________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
ઓરડામાં જઈને પરિકરે જોયા તે તેમની પણ રાંતેજ જેવી સ્થિતિ જોઈ. બધા ઉજળાં આરસનાં બનેલાં અને બહુજ સુક્ષ્મ કોતરકાંમથી ભરેલાં હતાં. પવાસ ઉપર જુદા જુદા આચાર્યોના લેખે કેતરેલા હતા. બધાનું અવલોકન કરતાં જણાયું કે “૧૪મી સદીના પુરવારમાં શાન્તિનાથ મહા ચૈત્યને પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ ઘણું સમારેહથી કરવામાં આવ્યો હતો. અને એકંદર ૪૫ ગચ્છના આચાર્યો ભેગા થઈ એચૈત્યની પ્રતિષ્ઠા કરી હતી. ઇત્યાદિ.” આ તો ઉદાહરણરૂપે નામ લખવામાં આવ્યા છે, પરંતુ આવી સ્થિતિ ઘણે ઘણે ઠેકાણે જોવામાં આવી છે. આ પ્રમાણે આપણું પ્રાચીન સર્વસવ આપણું હાથેજ નષ્ટ થતું જાય છે. આવી ને આવી સ્થિતિ જો ચાલુ રહી, તે ભવિ ધ્યમાં આપણને બહુ સોસવું પડશે. એક તરફથી જ્યારે આપણે લોકપ્રતિષ્ઠાથી ચુત થતા જઈએ છીએ, આપણું તીર્થ ઉપર બીજાઓનું સતત્ દબાણ ચાલુ રહે છે અને પરસપરના અર્થ વગરના કલેથી સંઘ શક્તિ ક્ષીણ થતી જાય છે. ત્યારે બીજી બાજુ આમ ગુપ્ત રીતે આપણું મુળજ ખરતું જાય છે. પાયાજ સડતો જાય છે. કેનફરન્સે અનેક વખતે આ વિષયના ઠરાવ કાગળીઓ ઉપર છાપી બાહેર પાડ્યા છે, પરંતુ હજી સુધી એક પણ આવા લેખને કે એક પણ પુરાણી વસ્તુને જાળવવાની કેશેષ કરવામાં આવી નથી.
કેમના આગેવાનોએ આ બાબત ઊપર ખાસ લક્ષ આપવું જોઈએ. કામના ભવિષ્યની તેમના માથે મટી જવાબદારી ઊભી રહેલી છે. જે તેઓ આ વિષય ઉપર ધ્યાન નહી આપશે અને દુર્લક્ષજ રાખશે, તો ભાવી જૈન પ્રજાની દ્રષ્ટિમાં તેઓ કર્તવ્યહીનજ નહી પરંતુ ધર્મપતિત પણ ગણાશે. તેમની સંતતિ તેમના માટે બહુ હલકો મત બાંધશે. માટે આ વાત ઉપર તેમણે ખાસ વિચાર કરવાની આવશ્યકતા છે. ઉપલબબ્ધ થઈ શકાતું બધું ઈતિહાસિક સાહીત્યને સંગ્રહ કરવાની સાચવવાની અને પ્રગટ કરવાની આવશ્યકતા છે. તીર્થોની પ્રાચીનતા અને સ્વામીતાનો સ્વાલ આપણું આગળ દીનને રાત ઉભું રહે છે. આ સવાલનો નિકાલ ઈતીહાસિક સાહીત્ય ઉપરજ અવલંબીને રહે છે. જે આપણી પાસે તેમના ઇતીહાસિક પુરાવાઓ મજબુત હશે, તો આપણે આપણી વસ્તુઓના હકકે જાળવી શકીશું, નહી તો કરે અને અબજોનો માલ બીજાઓને સ્વાધીન કરવો પડશે. આણંદજી કલ્યાણજીની પેઢી તરફથી સાધુઓ ઉપર કાગળ ઉપર કાગળે મોકલવામાં આવે છે અને તિર્થોની પ્રાચીનતા અને સ્વામીતાના પુરાવાઓ માંગવામાં આવે છે, પરંતુ પેઢીનું જે મુખ્ય કર્તવ્ય છે તેને તેને ખ્યાલ પણ નથી. લાખો રૂપીઆ બીજા આડાઅવળા કાર્યોમાં ખર્ચવામાં આવે છે, પરંતુ તિર્થોની મહત્તા, પ્રાચીનતા અને સ્વામીતાને સિદ્ધ કરનાર જે ઈતિહાસિક સાહિત્ય છે તેના સામું પણ જોવામાં આવતું નથી. પેઢીનું પરમ કર્તવ્ય તિર્થોની રક્ષા કરવાનું છે. તેમની પ્રાચીનતા અને મહત્તા જાળવવાનું છે. એ પ્રાચીનતા અને મહત્તા કેવળ ઇતિહાસની પુષ્ટિથી જ જાળવી શકાશે. ઈતિ
For Private And Personal Use Only
