Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? lekhaka bhIkhAlAla gIradharalAla zeTha prakAzaka jagadIzaca'dra bhAlacaMdra kheAkhANI 16, kailAsa nivAsa na. 2 Ara. mI. mahetA mA ghATakopara (pUrva) subaI-400 077
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzana kevI rIte pragaTe? bhIkhAlAla jAradharalAla zeTha = = == jagadIzacaMdra caMdra khANuM 16, kalAsa nivAsa naM. 2 Ara. bI. mahetA mArga
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ pustaka-prAptisthAna jagadIzacaMdra bhAlacaMdra khANa 16, kailAsa nivAsa naM. 2, 3je mALe, Ara. bI. mahetA reDa, ghATakopara (pUrva), muMbaI-400 077 TelIphena naM. 5124079 bhIkhAlAla gIradharalAla zeTha 4, ratana AbAda, tukArAma jAvajI roDa, muMbaI-400 007 TelIphena naM. 38ra981 sane 1983 vIra saMvata 2509 mUlya : svAdhyAya : mudraka belA TAIpa seTiMga varkasa ghIkAMTA reDa, amadAvAda-380 001
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ samarpaNa L: C pUjya pitAzrI sva. zrI bhAlacaMdrabhAI DuMgarasIbhAI khANuM jemaNe mArI nAnI vayamAM dehatyAga karyo hate paraMtu amane sneha tathA suzikSaNathI saMskArI banAvyA, tathA- pUjya mAtuzrI sva. vrajakuvarabahena jemaNe pote dharmasaMskAra pAmIne amane te samayanA pUjya munivara tathA mahAsatIjIenA upadezAmRtanuM pAna karAvyuM, tema ja kRpALudeva AtmajJAnI zrImad rAjacaMdrajInA vacanAmRta pratye bhakti ane prema prApta karAvI jIvanamAM dhArmika saMskAranuM siMcana karAvyuM, vItarAgamArgamAM ruci pragaTAvI. temanI puNya smRtimAM- zraddhAnavaMta jagadIzacaMdra :
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzakanI prastAvanA murabbI zrI bhIkhAlAlabhAI zeThanuM "guNasthAna pustaka vAMcyA pachI temane maLavAne avasara prApta thaye tyAre samyaktva kema prApta thAya ?-e mArA praznanA uttaramAM temanA samajAvaTapUrvaka uttarathI mane ghaNe AnaMda prApta thaye. samyagdarzananuM svarUpa ane tene pAmavAne upAya jANavAthI e AnaMda anyane paNa prApta thAya te mATe temanA vicArone pustakarUpe mUrta karavA meM vina ti karI ane pustakanuM kharca paNa mAre ApavuM che evI bhAvanA darzAvI. temaNe parizrama laI lakhANa taiyAra karyuM, eTaluM ja nahi, paraMtu mupha sudhAravAthI mAMDI samasta kArya karI Apela che te mATe temane huM AbhAra mAnuM chuM. | murabbI zrI bhIkhAlAlabhAIe samyagdarzananuM svarUpa vizada ane zAstrokta darzAvyuM che. te vAMcatAM zrI vItarAgadarzana pratye parama bhAva utpanna thAya che. zrI jinezvaradevanI vANa pUrvAparavirUddha-kathanathI rahita hoya che, mATe jainadarzana yathArthavAdI darzana che. A pustakamAM nizcayasamyagdarzana tema ja vyavahArasamyagdarzananI spaSTa samajaNa ApelI che, samyagadarzana pavenI rahita, strI o nA laNo vagerene jANakArI prApta thAya che. sAta bhayanuM varNana
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ karIne samyaktvathI utpanna thatI niCyatA darzAvI che, tenA jJAnathI ane ciMtanathI ApaNe paNa nirbhayatA prApta karI zakIe ema chIe. taduparAMta samyakRtnanA AThe aMga, tenA 25 maLa vagere pharI pharI vAMcavAyegya che te paNa ApyA che. tattva saMba MdhI yathA niNaeNya thatAM, jaDa ane cetananA viveka thAya che, sva-paranuM bhedavijJAna prakAze che, tethI mumukSu potAnA AtmAne ajara, amara, avinAzI caitanyasvarUpa ane dehAdithI pratyakSa bhinna samajavA lAge che, tethI nirbhaya banI jAya che. taduparAMta murakhkhI zrI bhIkhAlAlabhAie pustakamAM parama upakArI vizvavadya zrI tIrthaMkaradevanA pa'cakalyANakanA mahimA darzAvyeA che. jaina pAribhASika zabdo samajavA kaThIna paDatA heAvAthI temanA artha akArAdyAnukrama anusAre temaNe pustakanA aMta bhAgamAM mUkayA che, jethI vAcaka saraLatApUrvaka bhAva grahaNa karI zake. mumukSu AtmAe A pustakamAMthI preraNA prApta karaze tA lekhakanA parizrama sAka thaze. jagadIzacaMdra bhAlacaMdra kheAkhANI muMbaI, tA. 19-1-1983.
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ lekhakanuM prAkathana prANImAtrane vikAsanA ane AtmazreyanA aMgene vega maLe atyaMta durlabha che. manuSyapaNuM prApta thavuM, saddagurune vega maLe tathA saddharmanuM zravaNa karI, zuddhAtmatatvanuM svarUpa samajI, samyagdarzana pragaTAvavuM ati ati durlabha che. AvuM durlabha manuSyatva pAmyA pachI paNa samyagdarzananI saMprApti atyaMta atyaMta durlabha che. tethI jIva samyakatva pragaTAvavAne puruSArtha na kare te saMsAracakamAM paribhramaNa karyA kare ane manuSyapaNanI kAMI sArthakatA thAya nahi. mATe bhavya AtmAe samyaktva prApta karavAnI preraNA pAme e abhyarthanA che. zrIkRta jagadIzabhAIe parama umay9 pitAnA kharce chapAvyuM che tene mATe dhanyavAdane pAtra che. adhyAtmapremI zrIyuta jayaMtIlAlabhAI dhanajIbhAI dozI (dAdara-muMbaI) taraphathI pustaka saMbaMdhI gya sUcane saMprApta thayA che te mATe AbhAra pradarzita karUM chuM. bhIkhAlAla giradharalAla zeTha muMbaI tA. 19-1-1983.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukramaNikA viSayasUci 1. samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? svarUpanA ajJAnathI bhavabhramaNa mumukSunuM sarvaprathama kartavya ravarUpalakSe ja sAdhanA hevI Te dharmanuM mULa samyagdarzana mokSamArga ratnatrayanI vyAkhyA samyagdarzana te zuddha zraddhAna che navatatva jANavA bhedavijJAna pitAnA zuddha svarUpane anubhava kare samyagdarzananI prAptine upAya samyagdarzana pUrve zubhepaga AtmAnubhUti pAMca labdhio samyaktvanA bheda samyagdarzana be prakAre Upaje samyaktvanA traNa bheda upazama-samati kSapazama-samakita kSAyika-samakita
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyaktvanA pAMca lakSaNA samyaktvI jIva nirbhIya hAya che ( sAta bhayanuM varNana ) samyagdarzananA ATha aMga samyaktvanA 25 maLa samyaktvIne Ayuba dha samakitIne 41 kama prakRtine akhadha sakitInA tattvasa badhI yathArtha niya 2. jagapUjya zrI tIrthaMkaradeva tIrthaMkaranAmaka nA badha garbha kalyANaka janmakalyANaka tapakalyANaka kevaLajJAnakalyANaka samavasaraNa dharmAdeza tIrthaMkaradeva 18 doSa rahita che svarUpakathana nirvANukalyANaka zrAvake kaMdamULa khAya ? pAribhASika zabdonA artha .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... 64 65 0.00 70 75 76 77 78 83 85 8 87 94 609 98 99 100 101 103 104 .... 106
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5LSUSELE EEUULSUSUSLELUSULELELELELELELELEUCLE samyagdarzana kevI rIte pragaTe? lekhaka bhIkhAlAla gIradharalAla zeTha 4, ratana-AbAda, tukArAma jAvAjI re, muMbaI-407, SEURUCTUPU u eue veutuu
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ niraMtara bhAvavAyogya AmabhAvanA huM eka chuM, abheda chuM, asaMga chuM, nivikalpa chuM, - caitanyamAtra ekAMta zuddha nimaMmata chuM. huM sahaja zuddha | jJAna ane AnaMda jene svabhAva che e paripUrNa chuM. | huM udAsIna chuM, jJAtA-daSTA chuM. svaparyAya pariNamI - samayAtmaka chuM. huM nija niraMjana zuddhAtmAnA sabhyam zraddhAna-jJAnaanuSThAnathI utpanna thatA vItarAga-sahajAnaMdarUpa sukhanI anubhUtimAtra chuM. huM svasaMvedana jJAna vaDe svasaMvedya chuM, jaNAvAyegya chuM, prApta thavAyegya chuM. huM abaddha-skRSTa, ananya, niyata, avizeSa ane asaMyukta chuM. huM janma-jarA-maraNa rahita chuM. huM dehAdi | rahita chuM. huM parabhAvathI mukta chuM, svabhAvamAM rahelo chuM. | huM anubhava-svarUpa, zuddhacaitanyamAtra, parama samAdhimaya paramazAMtarasamaya ane nijaupagamaya chuM. | huM rAga-dveSa-Da, kadha-mAna-mAyA-lobha, pAMca | idrinA viSaya-vyApAra, mena-vacana-kAyAno vyApAra, bhAvakarma-vyakarma-karma, khyAti-pUjA-lAbhanI tema ja bheganI AMkAkSArUpa nidAna, mAyA ane miththArUpa traNa zalya ItyAdi sarve vibhAva-pariNAmethI zUnya chuM. traNe kALe zuddhanizcayanayathI huM AvuM chuM.
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? svarUpanA ajJAnathI bhavabhramaNa anAdi kALathI A AtmAe peAtAnu svarUpa jANyuM nahi, tethI sva-paranuM yathA zraddhAna thayuM nahi, svane pararUpe mAnyA ane parane sva-rUpe mAnyuM, tethI bAhya padArthoM tarapha tIvra mamatvabuddhi thaI. zarIrAdi paradravyone potAnA mAnyA tathA temAM abuddhi ane mamatvabuddhi karIne atyaMta AsaktipUrvaka A jIva pratyer. jIvanuM anAdikALanu A agRhItamithyAtva che. A mithyAtva jIvane mULa nigodasthAnathI ja cAlyu. Ave che. tic 1 ekendriyathI pace'driya-asa`jJI sudhI te jIvane peAtAnu hita zuM che ane ahita zu che tene vicAra kartAnI zakti ja prApta thaI nathI. : paMcendriya sanI thaye!, manuSya anyA, maMda kaSAya ane jJAnanA ughADa vaDe peAtAnuM hita-ahita zu che tenA vicAra karavAyeAgya zakti prApta thai, paraMtu pachI atyu' zu? ahI' paNa jIvAtmAe kudeva, phugurU, kudharma ane kuzAstrane mAnyA tathA tattva je rUpe avasthita che te rUpe
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? na mAnatAM viparIta rIte mAnyA. A grahItamithyAtva che. te agRhItamithyAtvamAM bhaLIne, tene dRDha karyuM. A kAraNe jIva anAdi kALathI dhasAracakramAM paribhramaNu karatA rahyo, eka gati pUrNa thatAM khIjI gatimAM gayA ane anaMta--anaMta du:kha bhagavatA rahyo. temAM sauthI vadhu kALa tA nigodamAM ja niga mana kraryAM. paramatattvajJa, AtmajJAnasa'panna zrImad rAjaca drajIe prakheAdhyu che ke-- p " je svarUpa samajyA vinA, pAmyA duHkha aneta. anata kALathI potAne AtA viSenI ja bhrAMti rahI gaI che." --zrImad rAjacaMdrajI * jIvAtmAne je je gatie kramanA nimitte prApta thaI tyAM tyAM te paryaMcAne ja potAnu svarUpa mAnyuM. huM kANu chuM? mArUM padma zuM che? mArU raheThANuM kayAM che ? maiM ane mA raheThANuM maLyuM ? A badhu vicAraNAnu sthaLa che, tyAM vicAra karyo ja nahi, tattvanI saMprApti thaI mahi sumu sa prathama katha mumukSue 'siddhAMtabAdha tathA tattvanI prApti mATe sa prathama nIti, vairAgya, upazamAdimAM pravatavuM ghaTe, te
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ sumukSunuM sarvaprathama kartavya saMbaMdhamAM AtmajJAnasaMpanna paramatatvajJa zrImad rAjacaMdrajI upadeza che ke- je mumukSuchava gRhastha vyavahAramAM vartatA hoya, teNe te akhaMDa nItinuM mULa prathama AtmAmAM sthApavuM joIe, nahIM te upadezAdinuM niSphaLapaNuM thAya che. "vyAdi utpanna karavA AdimAM sAMgopAMga nyAyasaMpanna rahevuM tenuM nAma nIti che. e nIti mUtAM prANa jAya evI dazA Ave tyAga vairAgya kharA svarUpamAM pragaTe che ane te ja jIvane satparuSanA vacananuM tathA AjJAdharmanuM adUbhuta sAmarthya, mAhAsya ane rahasya samajAya che ane sarva vRttio nijapaNe vartavAne mArge spaSTa siddha thAya che. vAraMvAra, paLe paLe tathA kAryo kAye sAvacetIthI nIti Adi dharmomAM vartavuM ghaTe che. pratyakSa puruSo nizcaya che, tene prathama bhUmikAmAM e nIti mukhya AdhAra che. A vAta para vAraMvAra mumukSuoe lakSa kartavya che. kaThaNa vAta che mATe na bane, e kalpanA mumukSune ahitakArI che ane cheDI devA che." (pa. 496) dehane viSe Atmabuddhi ane AtmAne viSe deDa buddhi evI je viparyAsa buddhi tenuM baLa kema ghaTe te viSe zrImad rAjacaMdrajI vahe che ke - "
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? "te viparyAsamuddhinuM khaLa ghaTavA, yathAvat vastusvarUpa jANavAne viSe praveza thatA, jIvane vairAgya ane upazama sAdhana kahyAM che. 14 " je jIvane viSe gADha viparyAsamuddhi che, tene tA kaI rIte siddhAMtamedha vicAramAM AvI zake nahI. jenI viparyAsabuddhi maMda thaI che tene te pramANamAM siddhAMtanu avagAhana thAya; ane jeNe te viparyAsamuddhi vizeSapaNe kSINu karI che evA jIvane vizeSapaNe siddhAMtanu avagAhana thAya. -! gRhakuMTuba parizcaMddhAdibhAvane viSe je ahaMtA mamatA che ane tenI prApti aprApti prasagamAM je rAgadveSa kaSAya che, te ja 'viparyAsabuddhi' che; ane arhatA mamatA tathA kaSAya jyAM vairAgya upazama udbhave che, tyAM maMda paDe che, anukrame nAza pAmavAyeAgya thAya che. gRhakuTu'bAdibhAvane viSe anAsakta buddhi thavI te vairAgya' che; ane tenI prApti aprApti nimitte utpanna thatA evA je kaSAyakaleza tenuM maMda thavuM te ' upazama' che. eTale te be guNu viparyAsabuddhine paryAyAMtara karI sadguddhi kare che; ane te sabuddhi jIvAjIvAdi padArthanI vyavasthA jethI jaNAya che evA siddhAMtanI vicAraNA karavAyeAgya thAya che." --zrImad rAjacaMdrajI A pramANe samyaktvanI prApti mATe prathama pAtrata taiyAra thavI joie.
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ svarUpalakSe ja sAdhanA hovI ghaTe 15 svarUpalakSe ja sAdhanA hovI ghaTe uparokta kathanamAM zrImadjIne kahevAne bhAva e che ke aMtaraMgamAM rAgAdikaSAyene tyAga tathA vairAgya e sAdhana che, paraMtu eTalethI ja aTakI na jatAM, siddhAMtanuM avagAhana karIne ke sAMbhaLIne, jIvAdi-padArtho je prakAre rahelA che tevA prakAranI vicAraNA karavAmAM Ave ane vizeSe karIne Atmatatvane tenA mULa zuddha svarUpe oLakhavAmAM Ave, tevI ja pratIti varte ane tenI prAptinI ekamAtra bhAvanA karavAmAM Ave te ja samyagdarzana prakAze che. je paramArthanuM lakSa na hoya, AtmaprAptinI bhAvanA na hoya, bhUtArtha svabhAvanI sanmukha thaIne zuddhAtmadravyanuM zraddhAna na kare, tene bhAve nahi te AtmArtha cUkI javAya che. jene satnI rUci che temane tatva pAmavAnI sAcI jijJAsA hoya che. dharmanuM mULa samyagdarzana | zrI uttarAdhyayana sUtramAM kahyuM che ke- samakti vinA jJAna na haya, jJAna vinA cAritranA guNe na hoya, cAritranA guNa vinA karmathI mukti na hoya ane karmamukti vinA siddhapadanI prApti na hoya, zrI kuMdakuMdAcAryadeve prarUpyuM che ke
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? "saNamUla dho" artha-samyagadarzana jenuM mULa che te dharma che. jenA hRdayamAM samyakatvarUpI jaLane pravAha nitya vahyAM kare che tene pUrvabaddha karmamaLa retInI paLanI peThe jovAI jaI kSaya pAmI jAya che." jema vRkSa mULa sahita hoya te tenI zAkhA, prazAkhA, skaMdha vagere samRddha bane che, te pramANe ratnatrayarUpa mekSa mArganuM mULa jinazAsanamAM samyagdarzanane kahyuM che. evuM jidrakathita samyagdarzanarUpa ratna tame bhAvapUrvaka dhAraNa kare. ratnatrayamAM te sArarUpa che ane mekSanuM paheluM pagathiyuM che." -zrImat kuMdakuMdAcAryadeva. "he sarvotkRSTa sukhanA hetubhUta samyagdarzana ! tane atyaMta bhaktithI namaskAra he ! A anAdi anaMta saMsAramAM anaMta anaMta ja tArA Azraya vinA anaMta anaMtA duHkhane anubhave che. tAre paramAnugrahathI svarUpamAM rUci thaI parama vitarAga svabhAva pratye nizcaya Avyo; kRtakRtya thavAne mArga grahaNa thaye. "anata kALathI je jJAna bhavahetuM thatuM hatuM, te jJAnane
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ mekSamArga eka samayamAtramAM jAtyAMtara karI jeNe bhavanivRttirUpa karyuM te kalyANamUti samyagdarzanane namaskAra. "sarvaguNu te samyakatva." -zrImad rAjacaMdrajI. mokSamArga upara kahyuM te pramANe mokSamArga samyagdarzanathI prAraMbha thAya che, kAraNa ke samyagdarzana thatAM jJAna ane cAritra paNa samyaguM banI jAya che. chatAM ema na samajavuM ke ekaluM samyagdarzana mokSanuM kAraNa che. samyagdarzana, samyajJAna ane samyaphacAritra e traNa sAthe maLIne mekSamArga bane che. mekSaprApti mATe A traNe amUlya ratna che. te ja vAta tatvArthasUtramAM kahevAmAM AvI che. "samyagdarzanajJAnacAritrANi mokSamArga " eTaluM avazya che ke mokSa mArgane prAraMbha samyagdarzanathI thAya che. ratnatrayanI vyAkhyA sarva anya dravyathI bhinna, ekakSetrAvagAhapaNe rahelA zarIrathI paNa bhinna evA jJAnadarzana upayogalakSaNasaMpana, caitanyacamatkAramAtra evA AtmAnuM sadguru upadezathI jJAna karavuM, evA ekatvavibhakta AtmAne yathAsavarUpe jANa tenuM nAma jJAna che.
