Agam 45 Chulika 02 Anuyogdwar Sutra Part 01

Author(s): Aryarakshit, Punyavijay, Jambuvijay
Publisher: Mahavir Jain Vidyalay

Page 510

४१
तृतीयं परिशिष्टम् मया तदा भणित:- मा भूयो वञ्जुलवृक्षात् सरसि पतनं कुरु, प्रकृतिं यास्यसि इति एतत् स्मर । एवं भावतोऽधिकेऽर्थस्य विसंवाद इत्यादिका विभाषा तथैव ॥२९५।। तित्त-कडुओसहाई मा णं पीलिज्ज ऊणते देइ। पउणइ न तेहि अहिएहिं मरइ बालो तहाहारे ॥२८९॥
[कल्पभा०गा० २८९, विशेषाव०भा० ८६५] एगाए अविरइयाए पुत्तो गिलाणो । तीए विज्जो पुच्छिओ। तेण ओसहाणि दिनाणि । सा चिंतेइइमाणि -कडुय-तित्ताणि मा निपीडिज्जा। तओ णाए अद्धाणि अवणीयाणि । सो तेहिं न पगुणीकओ, मओ। तओ एगा ऊणगं पीहगं देइ, तीसे वि मओ । अक्षरगमनिका-तिक्त-कटुकौषधानि माऽमुं बालं पीडयेयुरिति न तानि परिपूर्णानि ददाति, किन्त्वर्द्धानि । न च तैरर्द्धितैर्बाल: प्रगुणति, किन्तु म्रियते । तथा आहारे ऊने म्रियते ॥२८९॥ इति कल्पभाष्यस्य मलयगिरिसूरिविरचितायां वृत्तौ ॥ ५. मुदिता ह० ॥ [ हा० १५ ] १.णेगम संगह ववहार उज्जुसुए चेव होइ बोद्धव्वे ।
सद्दे य समभिरूढे एवंभूए य मूलणया ॥७५४॥ [आवश्यकनिगा० ७५४]
व्याख्या- नयन्तीति नया:- वस्त्ववबोधगोचरं प्रापयन्त्यनेकधर्मात्मकज्ञेयाध्यवसायान्तरहेतव इत्यर्थः ते च नैगमादय:- नैगम: सङ्ग्रह: व्यवहार: ऋजुसूत्रश्चैव भवति बोद्धव्य:, शब्दश्च समभिरूढ: एवम्भूतश्च मूलनया इति गाथासमुदायार्थो निगदसिद्धः ॥” - आवश्यकहारि० पृ० २८२ ॥
[ हा० १७ ] १. 'भव्यशरीरद्रव्यावश्यकम्' इति पदमत्र असंगतं भाति, सू० १८-२० व्याख्यायामेतत् संगतं भवेदपि, अत्र तु असंगतमेव । अत्र आवश्यकतापि नास्ति अस्य पदस्य, यदि तु आग्रहो भवेत् तर्हि 'ज्ञशरीरद्रव्यावश्यकम्' इत्येतदेव युज्यते ॥
[ हा० २१-२२ ] १. इंदं सि जे२ पासं० ॥ २. (गुणेषु मुक्तो ?) ॥ ३. अगीयत्थो जेमू१। अगीयत्थसंविग्गो जेसं१ । अगीयत्थसंविग्गो भविय । जे२ पा० ॥
[ हा० ३०-३९] १. ताल्वादि ह० ॥ [ हा० ४०-४५] १. केणावि जेसं२ पासं२ ॥ [ हा० ५२-६४] १. मुक्ते भवाद्यभाव ह० ॥
[ हा० ७३ ] १.“पासत्थाई वंदमाणस्स नेव कित्ती न निजरा होइ । कायकिलेसं एमेव कुणई तह कम्मबंधं च ॥११०८॥ व्याख्या - पार्श्वस्थादीन् उक्तलक्षणान् वन्दमानस्य नमस्कुर्वतो नैव कीर्तिर्न निर्जरा भवति, तत्र कीर्तिः - अहो अयं पुण्यभागित्येवंलक्षणा, सा न भवति, अपि त्वकीर्तिर्भवति, नूनमयमप्येवंस्वरूपो येनैषां वन्दनं करोति । तथा निर्जरणं निर्जरा- कर्मक्षयलक्षणा सा न भवति तीर्थकराज्ञाविराधनाद्वारेण निर्गुणत्वात्तेषामिति । चीयत इति काय: - देहस्तस्य क्लेश: - अवनामादिलक्षण: कायक्लेशस्तं कायक्लेशम् एवमेव मुधैव करोति निर्वर्तयति । तथा क्रियत इति कर्म - ज्ञानावरणीयादिलक्षणं तस्य बन्धो - विशिष्टरचनयाऽऽत्मनि स्थापनं तेन वा आत्मनो बन्धः - स्वस्वरूपतिरस्करणलक्षण: कर्मबन्धस्तं कर्मबन्धं च करोतीति वर्तते। चशब्दादाज्ञाभङ्गादींश्च दोषानवाप्नुते, कथं ? भगवत्प्रतिकृष्टवन्दने आज्ञाभङ्गः, तं दृष्ट्वाऽन्येऽपि