________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૩૦૬
શ્રીમદ્ વિજયાનંદસૂરિની જયંતી.
સ્વભાવ અને કેળવણીની હિમાયત કરવાને ખાસ નિયમ એ હતા. કેળવણીને સવાલ એ એમનું જીવન હતું. પિતાથી બને તેટલા જોરથી જેનેને એ વિષયની અગત્ય સમજાવતા અને કહેતા કે “જનની ઉન્નતિ ત્યારે જ થશે કે જયારે જૈને જમવા, જમાડવામાં. નાચ વરઘેડામાં, અને એવી હજારે ધામધુમાં, ખર્ચ કરવાનું છેડી દઈ ધાર્મિક અને વ્યવહારિક કેળવણીના પ્રચારને રસ્તે પિતાની લહમીને સદુપયોગ કરવા લાગશે.” આચાર્યશ્રીને એ ઉપદેશ મુનિમહારાજ શ્રીવલ્લભવિજયજીએ પણ એવાજ ઉત્સાહથી ચાલુ રાખ્યો છે એ જોઈ કેને આનંદ નહિ થાય? શ્રી મહાવીર જૈનધર્મ વિધાલયની જે હિલચાલ તેમના ઉપદેશના પરિણામે પગભર થઈ છે તેને ગૃહ ! તમારા તન, મન અને ધનથી પુષ્ટિ આપશે, તે હું માનીશ કે આપણા મહાન આચાર્યશ્રીએ જે ઉપદેશ માટે આખું જીવન વ્યતીત કર્યું હતું, તે ઉપદેશની સાર્થક્તા કરનારા ખરા ભકતે તમેજ છે. એ ઉપગી સંસ્થા જેમ વધારે મજબુત, વધારે ચીરંજીવી અને વધારે ઉપયોગી બનશે તેમ (શ્રી મદ્ વિજ્યાનંદજી) મહારાજનું નામ વિશેષ અને વિશેષ અમર અને કિર્તિવાન બનશે.
પંડિત હંસશર્માનું ભાષણ. ત્યારબાદ પંજાબી પંડિત હંસરાજ શર્માએ સંસ્કૃતમાં સ્તુતિ કરી મહારાજજી સાહેબના ચરિત્રામાંથી લેવા લાયક બોધનું દિગ દર્શન કરાવતાં કહ્યું કે મહાત્માએના ચરિત્રમાં એવી કોઈ પણ વાત નથી હોતી કે જે અનુકરણીય કે આલબનીય ન થઈ શકે. માહરી એટલી શકિત નથી કે હું મહાત્માનું યથાતથ્ય વર્ણન કરી શકું તે પણ યથાશક્તિ મહાત્માના ગુણેના આકર્ષણથી કહીશ કે જે મહાત્માની
યંતી ઉજવવા આપણે બધા એકત્ર મળ્યા છીએ તે મહત્યામાં સત્યને પ્રેમ એટલે બધે હતું કે જેની બાબતમાં જેટલું વર્ણન કરીએ તે ટલું ઓછું છે. મરહૂમ મહાત્મા પ્રાતઃ સ્મરણીય પૂજ્યપાદ શ્રીમદ્ વિજ્યાનંદસૂરિ (આત્મારામજી મહારાજ જે વખતે ઢંઢક સંપ્રદાયમાં હતા, તે વખતે એઓની કેટલી માન પ્રતિષ્ટા તે સંપ્રદાયમાં હતી તેને અનુભવ તે વખતના તેજ સંપ્રદાયના કેટલાક સજનના કહેવાથી મને પિતાને થયે છે કે મરહુમ પૂજ્ય મહાત્માની બરાબરી કરી શકે તેવી એક પણ બીજી વ્યક્તિ તે વખતે તે સંપ્રદાયમાં નહોતી! એ બનવા જોગ છે કે જે પ્રતાપી પુરૂષ જે વખતે જે સમુદાયમાં હોય તે સમુદાયમાં તેજ પ્રતાપી ગણાય. અહીં સુધી કે લેકે તેમને એક અવતારી જીવ તરીકે માન આપતા હતા. આટલી બધી માન પ્રતિષ્ઠા હોવા છતાં પણ જ્યારે શાસ્ત્રદ્વારા એઓને પિતાની પ્રથમની ત્તણુંક અનુચિત ભાન થઈ કે તત્કાળ સર્પ કંચુક ત્યાગે તેમ તે સંપ્રદાયને પિતાની માન પ્રતિષ્ઠાની દરકાર ન કરતાં એકદમ ત્યાગ કરી દીધો! આહા કેટલે બધે સત્ય પ્રેમાં કેટલું બધું નિરાભિમાનપણુ? આવા સત્ય પ્રેમી બન્યા શિવાય કેઇનું પણ કલ્યાણ કદાગ્રહથી થયું નથી, થાતું નથી, કે
For Private And Personal Use Only