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? je jJAne karIne ajara, amara, Ta'kAkINu AtmAne draSyArthi kanayathI jANyA, tenI za'kAdi rarhuita zuddha, nirmaLa pratIti karI, zraddhA karI tene bhagavate dana kahyuM che, jenu bIjuM nAma samakita che. 18 e AtmAnI pratIti-zraddhA AvI ane tene vizvanA samasta padArthAthI bhinna ane kaMI paNa saMga--spardhA - sa'parka vinAnA asa'ga jANyA, te pramANe evA bhinna asaMga sthira svabhAva Upaje arthAt AtmA AtmabhAvamAM sthira thAya tenu nAma bAhyaligAdinI apekSA vinAnu bhAvacAritra che, nizcayacAritra che. --mULamAraga, gA. 6-7-8nA AdhAre vastu ane guNa eka ja sattva che. chatAM ahI' bhedathI samajAvavAmAM Ave che ke AtmA jJAnamaya che, danamaya che, cAritramaya che, kAraNa ke guNa-guNIrUpa bhedakathana che te paNa jJAna UpajAvavAnu eka nimitta che. AtmA kevaLajJAnAdi guNavALA che ema kahevuM te anupacirata zuddha sadbhUtavyavahAranaya che. guNa-guNI abheda hAvA chatAM paNa ahI samajAvavA mATe bhedanA upacAra karyA che. samyagdarzana te mudde zraddhAna che pAr sAcA devaguruzAstranu` zraddhAna samyagdana che. n
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19: samyagdarzana te zuddha zraddhAna che sabhyatvanI prApti mATe deva-gurU-zAstranA svarUpanuM sAcuM jJAna ane zraddhAna hovA joIe. je vItarAga ane sarvajJa che te ja sAcA deva che. arihaMta ane siddhabhagavAna sAcAdeva che. jemanA rAga-dveSa-mahAdi kSaya thaI gayA che te vIta. rAga che. laukika sukhanI AkAMkSAthI paramAtmAnI UpAsanA karanAra vastutaH vItarAga-arihaMtadevane upAsaka ja nathI. alakAkAza sahita, cha dravyanA samudAyarUpa samasta lekane bhUta-vartamAna-bhaviSyanA samasta anaMtAnaMta paryAye sahita yugapat jeo jANe che te sarvajJa che. samyajJAna-darzana-cAritra dvArA jeo mahAna thayA che teo guru che. teo paradravyamAM ahaMbuddhi karatA nathI ane pitAnA jJAnAdi-svabhAvane ja potAne mAne che. teo padravyamAM ISTa-aniSTa buddhi karatA nathI. paramatatvajJa, Atma jJAnasaMpanna zrImad rAjacaMdrajIe "AtmasiddhizAstramAM saddagurunA lakSaNa A pramANe darzAvyA che "AtmajJAna samadarzitA, vicare udaya praga; apUrva vANI paramakRta, sadguru lakSaNa yogya !" -zrI AtmasiddhizAstra AtmajJAna eTale samyajJAna, temAM paravastumAM rAge, zreSa, IcchA, mamatAdi rahitapaNuM che. pitAnI Atmavastu
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? ane samasta padArthAne yathAvasthita jANavA te che. samadarzitA eTale padArthane viSe iSTAniSTa buddhi rahitapaNuM, mamatva rahita pazu, satya-asatyanA viveka kare, khATAne niSedha kare ane jema che tema kahe, paraMtu temAM rAgadveSa na kare. hitaahita kharAkhara jANe. vicare udayaprayAga eTale pUrvakramanA udaya anusAra ceAganu' vavuM tathA sahaja svarUpasthita dazAmAM AtmAnuM sthira rahevu' te. jJAnInI vANIthI je judI paDe che, eTale ke jemAM parabhAvanuM sthApana hetuM nathI tathA avirAdha aneka nyAya sahita syAdvAdayukta ane nirdoSa je vANI che te apUrva vANI. SaTkananA tApa ne jANanArA te parama zruta. A sadgurunA lakSaNa kahyA. zAstra- je mAmAnA prakAza kare te ja satzAstra che. meAkSamAga te eka vItarAga bhAva che, mATe je zAstramAM koI prakAre rAga-dveSa-moDubhAvAna niSedha karI vItarAgabhAvanuM prayAjana pragaTa karyuM hoya te ja satzAstra che. huve ahI e prazna upasthita thAya che ke sAcA deva, gurU, zAstranA zraddhAnathI samyagdarzana kevI rIte thAya ? samAdhAna-samyagdarzananI sa*prApti mATe deva-gurUzAstra tathA jIvAdi nava tattvanuM sAcuM jJAna ane zraddhAna karavu Avazyaka che, te darzAvAya che
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzana te zuddha zraddhAna che 21. jeo vItarAga ane sarvajJa che temane deva kahe che.. zrI pravacanasAramAM kahyuM che ke je kharekhara ahaMtane dravyapaNe, guNapaNe ane paryAyapaNe jANe che, te pitAnA AtmAne paNa jANe che ane tene meha avazya nAza pAme che." arihaMta devanA pragaTa zuddha svarUpamAM ane svabhAva-- pariNatithI, nizcayanayathI ApaNuM AtmAmAM bhinnatA nathI. tethI arihaMtadevanA dravya-guNa paryAyane jANe, tenI zuddhatA manathI vicAre. pachI pitAnA dravya-guru-paryAyane bhedapUrvaka jANe, vicAre. tyArabAda bhedane vikalpa paNa cheDI de. ane aMtaraMgamAM svasvarUpamAM sthira thAya, nirvikalpa thAya eTale samyagdarzana pragaTe. AcArya, upAdhyAya ane sAdhu paMcaparameSThI padamAM. Ave che. teo saMvaranirjarAyukta banIne mekSaprAptinA puruSAthI banelA hoya che. teo svarUpanuM jJAtA che. zramaNadharma aMgIkAra karyo che. zuddhopagavaDe potAnA AtmAne anubhavI rahyA che, svasvarUpane vede che. evA sazurUnI zraddhA thatAM, zraddhA karanAra AtmA paNa pitAnA guNanA nirmaLa paryAye pragaTAvavAne abhilASI bane che, tethI tene paNa nAza pAme che ane samyagadarzananI saMprApti kare che. lAkSAt kathaLI bhagavaMtane dimbani sahAjIne . tethI agamya arthane paNa jANIne lainusAra cAra zAkhA
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? dhAraka zrI gaNudharadeva zAstranI racanA kare che. evA zAstrAmAM sabhyazraddhA karIne, tenuM avagADuna karavAthI peAtAnA AtmAnuM zuddha svarUpa jaNAya che ane tenI bhAvanA vaDe samyagdarzananI sa'prApti thAya che. deva-gurU-zAstrane tyAre ja eLakhyA kahevAya ke jyAre zuddhAtmAnu zraddhAna paNa bheLuM hAya. deva-gurU-zAstranI vyavahArathI zraddhA tA kare ane kudeva-kuguru-kuzAstramAM zraddhA na kare ema ekalA vyavahArathI kAMI mAkSa mAga khUlatA nathI. ataragamAM potAnA zuddha svabhAvane avala bIne peAtAnA ekatvavibhakta svabhAvanI sabhyak pratIti thaI tyAre nizcayasamakita kahevAya che. kevaLa vyavahArane mokSamArga mAnavamAM Avyo nathI, paraMtu zuddhAmAnA zraddhAnarUpa nizcayasamyagdarzana hoya tyAre mekSamA mAnavAmAM Avye che. kudeva-kugurU-kuzAstranI jene zraddhA heAya athavA saMjJatAne mAnatA na heAya tenI te vyavahArazraddhA paNa viparIta che ane tene mATe te zuddhAtmAnu zraddhAna ghaNu ghaNuM dUra che. * navatattva jANavA samyagdarzananI sa`prApti mATe jIva-ayAdi nava. tavA tenA bhAvA sAthe jANavA tathA temanI yathAsvarUpe pratIti karavI te paNa Avazyaka che. navatattvane jANavAthI mAnuM sAmAnya svarUpa" arthAt paramajI, trikALI slotte yy
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ navatAva jANavA 23 prava, ekarUpa AtmasvarUpa je dravyadaLamAM rahevuM che te jANI zakAya che. navatatvanuM zraddhAna tyAre ja sAcuM kahevAya ke jyAre te jANIne svasvabhAvanI sanmukhatA thAya, zuddhAtmAnuM nizcayazraddhAna karavAmAM Ave ane tenA avalaMbane samyagdarzana pragaTAvavAmAM Ave. navatane temanA yathArtha svarUpe jANavAthI ane pratItavAthI mULa bhUla TaLe che. tethI jJAnamAM paNa je bhUla hatI te paNa TaLI jAya che. tethI AtmAnuM atyanta bhinapaNuM arthAt bhinna AtmAnuM ekapaNuM je sadAya aMtaraMgamAM prakAzamAna che, evA prakAranuM vartamAna paryAyamAM paNa pariNamana thAya che. tatvArthasUtramAM zrI umAsvAmI pharamAve che ke "tArtha zraddhAne samyagdarzanam " arthA-javAdi navata je svarUpe avasthita che, te tonI tevA ja svarUpe zraddhA karavI, anyathA zraddhA na karavI te samyagdarzana che. tatvArtha-zraddhAna sAthe zuddhAtmAnuM zraddhAna paNa bheLu ja hoya. tattvArtha zraddhAna sAthe zuddhAtmAnuM svarUpe jANIne bhUtArtha svabhAvanI sanmukha thaI zuddhAtmAnuM zraddhAna karyuM te ja navatane yathArtha svarUpe jANyA ema kahI zakAya che. ekalA vyavahArathI A to jANe paraMtu AtmAmAM pariNamana karI zuddhAtmAnA zraddhAnarUpa nizcayasamyakatva na pragaTAve te evA AMtmAne kevaLa vyavahAra
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? zraddhAthI samyagdaSTi kahevAya nahi. AtmAnubhUti sahita zuddhAtmAnA zraddhAnarUpa je nizcayasamyaktva che, temAM anaMtAnu baMdhInA cAra kaSAye ane darzanamehanI prakRtinA Upazama thAya che ane prathamApazama samyaktva pragaTe che te ja zuddhasamyaktva che. tatra' ane 'a' zabdonA sayegathI 'tattvA' samAsa banyA che, yathA-tattvana artha: tA:! jetu prakaraNa che tene 'tat' kahe che ane tene je bhAva arthAM svarUpa che te ' tattva ' jANuvuM. * tasya bhAvastattva / ' vastunA bhAvatu nAma tattva che. mATe tattva ane tenA bhAvanuM ema baMnenuM zraddhAnajJAna thAya te ja sAcuM zraddhAnajJAna che. ' tattvA je svarUpe rahelA che arthAt tenA je bhAva che tenAthI anyathA svarUpe jANavA, mAnavA, pratItavA, zraddhavA ke eka tattvanu` svarUpa anya tattvanA svarUpe kahevu ke tattvanA svarUpane anyeAnyamAM bheLavIne temane kahevA vagere sakaradASa thavA na joie. prazna-navatattvAnA nAmeA tema ja temanA bhAMgA jANI lIdhA, jemake jIvanA narakAdi-gatimA NAthI cAra bheda che, ekendriyAdi iMdriyamANAthI pAMca prakAra che, strIAdi--veda mAgaNAthI traNabheda che, trasa-sthAvara, khAdara-sUkSma, paryAptaaparyApta, pratyeka-sAdhAraNa, krirUpa babbe prakAra che e pramANe jIvAnA sarve bhAMgA jANI lIdhA te samyagdarzana thayu' kahevAya ne ?
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ navatatva jANavA 25 samAdhAna-nA, ema nathI. AvuM ghaNa mAne che te mAnyatA yathArtha nathI. tethI samakti thayuM ema paNa nathI. upara varNavyA e badhA bhAMgA te paryAyArthikanayarI jIvanuM vizeSasvarUpa che, vartamAna azuddha avasthA che. upara darzAvelA tema ja te sivAyanA cAreya gatimAM jIvanI avasthA kaI rIte kema hoya tenuM siddhAMta anusAra je nirUpaNa che, bhAMgAo che te jIvanI judI judI avasthAenuM varNana che. mAhitI che, zAstrajJAna che paraMtu anubhavajJAna nathI. anubhava te ja samyagdarzana che. AtmA zuddhasvarUpe abheda, ekarUpa, trikALI dhruva che, jJAna svabhAvI che, zatarasathI bharapUra che ane sadA arUpI che tathA paradravyathI atyaMta bhinna che, evuM jIvanuM zuddhasvarUpa je nirUpaNa karyuM che te rUpa pariNamana pitAnA AtmAmAM thAya te samyagdarzana che, sarva anya dravya ane anya dravyanA lAla = = = bhAthI AtmAne jude dekha, zraddhave te niyamathI samyagdarzana che. prazna-te pachI jIvanA bheda zAstramAM varNavyA che, te zA mATe kahyAM che? samAdhAna-anAdi kALathI jIve pitAnuM zuddhasvarUpa jAyuM nahi, tethI zarIrAdi paradravyamAM Atmabuddhi karI, tethI anaMtAnaMta janma-maraNa thatAM rahyA ane tethI je je
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? gatie prApta thatI rahI ane tene laIne anaMta duHkha jIvAtmAe aneka gatiemAM bhegaLyuM te darzAvavA ane AtmalakSa karAvavA mATe jIvanI azuddhaavasthAenA bhAMgA zAstrAmAM varNavyA che, paraMtu te bhAMgA kAMI Azraya karavA mATe varNavyA nathI. jIvanI azuddhaavasthA avala`bana levAyeAgya nathI. A avasthA vyavahAranayathI kahevAmAM AvI che. vaLI jIvanI azuddhAvasthAnA bhedo jANavAthI, jIvanI avasthAe ane tenA sthAnAnI jANakArI thAya che tethI temanI dayA thAya, trirAdhanA na thAya. jo jItranA sthAne jANyA ja nahi, te "sadveSu maitrI" keAnI karaze? anukapA konI karaze ? virAdhanAthI kema khacI zakAze? te uparAMta pramANajJAna dvArA jIvanu sAmAnya ane vizeSa svarUpa jANavuM joIe. naya te eka dezane jANanAra che, paTTAnA eka dhama nuM mukhyatAthI jJAna karAve che. prama Nu jJAna vastunA badhA aMzene grahaNa kare che. dravyArthi ka ane paryAyAdhika ane nayethI AtmasvarUpa jANavuM joie. e jANIne je azuddha svarUpa che te sa'sArAvasthA che mATe heya (tyAgavAyeAgya) che ane mArU' zuddhasvarUpa che te ja upAdeya (aMgIkAra karavAyAgya) che, ema nizcaya karIne, zuddhavarUpanuM avalaMbana laIne, te pragaTAvavAne puruSArtha upADavA evA kAraNeAthI zAstromAM jIvanu' azuddha svarUpa paNa darzAvavAmAM AvyuM che.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ navatattva jANavA tattva tenA svarUpe jANatAM, ajIva tattva AtmAthI atyaMta bhinna tattva che, e nizcaya thatAM tenA pratyenA bhrama nAza pAme che tethI samyagdarzana prakAze che. 27 Asravatattva heya che ema pratIti karavI. khadhatattva AtmAne sa'sAramAM dAkhala karAve che ema pratItavu. Asrava -kha'dhatattvAnA nAza karavA mATe sa`vara-nirjarA tattvAmAM pravartAvuM ane temane upAdeya mAnavA. mekSatattvane parama upAdeya mAnavuM. puNyapApatattva Asava-madhamAM samAveza pAme che. mane puNya thAya, deva leAka maLe, bhautika sukha prApta thAya, huM rAjA ke zeTha zAhukAra khanuM e rIte upayegane bhamAvave tenA artha e thAya che ke--"tene sa`sAraprAptinI icchA che, mAkSanI IcchA nathI, lakSa nathI, bhAvanA nathI" jene sa`sAranA sukhanI IcchA hAya tene saMsAra maLyA ja kare che. kRpALudeva zrImad rAjaca'drajIe upadezyu. ke *. vItyA kALa anaMta te, kama zubhAzubha bhAva; teha zubhAzubha chedatAM, ' Upaje mekSasvabhAva,'' -zrI AtmasiddhizAstra arthAt--jIva anAdi kALathI cAra gatimAM paribhramaNa karI rahyo che tenuM kAraNa zubha-azubha ka che ane te kanu kAraNa jIve pUrve karelA zubha-azubha bhAve che. 1
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzana kevI rIte pragaTe? tethI paribhramaNanA mULa kAraNarUpa zubha ane azubha bhAvene chedatAM, temane laya karatAM ane jJAtA-daSTApaNe mAtra rahevAthI jIvane mULa zuddhasvabhAva pragaTe che arthAta mekSaavasthA Upaje che. A zubhAzubha bhAve mArA ane huM tene"--evA baMdhabhAvamAM racIne jIve anaMtakALa vItAvyuM. potAnuM jJAtApaNuM bhUlI gaye, upAdhimAM aTakyA tethI upAdhirUpa thaze. pAdhika bhAva te kAMI AtmAne nija ravabhAva nathI, paraMtu karmaprakRtinA udayanimitte parane Azraya karavAthI thaye che. je AtmA zubhAzubha bhAvathI bhinna paDIne, te bhAvene jJAtAdraSTA ja mAtra rahe to temanAthI nivRtta thaImekSasvabhAva pragaTe. jJAtApaNAmAM TakI rahevArUpa purUSArthathI pragaTa mekSadazA thaI zake . abaMdhapariNAme baMdha-avasthA TaLe che. strI, putra, ghara, kuTuMba, vyApArAdimAM rAgabuddhi che, ekatva che, te azubha pariNAmethI nivRtta thaIne keI manuSya sAcA deva-gurU-dharmanI bhakti kare, supAtre dAna de, vItarAga -zAsananI prabhAvanA kare, bhakti-vaiyAvRtyamAM pravarte te sAruM ja che, kAraNa ke pApakrAryamAMthI aTakIne zubhepagamAM AvyuM. azupayoganI apekSAe zubhe paga sAre ja che. azubha pariNAmamAM kaSAya tIvra che tyAre zubha pariNAmomAM maMkaSAya hoya che, tethI baMdha hIna paDe che. mATe zuddho
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhedavijJAna paga na hoya tyAre azubhathI chUTI zubhamAM pravartavuM yogya che, paNa zubhane cheDI azubhamAM pravartavuM to yeAgya che ja nahi. keIema mAne ke zubhabhAve karatAM karatAM mekSa thaze, te tevA prakAranI mAnyatA mithyA che. me to zubha-azubha e baMne bhAve chedavAthI Upaje che arthAt zuddhopagathI ja Upaje che. vaLI je dharmAtmA hoya, jeNe samyaphava pragaTAvyuM hoya, paraMtu haju cAritranI adhUrAza heya, tethI nirvikalpa -dazAmAM vadhu TakI na zake tyAre paNa e sAdhaka zubha pariNAmomAM pravarte che. te deva-guru-dharmanI bhakti kare che, tatvane ciMtave che, supAtre dAna Ape che, vItarAga-zAsananI prabhAvanA thAya evA kAryomAM pravarte che. paraMtu te zubha pariNAme sAthe ekava karato sthI ke tenuM svAmita karato nathI. eka mAtra zuddha paganI bhAvanAyukta banIne zubha pagamAM pravarte che. te mAne che ke mArA puruSArthanI eTalI maMdatA che ke huM zuddhopAgamAM vadhu samaya sthira rahI zakto nathI. zubhegathI mela thaze evuM to kadI paNa mAne nahi. bhedavijJAna tatvaciMtanamAM vijJAna ane AtmAnubhUti garbhita che. pU. amRtacaMdrAcAryadeve pradhyuM che ke "anAdikALathI Aja divasa paryata jyAM sudhI jIve hodavijJAna karyuM nathI
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? tyAM sudhI te karmathI baMdhAyele rahyo che ane baMdhAyA kare che tathA saMsAramAM rajhaLyA kare che. je je AtmA baMdhAyA che, te saghaLA bhedavijJAnanA abhAvathI ja baMdhAyA che ane je je AtmAo siddha-buddha thayA che, karmothI mukAyA che ane parinirvANane prApta thayA che te sarve bheda vijJAnathI ja thayA che." -zrImadda amRtacaMdrAcAryadeva paradravyathI atyaMta bhinna evA trikALI iva aMtasta tvane jANIne tenI tathArUpa zraddhA karavI, pratIti lAvavI te bheda vijJAna che. svarUpane AvA jJAna vaDe AtmAne sarve padArthonA dravya-guNa-paryAthI ane anya sarve bhAvothI pRthaka ciMtava, bhAva te bhedavijJAna che. svaparanA zraddhA namAM ane AtmazraddhAnamAM viparIta-abhinivezarahitapaNanI mukhyatA che. je bheda vijJAna kare che ke nija aMtastatvane sarva padArthathI bhinna anubhave che, tene viparIta abhiniveza hoya ja nahi. tethI bhedavijJAnI samyagdaSTi ja che. bhedavijJAnathI jJAyaka AtmA jJAyakabhAve prakAze che. AtmA AtmA vaDe, AtmA mATe, AtmAmAM AtmAnuM ja jJAna kare che, tyAre upagAtmaka AtmAnubhUti pragaTe che, te viSe have pachI lakhazu. A badhuM bhedavijJAnathI bane che, tethI tene aciMtya mahimA zAstramAM varNave che. svane sva-rUpe jANatAM e paNa jANavuM joIe ke AtmAmAM utpanna thatA rAgAdi-vibhAva bhAvo je AsavabaMdha
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31 pitAnA zuddha svarUpane anubhava kare rUpa che te paNa trikALI zuddhasvarUpathI bhinna che. azuddhanizcayanayathI e bhAvo vartamAna paryAyamAM utpanna thatA hovA chatAM paNa te bhAvo AtmAne zuddhasvarUpamAM samAtA nathI, nimittakAraNe utpanna thAya che ane pachI laya pAme che. tethI AmA sAthe temane avinAbhAvI saMbaMdha nathI. A pramANe bhedavijJAna vaDe pitAnA AtmAne anubhava kare te ja kSArthe prayojanabhUta kArya che, jethI svabhAva. sanmukhatAnI ekatA thAya che ane parasankhatA cAlI jAya. che. e rIte AtmAnubhava thAya che. pitAnA zuddha svarUpane anubhava kare tethI samyagdaSTi prApta karAvavA mATe pUjya amRta- caMdrAcAryadeva komaLa saMbodhanathI kahe che ke- "he bhAI ! tuM keI paNa rIte mahAkaSTa bhegavIne paNa athavA marIne paNa eTale ke mRtyu jevA kaSTane bhegavIne paNa tuM tArA Atmatatvane kaunUDalI thA, AtmAne anubhava kara. saMgathI prApta ane Atmapradeze sAthe eka kSetrA vagAharUpa raheluM A zarIra te tArUM svarUpa nathI, te tArAthI atyaMta bhinna che. te be ghaDI tene paDelI thaI tArA AtmavilAsane anubhava kara ! tethI zarIrAdi parapugala sAthenA ekatvane tAre meha tuM zIdhra choDI daIza arthAt tuM samyagdaSTi saMprApta karIza."
