________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
તિલક-મંજરી.
૧
ઘણા ખરા ભંડારા તથા જુની નવી ટીપા જોઇ પરંતુ તિલકમજરી ઉપર વિસ્તૃત વૃત્તિ કે સક્ષિપ્ત અવર ઇત્યાદિમાંથી કાંઇ પણ ઉપલબ્ધ થયુ નથી. આશ્ચર્ય છે કે જ્યારે પરધર્મનાં કાવ્યે ઉપર અનેક જૈન વિદ્વાનાએ વ્યાખ્યા, ટીકા, ટિપ્પણ આદિ બનાવી તે કાવ્યેાના પઠન પાઠનના પ્રચારમાં વૃદ્ધિ કરી છે ત્યારે સ્વધર્માંના એક સર્વોત્તમ કાવ્ય-રત્ન તરફ્ કેમ ઉપેક્ષા રડી છે તે સમજાતું નથી ! કાદખરી જેવી વિજાતીય કૃતિ ઉપર ભાનુદ્ર અને સિદ્ધિચંદ્ર જેવા પ્રખર જૈન વિદ્વાનાની વિસ્તૃત વ્યાખ્યાઓ વિદ્યમાન હોય અને તિલકમજરી જેવી સંપૂર્ણ જૈન સાહિત્યમાં શેખરાયમાન એવી અદ્ભુત્ કૃતિ સક્ષિપ્ત અત્રચૂરિથી પણ વચિત રહે ! જાતીય-સાહિત્ય તરફ તેમની એ બેદરકારી બહુજ ખેઢ કરનારી છે. જે કાવ્યનાં અક્કેક વાક્ય ઉપર ભૂખ વિસ્તૃત વિવેચના જોઇએ તેના બદલે વિષમપદો ઉપર પણ જોઇએ તેવા ‘ વિવેક ’ નથી !
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
એક નોંધ ઉપરથી જણાય છે કે મહાપાધ્યાય શ્રીમદ્ ધર્મ સાગર ગણુિના પ્રશિષ્ય પડિત પદ્મસાગરગણિએ તિલકમજરીની વૃત્તિ બનાવેલી છે પરંતુ દુર્ભાગ્યવશ તેનુ પણ અસ્તિત્વ હોય તેમ જણાતુ નથી, હજી સુધી કોઈ પણ પુસ્તકભડારમાં તે જોવામાં કે સાંભળવામાં આવી નથી. તેની શેાધ કરવાની આવશ્યકતા છે. સાહિત્યપ્રેમી વિદ્વાનાએ, એ વાત ધ્યાનમાં રાખવી જોઇએ.
ઉપલબ્ધિ માત્રમાં, પૂર્ણ તલગચ્છીય શ્રી શાંતિસૂરિનું લખેલુ હારેકલેાકવાળુ સક્ષિપ્ત ટિપ્પન છે. આ ટિપ્પનની અંદર કથામાં કેટલેક ઠેકાણે આવેલા +શ્લેષાદિ પદોનું સામાન્ય રીતે પૃથક્કરણ કરેલ છે–લેષભ ગ-વિરાધ પરિદ્વારાદિ દેખાડેલાં છે.
* સુરતમાં ગોપીપુરામાં આવેલા શ્રી મેાહનલાલજીના ભંડારમાં ‘વળિાવટી' નુ પુસ્તક છે. તેની અંતમાં તેની પ્રતના લેખકે પોતાની પ્રશસ્તિ લખી છે તેમાં પદ્મસાગરના કરેલાં પુસ્તકાની નોંધ છે તેની અંદર તિલકમજરીતી વૃત્તિના પણ ઉલ્લેખ છે. પાડકાની જાણુ માટે તે પ્રશસ્તિ ટાંકવામાં આવે છે.
महोपाध्यायश्री धर्मसागरगणि पंडित पर्षत्पुरुहूतमतिम पंडित श्री विमलसागरगणिपदपद्मोपासनप्रवरप्रधानभ्रमरायमाण श्रीतिलक मंजरीवृत्ती १ प्रमाणकाश २ नयप्रकाश ३ युक्तिप्रकाश ४ तर्कग्रन्थत्रयसूत्रवृत्ति । श्रीउत्तराध्ययनकथा | शीलप्रकाश ६ धर्मपरिक्षा ७ यशोधरचरित प्रमुखग्रंथमूत्रगा सूत्रधार વંદિતત્રીવાલાર.િ...તશય વરાજ સાગર....વિનયકાળŕ.... हेतुसागरगणि शिष्यगणि रूपसागरेण लिपिकृतं । जयतारणनगरे गुरुवासरे सं. १७३७ वर्षे श्रावण शुदी १३ दिने शुभवासरे श्रीरस्तु |
19
''
+ ‘તિરુમંનરીનામ્યાઃ થાયા: પપદ્ધત્તિમ્ | श्लेषभंगादिवैषम्यां विवृणोमि यथामति ।। "
For Private And Personal Use Only
