Agam Suttani Satikam Part 16 Nishitha

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan

Page 352

उद्देशक : १२, मूलं-७८८, [भा. ४२३८]
३४९
पण गम्मति, पच्छा खलुगमेत्तेण, पच्छा अद्धजंघप्पमाणेण, तओ पच्छा जंघप्पमाणेण - जानुमात्रेणेत्यर्थः ॥ जो पुण जाणुप्पमाणातो परेण पंको तेन न गंतव्वं जओ भन्नति[ भा. ४२३९ ] अड्ढोरुगमेत्तातो, जो खलु उवरिं तु कद्दमो होति । कंटादि जो वि हु सो, अत्थाहजलं व सावातो ॥
चू- जानुप्पमाणातो उवरि कद्दमो कंटादि अवायवजितो वि गतिअभावातो सावातो चेव भवति, अत्थाहजलवत्।। एसो विधी सव्वो उवलादिसचित्तपुढवीए भणिओ । अह अचित्तादीपुढवी तो इमा विधी -
[ भा. ४२४०] जत्थ अचित्ता पुढवी, तहियं आउ-तरुजीवसंजोगा । जोणिपरित्त - थिरेहिं, अक्कंत - निरच्चएहिं च ॥
चू- पुढवी सव्वत्थ अच्चित्ता, किं आउक्काएण गच्छउ, किं वणस्सतिणा गच्छतु ? आउक्काए नियमा वणस्सती अत्थि तम्हा तेन मा गच्छतु, वणस्सतिणा गच्छतु । तत्थ वि परित्तजोणिएण थिरसघयणेण, तत्थ वि अक्कंतेण तत्थ वि निप्पच्चवातेण, सपच्चवातेण बितिओ । अनकंते वि एते चेव दो विकप्पा । एवं थिरे वि चउरो विकप्पा । अथिरे च चउरो। एवं परित्ते अट्ठ विकप्पा । एवं अनंते वि अट्ठ । एवं परित्ते अट्ठ विकप्पा । एवं अनंते वि अट्ठ । एवं सव्वग्गेण वणस्सतिकाए सोलस विकप्पा ॥ इदानिं आउस्स तसाण य संयोगो भन्नति
[ भा. ४२४१] एमेव तु संजोगा, उदगस्स चतुव्विहेहि तु तसेहिं । अक्कंत-थिरसरीरे, निरञ्चएहिं तु गंतव्वं ॥
चू- चउव्विहा तसा - बेंदिया तेइंदिया चतुपंचिंदिया । एत्थ पुव्वं बेंदिएसु थिरेसु अक्कंतसु निपच्चवाएण एस पढमभंगो, सपच्चवातेण बितिओ । अनक्कंते वि एते चेव दो विकप्पा । एवं अथिरेसु चउरो विगप्पा । एवं तेइंदिय - चउरिंदिय पंचंदिएसु वि अट्ठऽट्ठ विगप्पा । एवं तसेसु वि सव्वग्गेणं बत्तीसं विगप्पा । अह संतर - निरंतरविगप्पो कज्जति तो तसेसु सव्वग्गेणं च विगप्पा भवंति ।। तेउ-वाउसु गमणस्सासंभवो त्ति अओ भन्नति
[ मा. ४२४२ ]
ऊ- वाउविहूणा, एवं सेसा वि सव्वसंजोगा ।
उदगस्स तु कायव्वा, जेनऽ हिकारो इहं उदए ।
चू- वणस्साततसेसु वि दुगसंजोगो भाणियव्वो । पुव्वं तसेसु थेरादिसु गंतव्वं, जतो वणे वि नियमा तसा अत्थि त्ति । पुढवी आउ-वणस्सति तिगसंजोगो, तिसुवि संभवे कयमेण गच्छउ ? पुव्वं पुढविना, ततो वणस्सतिणा तओ आउणा । पुढवि आउ - वणस्सति तसेसु त्ति एस चउक्कसंजोगो । चउक्कसंभवे करतेण गंतव्वं ? पुव्वं अच्चित्तपुढवीए, तओ विरलतसेसु, तओ सच्चित्तपुढवीए, तओ वणस्सतिणा, तओ आउणा, एते सेससंजोगा भणिया । इह बहुभंगवित्थरे बीयमेत्तमभिहितं । एत्थं पुण भंगवित्थरे जे उदगं अमुंचंतेण भंगा भवंति ते कायव्वा, जेण इह उदगाधिगारो । सेसभंगा पुण इह विकोवणट्ठा भणिया ।।
"अंतो मासस्स दुक्खुत्ते तिक्खुत्तो उत्तर "त्ति अस्य सूत्रपदस्यार्थः[भा. ४२४३] एरवति जत्थ चक्किय, तारिसए न उवहम्मती खेत्तं । पडिसिद्धं उत्तरणं, पुन्ने असति खेत्तऽ नुन्नातं ॥