________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
કમ મિમાંસા,
ટે
જઇએ તે તે અધમતાની ઉંડી ખીણુ સિવાય અન્ય કશુજ નથી. તેમને જીવનની ખરી મીઠાશ મળતી નથી. જીઈંગીના હેતુ સમજાતા નથી. તે નિર'તર ચેન વિનાના આરામહિન અને તેએની આવી સ્થિતિમાંથી ભાગી છુટવા માટે કાંઇને કાંઇ આવેશ ભરેલા પ્રસંગો શોધતા હોય છે. કાંઈક ઉશ્કેરનારી અને ઉત્તેજક પ્રવૃત્તિ ન હેાય તે તેમના વખત જતા નથી; પેાતાની વાસ્તવ સ્થિતિના ભાનથી બચવા માટે તેઓ પેાતાના મનને ચકડાળે ચઢેલુજ રાખે છે. ક્ષણ પણુ ઉત્તેજક કે ક્ષેાભ ઊપજાવવાવાળા નિમિત્તા વિના રહી શકતા નથી. રાત્રે નાટક ચેટક નાચ તમાશામાં તે પછી દારૂની ખરાબીમાં અને સવારથી સાંઝ સુધી ખાવાપીવાની અને દોડધામની ધમાલમાં વખત વીતાવતા હોય છે. આ કની કઠણાઇ આપણે જોઇ શકતા નથી. આપણી નજરે તેએ સુખી દેખાય છે કેમકે આપણે પશુ હજી અજ્ઞાનના ઘાટા જંગલમાં ભમીએ છીએ, છતાં જ્ઞાનીજના ધનીકાની એ પામરતા જોઈ મહુ ખેદ પામતા હેાય છે.
આવા માણુસને જ્યાંસુધી ધન મળ્યુ હોય, ત્યાંસુધી તે મેળવવાની પ્રબલ વાસના રહ્યા કરતી હેાય છે. અને એ વાસના તેની પાસે અનેક પ્રકારના શુભાશુભ ઉદ્યોગા કરાવે છે. તે અનેકવાર નિરાશ અને છે, વળી વાસનાના ધક્કાથી પા સચેત બની ક્રીથી પ્રયત્ન આરભે છે, એમ અનેક ઉથલપાથલાના અંતે અને એકત્ર થએલી વાસનાના પિરપાક કાળે તે પેાતાની ઇચ્છાના વિષય મેળવે છે. પરંતુ એ સુખ કયાંસુધી ચાલે છે ? કદાચ તમે જવાબ આપશે। કે જ્યાંસુધી એ ધન ચાલે છે ત્યાંસુધી! હમે તમારા મતથી જુદા પડીએ છીએ. હુમે કહીએ છીએ કે જ્યાંસુધી તેની નિન અને સધન અવસ્થાના મુકાબલા તે કરતા હોય છે, ત્યાંસુધીજ તે સુખ ચાલે છે, ત્યાંસુધીજ તે આનદ મેળવે છે; પરંતુ તે મુકાબલાનું ભાન લાંખે તે કાળ ચાલતુ નથી. પાછે પુન: તે પેાતાની સધન અવસ્થાને ટેવાઇ જાય છે. અગાઉ જેમ તે નિર્ધનતાને ટેવાએલા હતા, તેમ તે દ્રવ્યની વિપૂલતાને ટેવાઇ જાય છે, પછી તા જે નિત્યનું છે, તેમાં આનદ આવતા નથી. ૨ક ભિખારીને ગેાળમાં જે ગળપણુ અને આનદ જણાય છે તે હુમને કે તમને જણાતા નથી, કારણકે એને આપણે ટેવાઇ ગયા છીએ. ધનીકના સંબંધે પણ તેમજ છે. તેની મખમલની શય્યા અને સુવર્ણ થી રસેલા પલા તેને અગાઉની જેમ મેાહક જણાતા નથી. આપણને સાધારણ પથારીમાં જે સ્વાભાવિકતા ભાસે છે તે કરતાં અધીક તે પામર ધનીકને કાંઇજ અધિક જણાતુ નથી. તેની વાસનાએ તેને એકવાર જ્યાં આનંદ મનાવ્યેા હતેા ત્યાં હવે તેને આનંદ જણાતા નથી. તે હવે પેાતાની ભુલ સમજતા શીખ્યા હાય છે. ( અપૂર્ણ )
~~
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal Use Only
