________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈન ઐતિહાસિક સાહિત્ય.
૯૩
અનેક આક્ષેપ અને કટાક્ષેા થયાજ કરવાના તેમને કોઈપણ રોકી શકવાનું નથી. માટે એક વિસ્તૃત અને સર્વ માન્ય જઇન ઇતિહાસ લખવાની પૂર્ણ આવશ્યકતા છે. આપણા જુના ઇતીહાસ મહુજ અસ્તેાવ્યસ્ત છે તેમાં અનેક શકા સ્થાનેા રહેલાં છે, અનેક આચાયા ના સમય પરત્વે વાદવિવાદને અવકાશ રહેલા છે. અનેક રાજાઓના અસ્તિત્વ માટે ઘણા સદેહેા ઉભા થાય છે. ખુદ્દ શ્રી મહાવીર ભગવાન શ્રી મહાવીરના સમય માટે પણ વિદ્વાના અનેક વિતર્કો કરે છે, તેમના ભકતા માટે સદિગ્ધતા સુચવવામાં આવે છે. જૈન ધર્મની અતિ પ્રાચીનતાને કલ્પિત કહેવામાં આવે છે. તેના સાહીત્યને વૈશ્વિક સાહીત્યનાજ કાંઈક અંશ બતાવવામાં આવે છે. કુમારપાળ જેવા ઉત્કૃષ્ટ જૈન રાખ્તને માટે પણ હજીસુધી ઉલ્લેખ કરવામાં આવે છે કે તે પરમાત નહી પરંતુ “ પરમ માહેશ્વર હતા. આવી રીતે ઘણી ઘણી માખતા હજી આપણે વીચારવાની અને સિદ્ધ કરવાની છે. એ સીવાય બીજી હજારો ખાખતા અંધકારમાં છુપાયેલી છે, તેમનાં અસ્તિત્વની પણ કાઇને ખમ્મર નથી જેમને પ્રકાશમાં લાવવાની પુરેપુરી
""
આવશ્યકતા છે.
37
મી॰ વીનસેટ એ॰ સ્મીથ એમ. એ. એ કલકત્તાના ઇંગ્રેજી માસિક “ મા ડર્ન રીવ્યુ ના એપ્રીલ ૧૯૧૫ ના અંકમાં · પુરાણી વસ્તુઓની શેાધખાળ અને જૈનાની ફરજ ’ એ મથાળા નીચે એક વીચારણીય લેખ લખ્યા છે અને જેને એ પેાતાના જુના ઇતિહાસનુ શી રીતે સ ંરક્ષણ અને પ્રકાશન કરવુ તેના માટે અહુ લાગણીભર્યા શબ્દોમાં ઉપાયા સૂચવ્યા છે, તે દરેક જૈને વાંચવું અને વિચારવું જેઇએ. એક વિદેશી અને વીધમી વિદ્વાને જૈન ઇતિહાસ માટે કેટલીબધી તીવ્ર લાગણી છે તે લેખ વાંચવાથી જણાશે અને સાથે આપણી અજ્ઞાનતા અને મુખ્તાના પણ કાંઇક ખ્યાલ આવશે.
આપણુ ઇતિહાસિક સાહિત્ય વિવિધ રૂપમાં અને જુદાં જુદાં સ્થળેામાં વેરાયેલુ છે. આપણી અજ્ઞાનતાથી કહો કે પછી બેદરકારીથી કહો પરંતુ તે દિવસે દિવસે નષ્ટ થતુ જાય છે. તેનાં સ ંરક્ષણ અને ઉદ્ધરણ કરવા માટે ખાસ પ્રયત્ન કરવાની જરૂર છે. ગવ મેટ તરફથી તેવા પ્રયત્ન થાય છે, પરંતુ તે અલ્પ પ્રમાણમાં અને અમુક વસ્તુ માટેજ હાવાથી બાકીનાં અગણીત સાધના આમનાં આમ નભ્રષ્ટ થતાં જાય છે. એ બધાં સાધના એકત્ર સંગ્રહવાં જોઇએ. લેખા વગેરે ભેગાં કરી ટીકા ટીપણ સાથે પ્રકટ કરવા જોઇએ. ખાસ વસ્તુઓના ફાટાએ લેવરાવી સુંદર રૂપમાં જનસમુહ સન્મુખ રજુ કરવાં જોઇએ. આમ થશે તેાજ વીદ્વાનેાનુ લક્ષ્ય તે તરફ ખેંચાશે અને તે વિષયમાં તેમના પ્રમાણિક વિચાર યા વીવેચના જનસમુહને જોવા વાંચવા મળશે.
ઇતિહાસીક સાહિત્ય મુખ્ય રીતે પુસ્તક અને પ્રતિમા સાથે સબંધ ધરાવે છે,
For Private And Personal Use Only
