________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
૨૩ અહો આત્મા! તું આવું અંતરંગ કુટુંબ કર કે ધર્મ એજ પિતા, કરૂણા–દયા એજ માતા, વિવેક એજ જાતા (ભાઈ), ક્ષમા-સમતા એજ પ્રિયાસ્ત્રી, અને જ્ઞાન દર્શન ચારિત્રાદિક ગુણ એજ સુપુત્ર.
૨૪ અતિ લાલન પાલન કરાયેલી (ચિર પરિચયવાળી) કર્મ પ્રકૃતિરૂપી સ્ત્રીએ હે જીવ! હારામાં પુરૂષાર્થ છતાં હેને બંધનોથી બાંધીને ચાર ગતિમાં ભમાડ છે તેથી તને કશી લજજા-શરમ આવતી નથી શું ?
૨૫ ૨ જીવ! તું જાતેજ કર્મ કરે છે અને તે વડે તું ચાર ગતિમાં રડવડે છે. તેમ છતાં અરે! આત્મવૈરી! તું અન્યને શા માટે દેષ આપે છે?
૨૬ હે આત્મન ! તું એવું કામ કરે છે, એવાં બોલ બોલે છે, અને એવા વિચાર કરે છે કે જેથી તું અનેક કષ્ટમાં આવી પડે છે. આવી આપણું ઘરની ગુપ્ત વાત અન્યની આગળ કહી શકાય નહિ (એથી પિતાની જ જાંઘ ઉઘાડી થાય અને
કેમાં હાંસી થાય. એ રીતે અંતરાત્મા, બહિરાત્માને અથવા સુમતિ, કુમતિને વશ પડેલા પોતાના સ્વામી-ચેતનને કહે છે).
૨૭ હે ચેતન ! પાંચે ઈન્દિરૂપી પ્રબળ રે દુષ્ટ મનરૂપી યુવરાજને મળી જઈ, પિતા પોતાના વિષયરસમાં આસક્ત બની હારી મૂળગી મૂડી-જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર અને વીર્યાદિક સ્વાભાવિક સ્થિતિ-મર્યાદાને લેપે છે.
૨૮ એમણે વિવેકરૂપી હિતસ્વી મંત્રીને હણી નાંખે; દાન, શીલ, તપ અને ભાવરૂપ ચાર પ્રકારનું ધર્મચક્ર ભેદી-ભાંગી નાંખ્યું જ્ઞાન અને ક્રિયારૂપી ધન લૂંટી લીધું અને ત્વને પણ કુગતિરૂપ કૂવામાં નાંખી દીધો.
ર૯ આટલો બધે વખત તું મેહરૂપ નિદ્રાને વશ, મડદાલ જેવો પુરૂષાર્થ હીન બની ગયે હતા તે વાત જે હવે તું ગુરૂમહારાજનાં હિતવચનથી જાગ્યેજ હે તે શું નથી જાણતે? જાણે છેજ.
૩૦ હે ચેતનરાય! તું લોકપ્રમાણ અસંખ્ય પ્રદેશને સ્વામી છે, તેમજ અનંતજ્ઞાન અને વીર્ય–શક્તિવાળે છે, તો તું ધર્મધ્યાનરૂપ સિંહાસન ઉપર બેસીને સ્વરાજ્ય સ્થિતિની ચિન્તા કર એટલે કે તું ત્યારી મૂળ શક્તિને સંભારી, કાયરતા તજી, રાજ્યમયોદા સાચવ, સાવચેત થા.
૩૧ હવે જો તું જાગ્યો છે–સ્વસ્વરૂપ સમજે છે તે હે મહારાજ ! તું હારું ચૈતન્ય-વીર્ય ફરવ, પ્રમાદ રહિત અપ્રમત્ત થા. પછી જે કે દુષ્ટ મનરૂપી યુવરાજ કે મેહરાજાદિક કેણ હુને રાજ્યભ્રષ્ટ કરી શકે છે. પિતાનું રાજ્ય સંભાળવા સાવધ થયેલા એવા હુને રાજ્યભ્રષ્ટ કરવા, પછી કેનામાં તાકાત છે ? કેઈનામાં નથી.
૩૨ હે ચેતન ! પુરૂષાર્થસાધ્ય શિવનગર સ્વાધીન છતે આ સંસારરૂપ–કારાગ્રહમાં કેમ વસે છે? જેમાં તું જ્ઞાનમય છતાં જડજે અને સ્વામીનાયક-રાજામહારાજા છતાં ચાર જે થઈ રહે છે.
For Private And Personal Use Only