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? karuNAnA sAgara zrI amRtacaMdrAcAryadevane A ghaNuM mahatvane kaLaza che. tene artha e che ke samyaktva prApta karavA mATe yuganA yuga nathI jatAM. je jIvAtmA purUSArtha upADe te be ghaDImAM ja samyakatvanI prApti karI le che ane janma-maraNanA pherAne aMta karI zake che. paraMtu temAM je puruSArtha karavAne che te mahAna che. game tevA pariSaho ke upasargo Ave, mRtyu jevA bhayaMkara kaSTo Ave te paNa temane bhegavI laIne, tuM AtmAnubhUti karavAne, caitanya bhagavAnane anubhava karavAne kautukakI thA. basa! je A pramANe te karyuM te phakta be ghaDImAM ja samyagdaSTi banI jaIza ane bhavabhramane cheDe lAvI daIza. keTaluM kamaLa A saMbaMdhana che! taduparAMta AcAryadeve zarIrane pADozI tarIke varNavyuM che, eTale ke zarIra te tArI vastu nathI, ApaNA gharanI pAse bIjA keI pADethI rahetA hoya, te temanA gharamAM zuM thaI rahyuM che, te ghara suMdara che ke nahi vagerene vicAra karavAnuM ke te saMbaMdhI jANavAnuM ApaNane zuM prayojana che? kazuM ja nahi. te ja pramANe zarIra saMgasaMbaMdhe Atmapradeze sAthe ekakSetre rahyuM che tethI te ApaNuM pADezI che. te pADozInA gharamAM zuM thaI rahyuM che tene vicAra be ghaDI mATe che bhAI ! tuM cheDI de ane tane AtmAnubhava prApta thaze! kRpALudeva zrImad rAjacaMdrajI paNa sAdhe che ke
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ pitAnA zuddha svarUpane anubhava kare 33 "anaMtakALamAM kAM te satpAtratA thaI nathI ane kAM te purUSa (jemAM saddagurUtva, satsaMga ane satkathA e rahyAM che) maLyA nathI, nahIM te nizcaya che ke mekSa hatheLImAM che." -zrImad rAjacaMdrajI ahIM satpAtratA thaI nathI tene paNa e ja artha che ke mumukSu banIne, kaSTa bhegavIne paNa Atmatatvane kautuDalI tha nathI, nahi te nizcaya che ke AtmAnubhUti ane samyagdarzana tathA mekSa hatheLImAM che arthAt tArI sanmukha ja che, tuM ja melasvarUpa che. mATe AtmAne kautUhalI thA. sata maLyA nathI eTale ke AtmajJAnI guru vagere ke sanzAstra maLyA nathI, temanAmAM sAcI zraddhA thaI nathI. vaLI patraka 537mAM kahyuM che ke jIva dizAmUDha rahevA Icche che tyAM upAya pravartI zake nahIM. pharI pharI ThokI ThokIne kahyuM che ke eka AjIva samaje te sahaja mikSa che, nahIM te anaMta upAye paNa nathI." -zrImada rAjacaMdrajI jIva dizAmUDha arthata mArgano ajANa, Atmatatvano ajJAnI, mithyAtvI rahevA Icchate ja hoya athavA Atmatattvane kaunUDalI thaI AtmajJAna prApta karavA na Icchate
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? hAya ane peAtAnu Atmahita na samaje te ana Mta uSAye mAkSa nathI, para Mtu jo e jIva Atmahita samajIne Atma jJAna pragaTAvavAnA puruSAmAM pravate to samyaktva prApta thatAM sahaja mAkSa paNa thAya che. tethI badhAya satpuruSoe AtmajJAna pragaTAvavAnA upa deza ApyA che. mATe ema citavavu ke huM mArA sAnnidhyamAM rahelA sarve padAthI judo chuM. mana-vANI-kAyAnA bAhya nATakonA paNu huM jJAtAdaSTA ane sAkSIbhUta chu. AcArya zrI kahe che ke e ghaDI tArA bhagavAna AtmAmAM lInatA kara, tane svarUpane anubhava thaze. samyagdarzananI prAptinA upAya sa`prathama kahevAI gayuM che te pramANe samyagdarzana prAptinA abhilASI mumukSue pAtratA taiyAra karavI joie, tene mATe vyavahAramAM nIti, vairAgya ane upazamAdamAM pravavu ghaTe. AcAryAe ane sarva satpuruSoe kahyu che ke jo tu sukhanA abhilASI hA, he bhAI ! tAre sAcuM saheja atI'driya sukha joItu hAya tA sarvaprathama te sukha kayAM che ane te kevI rIte pragaTAvI zakAya tenA sAcA niha~ya kara. atyAra sudhI karele nirNaya sAtheA nahAtA, tethI sukhane badale du:kha ja prApta thayuM.
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ 35 samyagdarzananI prAptine upAya sukha AtmAmAM ja che ane sukhane srota AtmAmAMthI ja pravahe che. zarIra, indriye ke bAhya anya padArthomAMthI sukha prApta thaze evuM mAnavuM che te bhrAMti che. A pramANe saddaguruone upadeza che. anAdi kALathI nijavarUpane oLakhyuM nahi te ja agrahIta mithyAtva ane ajJAnadazA che. have svarUpanI jANakArI karavI eTale pitAnA AtmAne sarve padArthothI bhinna ciMtava, te mithyAtva teDavAne upAya che. ghaNA ema. kahe che ke ame te AtmAne sarve paradravyathI bhinna mAnIe chIe, paraMtu je te pramANe AtmAnuM pariNamana na hoya te te vAta sAcI kahevAya nahi. jeNe AtmAne zarIrathI ane anya sarve parathI bhinna mAnya, te paradravyathI mane lAbha thaze ke nukazAna thaze. evuM mAne nahi, paradravyanuM huM kArya karI zakuM ema mAne nahi, zarIranuM kArya huM karuM ane zarIra mAruM che, huM jema calAvuM tema cAle che evI mAnyatA hoya nahi. A saMbaMdhamAM zrImad rAjacaMdrajI kahe che ke"jaDa ne caitanya banne dravyane svabhAva bhinna, supratItapaNe bane jene samajAya che svarUpa cetana nija, jaDa che saMbaMdha mAtra, athavA te geya paNa paradravyamAMya che. '
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? eTale ke-zarIrarUpa pudugaLa-jaDa padArtha ane parama- tisvarUpa caitanya-AtmA e baMne ne svabhAva . che evuM jene supratItapaNe samajAya che tathA svaparaprakAzaka AtmA te ja potAnuM svarUpa che tathA zarIrAdi jaDa te mAtra sagAsaMbaMdharUpa che athavA jaDa te yarUpa para dravya che, mArAthI atyaMta bhinna che, huM te te reyane jJAtAdaNA ja chuM evo anubhavane prakAza jene ullasita thaye che, tene zarIrAdi jaDathI udAsInatA thaIne AtmAmAM pravartAvArUpa AtmavRtti thAya che. e ja vAta zrImad rAjacaMdrajIe AtmasiddhizAstramAM paNa prakAzI che ke "jaDa cetanane bhinna che, kevaLa pragaTa svabhAva; ekapaNuM pAme nahIM, traNe kALa drayabhAva." artha-jene jANavAne svabhAva nathI te jaDa ane sadAya jJAna karavAnA svabhAvavALe AtmA, te baMnene kevaLa bhinna svabhAva che. te bane kadI paNa ekapaNuM pAme nahi, e dvitabhAva prasiddha ja anubhavAya che. vaLI kahyuM che ke"padravyane jIva je kare te jarUra tanmaya te bane, paNa te nathI tanmaya are! tethI nahIM kartA Thare." atha-AtmA je kharekhara zarIranI kriyA kare, te avazaya te paradravya sAthe tanmaya (ekarUpa) thaI jAya te
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzananI prAptine upAya 37" AtmA jaDasvarUpa banI jAya. ema thatAM te AtmAnI sattAne ja nAza thaI jAya e deza Ave. paraMtu AtmA para dravyamAM tanmaya thatuM nathI, pararUpa banatuM nathI, mATe AtmAne zarIrAdi-paradravyane kartA kahevA anucita ane mithyA kathana che. cetana ane jaDa sarve dravyo tipitAnuM kArya svataMtra paNa kare che, eka dravya anya dravyanuM kAMI paNa kArya kare nahi e vastusvAtaMtryane dhruva siddhAMta che. kartAkarma paNuM athavA pariNAma-pariNAmIpaNuM eka dravyamAM ja heya, bhinna bhinna dravyamAM na hoya. paramatatvajJa zrImad rAjacaMdrajI kahe che jIvanI utpatti ane rega, zeka, dukha, mRtyu dehane svabhAva, jIva-padamAM jaNAya che." arthAta-AtmA sadA zAzvata hevAthI anutpanna che, paraMtu jyAre te AtmA na deDa dhAraNa kare che tyAre te dehanI utpatti thaI tene jIvanI utpatti mAne che. rUpI IdriyavALA vijAtIya nara-narakAdi vibhAva vyaMjanaparyAyane nAza thAya che. arthAt zarIrane nAza thaye tene pitAnuM mRtyu mAne che. te pramANe zarIramAM regAdi thAya che temane AtmAmAM thayAM mAne che. A anAdinuM agrahItamithyAtva cAlyuM Ave che. e mithyAtvabhAva jyAM sudhI rahyo che tyAM sudhI svarUpane oLakhuM kahevAya nahi svarUpane samajyA vinA anaMta-anaMta janma-maraNa
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? 38 karIne anaMta duHkha bhogavyuM. janma ane maraNanuM ana'ta duHkha jJAnIoe kahyuM che. AvA janma-maraNa eka laparyAptaka jIvanira'tara kare te eka aMta hata samayamAM utkRSTa (vadhumAM vadhu) 66336 janma ane maraNu thaI zake che! a'tarmuhUta eTale e ghaDI (48 miniTa) thI kAMika ocho samaya thAya che. mATe he bhavya! tu tArA svarUpane oLakhIne sabhyagdarzana prApta karavAnI bhAvanA nira'tara kara. AvI bhAvanA sadguru ane satzAstranI sAcI zraddhAthI udbhave che. mATe sadeva, sadguru ane satzAstranI zraddhA karavI. meAkSamA mAM vidma karanArA kudeva, kuguru ane kuzAstranI mAnyatA cheDavI, jethI grahItamithyAtvanA abhAva thAya, tyArada ja agRhItamithyAtva chUTa che. vaLI navatattvanA vicAra karavA. te tattvAnA bhAvAne grahaNa karavA, jethI tattvA zraddhAnanI prApti thAya, navatattvane tenA yathA bhAva sAthe citavatAM svasvarUpanA nizcaya thAya che, svaparanu bhinna paNuM bhAse che. svamAM ja svapaNuM dRDha karavA mATe svarUpane vicAra karavA, tenuM atyaMta bhinnapaNu vAravAra ciMtavavu', kAraNa ke svarUpanA abhyAsathI AtmAnubhava prApta karI zakAya che. te svarUpa ci'tana A pramANe che "huM eka chuM, abheda chuM, asaMga chuM, parama zuddha cidhAtu chuM', huM sahaja zuddha jJAna ane AnaDha jene
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzananI prAptinA upAya 39 svabhAva che evA chu. huM nivikalpa chu, udAsIna chuM. zuddha caitanyasvarUpa che, jJAtAdA chuM. huM nija nira Mjana zuddhAtmAnA sabhyazraddhAnajJAnaanuSThAnathI utpanna thatA vItarAga-sahajAnaMdarUpa sukhanI anubhUtimAtra chuM. huM svasaMvedana jJAna vaDe svasaMvedya chu, jaNAvAyAgya chuM, prApta thavAyeAgya chuM. "huM amadrupRSTa ananya, niyata, avizeSa ane asaMyukta chuM. huM janma-jA-maraNa rahita chu', hu dehAdi rhuita chuM. huM parabhAvathI mukta chuM, svabhAvamAM rahelA chuM huM. parama samAdhimaya, parama zAMtarasamaya ane nija upayAgamaya che. "huM rAga-dveSa-meha, krAdha-mAna-mAyA-lAbha, pAMca IndriyAnA viSaya vyApAra, mana-vacana-kAyAnA vyApAra, bhAvaka dravyakama nAka, khyAti pUjA--lAbhanI tema ja bhAgAnI AMkAkSArUpa nidAna, mAyA ane mithyArUpa traNu zalya ItyAdi save vibhAva-pariNAmathI zUnya che. traNe kALe zuddhanizcayanayathI huM AvA chuM." ItyAdi A pramANe upayogane akhaMDa sthira karI AtmabhAvanA nira'tara citavavI joI e. A rIte AtmAnA abhyAsa karatAM ane AtmAne citavatAM danameAhanA anubhAga mada paDatA jAya che ane tethI satya samyagdarzananI saMprApti thAya che. temAM jIvane koI
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzana kevI rIte pragaTe? prabaLa viparIta kAraNa AvI jAya te samyagdarzananI prApti na thAya, paraMtu mukhyataH ghaNA ane te e ja anukramathI kAryasiddhi thAya che. mATe e krama aMgIkAra kare ane temAM zithilatAne pravezavA devI nahi. sava-guru-dharmamAM zraddhAna karavuM ane temane ja mAnavA tathA anya kudevAdine na mAnavA e karavuM te Avazyaka che ja paraMtu eTalA mAtrathI samyagdarzana nathI. tema karatAM jIvane baMdha-kSanA kAraNa-kAryanuM svarupa bhAse nahi to mekSamArgarUpa prajananI siddhi thAya nahi vaparanI jANakArImAM AsavAdinuM svarUpa paNa bhAsavuM joIe, to ja mokSamArgarUpa prayajana siddha thAya. tatvone yathArtha svarUpe jANyA tethI zuddhAtmAne nizcaya thayuM. tethI zarIrAdi paradravyamAM ekavazraddhAnarUpa brAMti ane ajJAnabhAvane abhAva thAya. - jIva-achavAdinuM tathA AsavAdinuM yathArtha zraddhAna thatAM ane te sarvenuM svarUpa barAbara bhAsatAM mokSamArgarUpa prayajana siddha thAya che. vaLI A pramANe samyaka zraddhAna thatAM, tethI samyagdarzananI saMprApti thAya tyArabAda paNa rAgAdi choDI mikSane upAya rAkha. paravastune bhegavavAnI IcchAne abhAva karavA mATe, vastunuM svarUpa ane tenuM svataMtra pariNamana lakSagata karavuM tyAM evo vicAra karavo ke zarIrAdi para mArAtha.
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzana pUrve paga atyaMta bhinna che. mArI IcchAnusAra temanuM pariNamana thatuM nathI, paraMtu dareka dravyanuM pitAnI svataMtratAthI tathA te samayanI yogyatAthI pariNamana dravyamAM pitAmAM thAya che, dravyanI bahAra thatuM nathI. dareka dravyanuM pariNamana svadravyanI aMdara ja thAya che, baDAra thaI zakatuM ja nathI, tethI paradravyane bhegavavAne prazna ja rahetuM nathI. AvI rIte tatvane vicAra karavAthI tathA tene nirNaya karavAthI, paravastu graDavAnI, bhegavavAnI ke potAnI banAvavAnI vagere prakAranI IcchAo vilaya pAme che, tethI vartamAna paryAyanuM svarUpamAM pariNamana karavA pratye lakSa kendrita thAya che. je sukha zAMti ane nirAkuLatAnI abhilASA hoya te AtmapariNAmI thavuM Avazyaka che. te sivAya. anya kaI mArga nathI. samyagdarzana pUrve zubhepaga samyagdarzananI saMprApti pUrve zubhapaga ja pra. tate hoya che. azubha paga te nathI. vizuddha pariNAme pazcAt ja samyagdarzana hoya che. tenuM manana, zuddhAtmasvarUpanA ciMtanAdirUpa vizuddha pariNAma ane samyakatvaprAptinI bhAvanA ane e ja ekamAtra lakSa te samyakatvanA hetu bane che, mATe samyakata prAptinA abhilASIe saMkaleza pariNAme TALavA joIe.
