________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૬૩
તિલક-મંજરી હોય તેના માટે લેખકને આ પ્રયત્ન બહુ ઉપકારી છે. બીજું પણ એક કારણ છે કે, જેમ તિલકમંજરીની મૂલાકૃતિ બહુજ અદ્દભુત છે, તેમ તેની કથા પણ બહુ રમણીય છે. તેથી તે વ્યાખ્યાનમાં પણ મુનિઓ વાંચી શકે અને સામાન્ય શ્રોતાઓ પણ તે આનંદદાયક કથા સાંભળી આનંદ મેળવી શકે તેટલા હેતુથી પણ લેખકે આ ઉદ્યમ કર્યો હોય તેમ જણાય છે. આ “સાર ની પ્રતિઓ વિશેષ જોવામાં આવતી નથી તેથી આના ઉદ્ધાર કરવાની ખાસ આવશ્યકતા છે.
આ “સારને અક્ષરેઅક્ષર મળત-એવોજ એક બીજો સાર, દિગંબર સંપ્રદાયમાં થઈ ગયેલા “ધનપાલ” નામના પંડિતને કરેલો છે. એની પણ*લોક સંખ્યા આના જેટલીજ (૧૦૦) છે. એમાં પણ અનુટુમ્ દેજ મુખ્ય છે. વિશેષતા આમાં એટલી છે કે, આની અંદર લેખકે, કથાની સુગમતા માટે, સ સે, સવાસો સવાસો લોકવાળા જુદા જુદા નવ વિશ્રામ (પ્રકરણો) પાડી દીધા છે. અને દરેકના “ઝીકલીન,” “મિત્રતા૫, “ચિત્રપતન” આદિ સંબંધ સૂચક નામે આપ્યાં છે. તથા કઈ કઈ ઠેકાણે, રસની ઉચિતતા સાચવવા ખાતર વિવિનવીનપિ’ વર્ણન લખવાનું, લેખક પ્રસ્તાવનામાં કબૂલ કરે છે. ઉપરવાળા સારની માફક આમાં પણ લેખકે, કથાનો પ્રારંભ કરતાં ૫-૬ *લોકે પીઠિકારૂપે લખ્યા છે. ન્યાયની ખાતર તે *લાકે પણ ટાંકવા પડશે.
"श्री नाभेयःश्रियं दिश्यात् यस्यांशतव्योजाः । भेजुर्मुखाम्बुजोपान्तभ्रान्तभृङ्गावलिभ्रमम् ॥ १॥ जडोऽपि यत्मभावेन भवेन्मान्यो मनीषिणाम् । सदासेव्यपदा मह्यं सा प्रसीदतु भारती ॥२॥ नमः श्रीधनपालाय येन विज्ञानगुम्फिता। कं नालङ्कुरुते कर्णस्थिता तिलकमञ्जरी ॥ ३ ॥ तस्या रहस्यमादाय मधुव्रत इवादरात् । मन्दवागपि संक्षेपाद्विरामि किमप्यहम् ॥ ४ ॥ कथागुम्फः स एवात्र पायेणार्थास्त एवहि । किञ्चिन्नवीनमप्यस्ति रसौचित्येन वर्णनम् ।५।
तत्कथा संग्रहेऽमुत्र बन्धमात्रविशेषतः ।
સનતઃ સંતાપમાયાનું યતઃ પ્રતિવત્સાર ૬ .” અને સાને પરસ્પર મેળવતાં અને સૂક્ષ્મ દ્રષ્ટિએ અવકતાં, સત્યની ખાતર કહેવું જોઈએ કે, વેતાંબરની કૃતિ કરતાં દિગંબરની કૃતિ પોતાની કાંતિથી વધી જાય છે ! લક્ષમીધર કરતાં--સમાનાર્થક નામ હોવા છતાં–ધનપાલનાં વચને
For Private And Personal Use Only
