Atmanand Prakash Pustak 016 Ank 05

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 8

૧૦.
શ્રી આત્માન પ્રકાશ.
આપણી અંદર દિવ્ય શક્તિઓ ગૂઢ રહેલી છે અને આપણે ભવ્ય વિશ્વના અંશભૂત છીએ એવું આપણને યથાર્થ ભાન થયું નથી. આપણા મહાન જન્માધિકારને આપણે પૂરતો વિચાર કર્યો નથી, ઉન્નતિના શિખર પર કેટલે ઉચે આપણે આરૂઢ થવાનું છે અને આપણી જાત પર આપણે કેટલી હદ સુધી આધિપત્ય મેળવવાનું છે તે આપણને સ્પષ્ટતઃ બુદ્ધિગત.થયું નથી. આપણે આપણું ભાગ્યને અંકુશમાં રાખી શકીએ છીએ અને આપણે જેવા થવા ઈચ્છીએ છીએ તેવી આપણી જાતને બનાવી શકીએ છીએ એ વાતનું આપણને વિસ્મરણ થયું છે. સુવિખ્યાત સ્ત્રી નવલકથાકાર મેરી કરેલી એક સ્થળે કહે છે કે–
“If we choose to be no more than clods of clay, then we shall be used as clods of clay for braver feet to troad on."
ભાવાર્થ-જે આપણે માટીના પિંડ કરતાં વિશેષ સારા થવાનું પસંદ કરતા નથી તો આપણા કરતાં ઉચ્ચતર કેટિના માણસે માટીના પિંડ તરીકે આપણે ઉપયોગ કરશે.”
હું અન્ય માણસો જે ભલે નથી, હું કંઈપણ ઉજ્વળ કાર્ય કરવાને અશક્ત છું, હું તુચ્છ મગતરા સમાન છું” આવા પ્રકારનાં વિચારો સતત આગ્રહપૂર્વક કર્યા કરવાથી જીવનનું ધોરણ દિનપ્રતિદિન નિકૃષ્ટ બનતું જાય છે અને શક્તિએ જડ અને નિરૂપયોગી બની જાય છે. એથી ઉલટું જે માણસ આમાવલંબી છે, જેનામાં આત્મશ્રદ્ધા છે, જે આશાવાદી છે, અને પોતે આર ભેલા કાર્યમાં વિજય મળશે જ એવા નિશ્ચયપૂર્વક જે દરેક કાર્ય કરવા તત્પર બને છે તે મનુષ્યની આકર્ષણ શક્તિમાં વૃદ્ધિ થાય છે અને તેને બળે સુખ, સંપત્તિ, ઐશ્વર્ય તેના પ્રતિ ખેંચાઈને આવે છે. જે ભૂમિકા ભજવવાની આપણને ઈચ્છા છે તે ધારણ કરવામાં અને સર્વોત્તમ રીતે ભજવવામાં જ બધું સમાયેલું છે. મહાન કાર્યો કરવાને તમને ઉચાભિલાષ હોય તો તમારે તમારા માટે મહાન કાર્યક્રમ રચવો જોઈએ અને તમારા અભિલાષના પ્રમાણમાં તમારે નિયોગ ધારણ કરવું જોઈએ.
જે મનુષે સ્વશક્તિનું વાસ્તવિક નિરૂપણ કર્યું હોય છે, પોતાના કાર્યમાં વિજયી નિવડવાને જેને દૃઢ વિશ્વાસ છે તેના વાતાવરણમાં અને બાહ્યાકૃતિમાં જ એવું કંઈક રહેલું છે જેને લઈને કાર્યારંભ થયા પૂર્વે જ તેને અર્થે વિજય મળી જાય છે. જે મુશીબતે પિતાની જાતને તુચ્છ ગણનાર માણસોને તેઓના કાર્યોમાં પીડા ઉપજાવતી હોય છે તે મુશીબતો આવા પ્રકારના ઉચ્ચ મનોબળ ધરાવનાર મનુષ્યના માર્ગમાંથી સ્વત: પલાયન કરી જાય છે.
કોઈ વ્યક્તિ વિષે મનુષ્યને બેલતાં આપણે એક વાર સાંભળીએ છીએ કે