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42 samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? | . AtmAnubhUti samyakatvanI saMprApti mATe aMtastatsukhI sthiti thavI Avazyaka che. samyagdarzana svAzrayathI ja udbhavelA nirmaLa pariName che. asaMkhyAta pradezI AtmA anaMta guNe yukta che ane ekeka guNamAM anaMta sAmarthya bhareluM che evA addabhuta vaibhavavALA AtmAne mahimA Ave tyAre pariNati svAzraya tarapha jhUke. trikALI pravanI sanmukhatAthI arthAta jJAnasvabhAvI AtmA sAthe saMdhi karatAM, Atmasanmukha thatAM, jJAnane paryAya eka akhaMDa, dhruva caitanya nija dravyamAM ja jJAnane ekAgra kare che. have A jJAnanI dhruva caitanya sAthe saMdhi thayA pahelA te sAdhaka-AtmA svAnubhavamAM javA Icche che tyAre zuddha nayane Azraya karIne daDha saMkalapa kare che ke, "huM bhUta, bhAvi, vartamAnanA samasta karmothI bhinna chuM, meharahita chuM ane nirvikalpa caitanya mAtra AtmAnA zaraNe jAuM chuM. huM jJAyaka zuddhasvabhAvI chuM, abaddha chuM, eka chuM, nicaLa chuM, abheda-sAmAnya chuM "A pramANe savikalapa bhAvanA bhAve che. e pramANe bhAvanA karatAM svarUpamAM jAmI jAya che, ramaNa kare che ane lInatA kare che. samasta vikalapo asta pAmI jAya che. AtmA pitAmAM, pitA vaDe, pitAnA mATe pitAne dhyAve che, tyAre svAnubhUti pragaTa karI le che. svabhAva sanmukha thavAthI ane temAM ekAgratA karavAthI eka
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmAnubhUti 43 sAthe anaMta guNNAnuM niLa pariNamana zarU thAya che, tethI ja kRpALudeva zrImad rAjacaMdrajIe kahyuM ke-"sarva guNAMza te samyaktva " AvA svasa'vedanavaDe AtmAne agni'tya vaibhava khUlI jAya che. paryAyane aMtare tsukhI karIne jJAnAnaMda svabhAvane bheTatAM je AnanA aza pragaTayA, temAM AkuLatAnA abhAva hAya che. te AnaMdAMzanA prAgaTayanI sAthe ja saMpUrNa AnaMda pragaTAvavAnA bIja vavAI gayAM. jJAna-- AnaMdarUpa khIjanA caMdramA UgyA te vadhIne kevaLajJAna ane anaMta Ana MdarUpa pUrNimA thavAnI che te nizcita thai gayuM. jema dahIM valeAvavAthI mAkhaNu kayAreka kayAreka nIkaLe che tema AtmAnA zuddha svarUpanI bhAtranA karatAM svAnubhUti kayAreka thaDI kSaNa mATe thAya che. svAnubhava samaye zuddhanayanu avalaMbana paNa chUTI jAya che. A svAnubhUtinI sAthe ja samyagdarzana pragaTe che. svAnubhUti vinA zuddha arthAt nizcayasamyagdarzana heAtuM ja nathI, jyAre upayAga AtmAmAM sthiratA pAme che, tyAre na te iMdriyAnA viSayAnu dhyAna hAya che ke na mananI aMdara sakalpa-vikalpa hAya che. svAnubhavamAM AtmA evA sthira thai jAya che ke sAdhaka -sAdhyanA, dhyAtA-dhyeyanA, jJAtA jJeyanA saghaLA dvaitabhAva svAnubhavamAM laya pAmI jAya che, ke je dazA vacana ane manathI agAcara che. tyAre AtmA svaya anubhavanA rasAsvAdane pratyakSa rUpe veThe che, svAnubhava ke AtmAnubhUti pratyakSa
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? jJAna che, eTale ke vedyavedyakabhAvapaNe AsvAdarUpa che. tene pratyakSa kahevAnuM kAraNa e ja che ke zAstrapramANu, anumAnapramANa Adi parAkSa-pramANu vaDe kAMI AtmAnA anubhavane rasAsvAda veDhI zakAtA nathI. svAnubhava te AtmAnuM vizeSajJAna che, jemAM AtmA peAtAnA svarUpanA AnaMdane aMze vede che. sapUrNa AnaMdanu vedana tA savajJAne ja hAya che. AtmAnA svarUpanI bhAvanA karatAM karatAM AtmAmAM jJAna sthiratA pAmo jAya tyAre tene ja AtmikabhAva, svAnubhUti, AtmAnubhUti, nivikalpadazA vagere nAmathI kahevAya che. bhagavAna jJAnasvarUpa AtmAmAM DhaLIne je jJAnanA paryAya pragaTa thayA te ja AtmAnubhUti che. temAM zuddhAtmAnu svasavedya pratyakSa ane che. tenI sAthe zraddhALune je nirdeLa paryAya pragaTe che te nizcayasamyagdarzana che. "huM zuddha chu"-evA evA paryAyamAM je vikalpe UThe che te vikalpAnA samaye AtmAnubhUti hotI nathI. nivikalpa dazAmAM ja AtmAnubhUti ane samyaktva pragaTe che. pUjya amRtacaMdrAcArya deva A samadhamAM vadhe che kezuddhanayanA viSayabhUta caitanya--camatkAramAtra tejapuMja AtmAne anubhava thatAM nayeAnI lakSmIM udbhaya pAmatI nathI." Atmavastu vikalpanA viSayarahita sUkSma avyaktavya che. gAyaka--AtmA nivi kalpa dhyAnanA viSaya che, nivi kalpatA
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaya AtmAnubhUti e dhyAna che ane tene viSaya "akhaMDa Atmavastu che. A avyakta jJAnAnaMdamUrti bhagavAna-AtmA samyagdarzanane viSaya che. ! tatvane ciMtaka mumukSu samyagdarzananI prAptine adhikArI bane che? A pramANe samyagdarzana kevI rIte prakAze che te saMkSepamAM ApaNe joyuM. ' ' ApaNe e paNa jANyuM ke AtmAnubhUti sAthe samyaga darzana prakAze che. paraMtu A nirvikalpadazA arthAt upayegA maka AtmAnubhUti rahe ja e niyama nathI. tethI samyagdarzana cAlu raheluM hoya che tyAre upagAtmaka svAnubhUti na paNa hoya, eTale ke puna: savikalpada prApta thAya che, kAraNa ke chadmastha-avasthAmAM upayegAtmaka jJAna nitya nathI eTale ke je upaga AtmAmAM sthira thaye hatA te palaTAIne anyatra na jAya e keI niyama nathI. mAtra sarvajJa bhaga vaMtenuM upagAtmaka jJAna nitya che. A tethI je samyakatva prakANyuM te cAlu raheluM hoya chatAM paNa upayegAtmaka svAnubhUti na paNa hoya, paraMtu eTaluM nizcita che ke jyAM sudhI samyagdarzana prakAzI rahyuM che tyAM sudhI ladhyAtmaka, svAnubhUti avazya rahyA kare che. chaghastha samyagdaSTi AtmAne upagAtmaka anubhUti kavacita heya , ,
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? ane kavacit na paNa hoya. chatAM samyagdaSTine svarUpaAcaraNa avazyameva hoya che. anAdinuM mithyAtva TaLyuM ane je samyaktva prApta thayuM te "prathama pazama samyakatva hoya che eTale ke sarvaprathama "upazamasamaMti" ja pragaTe che. zuddhAtmatatvamAM jemanI pravRtti ane rUci che evI vidhi vaDe pravartatA AtmAo samyakatvane pAmyA che. A pramANe ja mokSamArgane temane prAraMbha thayo hato. A pramANe mekSamArganI ArAdhanA karIne tIrthakare, jine, zramaNe vagere siddha thayA che. te sarvene ApaNuM trikALa namaskAra he ! - A svAnubhava samayamAM mazritajJAna pratyakSa hoya che. parapadArthane jANavAmAM te te parokSa ja che, chatAM AtmA nubhUti samaye pratyakSa che. chadmasthane bAkInA be jJAna-avavijJAna ane mana:paryavajJAna dezapratyakSa che, tyAre sarvajJanuM kevaLajJAna sakaLapratyakSa che. pAMca labdhio tatvavicAra karanArA sumukSu AtmA samyagdarzananI prAptine adhikArI bane che. temAM paNuM zuddhAtmasvarUpa vizeSa karIne abhipreta ane reya che. taravane bhAvasahita yathAsvarUpe jANanArane samyagdarzanI prApti hoya che. have
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ 47 pAMca labdhio A samyagdarzana prakAze che, tenI pUrve pAMca labdhio prApta thAya che, te labdhio A pramANe che : 1. kSapazamalabdhi 4. prAgyalabdhi 2. vizuddhilabdhi 5. karaNalabdhi che 3. dezanAlabdhi AmAMnI pahelI cAra sAdhAraNa labdhi che, eTale ke bhavya ane abhavya baMne jIvane hoya che. pAMcamI karaNalabdhi" maMda kaSAyarUpa vizuddhapaNanA dhAraka ane samyakatva tarapha jhUkelA evA naraka, tiryaMca, manuSya ke deva e cAreya gatinA saMsI, paryApta, anAdi ke sAdi mithyASTi bhavya jIvane ja hoya che. jene pUrve cAra labdhi thaI hoya ane jene aMtarmuhUrtamAM samakti thavAnuM hoya tene ja A pAMcamI karaNalabdhi hoya che. "karaNalabdhi thatAM te labdhinA "anivRttikaraNa bhAganA aMta samayamAM prathama pazama-samyaktva thAya che. 1. kSaye pazamalabdhi jethI tatvane vicAra thaI zake e AtmAne kSapazamabhAva pedA thaze te upAdAnakAraNa hoya ane temAM karmanI gya sthiti pedA thavI arthAt tathA prakArane karmone kSapazama thavo te nimitta hoya, te e rIte ke-karmonA melarUpa azubha jJAnAvaraNAdi samUhane anubhAga (rasa) je kALamAM samaye-samaye anaMtaguNa - kramathI ghaTate jaIne
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? uDDayane prApta thAya che, eTale ke uyakALane prApta saghAtI spardhakonA niSekanA udayane abhAva te kSaya tathA bhAvikALamAM udaya AvavAyeAgya kanu' sattArUpa rahevu' te upazama, evI dezadhAtI spardhakonA udayasahita karmAMnI avasthA thavI tenu nAma yApazama che. tenI prApti je kALamAM thAya te yApazamalabdhi' che. 2. vizuddhilabdhi--pahelI kSayApazamalabdhithI utpanna thayelA jIvanA zubha pariNAmanI prApti te vizuddhilabdhi che. temAM upAdAnakAraNa saMkaleza-pariNAmeAnI hAni ane vizuddhatAnI vRddhi arthAt maMda kaSAya rUpa bhAva hoya che ane tathAprakAre kanI sthiti thatI arthAt mehakanA madya udaya thavA te nimitta hAya che. tethI tattvavicAra thaI zake che. zubha piraNAma te sAtAvedanIya vagere zubha prakRtie'nA khaMdhanuM kAraNa che, te zubha pariNAmanI prApti thavI te vizuddhilabdhi che. 3. dezanAladhi upadezita nava padArthA, cha dravyA AdinI dhAraNAnI prApti thavI te upAdAnakAraNu hoya che ane tathAprakAre kanI sthiti thavI tema ja navapadAnA upadezaka AcAryAdikane lAbha thavA te nimittakAraNa che. narakAdi gatimAM jyAM upadeza ApanArA nathI tyAM pU bhavamAM dhAraNa karelA tAnA saMskArakhaLathI samyagdarzananI sa'prApti jANavI. 4. prAyegyulAdhi--uparokta traNalabdhiprApta -
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAMca labdhio : 49 jIva pratyeka samaye vizuddhatAnI vRddhi kare ane karmanI sthiti aMta:koDAkoDI sAgaropama kALamAtra rahevAyegya AtmAnA pariNAmanI prApti kare te upAdAnakAraNa hoya che tathA nimitta-namittaka-bhAvathI Ayukarma choDIne sAta kamenI sthiti ghaTIne aMtaHkeDAkoDI sAgaropamamAtra thaI jAya tathA te karmonI phaLa devAnI zakti kamajora banI jAya tathA na karmabaMdha Ayukarma choDIne aMta:koDAkaDI sAgaropamapramANa saMkhyAtamA bhAgamAtra thAya ane te paNa A labdhikALathI mAMDIne kamathI ghaTate ja jAya ane keTalIka pApaprakutiene baMdha kamathI maTate jAya, evuM kArya bane te nimittakAraNa hoya che. AvA je AtmAnA pariNAme thavAnI yegyatA prApta thAya che te "prAgyalabdhi che. ATale sudhI sAmAnya rIte bhavya jIva ane abhavya jIva banene hoI zake che. 5. karaNalabdhi-jene aMtarmuhUrtamAM samyakatva thavAnuM hoya tene ja A "karaNalabdhi" hoya che. karaNa" eTale AtmAnA pariNAme AtmAmAM samyaktvaprApti gya pariNAmanI vizeSa zuddhi thavI te upAdAnakAraNa che. tathA nimittakaraNa karmonI te samayanI tevI gyatA thavI te che. - A karaNalabdhi prApta thavAmAM jIvane udyama e prakAre hoya che ke
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? te mumukSu tatvavicAramAM upagane tadrupa thaIne lagADe che, tethI samaye samaye tenA AtmapariNAme nirmaLa thatA jAya che. tene tapadezane vicAra evo nirmaLa thavA lAge ke jethI tene tenuM zIdhra zraddhAnuM thaI jAya. A karaNalabdhinA traNa bheda che, te 1. adhaHkaraNa 2. apUrvakaraNa 3. anivRttikaraNa traNe karaNanI darekanI sthiti aMtamuhUrta sudhInI che. chatAM anivRttikaraNane kALa sauthI thaDe hoya che. tenAthI apUrvakaraNane kALa saMkhyAtaguNa hoya che. tenAthI adha- karaNane kALa saMkhyAtaguNa hoya che. (labdhisAra. gA. 34) trikALavatI sarve karaNalabdhivALA jenA pari NAmenI apekSAe ja A adhaHkaraNa Adi traNa nAma ApavAmAM AvyAM che, temAM karaNane artha "pariNAma" che. have pahelAM aMtarmuhUrta kALaparyata adhakaraNa thAya che, tyAM jIvanA pariNAmenA nimitte zuM kArya bane che te kahevAya che. temAM cAra Avazyaka thAya che, te 1. samaye samaye anaMtaguNI vizuddhatA thAya, 2. navIna kamabaMdhanI sthiti eka eka aMtarmuhUrtathI ghaTatI jAya, te sthitibaMdhApasaraNa che. 3. samaye samaye prazasta prakRtine anubhAga anaMtaguNa vadhe.
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAMca labdhie 51 4. samaye samaye aprazasta prakRtine anubhAga adha ghaTIne anaMtamA bhAge thAya. tyAra bAda apUvakaraNa thAya che, temAM nimna prakAra Avazyaka thAya che : 1 sattAbhUta pUrNAMka nI sthitine ekeka ata ha thI ghaTADe evA sthitikAMDakaghAta thAya. 2. tenAthI alpa ekeka aMtarmuhUtathI pUrNAMkanA anubhAgane ghaTADe evA anubhAgakAMDakaghAta thAya. 3. guNazreNinA kALamAM kramathI asa`khyAtaguNA pramANasahita karma niravAyeAgya kare tevI guNazreNi nirjarA thAya. guNazreNi nirAmAM asakhyAta samaya prabaddhonI nirjarA eka ja samayamAM thaI jAya che. tyAra bAda anivRttikaraNa thAya che. temAM AtmAnA prazasta pariNAmenuM nimitta pAmIne zu` kA` ane che te kahevAya che. sahita, keTalAka AtmAnA pari- kALa pachI uddaya AmAM pUrva darzAvyA te Avazyaka kALa gayA pachI aMtarakaraNa thAya che, NAmanA nimittathI, je anivRttikaraNanA AvavAyegya evA mithyAtvakanA muhUta mAtra niSeka, tenA abhAva kare che ane te paramANune anya sthitirUpa pariNumAve che, tene 'tarakaraNa kahe che,
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ para samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? te aMtarakaraNa pachI upazamakaraNa thAya che. temAM aMtara karaNa vaDe abhAvarUpa karelA niSekenA uparanA je mithyAtvanA niSeka che tene udaya AvavAne agya kare che, vagere kriyA vaDe anivRttikaraNanA aMta samayanA anaMtara je niSekane abhAva thaye hatuM tene udayakALa AvatAM te kALe niSeke vinA udaya kone Ave? tethI mithyAtvane udaya na hovAthI prathama pazama samyatvanI saMprApti thAya che. anAdi mithyASTine samyakatvamohanIya ane mizra mehanIyanI sattA nathI tethI te jIva eka mithyAtvamehanIyane ja upazama karIne, upazamasamyagdaSTi thAya che. cAreya gatimAM samyapha thaI zake che. narakamAM paNa nArakIne tyAM gayA bAda navuM samyakatva pragaTa thaI zake che. cAreya gatimAM kaI paNa anAdi mithyAdaSTi jIva prathama vAra nirvikalpa AtmAnubhava kare te upazamasamakita sahita ja hoya che. sAdi miAdaSTine samyaktvanI prAptimAM pUrve kahI te pAMceya labdhio thAya che. temAM koI jIvane darzanamehanIyanI traNeya prakRtinI sattA hoya che, te traNeyane upazama karIne prathame pazamasamakita pragaTAve che athavA keIne samyakatvamehanIne udaya Ave che ane anya be prakRtine udaya thato nathI te kSapazama-samyaphatava pragaTAve che. pazamika samyakatva anAdi mithyASTine kula pAMca prakRtienA upazamathI thAya che ane sAdi mithyASTine sAta
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakatvanA bheda 53. prakRtinA upazamathI thAya che. sAdi mithyAdaSTine kALa madhyama aMtarmuhUrtamAtra tathA utkRSTa kiMcita jUna ardha pudgalaparAvartana jeTale jANo. A badhI jenA pariNAmanI vicitratA che. samyaktvanA bheda samyakatvanA be bheda che, te nizcaya ane vyavahAra samakita. temAM satyArtha samyakatva che te ja sAcuM samyakatva che, nizcayasamyakatva che. temAM viparIta abhinivezarahita zraddhAnarUpa AtmAnA pariNAma hoya che. temAM samyaphanI vidhI pAMca athavA sAta prakRtine upazama, kSaye pazama ke kSaya hoya che. A viparItAbhinivezarahita zraddhAnane kAraNabhUta je zraddhAna heya che tene vyavahArasamyakatva kahe che. ahIM kAraNamAM kAryane upacAra karyo che. A upacAranuM nAma vyavahAra che. deva-guru-dharmanuM zraddhAne te vyavahArasamakita che. te sAcuM samyaktva nathI. arthAt nizcayasamyakatva nathI. samyagdarzana be prakAre Upaje nizcaya samyagdarzana be prakAre Upaje che, te- 1. nisargaja samyagdarzana ane 2. adhigamaja-samyagdarzana. 1. nisargaja-samyagdarzana-vartamAnamAM upadezAdi pratyakSa bAhyanimitta vinA pragaTa thAya che te nisargaja'.
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 54 samyagdarzana kevI rIte pragaTe? athavA svAbhAvika samyagdarzana kahevAya che. nisargajane artha e thAya che ke je AtmAne samyagdarzana pragaTe che tene te samaye bAhyanimitta pratyakSapaNe na hovA chatAM paNa pUrvanA saMskArabaLe pragaTe che. pUrve AtmajJAnI AcAryAdi sarune lAbha maLyo hioya, temanA upadezanI saMprApti thaI hoya ane upadezelA tatvArthane dhAraNa karelA hoya - e rIte "dezanAlabdhi" prApta thayelI hoya te te jIvane samyagdarzana pragaTavAnA samaye saddagurnAdikanA upadezanuM pratyakSa bAhya nimitta na hovA chatAM vartamAnamAM samyagdarzana pragaTI zake che. chatAM pUrve te AtmajJAnInA upadezanuM nimitta te hatuM ja ane temanA upadezelA tatvArthane dhAraNa karelA hatA ja, tethI samyagdarzana pragaTayuM. te samyagdarzana kAMI ajJAnInA - upadezathI pragaTayuM nathI. samyagdarzana pragaTe che te jIvanA pitAne ja vizuddha pariNAme vaDe pragaTe che. gurnAdikane upadeza te temAM nimittakaraNa heya che. pariNAmene nirmaLa karavAne puruSArtha AtmAne pitAne ja heya che. sadgurue te mekSamArga darzAvyuM. te mArga grahaNa kare tathA tenA upara cAlavuM te te jIve pitAe ja karavAnuM che ane te kArya pitAnA ja upAdAnathI ane potAnA ja dravyamAM, potAnA ja puruSArthathI thAya che.
