________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માન પ્રકાશ નથી, પરંતુ આપણે તેઓની સાથે એવી રીતે વતી શકીએ કે જેથી આપણે તેઓ ની મહત્તરા સહાનુભૂતિને લાભ લઈ શકીએ અને જે પાપ તથા ખેમાં આપણે ફસાયલા હેઈએ તેમાંથી આપણે મુક્ત થઈ શકીએ.
પક્ષપાત અને દુષ્કામનાઓ સહાનુભૂતિના માર્ગમાં મહાન અંતરાય રૂપ છે અને અંહકાર સહાનુભૂતિ ગ્રહણ કરવામાં બાધા કારક થઈ પડે છે. જે મનુષ્યને માટે તમારા મનમાં પ્રથમથી જ તિરસ્કાર હોય છે તેની સાથે તમે સહાનુભૂતિ રાખી શકતા નથી. વળી જેને માટે તમારા મનમાં પ્રથમથી જ શ્રેષની લાગણી ઉત્પન્ન થઈ હોય છે તે મનુષ્ય તમારી સાથે સહાનુભૂતિથી વર્તે એમ તમે ઈચ્છતા નથી. જે મનુષ્ય તરફ તમને તિરસ્કાર હોય છે તેમજ જેના પ્રતિ તમે તમારી પાશવબુહિથી ઈર્ષા રાખે છે તેનું જીવન તમારા સમજવામાં આવી શકતું નથી, પરંતુ તમે તેને માટે તમારા હૃદયમાં જેવા અપૂર્ણ અને અપકવ વિચારો બાંધ્યા હોય છે તે અનુસાર તેનું જીવન તમારા સમજવામાં આવી શકે છે. તમારી પોતાની મથદ્ધ અને કારણ શૂન્ય સમ્મતિને લઇને તમને કેવળ તેની બુરાઈ દષ્ટિગત થઈ શકે છે અને ભલાઈ દષ્ટિગત થઈ શકતી નથી.
જે તમારે બીજા લેકના જીવનને યથાર્થત: સમજવું હોય તે તમારે તેની તથા તમારી વચ્ચે રૂચિ વા અરૂચિ, પક્ષપાત અને સ્વાથી વાસનાઓને આવવા દેવી જોઈએ નહિ, તમારે તેના કાર્યોને વિરોધ ન કરવો જોઈએ અને તમારે તેના વિચારોને કુષિત કરાવવા જોઈએ નહિ. અલ્પ સમય પર્યત તમે તમારી જાતને પૃથફ રાખીને તેની સ્થિતિને યથાર્થ અભ્યાસ કરે. માત્ર આ રીતે તમે તેના મિત્ર બનીને તેના જીવન તથા અનુભવને પૂર્ણતાથી સમજી શકશો અને જ્યારે તે સમજી લેશે ત્યારે પછી તમે કદી પણ તેને વિન્દિત અને દૂષિત ઠરાવશે નહિ. મનુખે એક બીજાને દુષિત અને અપરાધી બનાવવાથી એક બીજાને યથાર્થ રીતે સમજી શકતા નથી. જ્યાં સુધી તેઓ પોતાની જાત ઉપર વિજય પ્રાપ્ત કરી લેતાં નથી અને પિતાની જાતને શુદ્ધ બનાવતા નથી ત્યાં સુધી તેઓ સમજી પણ કેવી રીતે શકે?
વૃતિ, પરિપકવતા અને વિસ્તારને જ જીવન' કહેવામાં આવે છે અને એક રીતે જતાં તે પાપાત્મા અને પુણ્યાત્માની વચ્ચે વિશેષ ભેદ નથી, પરંતુ ફકત શ્રેણી અને કમજ ભેદ રહે છે. પુણ્યાત્મા મનુષ્ય કેઈ વખતે પણ પાપાત્મા હશે અને પાપાત્મા મનુષ્ય ભવિષ્યમાં પુર્ણયાત્મા બની જશે. પાપાત્મા મનુષ્ય એક બાળક સમાન છે અને પુરયાત્મા વૃદ્ધ સમાન છે. જે મનુષ્ય પાપાત્મા મનુષ્યને હા માનીને તેનાથી પોતાની જાતને પૃથ રાખે છે તે એવા માણસની જેવું છે કે બાળકોને નિધ, અનાજ્ઞાકારી અને રમત રમના માનીને તેઓથી દૂર રહે છે.
For Private And Personal Use Only
