Apbhramsa Kavyatrayi

Author(s): Jinduttsuri, Lalchandra B Gandhi
Publisher: Oriental Research Institute Vadodra

Page 210

कालस्वरूपकुलकम् ]
लोहिण जडिउ जु पोउ स फुटइ चुंबुकु जहि पहाणु किव वट्टइ ? । नेय समुद्दह पारु सु पावइ अंतरालि तमु आवय आवइ ॥ २९ ॥ [ लोहे(भे)न जडितो यः पोतः स स्फुटति चुम्बको यत्र पाषाणः कथं वर्तते ? । नैव समुद्रस्य पारं स प्राप्नोति
अन्तराले तस्यापदागच्छति ॥ २९ ॥ ] व्या०-लोहेन जडितः पोतो यः स स्फुटति । यत्र पोते चुम्बको लोहाकपणकारी पाषाणो भवति, स पोतः कथं वर्त्तत्ते ? न कथञ्चिद् भजत इत्यर्थः । नैव समुद्रस्य पारं स पातः प्राप्नोति अन्तराले अन्तरे तस्य पोतस्य आपदागच्छति । द्वितीयपक्षे-लोभेन चतुर्थकषायेन जडितो ग्रस्तः पोतः संसारसमुद्रनिस्तारकारणतया गुरुयः स स्फुटति गुरुगुणैर्वियुक्तत्वात् लाघवं प्राप्नोति । यत्र च गुरो चुम्बकोऽनवस्थितः साधुः प्रधानं स गुरुः कथं वर्तते ? न कथञ्चित् । अपि तु स्तोकदिनैरेव विशृङ्खलीभवति नैव संसारसमुद्रपारं स गुरुः प्राप्नोति । अन्तरालेऽन्तरे तस्य गुरोरापदागच्छति ॥ २९ ॥
लोहिण रहिउ पोउ गुरुसायरु दीसइ तरंतु जइ वि जडवायरु । लाहउ करइ सु पारु वि पावइ वाणियाह धणरिद्धि वि दावइ ॥ ३० ॥ [ लोहे( भे न रहितः पोतो गुरुसादरः (गुरुः सागरे ) दृश्यते तरन् यद्यपि जडवादरः ( वातः)। लाभं करोति स पारमपि प्राप्नोति
वणिजानां धनऋद्धिमपि दर्श' दाप )यति ॥ ३० ॥1 व्या०-लोभेन रहितो गुरुः पोतः प्रवहणसदृशः सागरं संसारसागरं तरन् दृश्यते । यद्यपि जडवादरः जडैमूखैरधर्मादरो व्याकुलः । लाभं ज्ञानादिलाभं करोति स गरुपोतः पारमपि प्राप्नोति प्रापथति च । वणिजां वाणिजानां वणिज एव वाणिजा धर्मधनलाभार्थिनः तेषां धर्मधनऋद्धिमपि दर्शयति । द्वितीयपक्षे पोतः प्रवहणं, गुरुर्महान् लोहेन रहितः, सागरं समुद्र तरन् वणिजां धनऋद्धिमपि दर्शयति परपारलाभजनिताम् ॥ ३०॥
जो जणु सुहगुरु-दिहिहि दिहउ तसु किर काइ कारइ जमु रुहउ ? । जसु परमेहि-मंतु मणि निवसइ सो दुहमज्झि कया वि न पइसइ ॥ ३१ ॥