________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કમમિમાંસા.
મેહના આવરણથી ઘેલા બની બાહ્યપરિવેશ અથવા બાહ્ય વર્તનને અંતર સામગ્રીનું સુચક માની લે છે. પરંતુ ખરી વાત તો એ છે કે જે મનુષ્ય અંદરથી છે, તે જ તે બહાર દેખાય છે. ઉપરત ફરીયાદ કરનાર પિતાને કર્મની સત્તાને વશ થએલો માને છે અને તેનાથી કઈ રીતે નજ છુટી શકાય તેવું તે અંતરથી સ્વિીકારી બેઠા હોય છે. આમ હોય એટલે કર્મથી છુટવાને ઉપાય હોવાનું તે કયાંથી માની શકે? “હું આજ છું, મારા કપાલમાં આવાજ હોવાનું વિધિએ નિમેલું છે. આવા નિસાસાને નાખ્યા કરે છે, અને હંમેશા તેવાજ વિચારેથી એ પામર આત્મા પિતાના વર્તમાન આત્મબંધારણને કાયમ અને દ્રઢ કરવા મહેનત અજ્ઞાતપણે કરતેજ હોય છે. તેને ખબર નથી તે આજે જે છે તે તે ભૂતકાળના વિચારોના પ્રભાવથી બનેલું છે અને આજ જેવા વિચારે તે કરશે તે તે ભાવિમાં બનવા ચાગ્ય છે.
વિચારનું સામર્થ્ય છે તે એક અદ્દભૂત સર્જન શક્તિ છે તેનામાં ચમત્કારિક ઉત્પાદક બળ Creative power રહેલું છે. વેદાન્તીઓ કહે છે કે ઈશ્વરે આ જગતું પિતાના વિચારબળથી રચેલું છે. બાઈબલ શરૂઆતમાં જ કહે છે કે ઈશ્વરે એવું ઈચ્છયું છે કે જગત પ્રકટે અને તે પ્રકટયું. આ વાત માનવા ન માનવા સાથે અત્યારે આપણે કાંઈજ સંબંધ નથી. પરંતુ એ સર્વ દર્શનકારે વિચારશકિતમાં બહુજ શ્રદ્ધા ધરાવતા હતા તે એમના કથનોથી સ્પષ્ટ થાય છે. અનંત વિશ્વની ઉત્પત્તિ એક પરમ સત્તાના વિચારથી અથવા સંક૯૫થી થયાનું તેઓ માનતા હતા.. તે પછી મનુષ્ય આત્મા જે વાસ્તવમાં સત્તાપણે પરમાત્મા જ છે અને એક કાળે તે બનવાની જેનામાં ગ્યતા રહેલી છે, તેના વિચારમાં શું કાંઈજ બળ ન હોય? જરૂર તેની શ્રદ્ધાના પ્રમાણમાં લેવા યોગ્ય છે. એક પરમ સત્તા પિતાના વિચારબળથી વિશ્વને રચવા શકિતમાન હોવાનું મનાય છે તો પછી એક મનુષ્ય તેજ સામર્થ્યથી પિતાના ચારિત્રને રચી શકે અને મરજી પ્રમાણે બનાવી શકે તેમાં નવાઈ જેવું શું છે ? આપણે આપણું પોતાની આંતરુ સૃષ્ટિ આપણા વિચારે વડેજ રચીએ છીએ. આજ સુધી વિચારે વડેજ તે આપણે રચતા આવ્યા છીએ. પરંતુ આજ સુધી તેમ કર્યું અને હવે પછી તેમ કરશું એમાં તફાવત એટલોજ કે આટલી વાત સમજ્યા પછી તમે હવે પછી જે કાંઈ કરવાના તે જ્ઞાતપણે –ઉપયોગ સહિતપણે નિયમની સમજણ પૂર્વક કરવાના અને અત્યાર સુધી આઘપણે સંજ્ઞાપણે-અજ્ઞાતપણે પશુની માફક કરતા આવેલા હતા. માણસ રસ્તે જાણ્યા પછી અરધ અરધ ચિંતામુકત બને છે. પિતે શું છે, કેવા નિયમને તે આધિન છે, એ નિયમને કેવી રીતે પોતાના સબંધે અમલમાં મુકવાથી પિતાને ઉત્કર્ષ સાધી શકે તેમ છે, એ જાણ્યા પછી તેનો વિકાસ બહુ ઝડપથી થતે ચાલે છે.
For Private And Personal Use Only