________________
આત્માનંદ પ્રકાશ એમ અનંત પ્રભુતા સદંહતાં અર્થે જે પ્રભુ રૂપજી;
દેવચંદ્ર પ્રભુતા તે પામે પરમાનંદ સ્વરૂપજી. આ રીતે સત્તામાં રહેલે શુદ્ધ ધર્મ–સ્વરૂપ પ્રકટ કરતાં અત્યંત બહુમાન પુર્વક આત્મિક વીર્ય ઉવસાયમાન થાય છે. આ પ્રસંગે આત્માની સ્થિતિ પોતે અનુભવ કરનારજ જાણે છે કેમકે અનાદિ કાળથી પૂર્વ પરિચિત ટેવોમાં ટેવાય એકદમ સત્ય વસ્તુનું ભાન થતાં કાંઈક નવા સ્વરૂપમાં પિતાને જુએ છે, અને અવર્ણનીય આનંદ તે પ્રસંગે અનુભવે છે. જેમ પર્ણકુટીમાં નિરંતર વસનાર અ નિદ્રા વખતે તેનાજ સંસ્કારોમાં સુનાર–જાગૃતિ સમયે પિતાને કેઈ વિદ્યાધરના પ્રોગથી દિવ્ય ભુવનમાં આવેલ દેખે તે સમયે તેના હૃદયમાં જે ચમત્કા૨ ઉપજે છે તેવોજ કાંઈક ચમત્કાર આ સમયે પ્રકટે છે. તેનું વર્ણન ગમે તેવી કસાયલી કલમ કરી શકતી નથી, અને ગમે તે વકતા વિવરણ કરી શકતું નથી. માર્ગાનુ સારીના પાંત્રીસ ગુણે સામાન્ય રીતે આત્મામાં દાખલ થયા પછી સમ્યકત્વની પ્રાપ્તિ માટે તેને યથાપ્રવૃત્તિ આદિ ત્રણકરણ કરવા પડે છે. આ કર ! એ આત્મ વીર્યની પુરાયમાન જુદી જુદી અવસ્થા છે. એ અવસ્થાઓ પસાર કર્યા પછી સમ્યકત્વ નામે ગુણ પ્રાપ્ત થાય છે. ભવિતવ્યતાના યોગે કહે કે અજાણ્યે આત્મબળની એકાએક વૃદ્ધિથી કહે–તેથી અષ્ટકમ પૈકી આયુષ્યકર્મ વિના શેષકર્મની એક કડાછેડી સાગરોપમની સ્થિતિથી કાંઈક ન્યૂન સ્થિતિવાળે થાય છે ત્યારે જે આત્મવી તેનું હોય છે તેને જ્ઞાનીઓએ યથાપ્રવૃત્તિકરણ એવું નામ આ પેલું છે. તેટલા સંગે પ્રાપ્ત થયા પછી જે આત્મવીય પ્રગતિ કરતાં મિથ્યાત્વની નિવિડ ગ્રંથિ તેડે તેને અપૂર્વકરણ એવું નામ આપેલું છે. અને પછી અનિવૃત્તિકરણરૂપ નિશ્ચયકરણ જે રૂપ આત્મવીય અવશ્ય અર્થ ગુગલ પરાવર્ત જેટલા મોડામાં મેડા કાળમાં પણ સર્વથા મુકત કરાવી આપે છે તે છે. પરિણામ ની વિશુદ્ધિએ અહીં આત્મા સમ્યકત્વ પ્રાપ્ત કરે છે શકિતરૂપે રહેલ તે ગુણ વ્યકત અનુભવે છે. આ વખતે દશન મેહનીય ત્રિક તેમજ અનંતાનુબંધિ ક્રોધ, માન, માયા અને લેભને કાંતે સર્વથા ક્ષય થાય છે, અથવા તેટલા કાળ સુધી ઉદયમાન થતા એ આસુરી સને ક્ષય અને ભવિષ્યમાં ઉદય થતા એ સને ઉપશમ એવા પ્રકારની ક્રિયા આત્મામાં ચાલી રહે છે. આવી પરિસ્થિતિમાં જીવને આત્મ તત્વ સંબંધી નિર્ણય થાય છે. તે એમ માને છે કે આત્મા નિત્ય છે, કર્મોને કર્તા છે, સ્વકૃત કર્મોને ભક્તા છે, મુકિત છે અને મુકિતના ઉપાયો છે તેને આ સ્થિતિ ચેળ મજીઠની જેવી દઢ પ્રતીતિવાળી હોય છે. આવા તને સર્વાગ સત્યપણે પ્રતિપાદન કરતા જિનેકત સિદ્ધાંત ઉપર એ પ્રતીતિ પ્રવાહ વહે છે, અને જિન અને જિનદર્શન શિવાય અન્ય સિદ્ધાંતે અપૂર્ણ સત્યવાળા છે તેમ દઢ શ્રદ્ધા પ્રકટે છે. અહીં એ પ્રશ્ન ઉપસ્થિત થાય છે કે સમ્યકત્વ
