Agam 31 Chulika 01 Nandi Sutra Nandi Terapanth

Author(s): Tulsi Acharya, Mahapragna Acharya
Publisher: Jain Vishva Bharati

Page 22

नंदी
२६५
मइ - विगप्पियं तं जहा - १ भारहं २ रामायणं ३, ४ हंभीमासुरुतं ५. कोडिल्लयं ६ सगभद्दियाओ ७ घोडमुहं' ८ कप्पासियं नागसुहुम' १० कणगसत्तरी ११ वइसेसियं १२ बुद्धवयणं १३ वेसियं * १४ काविल १५ लोगायय १६ सद्वितंत
१७ माढरं १८ पुराणं १६ वागरणं २० नाडमादि * ।
अहवा - बावत्तरिकलाओ चत्तारि य वेया संगोवंगा | 'एयाई मिच्छदिट्ठिस्स मिच्छत्त-परिग्गहियाई मिच्छसुयं । एयाइं चेव सम्मदिट्ठिस्स सम्मत्त-परिग्गहियाई सम्मसुयं” ।
१. यद्यपि अस्माभिः पाठशोधार्थं प्रयुक्तासु प्रतिषु 'भीमासुरुतं' पाठो नोपलभ्यते, तथापि अनुयोगद्वारस्य ( ४९ ) आधारेण असावेव पाठ: समीचीनः प्रतिभाति । अन्येषु अप्रयुक्तादर्शेष्वपि 'हंभीमासुरुत्त' इति पाठ एव लभ्यते । व्यवहारभाष्ये ( भाग ३ पत्र १३२) 'भीमासुरक्खे' इति पाठो विद्यते । मलयगिरिणा अस्य व्याख्या 'भंभ्यां आसुवृक्षे' इत्थं कृतास्ति । अस्या आधारेण ग्रन्थद्वयस्य अनुमानं जायते - एको ग्रन्थः भभीनामा द्वितीयश्च आसुवृक्षनामा । मूलाचारेणापि एतत् स्पष्टं भवति । तत्र 'हंभी' शब्दस्य उल्लेखो नास्ति, किन्तु 'आसुरक्व' शब्द: स्वतंत्ररूपेण गृहीतोस्ति---
कोडिल्ल मासुरक्खा, भारहरामायणादि जे धम्मा । होज्ज व तेसु विसुक्त्ती, लोइयमुढो हवदि एसो ॥ (२६०, पृ० २१७ ) 1 गोम्मटसारेणापि उक्तानुमानस्य पुष्टिर्जायते । तत्र आभीत आसुरक्षनाम्नोर्द्वयोर्ग्रन्थयोरुल्लेखो लभ्यते-
आभीमासुरक्खं, भारहरामायणादि उवएसा । तुच्छा असाहणीया, सुय अण्णाणं ति णं वैति ॥ (जीवकाण्ड ३०३ ) | ललितविस्तरे ( परि० १२, ३३ पद्यानन्तरं पत्र १०८ ) आम्भिर्य आसूर्यनाम्नोरुभयो ग्रन्थयोः समुल्लेखः समस्ति । उपरितन पङ्कितषु समुद्धृतेषु ग्रन्थेषु सर्वत्र नाम
साम्यं नास्ति, तथापि तैरिति स्पष्टं जायते 'हंभीमा सुरुतं' पाठे सूत्रकारेण ग्रन्थद्वय निक्षिप्तमस्ति । नैतयो न्ययोः कश्चिद् परिचयः इदानीमुपलब्धोस्ति, तथापि इत्यनुमानं कर्तुमवकाशोस्ति - 'आसुरक्ख, आसुरुवख' पाठयोरुल्लेख: श्रुतानुश्रुतपरंपरया कृतोस्ति, न तु ग्रन्थस्य साक्षात् परिचयं प्राप्य । अतएव तेषु ग्रन्थेषु नाम्नः संवादकत्वं नास्ति | समालोच्य ग्रन्थस्य साक्षात् परिचयाभावे निश्चयपूर्वकं न किञ्चित् कथयितुं शक्यम् । यदि समालोच्यग्रन्थः असुरेण उक्तः अथवा असुरसंबंधी स्यात् तदा 'आसुरुत्त' (आसुरोक्त ) इति पाठस्य स्वीकार : समीचीनो भवेत् । २. खोडमुहं ( क, ख ) 1
३. नामसुमं (पु) । ४. तेसियं ( क, ख ) 1 ५. कविलं (पु) ।
६. अतः परं प्रत्योः एतानि अतिरिक्तानि पदानि दृश्यन्ते - 'भागवयं पायंजली पुस्सदेवयं लेहं गणियं सउणरुयं चूर्णो वृत्त्योश्च नैतानि व्याख्यातानि सन्ति, अनुयोगद्वारे (४९) पि नेतानि दृश्यन्ते ।
७. नाडइयाई (क, ख ) +
८. इच्चेताई सम्मदिट्ठिस्स सम्मत्तपरिग्गहियाई सम्मसु । इच्चेताई मिच्छदिट्टिस्स मिच्छत्तपरिग्गहियाई मिच्छत्तं ( चू) ।