Agam 45 Chulika 02 Anuyogdwar Sutra Part 01

Author(s): Aryarakshit, Punyavijay, Jambuvijay
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay

Page 511

तृतीयं परिशिष्टम् वन्दन्तीत्यनवस्था, तान् वन्दमानान् दृष्ट्वाऽन्येषां मिथ्यात्वं कायक्लेशतो देवताभ्यो वाऽऽत्मविराधना, तद्वन्दनेन तत्कृतासंयमानुमोदनात्संयमविराधनेति गाथार्थः ॥” - आवश्यकहारि० ॥
२. परियाय- परिस- पुरिषे खित्तं कालं च आगमं नच्चा । ___ कारणजाए जाए जहारिहं जस्स जं जुग्गं ॥११२८॥ [आवश्यक नि० ११२८] त्ति ३ ।
पर्यायश्च परिषच्च पुरुषश्च पर्यायपरिषत्पुरुषास्तान्, तथा क्षेत्रं कालं च आगमं णच्चत्ति ज्ञात्वा-विज्ञाय कारण- जाते प्रयोजनप्रकारे जाते उत्पन्ने सति यथार्हं यथानुकूलं यस्य पर्यायादिसमन्वितस्य यद् योग्यं समनुरूपं वाङ्नमस्कारादि तत्तस्य क्रियत इति वाक्यशेषः, अयं गाथासमासार्थः ॥११२८॥ आवश्यकहारि० ॥
[ हा० ७४-७५] १. न्वयाधि ह० ॥ २. गमनं ह० ॥ ३. क्रमते जे१, पामू० २ ॥ ४. क्रमः समी ह० ॥
[ हा० ७६-८४] १. अप्यत्रादीनां ह० ॥ [ हा० ८५-८६] १. क्रम आह जे१ ॥
[ हा० ८७-९१] १. वरंति मत्थए ह० । “जेट्ठिया धूया सिक्खाविआ जहा वरं इंतं मत्थए पण्हियाए आहणिज्जसि” इति आवश्यकसूत्रस्य हारिभद्रयां वृत्तौ पृ० ५५-B । “जेट्ठिया धूया सिक्खवियाजह तुमं वरेण सह कीलंती अवसरं लहेऊण वरं मत्थए पण्हियाए आहणिज्जासि” इति आव०मलयगिरीयायां वृत्तौ पृ०९२- A । “जेट्ठिता धूता सिक्खाविता जहा चडंतिया मत्थए पण्हीए आहणेजासि' इति आव०चूर्णी पृ० ८१ । “ताहे तं सिक्खवेइ-भत्तारस्स दुक्कमित्ता चडंतं पण्हीए आहणेज्जासि” इति कल्पभाष्यस्य मलयगिरीयायां वृत्तौ (गा० २६२) पृ० ८० ॥
२. “गुरुचित्तायत्ताई वक्खाणंगाई जेण सव्वाइं। तो जेण सुप्पसन्नं होइ तयं तं तहा कज्जं ॥९३१॥
गताथैव, नवरं गुरुचित्तं च तदा सुप्रसन्नं भवति, यदेङ्गिताकाराद्यभिज्ञः शिष्यस्तदुपक्रमानुकूल्येन प्रवर्तते। अतो न गुरुचित्तोपक्रमोऽत्राऽप्रस्तुत इति भावः ॥९३१॥ जो जेण पगारेणं तुस्सइ करण-विणया-ऽणुवत्तीहिं । आराहणाए मग्गो सो च्चिय अव्वाहओ तस्स ॥९३२॥ आगारिंगियकुसलं जइ सेयं वायसं वए पुज्जा । तह वि य सिं न विकूडे विरहम्मि य कारणं पुच्छे ॥९३३॥ निवपुच्छिएण गुरुणा भणिओ गंगा कओमुही वहइ ? । संपाइयवं सीसो जह तह सव्वत्थ कायव्वं ॥९३४॥
[विशेषावश्यक भा०गा० ९३१-९३४] इत्यादि । तिम्रोऽपि सुगमाः, नवरं प्रथमगाथायां करणेत्यादि, करणं गुर्वादिष्टस्य संपादनम्, विनयोऽभिमुखगमना-ऽऽसनप्रदान-पर्यु पास्त्यऽञ्जलिबद्धा-ऽनुव्रजनादिलक्षण:, अनुवृत्तिस्त्विङ्गितादिना गुरुचित्तं विज्ञाय तदानुकूल्येन वृत्तिः, ताभि: । द्वितीयगाथायामाकारेङ्गितकुशलं शिष्यं प्रति यदि श्वेतं वायसं पूज्या गुरवो वदेयुः, तथापि सिं ति तेषां संबन्धि वचो न विकूटयेद् न प्रतिहन्यात् । विरहे च तद्विषयं कारणं पृच्छेदिति। नृपपृष्टेन गुरुणा भणितो गङ्गा केन मुखेन वहति ? । ततो यथा सर्वमपि गुरुभणितं शिष्य: संपादितवान्, तथा सर्वत्र सर्वप्रयोजनेषु कार्यम्, इति तृतीयगाथाऽक्षरार्थः ।
भावार्थस्तु कथानकेनोच्यते-कन्यकुब्जे पुरे केनचिद् राज्ञा सूरिणा सह गोष्ठीप्रबन्धे प्रोक्तम्