાથે યુગ” તેવી અર્ધદગ્ધની સ્થિતિમાં તે સબડે છે. એટલા માટે જ્યાં સુધી દયેયની પ્રાપ્તિ ન થાય ત્યાં સુધી પ્રબળ ઈચછાની આવશ્યક્તા. પ્રબળ ઈચ્છાવાળા માણસ વિદને રસ્તામાં આવે તેને ન ગણે. વિડ્યો. તો આવે, વિદને આવે તેજ શક્તિ ખીલે. વિદથી હારે નહિ. વિને, મુશ્કેલીઓને, વિપત્તિઓને, આફતને, નિર્બળતાને કાણરૂપ બનાવી તે પિતાની પ્રબળ ઇચ્છાના અગ્નિમાં બાળી દે. જેમ મુશ્કેલીઓ વધારે તેમ તે પોતાના અગ્નિને વધાર પ્રજવલિત બનાવતે જાય. તેને નિશ્ચય દઢ થતું જાય. જેનામાં આવી પ્રબળ, ઈચ્છા ન હોય તેણે સમજવું કે હજુ તે કાર્યને માત્ર આરંભ કરે છે. જ્યોતિપંથ પર ચાલવાની તેની માત્ર શરૂઆત છે.
કદાચ આ જગ્યાએ આપણામાંથી કોઈના મનમાં એમ પ્રશ્ન ઉદભવે કે પ્રબળ ઈચ્છા થતી હતી વારંવાર ભાંગી પડતી હોય તે તેનું કેમ? તે વિચારની સહાય લેવી. ઈરછા ઉત્પન્ન કરવા માટે ઇચ્છાની જરૂર નથી, પણ વિચારની જરૂર છે. આ બાબત સારી રીતે સમજાય તે માટે આપણે શાંતિથી વિચાર કરીએ કે આપણુમાં, એવી કઈ બાબતે રહેલી છે કે જેને લીધે ઈચ્છા ઉભી થયા કરે છે. બહુજ બારીકીથી તપાસ કરતાં આપણને માલુમ પડે છે કે, યાદદાસ્ત અને કલ્પના આ બે વસ્તુ ઇચ્છાને પ્રબળ રીતે વારંવાર ઉભી કરે છે. આટલાજ માટે જે ઈચછામાં ફેરફાર કરે હોય તે વિચાર રૂપી સાધનને ઉપગ કરવો જોઈએ. ઈષ્ટ વસ્તુને જેમ જેમ આપણે વધારે વિચાર કરીએ તેમ તેમ તેની પ્રાપ્તિ માટેની ઈચ્છા પ્રબળ થતી જાય છે. તે જે આપણને જતિપથે ચાલવાની ઈચ્છા હોય તે તે ઈચછાને પ્રબળ બનાવવા માટે તિપંથ ઈષ્ટ વસ્તુ છે તેમ આપણે તે પર વધારે અને વધારે વિચાર કરવો જોઈએ. જ્યોતિ પંથ પર અંતે શું પરિણામ આવશે અને જ્યારે છે.
T :
For Private And Personal Use Only
