Antim Sadhna

Author(s): Hemsagarsuri
Publisher: Anand Hem Granthmala

Page 5

ધનામાં હોવું જરૂરી છે. આ શાસનમાં અતિમ સાધના માટે પૂર્વાચાએ અનેક આલંબનરૂપ સાધને કહેલા છે, છતાં આરાધનાની શાસ્ત્રીય વિધિ તથા શુભ ભાવની વૃદ્ધિ માટે, દરેકને ઉપયોગી બની શકે તેવા વિવિધ શાસ્ત્રાનુસારી અને દષ્ટાતવાળા માહિત્યની સમાધિરસિક મુમુક્ષુ આત્માઓને જરૂર છે, તે માટે આ પ્રયત્ન કર્યો છે. અનિતમ સાધના-અન્તિમ આરાધના-ઉત્તમાર્થ–પંડિતમરણ, સમાધિમરણ-પર્યત આરાધના, સ ચાર કરો, અનશન કરવું. આવા જુદા જુદા એક અથવાચક શબ્દપર્યાયો છે.
આ વિષયની વધારે માહિતી સળગ આ ગ્રંથ વાચન-મનન કરવાથી આપોઆપ મળી જશે. એકની એક વાત વારંવાર જુદા પ્રકરણમાં જોવામાં આવશે, કારણ કે આરાધનાની વિધિ તો દુષ્કૃતગઈન સુકૃતઅનમેદન–ચાર શરણઅંગીકાર–નવકાર મહામંત્રનું સ્મરણ એ મુખ્ય બાબતે દરેક આરાધનામાં હોય જ, જેથી વાચનારના આત્મામા વાર વાર એક જ વસ્તુના સંસ્કાર પડવાથી સ્મૃતિ-સંસ્કાર દઢ જામી જશે. એટલે એક ને એક વાત વારંવાર કેમ કહેવાય છે તે પુનરુક્તિ ન સમજતાં દઢ સંસ્કાર માટે આવશ્યક છે આ અતિમ સાધનાની અંદર જુદા જુદા દષ્ટા જેમ ઉપસ્થિત થતા યાં, યાદ આવત ગયા, પ્રેરણા પ્રાપ્ત થઈ, તેમ તેમ જુદા જુદા પ્રથા, આગમ, પ્રકરણમાથી ચૂંટી લીધેલ છે. સાદી અને સરળ ભાષામાં પ્રાકૃત સ સ્કત સાહિત્યમાંથી મૂળના આધારે ભાવાત કરી તથા દરેકના છે. આધારસ્થાને જણાવેલા છે નારકીની વેદના કેવી હોય તે પ્રકરણની અહીં શી જરૂર હતી? એ પ્રશ્ન કેાઈ ઉઠાવે તે બાળમરણવાળા આત્માઓ વિરાધના યોગે નારકો કેવી રીતે થાય છે, તે બીજા પક્ષે જાણવું જરૂરી ધારી તે પ્રકરણ મૂકેલા છે. ઘણાખરા દષ્ટાતો કયા સ્થળેથી લીધેલ છે, તે સ્થળનિર્દેશ કરેલા છે. ગજસુકુમાળમુનિ, અતિસુકુમાળ, સુનિચંદ્રરાજ, કુંદકાચા ૪૯૯ શિષ્યોને કરાવેલી યતિમ આરાધના એ ઉપદેશમાળા દેવટ્ટી ટીકામથી લીધેલા છે અને કૃષ્ણમહારાજાની અતિમ આરાધના “ઉપદેશમાળા (પુષ્પમાળા) ટીકા'ના આધારે