Agam Sutra Satik 45 Anuyogdwar ChulikaSutra 2

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan

Page 220

४६०
जाणा
अनुयोगद्वार-चूलिकासूत्रं दव्यज्झयणे?, २ तिविहे पन्नत्ते, तंजहा-जाणयसरीरदब्बल्झयणे भविअसरीरदव्यज्झयणे जाणयसरीरभविअसरीरइरित्तेंद०।
सेकिंतं जाणग०,२ अज्झयणपयत्थाहिगारजाणयस्स जं सरीरंववायचुअचाविअचत्तदेह जीवविप्पजढं जाव अहो नंइमेणं सरीरसमुस्सएणंजिनादिडेणं भावेणं अज्झयणेत्तिपयं आपवियं जाव उवदंसियं, जहा को दिलुतो?-अयं धयकुंभे आसी अयं मुहकुंभे आसी, से तं जाणयसरीरदव्यज्झयणे।
से किंतं भविअसरीरदव्वयणज्झे?, २ जे जीवे जोणिजम्मणनिक्खंते इमेणंचेव आदतएणं सरीरसमुस्सएणं जिणदिद्वेणं भावेणं अज्झयणेत्तिपयं पेअकाले सिक्खिस्सइ न ताव सिक्खइ, जहा को दिटुंतो?-अयं महुकुंभे भविस्सइ अयं घयकुंभे भविस्सइ. से तं भविअसरीरदव्वज्झयणे। से किं तं जाणयसरीरभविअसरीरवइरित्ते दव्वज्झयणे?, २ पत्तयपोत्थयलिहियं, से तं जाणयसरीरभविअसरीरवहरिते दव्यज्झयणे। सेतं नोआगमतो दवज्झयणे। से तंदवण्झयणे।
से किं तं भावग्झयणे?, दुविहे पन्नते तंजहा-आगमओ अ नोआगमओ अ। से किं तं आगमओ भावज्झयणे?, २ जाणए उवउत्ते, सेतं आगमओ भावज्झयणे। सेकिंतं नोआगमओ भावल्झयणे?, २ मू.(३२६) अज्झप्पस्सानयनं कम्माणं अवचओ उवचिआणं।
- अनुवचनो अ नवाणं तम्हा अज्झयणमिच्छति।। वृ. निक्षेपः-पूर्वोक्तशब्दार्थस्त्रिविधः प्रज्ञतः, तद्यथा-ओघनिष्पन्न इत्यादि, तत्रौघ:सामान्यमध्ययनादिकं श्रुताभिधानं तेन निष्पन्नः, ओघनिष्पन्नः, नाम-श्रुतस्यैव सामायिकादिविशेषाभिधानं तेन निष्पन्नो नामनिष्पन्नः, सूत्रालापका:-'करेमि भंते ! सामाइअ'मित्यादिकास्तैर्निष्पन्नः सूत्रालापकनिष्पन्नः। एतदेव भेदत्रयं विवरीषुराह-'से किं तं ओहनिप्फन्ने'इत्यादि, ओघनिष्पनश्चतुर्विधः प्रज्ञप्तः, तद्यथा-अध्ययनम् अक्षीणम् आयः क्षपणा, एतानि चत्वार्यपि सामायिकचतुर्विंशतिस्तवादिश्रुतविशेषाणां सामान्यनामानि, यथा(यदेव) हि सामायिकमध्ययनमुच्यते तदेवाक्षीणं निगद्यते इदमेवाऽऽयः प्रतिपाद्यते एतदेव क्षपणाऽभिधीयते, एवं चतुर्विंशतिस्तवादिष्वप्यभिधानीयं ।
साम्प्रतमेतेषां चतुर्णामपि निक्षेपं प्रत्येकमभिधित्सुराह'से कितं अज्झयणे' इत्यादि, नामस्थापनाद्रव्यभावभेदाच्चतुर्विधोऽध्ययनशब्दस्य निक्षेपः, तत्र नामादिविचारः सर्वोऽपि पूर्वोक्तद्रव्यावश्यकानुसारेण वाच्यो यावन्नोआगमतो भावाध्ययने 'अज्झप्पस्साणयण'मित्यादि गाथाव्याख्या,
'अज्झप्पस्स आणायणं' इह निरुक्तविधिना प्राकृतस्वाभाव्याच्च पकारस्सकारआकारणकारलक्षणमध्यगतवर्णचतुष्टलोपे अज्झयणमिति भवति, अध्यात्म-चेतस्तस्यानयनमध्ययनमुच्यते इति भावः, आनीयते च सामायिकाद्यध्ययने शोभनं चेतः, अस्मिन् सत्यशुभकर्मप्रबन्धविघटनात् अत एवाह-कर्मणामुपचितानां-प्रागुपनिबद्धानां यतोऽपचयोहासोऽस्मिन् सति संपद्यते, नवानां चानुपचय:-अबन्धो यतस्तस्मादिदं यथोक्तशब्दार्थप्रतिपत्तेः अज्झयणं प्राकृतभाषायामिच्छन्ति सूरयः, संस्कृते त्विदमध्ययनमुच्यत इति, सामायिकादिकं
___www.jainelibrary.org