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ 55 samyagdarzana be prakAre Upaje : samyagdarzana svadravyanA AzrayathI ja pragaTe che. tethI jyAre samyagdarzana pragaTI rahyuM hoya tyAre pragaTAvanAra AtmAne parane keI Azraya hotuM nathI, paranA Azrayane vikalpa paNa hete nathI, eTaluM ja nahi, paraMtu "huM zuddha chuM" evA pitAnA zuddhasvarUpane vikalpa paNa asta thaI jAya che ane nirvikalpadazAmAM ja AtmAnuM te samaye pravartana hoya che. te samaye AtmA pariNAmane nijasvarUpamAM tallIna karIne, ekAgra karIne svAnubhavanA rasAsvAdane pratyakSapaNe vede che. AtmA pote potAmAM vyApya-vyApakapaNe pravarte che. 2. adhigAmaja-samyagdarzana-pratyakSa upadezAdika bAhyanimittapUrvaka pragaTa thAya te adhigamaja athavA naimittikasamyagyadarzana kahevAya che. temAM AtmajJAnI gurnAdikanA 'upadezanuM vartamAnamAM pratyakSa nimitta hoya che.. kaI bhavya-AtmA AtmajJAnI puruSane upadeza sAMbhaLe tyAre je zIdhra samyagdarzana pragaTe che, te adhigamajasamyagdarzana kahevAya che. ahIM paNa e samajavuM ke ajJAnI arthAt AtmAnA jJAnathI ajANa evA gurunA upadezathI samyagdarzana pragaTatuM nathI. mATe mumukSu AtmAe jemanI pAsethI upadeza meLave che temane sarvaprathama oLakhavA joIe. saddagurunA lakSaNathI sadgurune ALasa " zAnI pAtratA keLavavI joIe.'
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? jemaNe lokottara mAtra joyeA nathI, jANyA nathI, tenuM lakSa paNa karyuM. nathI evA mAnA ajANa che tee bIjAne AvA lokottara mArga kevI rIte khatAvI zake? kI. paNa matAvI na zake. dIvAthI dIveA pragaTe. pa6 sadgurunA badhA guNeAmAM sauthI prathama ane agatyane guNu AtmajJAna che. pachI bhale zrutanA abhyAsI thADA hoya ke vadhu hAya, paraMtu temane AtmajJAna che, leAkeAttara mA temaNe jANyA che ane te mArge cAlI rahyA che. temane AtmAnI sahuja AnaMdadazA-svarUpasthiti varte che ane 'taraMga jJAnanI ramaNatA che. AtmajJa zrImad rAjacaMdrajIe paNu saddagurunA lakSaNamAM savaprathama "AtmajJAna" darzAvyu che, juo-- "AtmajJAna samadarzitA, vicare udayaprayoga; apUrva vANI paramazruta, sadguru lakSaNa yAgya." --zrI AtmasiddhizAsa arthAt-AtmajJAnane viSe jemanI sthiti che, parabhAvanI IcchAthI jee rahita thayA che tathA zatru, mitra, hu zAkA ike namaskAra-tiraskArAdvi bhAva pratye jemane samabhAvasamatA pravarte che. pUrve` utpanna thayelAM evA karmAMnA udayane lIdhe jemanI vicaravA Adi kriyA thAya che; ajJAnInI vANIthI jemanI vANI pratyakSa jIjudI paDe che ane SaDUdananA tAtpayane jANe che te sadgurunA uttama lakSaNa kahyAM che. -
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyaktvanA traNa bheda pa7 AmAM jJAnadazA (AtmajJAna) prathama padamAM ja kahela. che. jJAnInI svarUpasthiti hoya che. vartamAnakALamAM svarUpasthita puruSo hoI zake. jeo AtmAnI che te svarUpasthita ja che ane atyAre paNa AtmajJAna hoI zake che. temane AtmasvabhAvanuM AvirbhAvapaNuM hoya che.. mATe saddagurunI oLakhANa karIne temanI pAsethI. upadeza prApta kara. "oLakhANanI parama tIvratA rAkhavI, to oLakhAze. mumukSanAM netre mahAtmAne oLakhI le che." (zrImad rAjacaMdra pa. 254) samyakatvanA traNa bheda upara je nizcayasamyakatva kahyuM, tenA traNa bheda nimna prakAre che : 1. upazamasamakti 2. kSapazamasamati 3. kSAyikasamakita upazamasamakita upazamasamakitanA be bheda che, te1. prathama pazama samakti 2. dvitIpazama samati che ,
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdana kevI rIte pragaTe ? prathame pAma-samyakatvanuM varNana upara thaI gayu che, arthAt samyagdananI viradhI pAMca ke sAta prakRtinA upazama thAya che tene prathamepazama-samakita kahe che. prathama pazama-samakita-avasthAmAM mRtyu thatu nathI. 58 upazamasamakita ke kSAyikasamaktimAM AtmAne je samyagdananA guNu pragaTayA te vizuddhinI apekSAe samAna che, para`tu vizeSatA e che kekSAyikasamyaktva prApta thayA pachI ana"takALa sudhI hamezAM vidyamAna rahe che; tyAre upazamasamitanA kALa aMtarmuhUta mAtra che, tyAra pachI nimna prakAranI avasthA prApta thAya che - 1. AtmAnA mithyAtvabhAvanA udaya thAya che, temAM samyaktvanA pratipakSI karyAMmAMthI mithyAtvakamanA udaya nimitta hAya che, tethI 'mithyAtva' nAmanuM paheluM gugusthAna prApta thAya che. 2. AtmAnA pariNAmeA sAsAdana-samyaSTirUpa thAya che, temAM anaMtAnubaMdhI kaSAyAmAMthI koInA udaya nimitta hAya che, tethI AtmA "sAsAdana-samyagdaSTi" nAmanuM khIjI guNasthAna prApta kare che, tyAra bAda prathama guNasthAne jAya che. 3. AtmAnA pariNAme mizrabhAvarUpa thAya che, eTale ke AtmA potAnA pariNAmeAthI sabhyamithyAdaSTi prApta kare che. temAM mAhanIyaka'nI mizraprakRtinA udaya nimitta hAya che, tethI AtmA 'sabhyamithyAdRSTi nAmanA trIjA guNasthAne jAya che.
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyaktvanA traNa bheda che : 4. AtmA pitAnA pariNAmethI vedaka vA kSapazamana samakti prApta kare che. temAM sampamehanIyane udaya nimittakAraNa hoya che. - A cAramAMthI kaI eka avasthA te AtmA prApta kare che. ' - je kadAcit apratyAkhyAnI ke pratyAkhyAnI kalAne kSapazama paNa sAthe ja thaI jAye to te AtmA dezavirata ke dezasaMyama nAmanA pAMcamA guNasthAne ke "apramattasaMvata' nAmanA sAtamA guNasthAne paNa pahoMce che. A prathame pazama samyakRtva cethA, pAMcamA, chaThThA ke sAtamA mAMnA koI paNa guNasthAne hoI zake che. ' ' have dvitIye pazamasamyaviSe kahevAya che. upazamazreNinI sanmukha thayelA munimahAtmAne sAtamA guNasthAnamAM kSapazama-samyaktvamAMthI je upazamasamyaktva thAya che tene dvitIyezama-samyakatva kahe che. A gI AtmAnA tathA prakAranA pariNAmethI je dvitIya pazama -samakti prApta thAya che, temAM darzanamehanIcenI traNa prakRtinA upazamanI sAthe sAthe anaMtAnubaMdhI kaSAyonuM visarjana thAya che. anaMtAnubaMdhI kaSAnuM pratyAkhyAnadirUpa pariNamana thavuM te visarjana che." dvitIyopazama-samyakatva caturtha guNasthAnathI mAMDI
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? agiyAramA upazAMtae guNasthAna paryata heya che. ahIM thi, pAMcame ane cha guNasthAne A dvitIyezamasamyaktva batAvyuM temAM ema samajavAnuM che ke te Upaje che te sAtamA guNasthAne ja, paraMtu muni mahAtmAne upazamazreNi vaDe agiyAramA guNasthAne pahoMcyA pachI tyAMthI nIce utaravAnuM thAya che tyAre cha, pAMcame ane cothe guNasthAne paNa AvI zake che, te apekSAe 4-5-6 guNasthAnamAM dvitIye pazama-samakita kahyuM che, anyathA te Upaje che te sAtamA ja guNasthAne - kSAyika-samyaktvanI peThe upazamasamakti paNa caLa, malina ane agADha dethI rahita hoya che. jenA taLIye kIcaDa jAme che ane upara nirmaLa jaLa che, tevuM upazamasamakti che. yopazamasamakita anaMtAnubaMdhI kaSAyacatuSka tathA mithyAtva, samyamithyAtvanA vartamAna kALamAM udaya AvavA yeAgya niSekane udaya thayA vinA ja tenI nirjarA thAya te kSaya tathA tenA ja niSekanI bhAvikALamAM udaya AvavAyogya sattA hoya te upazama che ane samyakatva mehanIya prakRtine udaya vate che evI je daza che tene eka ke saMpazamalaimpakava kahe che.
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyatvanA traNa bheda . samyakatvamehanIya prakRti dezaghAtI che. tene udaya hevA chatAM paNa sabhyatvane ghAta thato nathI. kiMcit malika natA kare paNa mULathI ghAta na kare enuM nAma dezaghAtI che. tethI caLa, malina tathA agADha dezo jemAM hoya che evuM je samaLatatvArthathadvAna che te vedaka ke kSayopazamasamakita che. ahIM maLa lAge che tenuM tAratamya svarUpa te kevaLa jJAnI jANe che. chatAM daSTAMtathI A pramANe darzAvI zakAyavyavahAramAtra devAdikanI pratIti to heya, paraMtu samAna anaMtazaktinA dhAraka aheto ke tIrthakamAM "A mArA che, A anyanA che"--ItyAdi bhAva te calapaNuM che. saMkadi maLa lAge te malinapaNuM che. zrI zAMtinAthajI zAMtikartA che -ItyAdibhAva te agADhapaNuM che. A udAharaNa vyavahAramAtra darzAvyA che, paraMtu niyamarUpa nathI. A samyakatvamAM niyamarUpa je maLa lAge che te to kevaLagamya che. * kSapazama-samakitane jaghanya kALa aMtamuhUrta ane utkRSTa kALa sAdhika 66 sAgarepama che. cethA guNasthAnathI sAtamA guNasthAna sudhI A samyakatva heya che. A kSayopa zamasamakti samala hovA chatAM paNa karmakSapaNanuM kAraNa che. ! kSapazamasamakti UgatA sUryanI peThe kAMIka maLa sahita che.
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? = = = = = . . .. traNe prakAranA samakita karmonA kSapaNanA asAdhAraNa kAraNa che, samyagdarzananA saddabhAva vinA saMyukta nirjarA thatI nathI e dhruva niyama che. caturtha guNasthAnathI mAMDI uparanA badhA guNasthAnamAM thanArI viziSTa nirjarAnuM mULakAraNa samyagdarzana che. AT : 5 , kSAyika-samakita . mithyAtva, miza,ane samyakatva mehanIya tathA anaMtAnu badhI krodha, mAna, mAyA, lebha e sAteya prakRtine sarvathA kSaya thatAM atyaMta nirmaLa tatvArthazraddhAna thAya te kSAyika samyatva cheDa che A samyaktva sAdi-anaMta jANavuM. te pragaTayA pachI AtmA sAthe hamezAM anaMta kALa rahevAvALuM che, chUTe nahi, kAraNa ke prakRtiene mULathI nAza thayo che. kSAyika-samyaktva eTaluM daDha hoya che ke taka tathA AgamanI virUddha, zraddhAne bhraSTa karanAra vacane ke hetu A samakitane bhraSTa kare nahi. vaLI bhatpAdaka AkAra ke glAnikAraka padArtho ane bhraSTa thAya nahi. traNa leka upasthita thAya ane tene bhraSTa karavA dhAre te paNa bhraSTa thAya nahi, kAraNa ke AmAnA zraddhAguNane parama zuddha paryAya pragaTI gayA che.
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyaktvanA traNa bheda 63 darzanameAhanIya kamanA kSaya thavAnA prAra`bha kevaLI ke zrutakevaLInA pAdamUlamAM (nikaTamAM) ja thAya che. tenA Arabha karanAra karma bhUmimAM janmele manuSya ja hAya che.kaDAcit pUrNa kSaya thayA pahelAM maraNu thaI jAya to kSapaNunI samApti cAra gatimAMthI koI paNa gatimAM thaI zake che. mithyAtvamAMthI sIdhuM kSAyika-samyakta thatuM nathI. sarva prathama cAthe guNusthAne upazamasamvakRtva pragaTe che ane tyArabAda upazamamAMthI kSayeApazama thaI Ayika samyaktva thAya che. kSAyika-samyaktva ddharasphaTikamaNi samAna kevaLa ni LarUpa che. kSAyika samyaktva pragaTayA pahelAM jo AgaLanA bhavanA AyuSpanA baMdha na thayeA hAya to te AtmA te ja bhavamAM sakala kama~nA aMta karIne avazya siddhapadma sa'prApta kare che. jo pUrve AyuSyamaMdha thayA hoya ane tyArabAda kSAyika samakita thayuM hAya to traNa ke cAra bhavamAM avazya siddhapada saMprApta kare che. je bhavamAM kSAyika samakita pragaTe te bhava sahita vadhumAM vadhu cAra bhava thAya. te e rIte ke-- jo samyakRtva sa'prApta thayAM pahelAM eTale ke mithyAtva- dazAmAM AgaLanA bhatra mATe bhAgabhUminA yugaliyA manuSya ke tiya canA AyuSyane adha thaI gayA hoya teA kula cAra
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? bhava karIne mokSa prApta kare che, te je A pramANe che: 1. vartamAna manuSyane bhava, 2. yugaliyA manuSya ke tiryaMcane bhava, 3. devakane bhava ane 4. manuSyabhava. A cethA manuSyabhavamAM te AtmA kevaLajJAna pragaTAvIne mekSa prApta kare. je yugaliyAnA AyuSyane baMdha na thayA hoya te traNa bhava kare. samyaphavanA pAMca lakSaNe samyagdazAnAM pAMca lakSaNo che. zama, vega, nirveda, AsthA, anukaMpA. krodhAdi kaSAyenuM samAI javuM, udaya AvelA kaSAmAM maMdatA thavI, vALI levAya tevI AtmadazA thavI athavA anAdikALanI vRttio samAI javI te "zama'. mukta thavA sivAya bIjI koI paNa prakAranI IcchA nahIM; abhilASA nahIM te "saMvega". jyArathI ema samajAyuM ke brAMtimAM ja paribhramaNa karyuM, tyArathI have ghaNI thaI, are jIva! have thaMbha, e nirveda" . - mahAbhya jenuM parama che evA niHspRhI purUSonAM vacanamAM ja tallInatA te "zraddhA'"AsthA e saghaLAM vaDe jIvamAM svAtmatulya buddhi te "anukaMpA." zrImad rAjacaMdrajI (5. 135)
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyaktvanA pAMca lakSaNa 65 samyagdaSTiniHzaMka hoya che, tethI nirbhaya hAya che. ane kAraNa ke sAta bhayathI rahita hAya che tethI niHzaka hAya che, aDela hAya che. samyagdaSTie sadAya sakamanA phaLa pratye nirabhilASa hAvAthI kama pratye atya'ta nirapekSapaNe varte che. tethI kharekhara tee atyaMta niHzaMka ane dRDha nizcayavALA hAvAthI atyaMta nirbhIya hoya che. samyagdaSTine je karmanA udaya Ave che tenA te, svAmitvanA abhAvane lIdhe, kartA thatA nathI mATe bhayaprakRtinA udaya AvavA chatAM paNa niHzaMka rahe che. e sAta bhaya A pramANe che H-- 1. A leAkanA bhaya 2. paraleAkanA bhaya 3. vedmanAbhaya 4. arakSAbhaya 5. azuptibhaya 6. maraNabhaya 7. Akasmika ya A lAka ane paraleAka bhaya--A leAkamAM me' dhana ane anya bhAgAbhAganI sAnukULa sAmagrI meLavI che te raheze ke nahi ? ghaNA kaSTathI dhana prApta karyuM che, vyApAradhaMdhAmAM racyApacyA rahyo chu, temAM kArya-akAryanA pazu kAMi vicAra rAkhyA nathI. ATalA badhA kaSTapUrvaka meLaveluM
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8 samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? dhana ane anya sAmagrI bheLI karI tene nAza te nahi thAya ne ? ajJAnI dhanamAM atyaMta Asakta thaIne AvI rIte bhaya seve che. paraMtu nizcayathI te ema che ke e ajJAnI kevaLa vikalpajALane ja kartA-bhoktA che; rAgane kartA-bhaktA bane che, paraMtu lakSmI vagere paravastune na te te kartA che ke na joktA che. ajJAna-avasthAmAM AvI satya vastu tenI samajamAM AvatI nathI, tethI bhaya rahyA kare che. paralekamAM mAruM zuM thaze? ahIM sukha mATe anukULa sAmagrI prApta thaI che te parabhavamAM paNa maLaze ke nahi? je nahi maLe te mAruM zuM thaze ? ema ajJAnI bhaya seve che. have samyagdaSTi jJAnI AtmA ema anubhave che keA mAruM caitanya ja mAre leka che, zAzvata che, sarvakALe pragaTa e mAre cisvarUpa leka che, A sivAya bIje kaI leka - A leka ke paraleka -e mArAM nathI. jyAre samyagdaSTi jJAnI AtmAe svasvarUpa sivAya anya kazuM ja pitAnuM mAnyuM nathI te pachI tene A leka ke para lakane bhaya zAne hoya? te te niraMtara nizaMkapaNe vartate hoya che ane pitAnA jJAnasvabhAvane sadA anubhave che. mATe temane A leka, paralekane kaI bhaya hotuM nathI.
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyaktvI jIva nirbhaya hoya che vedanAbhaya-aghAtI vedanIyakarmanA udayanimitte sAtavedanIyanA udayathI sukhanA kAraNe maLI Ave che ane asAtavedanayanA udayathI dukhanA kAraNe maLI Ave che. A kAraNe ja kAMI sukha-duHkha UpajAvatA nathI, paraMtu mohakarmanA udayamAM joDAIne AtmA pote ja sukhaduHkha mAne che. mATe bAhya vastu te sukhaduHkhanuM nimitta mAtra che. sukhaduHkha thAya che te mehanA nimittathI thAya che. A sukhaduHkhane bhegavavuM te vedanA che. A rIte pulathI thatI. duHkha ApanArI vedanA te mane prApta nahi thAya?-evI ciMtA rahe te vedanAbhaya che. samyagdaSTi jJAnI AtmA ema mAne che ke huM svayaM vedaka chuM, svayaMvedya chuM. huM te mArA jJAnane svayaMveduM chuM. AtmA vedanAra che ane jJAna vedAvAgyA che. A rIte jJAnIne pitAnA eka jJAnamAtra svarUpane bhagavaTo che, vedana. che. jJAnI pudgalathI thayelI vedanAne vedanA ja jANatA nathI. mATe samyagdaSTi jJAnIne vedanAbhaya nathI. teo sadAya nirbhaya vartatA thakA pitAnA jJAnane anubhave che, mATe teo nika vate che. arakSAbhaya-je ke mAro rakSaka na hoya te rakSaNa vinAne huM thaI jaIza. je kaI mAruM rakSaNa karanAra hoya te te huM rahuM, nahi te nAza pAmuM. A pramANe, ciMtA karavI te arakSAbhaya che.
