________________
અહિંસા અને અમારિ
[ ૪૬૧
સ્વ
અને હમેશને માટે દેશને મદદ કરી શકે. પ્રદેશના ત્યાગમાં અને સ્વદેશના સ્વીકારમાં જેમ શેખ ઉપર અંકુશ મુકાય છે તેમ નકામા ખર્ચ ઉપર પણ અંકુશ મુકાય છે. શરૂઆતમાં અમુક ચીજો વિના ચલાવવું પડશે, રક ચીજો પણ લેવી પડશે, કિં ભત પણ વધારે એસશે, ઘણીવાર ચીજ મેળવવામાં મુશ્કેલી પણ પડશે; પરંતુ આ બધું છતાં દેશવાસી ફરાડા ભાઈ એના પેટમાં હમેશાં અન્ન પહોંચાડવા ખાતર આપણે સ્વદેશી ખરીદ્યે જ છૂટકો છે, અને પરદેશી વસ્તુઓના બહિષ્કાર કરવામાં જ આપણા દેશવાસીઓની અમારિ આવી જાય છે. પરદેશી માલના વેપારમાંથી આપણા દેશના લેાકા નફા મેળવે છે અને એ નફામાંથી કેટલાક જણ સારાં કામેમાં સખાવતે કરે છે એ વાત સાચી, પણ એવા વ્યાપારમાં દેશના એક ટકા જેટલા માણસો પણ ભાગ્યે જ કમાનાર હેય છે. એથી ઊલટું સ્વદેશી વ્યાપાર ખીલે તા ધરાધર ધંધા ચાલે, પ્રમાણ આછું છતાં બધા જ વ્યાપારીએ ઘેર બેઠાં કમાય, કરાડે ધંધાથી એ ધંધે લાગી જાય અને ઉદ્યોીવગ તેમ જ તે ઉપર નભતા વ્યાપારીવર્ગની નસમાં તાજી લાહી ભરાઈ જાય. તેથી આજના અમારિ ધમ આપણને દેશી ધમ શિખવાડે છે. જ્યારે દેશની અંદર ધધાની ખોટ ન હતી, સામાન્ય રીતે કેઈ ને અન્નવસ્ત્ર મેળવવાની ફરિયાદ ન હતી, ત્યારે આપણી અમારિએ કતલખાનાં અને કસાઈખાનાંમાં કામ કર્યું, તે વ્યાજ્મી જ થયું છે. તે વખતે ગરીબગરમાંને પ્રાસંગિક મદદ અપાતી, તે પણ વ્યાજબી જ હતું. પરંતુ આજે તે આખા કારીગરવગ અને તે ઉપર નભતા બીજા મધ્યમવર્ગ જ ગરીબ અને કંગાલ થઈ ગયા છે, એને જુવાનીમાં ધોળાં આવ્યાં છે, તે વખતે આપણે અારિની સખાવતા ગમે તેટલી કરીએ, તોપણૢ કેટલી કરીશું અને કેટલા માણસાને કેટલા વખત સુધી નભાવી શકીશું ? એટલે જ એ સખાવતાને પ્રવાહ ઉદ્યોગધંધા સ્થાપવામાં, તેમ જ ચાલુ હોય તેને નભાવવામાં વહેવરાવવા જોઈએ. વળી કાંઈ અમારિ એવી વસ્તુ નથી કે તેને મોટામોટા ધનવાને જ કરી શકે. આજે તે. અમારિનું સ્વરૂપ એવું છે કે દરેક માણસ એ ધર્મ બજાવી શકે. જેણે હુંમેશના વાપરની ચીજો દેશની જ ખરીદી અને દર વર્ષે દેશમાં દશ રૂપિયા રાખ્યા, તેણે નફાના દખાર આના જ નહિ પણ એ ચીજના ઉત્પાદક કારીગરવને મહેનત પૂરી પાડી મહેનતાણામાં એ રૂપિયા તે આપ્યા જ. આ રીતે એક એક માસની અારિનું કેવષૅ મોઢુ પ્રમાણ ચાય ? અને એ પ્રમાણ એક માણસની એકાદ વખતની લાખેાની સખાવત કરતાં કેટલું વધી જાય એ વિચારવાની જરૂર છે. તેમ છતાં કાંઈ આપણે મોટી સખાવતે જતી કરવાના નથી. અપંગ, તદ્દન અનાથ અને બીજા એવા કેટલાક લાકા માટે હંમેશાં એવી સખાવતાની જરૂર રહેશે; પણ આજે જ્યારે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
