Aatmdarshan

Author(s): Ramniklal Savla
Publisher: Anandji Kalyanji Pedhi

Page 8

આત્મ પ્રસિદ્ધિ
૧. હે જીવ! અનંત કાળથી અપ્રસિદ્ધ એવો જે તારો આત્મા તે કેમ પ્રસિદ્ધ થાય
તેની આ વાત છે. ૨. પ્રસિદ્ધિ એટલે પ્ર + સિદ્ધિ = વિશેષપણે નિર્ણય, ઓળખાણ. ૩. આત્માના જ્ઞાન લક્ષણને ન ઓળખવાથી “આત્મ પ્રસિદ્ધિ” ન થઈ. ૪. જ્ઞાનને રાગની સાથે એકમેક માનીને તૈરાગની જ પ્રસિદ્ધિ કરી. રાગથી જ્ઞાન
જુદું છે તેને જાણીને જ્ઞાન લક્ષણ વડે ભગવાન આત્માની પ્રસિદ્ધિ થાય તો
ભવભ્રમણ ટળી જાય. ૫. સમ્યગ્દર્શન અને સમ્યજ્ઞાન થતાં આત્મા પ્રસિદ્ધ થાય છે. જ્ઞાનને અંતરમાં
વાળવું તે એક જ ભગવાન આત્માની પ્રસિદ્ધિનું સાધન છે. રાગ તે આત્માની
પ્રસિદ્ધિનું સાધન નથી. ૬. આત્માના આનંદના અનુભવપૂર્વક જેને આત્મ પ્રસિદ્ધિ કરવી હોય તેને
અંતરમાં આ વાતનો મહિમા આવવો જોઈએ કે અહો ! આ મારા આત્માની કોઈ અપૂર્વ વાત છે. ૭. અનંત શકિતસંપન્ન મારા આત્માને આ વાત પ્રસિદ્ધ કરે છે કે જે “આત્મ
પ્રસિદ્ધિ પરમ આનંદનું કારણ છે. ૮. જ્ઞાન લક્ષણથી અનેકાન્ત સ્વરૂપ આત્માની પ્રસિદ્ધિ થાય છે. ૯. આત્મામાં જ્ઞાનાદિ અનંત ધર્મો છે; તેને પર દ્રવ્યોથી અને પર ભાવોથી ભિન્ન
ઓળખાવવા માટે “જ્ઞાનમાત્ર” કહેવાય છે. ૧૦. “આત્મા ચૈતન્યમૂર્તિ જ્ઞાનમાત્ર છે, રાગાદિથી નિરાળો એકલો જ્ઞાયકભાવ " છે' એમ “જ્ઞાનમાત્ર” કહેવાથી બીજા ધર્મોનો નિષેધ તો નથી થઈ જતો
ને?
૧૧.લક્ષણની પ્રસિદ્ધિ વડે લક્ષ્યની પ્રસિદ્ધિ કરવા માટે આત્માને જ્ઞાનમાત્ર
કહેવામાં આવે છે. જ્ઞાન છે તે આત્માનો અસાધારણ ગુણ છે તેથી તે આત્માનું
લક્ષણ છે. તે જ્ઞાનલક્ષણ વડે આત્માની પ્રસિદ્ધિ થાય છે. ૧૨. “જ્ઞાન” લક્ષણ છે અને આત્મા’ લક્ષ્ય છે. જ્ઞાનલક્ષણ આત્માની પ્રસિદ્ધિ