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? jJAnI te ema jANe che ke-u teA jJAnasvarUpa chuM. jJAna svayameva satsvarUpa che. sattAsvarUpa vastune kadI nAza thatA nathI. tethI para vaDe rakSagu zevu joie ? jJAnI Ama jANatA hAvAthI temane arakSAnA bhaya nathI. teo te niHza'ka vatA thakA peAtAnA svAbhAvika jJAnane sadA -anubhave che. aguptibhaya--gupti eTale jemAM cAra vagere praveza na karI zake evA killA, bhoMyarU vagere. AvA sthaLamAM prANIe nibhayapaNe vasI zake che. Avu gupta sthaLa na heAya teA rahenAra prANIne aNuptapaNAne lIdhe bhaya rahe che. te aguptibhaya che. jJAnI te ema jANe che ke-mArU svarUpa ja vastutaH parama gupti che, arthAt abhedya killA che. mArA svarUpamAM kAI khIjI' pravezI zakatu nathI. svAbhAvika jJAna AtmAnu svarUpa che, tethI jJAna AtmAnI parama gupti che. jJAnaravarUpamAM rahelA AtmA gupta che, kAraNa ke jJAnasvarUpamAM anya kAinA praveza thaI zakatA nathI. mATe AtmAnuM "jarA paNa aguptapaNu' naDu hovAthI jJAnIne anuptapaNAne bhaya kayAMthI hAya? jJAnI te nira'tara niHza'ka vatA thakA peAtAnA svAbhAvika saheja jJAnasvarUpane sadA anubhave che. maraNabhaya--spana, rasana, ghrANu, cakSu, zreta e pAMca iMdriya prANa; mana-vacana-kAyA e traNa khaLaprANu,
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ == samyaktvI jIva nirbhaya hoya che eka zvAse zvAsa ane eka Ayu A pramANe daza prANa (athavA je prANane jeTaluM prANa heya) te prANe nAza pAme tene leke maraNa kahe che. paraMtu AtmAne paramArthathI iMdriyAdi daza prANamAMthI kaI prANa nathI. AtmAne prANa te nizcayathI jJAna che. caitanya che. jJAna svayameva zAzvata hevAthI tene kadApi nAza thatuM nathI, mATe AtmAnuM maraNa kadI thatuM nathI e amara AtmA che. jJAnI A pramANe jANatA hovAthI temane maraNane bhaya kyAMthI hoya? teo te niHzaMka vartatA thakA sadA pitAnA jJAnasvarUpane niraMtara anubhave che. Akasmika bhaya-kAMIka aNadhAryuM aniSTa ekAeka utpanna thaI jaze te?--e bhaya lekene rahe che te Akasmika bhaya che. jJAnI te ema jANe che ke AtmAnuM jJAna svataHsiddha che, eka che, anAdi che, anaMta che, acaLa che. temAM bIjAne udaya nathI. arthAt temAM bIjuM kAMI utpanna thaI zakatuM nathI, mATe te jJAnamAM Akasmika (aNadhAryuM, ekAeka) kaI paNa thatuM nathI. AvuM jANatA jJAnIne akasmAtane bhaya kayAMthI hoya? teo te niraMtara niHzaMka vartatA thakAM sadA pitAnA jJAnabhAvane anubhave che. A rIte jJAnIne sAtamAMthI kaI paNuM bhaya he. nathI.
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 70 - samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? TakelkIrNa evuM je nija rasathI bharapUra jJAna tenA sarvasavane bhagavanAra samyagdaSTine je niHzaMkita Adi cihyo che te samasta karmone haNe che mATe karmane udaya - vatavA chatAM ane bhaya Adi prakRtinA udayane bhegave chatAM paNa samyagdaSTine nizakti Adi guNe vartatA hovAthI temane zaMkAdikRta karmane baMdha jarA paNa thatuM nathI, paraMtu pUrvakarmanI nirjarA ja thAya che. " samyagdarzananA ATha aMga samyagdarzanI AtmAne niHzakti pramukha samakitanA ATha aMga sahAyamAM rahe che. jema zarIranA ATha aMgethI zarIra juduM nathI paraMtu ATha aMgene samudAya e ja zarIra che, te pramANe samyagdarzananA aMge ke guNe pitAnA aMgI ke guNI samyagdarzanathI judA nathI, ke samyagdarzana potAnA aMgathI juduM nathI. te ATha aMga A pramANe che - 1 niHzaMkatAguNa-A leka, paraleka Adi sAta - bhayano abhAva athavA tamAM saMzayane abhAva samyagdaSTine hoya che. temane karmanA udayamAM svAmitvane abhAva hovAthI tenA kartA thatA nathI. tethI temane zaMkAkRta baMdha nathI, paraMtu nirA che. 2 niSkAMkSitaguNu-paradavya AdimAM rAgarUpa vAMchAne - abhAva te niSkAMkSita guNa che. paMcediya-bhegenA viSayo je paravya che tene vazIbhUta thaIne aMtavALA evA je sukhAdi khamizrita che temAM zAzvata ane aMta vinAnA hevAnuM
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzananA ATha aMgo 71 zraddhAna thavuM tathA te sukhAdi hamezAM rahe evI mAThI bhAvanA karavI te kAMkSA deSa che. samyaktvIne e prakArane kAMkSAdoSa na hovAthI teo niSkAMkSita che. - ekAMtavAdathI dUSita thayelA anyamatioe mAnelA aneka prakAranA vyavahAradharmonI tene vAMchA nathI ke te dharmane tene Adara nathI. A rIte samyagdaSTi AtmA vAMchArahita hovAthI temane vAMchAthI thate baMdha nathI. 3. nivicikitsAguNa-vicikitsA e glAni ke aNagamAnuM nAma che. te aNagamA ke glAni rahitapaNuM te nivi cikitsA guNa che. paradravyAdimAM zreSarUpa glAnine abhAva samyagdaSTi jJAnIne hoya che. "jainamatamAM badhI bAbate sArI che, paraMtu munio snAna vagere karatA nathI, te sAruM nathI, deSa che."--evA kutsita bhAva samyagdaSTi jJAnIne hotA nathI. te uparAMta apavitra, durgadhayukta ke aNagamo pedA kare evI vastu enA nimitta samyaphInA cittamAM jarA paNa galAnI na thAya, aNagame na Ave. ApaNI daSTimAM Ave che te badhI vastuo pudagaLanI banelI che. temAM varNa, gaMdha, rasa, sparza vagere guNe che, tenuM samaye samaye parivartana thayA kare che, jemAM sugaMdhamAMthI durgadha, maneNa varNamAMthI amane varNa vagere thayA kare che, e ja pugaLa-vastune svabhAva che. jJAnI temAM glAni karatAM nathI, tethI temane vicikitsAkRta baMdha nathI, paraMtu nirjarA che. -
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ chara samyagdarzana kevI rIte pragaTe? . 4. amUDhadaSTiguNa-samakitI AtmAnI A nirmaLa daSTi che. kokIrNa eka jJAcakabhAvamayapaNAne lIdhe tathA pitAne zuddha AtmAmAM zraddhAna, kevaLaprarUpita tanA yathAsthita svarUpamAM zraddhAna vagere kAraNene laIne samyagdaSTi AtmAnI daSTi nirmaLa banI che tethI amUDhadaSTi che. temane tamAM ane devAdikamAM anyathA pratItirUpa mehane abhAva varte che te temanI amUdaSTi che. temane kaI padArtha pratye ayathArthadaSTi hetI nathI. lekamAM ghaNA mANaso viparIta bhAvathI pravartatA heya ke jemAM mithyAtvavardhaka kriyAne dharma mAnavAmAM Avato hoya te paNa samyagdaSTi AtmA dekhAdekhIthI kadI paNa na pravate evuM amUDhadaSTiguNanuM baLa hoya che. ane siddhAMtamAM aTaLa. hoya che. tethI temane mUDhadaSTikRta baMdha nathI, paraMtu nirjara ja che. 5. upagrahanaguNu-upagRhana eTale gepavavuM ke DhAMkavuM e artha thAya che. dharmAtmAmAM kaI vAra deSa AvI jAya te. te dharmAtmAnA deSane DhAMkavA te upagRhana che. nizcayanayathI nija niraMjana nirdoSa paramAtmAnA AcchAdaka (DhAMkanArA) deSone te ja paramAtmAnA sabhyazraddhAna-jJAna-cAritrathI DhAMkavA, gopavavA ke tene nAza kare te upagUDanaguNa che. athavA A guNanuM bIjuM nAma upabRhaNa" paNa che. upabRhaNane artha vadhAravuM e thAya che. TaMkelkIrNa eka
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzananA ATha aMga 73 jJAyaka bhAvamayapaNAne lIdhe, samyagdaSTi AtmA samasta zaktimAM vadhAre karatA hovAthI upabRhaka arthAt AtmazaktinA vadhAranArA che. e rIte samyagdaSTine potAnI AtmazaktinI vRddhi thatI hovAthI, jIvanI zaktinI nirbaLatAthI (maMdatAthI) thata baMdha hete nathI, paraMtu nirjarA ja che. 6. sthirikaraNaguNaje kaI muni-zrAvaka vagere darzana ane cAritramehanA udayathI darzana, jJAna ke cAritrane tyAga karavA iche te tene AgamathI avirUddhapaNe, zakti anusAra, dharmazravaNathI ke anya keI prazasta upAyathI dharmamAM sthira karavAmAM Ave che te vyavahArathI sthirikaraNa che. nizcayathI pitAne AtmA samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa mekSamArgathI arthAt dharmathI cUta thAya, unmArge jAya te samyagdaSTi AtmA tene mArgamAM ja sthira karatA hovAthI, sthitikArI che, tethI temane mArgathI cuta thavAnA kAraNe thato baMdha hoto nathI, paraMtu nirjarA ja che. 7. vAtsalyaguNa-vAtsalya eTale prItibhAva. nizcayathI vasvarUpamAM prema rAkha ke svasvarUpanI upAsanA karavI te vAtsalyaguNa che. mithyAtva-rAgAdi samasta zubhAzubha bahirbhAvamAM prIti cheDIne, rAgAdi-vikalpanI upAdhi rahita thaIne, parama svAsthanA saMvedanathI utpanna nitya AnaMda nuM lakSaNa che evA sukhAmRtanA rasAsvAdamAM prIti karavI te vAtsalyaguNa che. -
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4 samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? samyagdaSTi AtmA TaMkotkIrNa jJAyaka svabhAvamayapaNAne lIdhe samyagdarzana-jJAna-cAritrane pitAnI abhedabuddhie samyaka paNe anubhavatA hevAthI, mArgavatsala arthAt mekSamArga pratye ati prItivALA che, tethI temane mArganI aprAptithI thato baMdha nathI, paraMtu nirjara ja che. vyavahAre AcArya, upAdhyAya, muni tathA anya dharmAtmA sAdhamIomAM tathA jainadharmamAM ati prItibhAva rAkhe te vAtsalyaguNa che. samyakUvI AvA vAtsalyaguNayukta hoya che. 8. prabhAvanaguNu-prabhAvanA eTale pragaTa karavuM, udyota kare. jaina zAsananI prabhAvane karavI, jaina dharmanuM mahAmya pragaTa karavuM te prabhAvanAguNa samAvI AtmAmAM heya che. nizcayathI samyagdaSTi AtmA potAnA jJAnanI samasta zakti pragaTa karavA, vikasAvavA ke phelAvavA vaDe prabhAva utpanna kare che ane e rIte pitAnA svarUpanuM mAhAmya pragaTa kare che, te prabhAvanAguNa che. tethI temane jJAnanI prabhAvanAnA aprakarSathI (jJAnano prabhAvanA nahi vadhAravAthI) thato baMdha nathI, paraMtu nirjarA ja che. A pramANe samyatvanA ATha aMga ke ATha guNa jANavA. A aMge vinA samyagdarzana nirmaLa sakaLa kAryakArI thatuM nathI.
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyakRtvamAM 25 maLa 75 mithyA dRSTine paNa vyavahArarUpa niHza'kita Adi aMge hAya che, para`tu jevA nizcayathI sApekSatA sahita samyagdaSTine hAya che tevAM hAtAM nathI. samyakRtvamAM 25 maLa samyaktvamAM 25 maLa che, te A pramANe che:traNa mUDhatA devamUDhatA, gurumUDhatA ane dharmoMmUDhatA (lAkamUDhatA). devamUDhatA anaMta jJAnAdimukta vItarAga-sadevanu svarUpa nahi jANutA, khyAti-pUjA-lAbha mATe rAgadveSavALA kudeva bhairava, zItaLA, bhUta, pitR, vyaMtara, pIra-pega Mbara, eliyA vagerenuM ArAdhana kare tene devamUDhatA kahe che. gurumUDhatA AtmajJAnI nigraMtha sadguru ke jemanA upadezathI ajJAna TaLe evA sAcA gurunA niya na karatAM, ajJAnIne guru tarIke mAnavA te gurumUDhatA che. dha mUDhatA jinezvaradeva- prarUpita danamULa dhanA ArAdhanathI vItarAgabhAva pedA thAya eTale ke AtmAnuM saheja niSAya svarUpa pragaTe te dharmAMne nahi oLakhatA, jemAM Rsi'sA, bhAga, kututula, zaMgAra vagere poSAtA haiAya ene dhama mAnI te
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 samyagdarzana kevI rIte pragaTe ? adharmanA Azraya karavA, temAM prIti karavI ke zraddhA karavI te dha mUDhatA che, 588 vagere tIthomAM snAna, jaLamAM pravezI maravuM ke agnimAM pravezI maravuM e badhA puNyanA kAryA che evu' mAnavu' te leAkamUDhatA che. ATha mada-te jAti, kuLa, rUpa, maLa, jJAna, pUjA, tapa ane azva. ATha doSa athavA AThe maLa-za MkA, kAMkSA, vicikitsA, mUDhaSTi, anupagrahana, asthirikaraNa, avAtsalya ane aprabhAvanA. A ATha doSo ke maLa te samyagdarzananA A aMge ke guNAnA ja pratipakSI che. ATha aMgonu varNana pahelAM thaI cUkayuM che. cha anAyatana-mithyAdazana, mithyAjJAna ane mithyAcAritra e traNa ane e traNane dhAravAvALA maLI kula chaanAyatana, temAM mAnyatA karavI te anAyatana doSa che. samyaklRtyAdi guNAnA Ayatana-ghara-Azraya-ArAdhanAnA nimittane Ayatana' kahe che. tenAthI viparIta te anAyatana. A pacIsa dveSathI rahita yathAtathya niLa zraddhAna je AtmAne che te samyagdaSTi che, mATe samyakUI te deSAthI acavA puruSArtha kare che. samyaktrIne Ayubadha samyakRtvI deva ke nArakI, samyakRtva-avasthAmAM AgaLanA bhavane Ayuba'dha kare to te manuSya gatimu ja Ayu bAMdhe ane ejasa, krAMti, vidyA, khaLa, kIti, unnati, vijaya
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyaktvIne AyuSa'dha ane sa'patti sahita ja manuSyapaNuM pAme. kANA, kukhaDA, vigere kurupatA ke vikaLa aMgavALA ke garIba kuLanA manuSya na thAya. alpa Ayu na pAme. tiya iMca samakitaavasthAmAM AgaLanA bhava mATe vaimAnika devanu ja AyuSya bAMdhe, kabhUminA samakitI manuSya carama zarIrI hoya te AyunA badha ja na kare. bAkI samakitI manuSya vaimAnika devagatinu ja AyuSya bAMdhe. 77 cAreya gati AzrayI koi paNa jIve samatiyukta avasthAmAM AyuSya bAMdhyuM hoya te nIce jaNAvelA sAta elamAM kha'dha paDe ja naRsi- 1. narakanuM AyuSya, 2. cinu AyuSya, 3. vANavyaMtaradevanuM AyuSya, 4. bhavanapati devanuM AyuSya, 5. jyAtiSI devanuM AyuSya, 6. strIveda ane 7. napusakaveda samakitIne 41 ke prakRtinA abadha gAmmaTasAra, kama kAMDamAM kahyu che ke samikatIne 41 ka prakRtinA baMdha hotA nathI. te 1. mithyAtva, 2. 'Dakasa'sthAna, 3. napu'sakaveda, 4. asa'prAptAsRpATikA-sa'hunana, 5. ekedriya, 6. sthAvaranAma, 7. AtapanAma, 8. sUkSma, 9. aparyApta 10. sAdhAraNu, 11. eiMdriya, 12 traidriya, 13. cauridriya, 14-16. narakagati-narakagatyAnupU--inarakaAyu. A soLa
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 samyagdarzana kevI rIte pragaTe? prakRtinA baMdhanuM kAraNa eka mithyAtva ja che, mATe samakitI AtmA bAMdhe nahi. have anaMtAnubaMdhI kaSAyacatuSkayanA kAraNe 25 prakRtine baMdha thAya che, te 1-4. anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA bha, 5-7 tyAnagRddhi-nidrAnidrA-pracalA pracalA; 8-10 durbhaga-svaraanAdeya; 11-14. nyagrodha parimaMDaLa-svAti-kunja-vAmana saMsthAna; 15-18. vajAnArAca--nArAca-ardhanArAca-kalitasaMhanana, 19-aprazasta vihAgati, 20. strIveda, 21, nIcagetra, 22-24. tiryaMcagati-tiryaMcAnupUrvi, tiryaMcaAyu ane 25. udyotanAma. A pacIsa prakRtinA baMdhanuM kAraNa anaMtAnubaMdhI kaSAya che, tethI samakitI AtmA bAMdhe nahi. A pramANe 16+25=41 prakRtine baMdha samyagdaSTi kare nahi. samakitIne tatvasaMbaMdhI yathArtha nirNaya jyAre samyagdarzana prakAze che tyAre anAdikALanuM mithyAjJAna je bhavaheturUpa thatuM hatuM te samyajJAnarUpe pariNamI bhavanivRttirUpa banI jAya che. samyagdarzanI AtmAnuM A samyajJAna aneka svabhAvavALA to athavA padArthone yathArtha nirNaya karanAruM hoya che. samyatvI
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ samakitIne tava saMbaMdhI yathArtha nirNaya samyaphaprakAre vastune oLakhIne sAce ja nirNaya kare che. hajAro-lAkhe kAraNe maLe te paNa samyakatvI AtmAne kadI paNa azraddhA thAya nahi. temane tatvasaMbaMdhI saMzaya, viparyaya ane vimahae bhAve hoya nahie traNa bhAve zuM che te ahIM batAvAya che. 1. saMzaya:- virUddha be prakAranuM jJAna hoya tene saMzaya kahe che. jema ke rAtre koIne joIne saMzaya thaye ke A padArtha mANasa paNa pratibhAse che ane vyaMtara je paNa pratibhAse che. tenI daSTimAM tene nirdhAra thatuM nathI, te saMzayadeSa che. athavA eka mANase chIpa lAvIne te saMzayavALA mANasane pUchayuM ke A zuM vastu che ? chIpa che ke rUpuM che? tyAre saMzayadaSTivALe hevAthI te mANasa koI paNa jAtane nirNaya karI zake nahi. A rUpuM haze? ke chIpa haze ? ema vimAsaNamAM paDI gaye. tene kaI paNa prakAre kAMI paNa sUjha paDI nahi. A chIpa paNa pratibhAse che ane rUpuM paNa pratibhAse che. tenI daSTimAM nirdhAra na thaye. e ja rIte svarUpanA ane tatvanA nirNayamAM jene bhUla pravarte che te AtmA saMzayavALe che. tene evA prakArane saMzaya hoya che ke A AtmA che ke zarIra che? AtmA ane zarIra eka ja haze ? ke zarIrathI AtmA
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 80 - samyagdarzana kevI rIte pragaTe? judo haze ? AtmA zarIranuM kArya karatA haze ke nahi karate heya ? AvI rIte tene svarUpane nirNaya hete nathI, tethI saMzayaSavALe che. 2. vimeha - A vimehavALA purUSane chIpa lAvIne batAvavAmAM Ave ane pUchavAmAM Ave ke-kahe, A zuM vastu che ? chIpa che ke rUpuM che ? te mANasa uttara Ape ke-juo bhAI ! A kAMIka vastu te che, paNa zuM che te huM jANatA nathI. rUpe kene kahevAya ane chIpa kene kahevAya tenI mane kAMI sUjhasamaja nathI. athavA te kAMI uttara na ApatAM te cUpa ja rahe. A daSTAMTa pramANe vimehavALe manuSya e jANata nathI ke-svabhAva zuM che? parabhAva zuM che ? AtmA mATe mokSamArga kaye che ? AtmAne saMsAramAM bhamAvanAra e baMdhamArga zuM che? tene koI prakAranI spaSTa samaja nathI, tatvane nirNaya nathI. nizcayamekSamArga zuM ? vyavahAramekSamArga zuM ? tenI kAMI samaja ke sUjha nathI. nizcayamekSamArga viSe sAMbhaLavAmAM Ave te tene lAge ke A barAbara haze. A nizcayamokSamArga sAce haze. temAM pravartavAthI mekSa prApta thaze. vyavahArakSamArga saMbaMdhI sAMbhaLe te ema lAge ke vyavahArakSamArga sAce che, tethI mekSa prApta thAya che. Ama kaI paNa prakAranI spaSTa samaja vimehavALAne" hetI nathI.
