Agam 45 Chulika 02 Anuyogdwar Sutra Part 01

Author(s): Aryarakshit, Punyavijay, Jambuvijay
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay

Page 509

तृतीयं परिशिष्टम्
४०
I
1
तीमित्वा अकारस्योपरि अनुस्वारः कृतः । अंधीयताम् इति जायं । पडिअप्पिओ रन्नो लेहो । रन्ना वि पमत्तेण न चेव पुणो अणुवाइओ । मुद्दित्ता उज्जेणिं पेसिओ । वाइओ । वाइगा पुच्छिया- किं लिहियं ? ति । पुच्छिया न कर्हिति । ताहे कुमारेण सयमेव वाइओ । चिंतियं च णेणं - अम्हं मोरियवंसाणं अप्पडिहया आणा, कहं अप्पणी पिणो आणं अइक्कमेमि ? । तत्तसिलागाए अच्छीणि अंजियाणि । ताहे रन्ना नायं । परितप्पित्ता उज्जेणी अन्नकुमारस्स दिन्ना । तस्स वि कुमारस्स अन्नो गामो दिन्नो । अन्नया तस्स कुणालस्स अंधयस्स पुत्त ओ । सो कुणालो गंधव्वे अईव कुसलो । अन्नया अन्नायचज्जाए गायंतो हिंडइ । तत्थ रन्नो निवेइयं, जहा - एरिसो तारिस गंधव्विओ अंधलओ । रन्ना भणियं आणेह । आणीओ । जवणीअंतरिओ गायइ । ताहे अईव राया असोगो अक्खित्तो । ताहे भणइ - किं देमि ? । इत्थ कुणालेण गीयं- चंदगुत्तपपुत्तो य [ गाथा २९४ ] इत्यादि गाथा । ताहे रन्ना पुच्छियं को एस तुमं ? । तेण कहियं तुब्भं पुत्तो । जवणियं अवसारेउं कंठे घेत्तुं अंसूपाओ कओ । भणियं च णेण किं कागिणीए वि नारिहसि जं कागिणिं जायसि ? | अमच्चेहिं भणियंरायपुत्ताणं रज्जं कागिणी । रन्ना भणियं किं काहिसि अंधगो रज्जेणं ? | कुणालो भणइ मम पुत्तो अत्थि । या जाओ ? | संपइ भूओ । आणीओ । संपइ त्ति से नामं कयं । रज्जं दिनं ।
अक्षरगमनिका-पाटले पाटलिपुत्रके नगरे अशोको राजा । कुणालस्तस्य पुत्रः । उज्जयिन्यां राज्ञः स्वयमेव तद्योग्यलेखलिखनम् - अधीयतामिति । मात्राधिके सति न वाचकैर्वाच्यते । ततः स्वयमेव वाचना । ततो मौर्याणामप्रतिहता आज्ञा इति विचिन्त्य स्वयं तप्तशिलाकया नेत्रयोरञ्जनम् । ततो नृपे ज्ञानम् । ततः परितप्य स राज्ञा ग्रामगतः कृतः । ततः सुतस्य जन्म । गन्धर्वेण समस्तस्यापि लोकस्य आवर्त्तना आवर्जनम्, निवेदनम् - कोऽप्यन्धोऽतीव गन्धर्वे कुशल इति । ततस्तस्याऽऽनयनम् । परितोषे याच्ञा, गाथा- चन्द्रगुप्तप्रपौत्र इत्यादि । अत्राप्युपनयः स एव ॥ २९२ ॥ २९३ ॥२९४॥
अथवा भावाधिके इदं लौकिकमाख्यानम् - कामियसरस्स तडे वंजुलरुक्खो महइमहालओ । तत्थ किर रुक्खे विलग्गिउं जो सरे पडइ सो जइ तिरिक्खजोणिओ तो मणूसो भवइ, अह मणूसो पडति तो देवो भवइ, अह बिइयं वारं पड प्रकृतिमेव गच्छइ । तत्थ वानरो सपत्तिओ पाणियं पाउं ओयर । अन्नया पाणीयपीयणट्ठाए आगमो । सो संलावं प्रकृतिगमनविरहितं श्रुत्वा सपत्नीकश्चिन्तयति रुक्खं विलग्गिउं सरे पड़ामो जा माणुसजुयलं भवामो । पडियाणि । उरालं माणुसजुयलं जायं । सो भणइ - पुणो पडामो जाव देवजुयलं होमो । इत्थी वारेइ को जाणइ जइ न हुज्जा ? । पुरिसो भणइ - जइ न हुज्जामो किं माणुसत्तणं पि अम्हं नासिहिइ ? | वारिज्जमाणो वि पडिओ वानरो जाओ । पच्छा रायपुरिसेहिं गहिया सा इत्थी न भज्जा जाया । इयरो वि मायारएहिं गहिओ खेड्डाओ सिक्खाविओ । अन्नया ते मायारगा रन्नो पुरओ पेच्छं दिति । राया देवीए समं पिच्छइ । ताहे सो वानरो देविं निज्झायंतो अभिलसइ । ताहे ताए अणुकंपाए वानरो भणिओ
जो जहा वट्टए कालो, तं तहा सेव वानरा । मा वंजुलपरिब्भट्ठो, वानरा ! पडणं सर ||२९५॥ [कल्पभा०गा० २९५, विशेषाव० भा०८६३ ] यो यथा वर्त्तते कालः तं कालं तथा सेवस्व वानर ! । वञ्जुलवृक्षादेकवारं परिभ्रष्टः पतितः सन्