________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માનંદ પ્રકાશ.
૨૯
મેળવી ખુશી થતો મૂંગદત્ત તે કાષ્ટના એક ખૂણામાં ભરાઈ બેઠે. નિત્યને સમય થયે એટલે ચારે વધૂઓ ફરીને પાછી આવી તત્કાળ કાષ્ટ ઉપર ચડી સમુદ્રની અંદર આ કાશમાર્ગે ચાલી. તે સમયે સુવર્ણની ઘણી ઇંટોના ભારથી કાછ દુર્વાહ થઈ પડયું, આથી તેઓ સૂર્યને ઉદય થવાના ભયથી પરસ્પર ખેદ પામી કહેવા લાગી “બહેન, આજે આ કાષ્ટ ઉપર બાજે ઘણે લાગે છે. માટે તેને છોડી દઈ બીજું હલકું કાષ્ટ લઈએ તે આપણને ચાલવામાં સુગમતા થશે.” વધૂઓની આ વાત કાછની અંદર રહેલ શૃંગદત્ત સાંભલી ચિંતામાં પડે. તેણે વિચાર્યું કે, “આ સ્ત્રીઓને મારી ખબાર નથી. જો તેઓ આ કાષ્ટને સમુદ્રમાં ફેંકી દેશે તે મારૂં મરણ થશે.” આવું વિચારી તે અંદરથી છે. “હે વધૂઓ હું તમારે સસરે શૃંગદત આ કાષ્ટની અંદર ભરાઈ બેઠે, તેથી આ કાષ્ટને સમુદ્રની અંદર ફેંકી દેશો નહીં.” સસરાના આ વચન સાંભળી તે વધૂએ મનમાં ક્ષોભ પામી ગઈ, પરંતુ પારણુમિકી બુદ્ધિવડે તત્કાળ તેમણે પરસ્પર વિચાર કર્યો. “આ દુષ્ટ શેઠે આપણે દુરાચાર જાણી લીધે છે. જે હવે તે જીવતે ઘેર આવશે તે પછી આપણે વધારે દુઃખરૂપ થશે, તેથી સપના ઘડાની જેમ આપણે તેને સમુદ્રમાં ફેંકી દઈએ તે વધારે સારું આવું વિચારી વધુઓએ જાણે પોતાનું મૂર્તિમાન દુષ્કર્મ હોય તેમ તે કાષ્ટને સમુદ્રમાં ફેંકી દીધું. તે પછી તે વધૂઓ સ્વેચ્છાથી ત્યાગ અને ભેગા કરતી ઘરમાં સુખે રહી હતી.
આ વાત વિમળ પિતાના મિત્ર સિદ્ધદત્તને કહે છે કે, હે મિત્ર, જેમ લોભી શૃંગદત્ત કે જે, બત્રીશ કોટી સુવર્ણને પતિ હતા, તે લુબ્ધ હૃદયથી સુવર્ણની ઘણી ઇને સંગ્રેડ કરવાથી જીવનથી ભ્રષ્ટ થયે હતું તેમ તું પણ પ્રાણાંત કષ્ટ આપનારા વહાણની ઊપર ચડી દ્વીપાંતરમાં જઈ સંતાન, ધન અને આયુષ્યથી ભ્રષ્ટ થા નહીં. તારા ઘરમાં સાત પેઢીના સંતાને ખાય, તેટલું ધન છે, છતાં આવું કષ્ટ વેહેરી લેવાન શા માટે આદર કરે છે ! હે મહાશય, હવે દ્રવ્યવડે દ્રવ્ય ઉપાર્જન કરી ઘરમાં સુખે રહે અને ત્યાગ તથા ભેગથી તારા મનુષ્યજન્મને કૃતાર્થ કર્ય.”
મિત્ર વિમળે વિવિધ યુક્તિઓ અને દષ્ટાંતથી સિદ્ધદત્ત શેઠને ઘણું સમજાવ્યું, પણ તેણે વિવેકના અભાવથી પિતાનું હિત માન્યું નહીં. છેવટે અતિ તૃષ્ણથી ચપળ એ સિદ્ધદત્ત મંગળ શુકન કરી વાહણ ઉપર ચડી સમુદ્રમાં ચાલતે થયે. ત્યાં કઈ સારા દ્વીપમાં જઇ વેપાર કરી તેણે અતુલ ધન સંપાદન કર્યું, પછી તે પિતાના વતન તરફ આવવા ત્યાંથી નીક. મધ્ય સમુદ્ર આવતાં નઠારે પવન પ્રગટ થયે. અને તેનાથી સમુદ્ર ઉછળવા લાગે. વિકરાળ-આકૃતિવાલા મેજાએ વેતાળની જેમ અકસ્માત ઉડવા લાગ્યા. તેનાથી વહાણ ઉચે ઉછળતું ત્યારે જાણે સ્વર્ગમાં જતું હોય અને નીચે ઉછળાતું ત્યારે જાણે પાતાળમાં પેશતું હોય તેમ દેખાવા લાગ્યું. આ વખતે સિહદત્ત વગેરે વેપારીઓએ જીવવાની આશા છેડી વહાણને હલકું કરવા કરીયાણાની વરતુઓને સમુદ્રમાં ફેકવા માંડી, જ્યારે વહાણ હલકુ થયું એટલે તેને
For Private And Personal Use Only