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ samakitIne tatva saMbaMdhI yathArtha nirNaya 3. vizrAma - vibhramavALAne viparItarUpe eka taraphanuM jJAna hoya che. te mANasa vastune anyathA jANe che. vizvamavALA mANasane chIpa batAvIne pUchavAmAM Ave ke A chIpa che ke rUpuM che ? te te uttara Apaze ke emAM pUchavA jevuM zuM che ? temAM zaMkA karavA jevuM kazuM ja nathI. huM pratyakSapramANathI kahI zakuM chuM ke A rUDuM che. rUpA sivAya kazuM ja nathI. tame Ane zuM chIpa mAne che ? te tamArI e jUThI mAnyatA che. A te rUpuM ane sarvathA prakAre rUpuM ja che. A pramANe anyathA prakAre eka taraphanuM mithyA jJAna hoya te vibhrama che. te pramANe vizvamavALe manuSya mithyA jJAnathI e nirNaya kare che ke zarIra te ja huM chuM. emAM koI zaMkA karavA jevuM nathI. have jyAre zarIramAM ja ahaM buddhi AvI te manuSya zarIrane ja AtmA mAnIne vizvama sevI rahyo che tene Atmatatva zuM che ? te saMbaMdhI vicAra karavAne avakAza ja kayAM rahyo ? te mUDha jIva mehabuddhithI haNAyele che. te ja pramANe je vyavahAra-mokSamArga che tene kaI vibhramayukta manuSya sAce arthAt nizcayamekSamArga mAnIne sAcA mekSamArga pratye lakSa paNa na Ape te sAce mekSamArga arthAt nizcayamekSamArga jANavAne tene avakAza ja rahetuM nathI.
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyagdarzana kevI rIte pragaTe have je samyagdaSTi AtmA che te A saMzaya, vimAha ane vibhrama dASAthI sarvathA rahita haiAya che. te manuSya. peAtAnA jJAyaka--AtmAnuM svarUpa yathA rUpe jANe che ane zarIrAdvirUpa parapadA nuM svarUpa paNa yathArtha rUpe jANe che. temAM tene sa`zaya nathI, vimADu nathI ke vibhrama paNa. hAtA nathI. 82 te samyagdaSTi vikAramAga ne paNa jANe che ane niSkaSAyI mAne paNa yathA jANe che. tenI jANakArImAM bhUla hAtI nathI. peAtAnA sabhyaniyamAM tene kazA prakAranA saMdeha hAtA nathI. te te hamezAM peAtAnA svabhAva tarapha DhaLelA hAya che. vibhAvane kadI paNa peAtAnA svabhAva. mAnatA nathI. niSkaSAyI bhAvanI prApti je mAge thAya te ja sAcA meAkSamAga mAne che ane temAM pravavAnA udyamI hAya che. temane svarUpanA ane tattvanA samyagnirNayanu khaLa prApta thayu hoya che. temanI adbhuta dazA hAya che. lAkhA mANasa je dharma nathI tene dharma mAne te paNa samyakRtnI kaDhI paNa peAtAnA dRDha nirNayamAM pheraphAra na kare. AvI hoya che samyagdaSTinI pariNati ! AvA hAya. che temanA dRDha nizcaya ! AvI hoya che temanI amUDhaSTi ! H45433393 samApta rAkhavAma
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ GRLORENESARCQuggeserveren jagapUjya zrI tIrthaMkaradeva eeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee sites ississaidios RE: FOREST lekhaka bhIkhAlAla giradharalAla zeTha
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ tIrthaMkarAnI stuti suredro, asuredro ane naredrothI je 'dita che ane ghAtIkamaLa jemaNe dheAI nAkhela che evA tIrUpa ane dhanA karyAM zrI vaCmAnasvAmIne hu praNamuM chuM. vaLI vizuddha sattAvALA roSa tIrthaMkarAne sa` siddha bhagavaMtA sAthe ane jJAnAcAra, danAcAra, cAritrAcAra, tapAcAra tathA vIrmAMcAravALA zramaNAne praNamuM chu. te sane tathA manuSyakSetramAM vatA ahu tene samudAyarUpe ane pratyeka pratyekane vyaktigata vaMdu chuM. e rIte ahu tAne, siddhone, AcAya-upAdhyAyavane tathA sa sAdhuone namaskAra karIne, temanA vizuddha-daeNzana-jJAna-pradhAna Azramane pAmIne huM sAmyane prApta karUM chuM, ke jenAthI nirvANanI prApti thAya che. e bhagavAna mahAvIrasvAmInI vidyA arthAta kevaLajJAna alAkAkAza sahita bhUta, vartamAna ane bhaviSyanA samasta anaMtAnaMta paryAyA sahita cha drabyAnA samudAyarUpa samasta lekane yugapat pratibiMbita kare che, prakAze che. saheja AnaMda ane sahaja caitanya prakAzamaya hAvAthI je ati mahAna che ane anekAMtamAM sthita jenA mahimA che, te paramAtmAne namaskAra heA. syAtkAra jevu jIvana che. evI jinabhagavAnanI siddhAMta paddhati, je dunivAra naya samUhanA virAdhanA nAza karanArI auSadhi che te jayavata vAM.
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ jagapUjya zro tIrthaMkaradeva jagapUjya, parama iSTa, paramApakArI zrI tItha karadevanA svarUpanuM tathA temanA pAMceya kalyANukanuM ahI' sakSipta vana karyu che. tIthaMkaradevanA kalyANukanA utsava keMdro ane deve ghaNA ja unnasita bhAvathI UjavavA mATe A tiya glAkamAM Ave che. tIrthaMkaradeMtranI sarvotkRSTa puNyaprakRti hAya che. devAdhidevapaNAne lIdhe jinezvaradeva iMdro ane devethI vadha ane pUjya che. AtrA asAdhAraNa namaskArane ceAgya vizvamAM anya kaI hAtu nathI. tItha karanAmaka nA adha tIrthaMkaranAmakarmanI prakRti khAMdhavAnu kAraNa e che ke pAchalA trIjA bhave zuddhAtmasvarUpanA bhAna ane samyagdarzana-jJAna sahita evA utkRSTa prazasta rAgabhAva Ave che ke badhAya jIvA vItarAga-dhamane pAme ane peAtAnA AtmAnu kalyANa karA. A utkRSTa zubha pariNAma che, ke jemAM evA parama caiAgyavAna AtmAne AvI utkRSTa puNyaprakRti badhAda
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ 86 zrI tIrthaMkaradeva jAya che, tethI te AtmA trIjA bhave tIrthakara bane che ane temanA upadezanA nimitte saMsArI anekAneka che vItarAga dharmane pAmI, samyagdarzanajJAnacAritrane ArAdhI mekSa pAme che. je koI AtmA cAritra pALI na zake te te samyagdarzananI saMprApti karI le che ane paraMparAe mokSa sAdhI le che. je melasvabhAva dravyadaLamAM zaktirUpe paDele che, tenI abhivyakti thAya che, pragaTe che. garbhakalyANuka have A parama ISTa AtmA bharatakSetramAM jyAre aMtima - bhavarUpe padhAravAnA hoya tyAre cha mahinA agAu Indro temanI mAtA pAse AvIne stuti karatAM kahe che ke "he mAtA ! Apa ratnakukSidhAriNI che. ApanI kukSithI trilekanAtha tIrthaMkaradevane maMgaLa janma thavAne che. te prabhu thoDA samaya pachI nigraMtha-muni banI "kevaLajJAna"-AtmAnI pUrNa aizvaryadazA pragaTAvaze. e prabhunA nimittathI ghaNA AtmAthI ja Atmadharma pAmI pitAnA AtmAnuM kalyANa - sAdhaze. tIrthaMkaradevanI mAtAnI sevA karavA svargalekamAMthI devIo paNa Ave che. ' prabhu garbhamAM padhAre che te paheluM garbhakalyANaka che. prabhu matijJAna, zrutajJAna ane avadhijJAna-e traNa nirmaLa jJAna sAthe laIne ja mAtAnA garbhamAM Ave che. AvA na uttama, pavitra, parama ISTa AtmAnuM je kSetre AvAgamana thAya
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ janmakalyANa 87 che. tyAM mokSanuM maMDaLa ubhuM thAya che. prabhunuM paramaISTa nimitta pAmavAne mATe tyAM bhAgyavAna che paNa hoya che. janmakalyANaka anukrame garbha sthiti pUrNa thaye, tIrthakaradevane janma thAya che. janma samaye prabhunA mAtAne ke prabhune jarA paNa kaSTa paDatuM nathI. te samaye idro tyAM AvI bhagavAnane janmakalyANaka Ujave che, meTo utsava kare che. teo stuti kare che ke he mAtA ! jagatane mahAna upakAranuM nimitta evA tIrthakara bhagavAnanI janmadAtrI janetA ! Apane dhanya che ke AvA traNabhuvananA nAtha tIrthaMkaradevane Ape janma Ape che! tyAra bAda IMdra bhagavAnane merUparvata para laI jAya che ane tyAM pAMDukazilA para bhagavAnane birAjamAna karI kSIrasAgaranA jaLathI virATa abhiSeka kare che. pachI badhA de bhagavAnane vaMdana kare che ane bhagavAnanI stuti kare che. A pramANe stuti karyA bAda prabhune mAtAnI pAse mUkI jAya che. zaheranA samasta manuSya paNa A maMgaLamaya pAvana -utsava Ujave che. | tIrthaMkaradevanI stuti karatAM zrI AnaMdaghanajI mahArAja
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI tIrthaMkara deva " niramala guNumaNirANu bhUdharA, munijana mAnasaThuMsa, ji dhanya te nagarI, dhanya velA ghaDI, mAtapitA kula vaMza. jijja arthAt-he jagatpati ! Apa rAcala parvatamAM utpanna thatAM nirmaLa maNi jevA guNavALA che; vaLI munijananA manarUpI mAnasarovaramAM huMsanI peThe ramanArA che. te nagarI, te samaya, mAtA, pitA, kuLa ane vaza dhanya che ke jyAM Apa tIrthaMkara jevA sarveitkRSTa purUSa janmyA che. janmathI atizaya 88 tIthaMkaraprabhune janmathI ja nIce darzAvelA deza atizayA hoya che 1. maLa-mUtranA janmathI ja abhAva. 2. parasevAnA janmathI ja abhAva. 3. zarIramAM zveta (sapheda) leAhInu hAvu. 4. zarIranu samacaturasra saMsthAna. 5. vaRSabhanArAca sahanana (A zarIranI sakhaLatA darzAve che.) 6. suMdara rUpa. 7. zarIra tathA zvAsocchvAsamAMthI sugaMdha AvavI. 8. uttama. lakSaNayukta. 9. anata maLa. 10. madhura vacana.
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ bALajIvana tathA gRhasthajIvana 89 bALajIvana tathA gRhasthajIvana bhagavAnanuM khALajIvana paNa asAdhAraNa ane apUrva hAya che. prazna-teozrInu gahastha-jIvana kevA prakAranuM hAya che? uttara-tItha karadeva ucca kuLamAM arthAta kSatriya kuLamAM janme che. e ucca kuLamAM sukha-samRddhi ane mAna-pratiSThA vipula mAtrAmAM hoya che. chatAM tIrthaMkaradevane A khAdya saMyogonuM AkarSaNa ke praleAbhana heAtuM nathI. utkRSTa puNya prakRtithI utpanna thayelA A ISTa sayAgAne peAtAnA svarUpathI atyaMta bhinna anubhave che. tIrthaMkaradeva gRhavAsamAM paNa AtmajJAnI, vicAravAna, vivekI, niOka ane bheda vijJAnI hAya che. snehIjanA sAthe rahevA chatAM a'tara'gamAM sathA alipta hAya che. aMtaraMgamAM mahAna vairAgya heAya che ane saghaLA parapadyArthIthI peAtAnA AtmAne bhinna anubhave che. teozrI tattvAnA yathA niya karanArA hoya che. mAMsAhAraniSedha prazna-tI karadeva kSatriya kuLamAM janme che ema kahyuM, tA keTalAka leke evuM mAne che ke kSatriyakuLamAM mAMsAhAra hoya che, tethI tIrthaMkaradeva paNu gRhasthAvAsamAM mAMsAhAra karatA haze. AvI koi koI vyaktie mAnyatA dharAve che. te mAnyatA satya hAI zake ?
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI tIrthaMkaradeva uttara-evuM kahenAre jainadharmane oLakhyo nathI ane tene siddhAMtathI kevaLa anabhijJa che. temaNe saMsAramAM je sarvotkRSTa puruSa che temanA AtmAne oLakhe ja nathI. tIrthaMkaradeva karUNAnA sAgara hoya che. teo kadI paNa mAMsAhAra karatA nathI, eTaluM ja nahi, paraMtu temanA mAtA pitA paNa zuddha zAkAhArI ane uttama AtmA hoya che. karuNAmUti tIrthaMkaradeva abhakSya AhAra kadI kare nahi. mAMsanI prApti mATe paMceMdriya jIvana nirdaya ane atyaMta krUratApUrvaka hiMsA karavAmAM Ave che. AvI karatA pUrvaka paceMdriya pazu-pakSIone mArI nAkhavAnA pariNAmo atyaMta nikRSTa hoya che. AvI rIte prApta thayelA mAMsamAMthI banAvele AhAra abhaya che. Arya nAma dharAvanAra ke paNa puruSa abhakSya AhAra kare nahi ke tenuM anumodana paNa kare nahi, te pachI tIrthaMkaradeva te abhakSya AhAra kare ja kema? kadI na kare. mAMsathI taiyAra thayelA bhejananI IcchA karanArane ghaNuM lelupatA ane tIvra mamatva heya che, zarIramAM atyaMta meha hoya che. mAMsanuM bhajana karatI vakhate paNa atyaMta saraLatA hoya che ane khAtI vakhate e tIvra mUcchabhAva hoya che ke khAnAra pApathI Darate nathI. mAMsAhAramAM ghaNe AraMbha che. mAMsanuM bhejana manuSyane svAbhAvika-prAkRtika AhAra nathI. temAM dravya hiMsA uparAMta atyaMta bhAva hiMsA rahelI che.
