Agam 04 Samvayang Gujarati Translation

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Dipratnasagar, Deepratnasagar

Page 74

આગમસૂત્ર 4, અંગસૂત્ર 4, “સમવાય' હે ભગવન્! વાણવ્યંતર આવાસ કેટલા છે ? હે ગૌતમ ! આ રત્નપ્રભા પૃથ્વીનું રત્નમય કાંડ 1000 યોજના છે, તેના ઉપર નીચેના 100-100 યોજન વર્જીને વચ્ચેના 800 યોજન રહ્યા. તેમાં વાણવ્યંતર દેવોના તીરછા. અસંખ્યાતા લાખ ભૌમેય નગરાવાસ કહેલા છે. તે ભૌમેય નગરો બહારથી વર્તુળ, અંદર ચતુરસ છે. એ જ પ્રમાણે જેમ ભવનવાસી દેવોના આવાસોનું વર્ણન કહ્યું તેમ જાણવુ. વિશેષ એ - તે પતાકા માળાથી વ્યાપ્ત, અતિરમ્ય, પ્રાસાદીય, દર્શનીય, અભિરૂપ અને પ્રતિરૂપ છે. હે ભગવન્! જ્યોતિષીઓના કેટલા વિમાનાવાસો છે ? હે ગૌતમ ! આ રત્નપ્રભા પૃથ્વીના બહુસમ રમણીય ભૂભાગથી 79 યોજન ઊંચે જતા, ત્યાં 110 યોજનના બાહલ્યમાં તીરછા જ્યોતિષુ વિષયમાં જ્યોતિષી દેવોના અસંખ્યાતા જ્યોતિષ્ક વિમાનાવાયો છે. તે જ્યોતિષ વિમાનાવાસો ચોતરફ અત્યંત પ્રસરેલ કાંતિ વડે ઉજ્જવલ, વિવિધ મણિ, રત્નની રચનાથી. આશ્ચર્યકારી, વાયુએ ઉડાડેલ વિજયસૂચક વૈજયંતી, પતાકા, છત્રાતિછત્રથી યુક્ત, અતિ ઊંચા, આકાશતલને સ્પર્શતા શિખરવાળા, રત્નમય જાળીવાળા, પાંજરામાંથી બહાર કાઢેલ હોય તેવા મણિ અને સુવર્ણના શિખરવાળા, વિકસ્વર શતપત્ર કમળ, તિલક અને રત્નમય અર્ધચંદ્ર વડે વિચિત્ર એવા, અંદર અને બહાર કોમળ, સુવર્ણમય વાલુકાના પ્રતરવાળા, સુખસ્પર્શવાળા, સુંદર આકારવાળાદિ છે. હે ભગવન્! વૈમાનિક દેવોના આવાસ કેવા છે ? હે ગૌતમ ! આ રત્નપ્રભાના બહુસમ રમણીય ભૂભાગથી. ઊંચે ચંદ્ર, સૂર્ય, ગ્રહગણ, નક્ષત્ર, તારાઓને ઓળંગીને ઘણા યોજન, ઘણા સો યોજન, ઘણા હજાર યોજન, ઘણા. લાખ યોજન, ઘણા કરોડ યોજન, બહુ કોડાકોડી યોજન, અસંખ્ય કોડાકોડી યોજન, ઊંચે ઊંચે દૂર જઈએ, ત્યાં વૈમાનિક દેવોના સૌધર્મ-ઈશાન-સનસ્કુમાર-માહેન્દ્ર-બ્રહ્મ-લાંતક-શુક્ર-સહસાર-આનત-પ્રાણત-આરણઅય્યત દેવલોકમાં તથા નવ રૈવેયક અને પાંચ અનુત્તર વિમાનમાં 84,97,023 વિમાનો છે, એમ મેં કહ્યું છે. તે વિમાનો સૂર્ય જેવી કાંતિવાળા, પ્રકાશ સમૂહરૂપ સૂર્યવર્ણી, અરજ, નીરજ, નિર્મલ, વિતિમિર, વિશુદ્ધ, સર્વરત્ન મય, સ્વચ્છ, કોમળ, ધૃષ્ટ, મૃષ્ટ, નિષ્પક, નિષ્કટક કાંતિવાળા, પ્રભાસહ, શોભાસહ, સઉદ્યોત, પ્રાસાદીય, દર્શનીય, અભિરૂપ, પ્રતિરૂપ છે. હે ભગવન ! સૌધર્મકલ્પમાં કેટલા વિમાનાવાસ છે ? હે ગૌતમ ! ૩૨-લાખ વિમાનો છે. એ જ પ્રમાણે - ઈશાનાદિ કલ્પોમાં અનુક્રમે 28 લાખ, 12 લાખ, 8 લાખ, 4 લાખ, 50,000 , 40,000 , 1000 આનતપ્રાણતમાં 400, આરણ-અર્ચ્યુતમાં 300 જાણવા. આ વિષયમાં નીચે મુજબ સંગ્રહણી ગાથાઓ જાણવી. 242. 32, 28, 12, 8, 4 - લાખ, છઠ્ઠામાં 50, સાતમામાં 40, સહસારમાં 6 હજાર, 243. આનત-પ્રાણતમાં 400, આરણ-અર્ચ્યુતમાં 300 એ રીતે છેલ્લા ચાર કલ્પમાં 700 વિમાનો છે. 12 કલ્પમાં 84,96,700 વિમાનો.. 244. હેટ્રિઠમ રૈવેયક-ત્રિકમાં-૧૧૧, મધ્યમ રૈવેયક ત્રિકમાં-૧૦૭, ઉપરિમ રૈવેયક ત્રિકમાં-૧૦૦, અનુત્તર વિમાનમાં-૫ વિમાનો છે. સૂત્ર-૨૪૫ ' હે ભગવન ! નારકીઓની સ્થિતિ કેટલો કાળ છે ? હે ગૌતમ ! જઘન્યથી 10,000 વર્ષ અને ઉત્કૃષ્ટથી ૩૩-સાગરોપમ સ્થિતિ છે. હે ભગવન્અપર્યાપ્તા નારકોની કેટલો કાળ સ્થિતિ કહી છે ? હે ગૌતમ ! જઘન્યથી અંતર્મહૂર્ત અને ઉત્કૃષ્ટથી અંતર્મહર્ત. તથા પર્યાપ્તા નારકીઓની જઘન્યથી અંતર્મુહૂર્ત ન્યૂન 10,000 વર્ષ અને ઉત્કૃષ્ટથી અંતર્મુહૂર્ત ન્યૂન ૩૩-સાગરોપમ કહી છે. આ રત્નપ્રભા પૃથ્વી આદિમાં એમ જ કહેવું. યાવત્ - વિજય, વૈજયંત, જયંત, અપરાજિત દેવોની કેટલા કાળની સ્થિતિ છે ? હે ગૌતમ ! જઘન્યથી ૩૨-સાગરોપમ અને ઉત્કૃષ્ટથી ૩૩-સાગરોપમ કહી છે. સર્વાર્થસિદ્ધ અજઘન્યોત્કૃષ્ટથી ૩૩-સાગરોપમ સ્થિતિ કહી છે. મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(સમવાય)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 74