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAMsAhAraniSedha 91 tIrthaMkaradevane nirmaLa bhedavijJAna hoya che, tethI zarIrane pratyakSa bhinna anubhave che. ataH zarIrane pASavA mATe AvA abhakSya AhAra kI na kare. tIrthaMkarane abhakSya AhAra karavAnu` mAnavuM ghaNuM anatha kArI ane akalyANakArI che. abhakSya AhAra kaNa kare ? je ajJAnI che, rasa lAlupI che, ghera pApI, kumativALA ane bhraSTajIvanavALA hAya te mAsAhAra kare che. zAstramAM temane anAya kahyA che. tee peAtAnA AtmAnuM ahita karanArA, Atma vaheMcaka che. mAMsalelupI jIvA mRtyu pAmIne, kamathI prerita, aMdhakAramaya ghera narakamAM utpanna thAya che, jyAM tIvra tApa bhAgavatAM nivAsa kare che. mAMsAhAra niMdanIya AcaraNa che. A puruSAne evuM AcaraNa hAya nahiM. bhagavAna tIrthaMkaradevanA jyAre janma thAya che tyAre traNa leAkamAM temane mahimA gavAya che. traNa lekamAM ajavALA thAya che ane narakanA atyaMta du:khI jIveA paNa thaDA samaya mATe zAMti pAme che, evA jemane mahimA che evA jinezvaradeva abhakSya AhAra kare evuM mAnavuM te jIvAtmAnuM ajJAna pradarzi`ta kare che. A saMbaMdhamAM zAstranA purAvA atre upayegI thaI paDaze. uttarAdhyayana sUtra, adhyayana 5 mAM gAthA 9 tathA 12 mAM kahyu che ke
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI tIrthakaradeva "mAMsane bhegavato ke, A kArya sAruM che ema mAne che. AvA durAcArIo narakanA sthAnamAM utpanna thAya che, jyAM AvA kRra bhayaMkara karma karanArA narakanI asahya vedanA bhogave che. te ja sUtranA "mRgAputrIya nAmanA 1bhA adhyayanamAM mRgAputra pitAnA mAtA-pitAne kahe che ke jarA ane maraNathI gherAyelA ane cAra gatirUpa bhayathI vyApta A saMsAramAM meM janmamaraNa ane bhayaMkara vedanAo ghaNIvAra sahana karI che. (gA. 46) evA evA bha karI, mAMsAhArane lelupI banI, abhakSya AhAra karI narakamAM Upajyo tyAM abhakSya AhAranA pariNAme kevuM duHkha sahana karavuM paDe che te varNavatA mRgAputra kahe che ke narakamAM paramadhAmika de nArakane dukha ApatAM kahe che ke "he anAya! aniSTa kAryanA karanAra! tane pUrva janmamAM mAMsa ati priya hatuM" ema kahIne huM jyAre nArakI banyA hatA tyAre mArA zarIramAMthI mAMsa teDIne tenA TUkaDA karIne agni jevA lAla bhaDathA banAvIne mane ja mAruM mAMsa te paramadhAmike e khavaDAvyuM hatuM (gAthA 69) aSTaprAbhRtamAM kahyuM che kehe bhavya! tuM je te kharo ! zAlisikaLa je tadula
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAMsAhAraniSedha 93 masyA che te paNa azuddhabhAva karIne mahAnarakamAM jaI paDe (bhAvaprAkRta gAthA 88) taMdulamasyanuM cokhAnA dANA jevaDuM zarIranuM nAnakaDuM saMsthAna, teNe paceMdriya moTI moTI mAchalIone khAI javAnI IcchA karI, khAI zake tema te kayAM hatuM? paraMtu bhAvahiMsAnuM svarUpa ja kharI hiMsA che. "mArUM zarIra A mahAmasya jevaDuM meTuM hoya te samudranA badhA jIne khAI jAuM, ekane paNa jIvate na choDuM" -evA paMcaMdriya jIvanA vadha karavAnA ane tenuM mAMsa bhakSaNa karavAnA atyaMta krUra pariNAme karavAthI te taMdulamasya marIne sAtamI narakabhUmimAM jaIne UpajyA. tyAM tIvra, bhayAnaka, asahya, ghara ane pracaMDa vedanAe sahana karI. ThANAMgasUtranA cethA ThANAmAM kahyuM ke - "mahA AraMbha, maDA pariyaDa, kuNima AhAra (mAMsAhAra) tathA paMcaMdriya jIne vadha-e kRtyathI narakAgya AyuSya baMdhAya che." uttarAdhyayanasUtra, "elaka" nAmanA sAtamA adhyayanamAM gAthA 7 mAM kahyuM ke bakarA vagere pazuonuM mAMsa zekIne khAnAra, meTI phAMdavALe tathA apathya khAIne zarIramAM lehIne jamAvanAra e adhamI jIva narakagati pAme che." - jinezvaradevane kevaLajJAna saMprApta thayA pachI temanA
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI tIrthakaradevada divyadhvanimAM ema Ave che ke abhakSya AhAra-mAMsAhAsa karanAra pApI ane adhamI AtmA narakagatinuM AyuSya bAMdhe che. temanI vANamAM mAMsAhArAdine niSedha karavAmAM AvyuM hoya che. jemanA divyavanimAM Ave upadeza AvatA hoya te sarvotkRSTa deva, devAdhideva gRhasthAvAsamAM hoya tyAre svayaM abhakSya AhAra kare e svapnamAM paNa vicAra thaI zake nahi. prabhunI dezanAmAM mahAmahanIyakama bAMdhavAnA trIza sthAnaka darzAvavAmAM Ave che, temAM trasaprANIonI hiMsA. paNa eka kAraNa darzAvyuM hoya che, trasaprANuonI hiMsA karanArAnA nirvasa pariNAma hoya che. evA nirbasa pariNAmothI paceMdriya pazu-pakSIonI karavAmAM AvelI hiMsAthI banele abhakSya AhAra tIrthaMkaradeva grahavAsamAM paNa bhegave nahi. je tIrthaMkaradevanA zAsanamAM rahele samasta jainasaMdha saMpUrNataH zAkAhArI hoya che, jemAM zrAvakazrAvikAo paNa aMtanihita thAya che, evA tIrthaMkaradeva gRhasthAvAsamAM abhakSya AhAra kare e kutarka paNa ghaNo anarthakArI nIvaDe che. tIrthaMkaradevanA AtmAnI mahAna AzAtanA temAM rahelI che, te bhUlavuM na joIe. tapakalyANaka tIrthaMkaradeva bhegaphaLavALA karmo have bhegavAI gayA
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ tapakalyANaka che, arthAta mahAbhiniSkramaNa karavAne samaya paripakava thaI gayuM che ema jANe che, tyAre sarvasaMga parityAga karI mahAbhiniSkramaNa mATe pravRtta bane che. te pahelAM devatAoe pUrelA dravya vaDe vArSika dAna Ape che. prabhunA mahAbhiniSkramaNanA bhAvane jANIne lekAMtika de AvIne prabhune prArthanA kare che ke "he nAtha ! tIrtha pravartA" tyArabAda prabhuno dIkSAbhiSeka thAya che. te dIkSAkalyANika ke tapakalyANaka kahevAya che. idro ane deve A tapakalyANaka Ujave che. naMdIzvara dvIpamAM paNa moTo utsava kare che. bhagavAna saMsArathI nivRtta thaIne nagna nirca thapadamunipaNuM aMgIkAra kare che, te vakhate bhagavAnane sIdhuM "apramatta-saMyata" nAmanuM sAtamuM guNasthAna pragaTe che. prabhu nigraMtha banI AtmadhyAnamAM sthira thAya che ke zIgha prabhune "mana:paryava" nAmanuM caturtha jJAna pragaTe che. A caturtha jJAna jemane pragaTavAnuM hoya temane niyamathI sAtama guNasthAnamAM ja pragaTe. A caturtha jJAna paNa prabhune ati nirmaLa hoya che. saMsAramAM rAganuM je nimitta hatuM te paNa have TaLI gayuM, tethI jJAnanI nirmaLatA ane ujjavaLatA pragaTa thaI. sAdhanAkALamAM prabhu cAra jJAna yukata hoya che, prAyaH mauna dhAraNa kare che. AvA nirmaLa cAra jJAna hovA chatAM prabhu upadeza ApatA nathI. chadmasthaavasthAmAM koI paNa tIrthakara upadeza Ape ja nahi.
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI tIrthaMkaradeva II a sAdhanAkALI sAdhanAkALamAM bhagavAna jJAna-dhyAnanI sthiratA, IcchAnirodharUpa tapa evI pramatta-apramatta dazAmAM kevaLajJAna prApta na thAya tyAM sudhI rahe che. temAM bahudhA te prabhune apramatta-dazAmAM ja sAdhanAkALa vyatIta thAya che. tIrthakaradeva sAdhanAkALamAM vanavAsI bane che. paraMtu A kathana paNa upacAramAtra ja che, kAraNa ke tIrthaMkaradeva te vastutaH vanamAM nahi, paraMtu AtmAmAM vasatA hovAthI AtmavAsI ja hoya che, bhagavAna vAstavamAM te na garbhavAsI hoya che ke na gRhasthavAsI ke na vanavAsI heya che, paraMtu AtmavAsI ja hoya che. prabhu prAyaH mahA vairAgyavaMta hoya che. je cheDe rAga rahI gayA hoya che tene teDIne vItarAgapada prApta karavA mATe satata sAdhanA karatA hoya che. keI tIrthakaranI sAdhanA cheDe samaya cAle che ane keI prabhunI sAdhanA vadhu samaya cAle che. jema ke bhagavAna zreSabhadevane sAdhanA kALa eka hajAra varSa sudhI rahyo hato, te bhagavAna mahAvIrane sAdhanA kALa sADA bAra varSa rahyo. bhagavAnane na koI zatru hoya che ke na koI mitra hoya che. keIne zatru mAnave temAM zreSabhAva rahele che ane mitra mAnavAmAM rAga bhAva raheluM che. tIrthakara devane sAdhanAkALamAM sarve prANI pratye samabhAva vate che, pachI bhale
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLajJAna-kalyANaka 97. koI dubuddhithI prabhune kaSTa Ape ke koI bhaktibhAvathI bhagavAnanI saumya mUrti hoya che. svAbhAvika saraLatA hoya che, zAMta svabhAva che. AtmasAdhanArata prabhu aMtare--khI vRttivALA hoya che. tethI kadI je bAhya anukULa ke pratikULa saMyoga prApta thAya te paNa bhagavAnanuM citta asvastha banatuM nathI. e keI paNa saMga Ave te te bhagavAnanA jJAnanA reyarUpe ja rahe che. arthAt bhagavAna potAnA jJAnamAM jANe ja che, paraMtu cittamAM kSobha pedA thatuM nathI. AtmA svayaM pitAnA vikArane kartA che ane vikAra tenuM karma che. je te vikAra kare nahi te thAya nahi. kevaLajJAna-kalyANaka AtmanimagnatAnI atyaMta ugratama dazA dvArA sAdhanAvasthAmAM je sUkSma rAga aMtaramAM rahyo hate tene paNa abhAva karIne prabhu kSINakaSAya-vItarAga-chadmastha nAmanA bAramA guNasthAne Ave che. dazamA sUkSmasaMparAya guNa sthAne je sUma lebha rahyo hato te A bAramA guNasthAne kSaya thaye hoya che. e prabhu vItarAgapada dhAraNa kare che. ahIM mehanIyakarmanI sakaLa prakRtine kSaya hoya che. sphaTikanA nirmaLa pAtramAM rAkhelA jaLanI peThe citta nirmaLa banI gayuM che. ahIM mokSamArga pUrNatAne
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 98 zrI tIrthakara deva pAme che. temAM guNasthAne sarvajJatA hoya che te mokSamArganuM phaLa che. mehanIyakarma haNAtAM jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya ane aMtarAya e traNa karmaprakRti aMtarmuhUrtamAM yugapat (eka sAthe ja) haNAI jAya che. prabhu have sarvajJa ane sarvadazI bane che. A sagI-kevaLI nAmanuM teramuM guNa sthAna che. kevaLa-jJAna pragaTyuM te jJAnakalyANaka che. saudharma IMdrane vizeSa cinho vaDe jANakArI thAya che ke bhagavAna tIrthaMkaradeva sarvajJa banyA che. prabhunI sAdhanA ane chasthAvasthA samApta thaI che. IMdra tathA anya deve tatkALa bhagavAna pAse Ave che ane tapa-kalyANakanI peThe A kevaLajJAna kalyANaka deve ane manuSya atyaMta utsAhu ane AnaMdapUrvaka Ujave che. samavasaraNa iMdranI AjJAthI kubera, bhagavAnanI dharmasabhAnuM nirmANa kare che. temAM sabhAmaMDaLanI racanA thAya che. tIrthakaranI sabhAmAM deva-devIo, zrAvaka-zrAvikA uparAMta pazu-pakSIo paNa Ave che. rAjA che ke raMka ho, zeTha he ke nokara ho, amIra ho ke garIba ho, mAnava ho ke pazu che, sarvane bhagavAnanA sasaraNamAM AvIne bhagavAnanI vANI sAMbhaLavAne samAna adhikAra che. badhA sAthe besIne zravaNa kare che ane sarve prANIo pitapotAnI bhASAmAM samajI jAya che. keIne bhagavAnanI vANI pratye zaMkA UpajatI nathI.
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ samavasaraNa sarve zAMtipUrvaka dharma zravaNa kare che. bhagavAnanI saumya mUti ane zAMta svabhAva joIne hiMsaka pazuo paNa svabhAvagata vara-virodha tathA karatA choDIne sAmyabhAva dhAraNa kare. che. siMha ane bakarI sAthe besIne dharmazravaNa kare che. koI keIne bAdhA karatuM nathI. samavasaraNanuM vAtAvaraNa sahaja : zAMtimaya banI gayeluM hoya che. A samavasaraNanI racanA addabhuta hoya che. jyAM svayaM tIrthaMkaradeva birAjamAna hoya ane temane divyadevani chUTate hoya, tathA jenI vyavasthA svaMya IMdra karAvI hoya te samavasaraNanuM varNana zabdomAM te thaI zake evuM nathI; A badhA bAhya saMge tIrthakaradevanA utkRSTa puNyane laIne thAya che. dharmopadeza tIrthakaradevanI divyavANI zravaNa karIne samasta prANu jagata harSAyamAna banI UThe che. bhagavAnanA divyadevanimAM zuddhAtmAnuM svarUpa pratipAdana thayeluM hoya che. pratyeka dravya svataMtra che. pratyeka AtmA svataMtra che. koI dravya keI dravyane AdhIna hetuM nathI. keI AtmA ke jaDa padArtha keI paNa AtmAne duHkhI karavA ke sukhI karavA samartha nathI. AtmA svayaM pitAnI bhUlathI duHkhI thAya che. e bhUla eka ja che ke "potAnuM svarUpa bhUlI javuM te, pitAnA svarUpanuM ajJAna AtmAnuM yathArtha svarUpa jANavAthI e mahAna bhUla maTe che ane AtmAne mekSamArga prApta thAya che.
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 zrI tIrthaMkaradeva pitAnA dravyadaLamAM anaMta zakti bharI paDI che. pratyeka AtmA dravya svabhAvathI parama zuddha, buddha ane aMjana rahita nirmaLa che. AvuM pitAnuM svarUpa je kaMI samaje, potAnA svarUpamAM samAI jAya, te AtmA svayaM bhagavAna banI jAya che. bhagavAna koI jUdA detA nathI. je kaI AtmA pitAnuM upAdAna jAgrata kare che ane mekSamArgamAM puruSArtha upADe che, te AtmA bhagavAna banI jAya che. pitAnA zuddhasvabhAva tarapha daSTi vaLatAM ane svabhAvane Azraya karatAM, paryAyamAM paramazuddhapaNuM pragaTa thatAM kevaLajJAna-siddhadazA saMprApta thAya che. AvA prakAranA bhagavAnanA dharmopadezathI aneka AtmA samyakatvarananI saMprApti karIne mekSamArgamAM cAlI samyagadarzana-jJAna-cAritranI ArAdhanA karIne pitAne AtmAnuM kalyANa kare che. tIrthaMkaradeva aDhAra deSarahita hoya che. vItarAga sarva deva nikha aDhAra doSarahita hoya che1. sudhA 7. ciMtA 13. mada 8. jarA 14. rati 3. bhaya 9 roga 15. vismaya 10. mRtyu 16. nidrA 11. parase 17. janma 12. kheda 18. udvega ne je ja
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ svarUpa-kathana 101 svarUpa-kathana A tIrthaMkara paramadevanA svarUpanuM kathana che. tIrthaMkaradeva sakaLavimaLa (sarvathA nirmaLa) kevaLajJAna ane kevaLadarzana, parama vItarAgAtmaka AnaMda, anaMta vIrya (Atmazakti) ityAdi aneka vaibhavathI samRddha hoya che. | sarva tIrthaMkaradeva parama zAMtarasanA sAgara evA vairAgyamUti hoya che. aMdarathI AtmAmAM parama zuddhasvabhAva pragaTI gayA eTale nimittanemittika-ge dehanI mudrA paNa tevI ja pragaTe che, je mudrAnA aMtarbhAve darzana thatAM AtmAnuM darzana pragaTe evo keI apUrva bhAva hoya che. AtmAnI te sarvotkRSTa pavitra dazA che. zAMta vItarAga mudrA che, evA zuddhAtmAne A sarvajJa jinezvaradeve pragaTAvyA che. kevaLIbhagavaMtane samaye samaye AtmAnI zaktionA zuddha paryAye pragaTayA kare che, tethI samaye samaye paripUrNa AnaMda Adi anaMta zuddha guNene bhagavaMta vede che, anubhave che. tIrtha karadevane nizcayasamyagdarzana sahita cAritraguNanI saMpUrNa zuddhatA thaI che. tene yathAkhyAtacAritra kahe che. pitAnA svarUpamAM ja lIna thavuM, samAI javuM, caravuM, ramavuM te nizcayacAritra saMpUrNapaNe tIrthaMkaradevane pragaTyuM che. teo kArya paramAtmA che. samayasAra che. '
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 102 zrI tIrthaMkaradeva tIrthaMkaradevanA samasta artha paryAya paramazuddhapaNe arthAta svabhAvapaNe pragaTe che eTale ke samayasamayanuM svabhAvapariNamana thAya che. jevuM dravyadaLanuM zuddhasvarUpa che tevA ja nirmaLa, paramazuddha artha varyAye pragaTe che. | tIrthaMkaradevane svaMyabhU-AtmA samasta mehanIyanA abhAvane laIne atyaMta nirvikAra zuddhacaitanyasvabhAvavALA nija AtmAne anubhavatA, svayameva svaraprakAzalakSaNa jJAna ane anAkuLatAlakSaNa sukharUpe thaIne pariName che. | sarve dravyanA jai paryAya haju utpanna thayA nathI arthAt je bhaviSyamAM utpanna thavAnA che tathA je paryA bhUtakALamAM utpana thaIne vilaya pAmI gayA che evA je paryAye kharekhara adyApi avidyamAna hovA chatAM paNa tIrthakara sarvadeva pitAnA sakaLavimaLa jJAnamAM pratyakSa jANI rahyA che, eTale ke bhUta-vartamAna-bhaviSyakALanA samasta padArthonA samasta paryAye sarva devanA jJAnamAM yugapata pratyakSa che. e kevaLajJAna sarvakALe ekarUpa rahenAruM, acaLa che ane anya anya zene jANavArUpe palaTatuM nathI. je kevaLajJAna AvuM nirmaLa na hoya te te jJAnanI divyatA zAnI? kevaLajJAnanI akhaMDita prabhAvavALI AvI prabhuzakti (mahA sAmarthya hoya che. | sarvajJapaNuM, sarvadazIpaNuM, avyAbAdha iMdriyavyApArAtIta anaMta sukha ane anaMta zakti tIrthakara kevaLIbhagavAnane pragaTelAM che, tethI temane jIvanamukti (deha hovA chatAM mukti) nAmane bhAvabhekSa atre ja thaI gayuM che.
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ nirvANa-kalyANaka 103 nirvANu-kalyANaka tIrtha kara-sarvapnadevane bhAvamakSa thatAM, parama saMvara siddha thavAne lIdhe, bhAvI karma paraMparAne nidhi thaye che ane parama nirjarAnA kAraNabhUta dhyAna siddha thavAne lIdhe pUrvakarmasaMtati arthAta vedanIya, nAma ane gautra e traNa AghAtI karmanI sthiti svabhAvathI Ayurma jeTalI ja tIrthakaradevane hoya che te cAreya aghAtI karmone, bhava chUTavAnA samaye, atyaMta viyoga thAya che te dravyamokSa che, nirvANa-kalyANaka che. jemane pitAnA nirvANane prema che, bhAvanA che, kRtakRtya thavAnI ruci che, utsAha che evA AtmAo tIrthaMkara devanA nirvANa-kalyANaka Ujave che. tethI trilekanAtha, sarvajJadeva tIrthakara bhagavAnanuM nirvANa thatAM, Idro ane de, pUrNa pavitra bhagavAnane viraha thatAM zokanI lAgaNI thavA chatAM paNa akaSAyI svarUpanI bhAvanAnA baLa vaDe, parama ullasita bhAvathI prabhunI bhakti kare che, guNagrAma kare che ane sarva deva tIrthaMkaranuM nirvANakalyANaka Ujave che.
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrAvaka kaMdamULa khAya ? kaMdamULa khAvAnI IcchA rAkhanAra gRhastha anaMta jIve hoya che te sarvane mAre che, tethI anaMtakAyavALA nigeda che tevA kaMdamULane zrAvake sarvathA tyAga kare joIe, ema "puruSArthasiddhayupAyamAM" kahyuM che. samyaktvadhArI zrAvaka, anaMta jIvenA piMDabhUta nigoda (sAdhAraNa) vanaspatine sarvathA tyAga kare che, tema ja AtmajJAnanI prAptinA hetuthI sAdhanA karanAra mumukSu paNa tene tyAge che. seyanA eka agrabhAga upara rahe teTalI sAdhAraNa vanaspati (nida) mAM asaMkhyAta zreNi che, ekeka zreNimAM asaMkhyAta pratara che, ekeka prataramAM asaMkhyAta geLA che. ekeka geLAmAM asaMkhyAta zarIra che. ekeka zarIramAM anaMtAnaMta jIve che. athavA asaMkhyAta skaMdhe che, ekeka skaMdhamAM. asaMkhyAta aMDara che, ekeka aMDaramAM asaMkhyAta AvAsa che, ekeka AvAsamAM asaMkhyAta pulavi che, ekeka pulavimAM asaMkhyAta nigeriyA nA zarIra che. temAMnA ekeka zarIramAM anaMta anaMta jIve che.
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrAvaka kaMdamULa khAya ? 105 dravyanI apekSAthI samasta siddharAzithI tema ja sa`pUrNa atIta (vItI gayelA) kALanA jeTalA samayeA thAya tenAthI anataguNA jIvA eka nigeAdazarIramAM rahelA che. tethI nigeAkAya vanaspatinA AhAra karavA te mahApApanuM kAraNa che. te naradama anaMtajIvAne piDa che. kaMdamULa jamInamAM rahetAM sadAya kAcA hoya che, koI divasa pAkatAM nathI. jamInamAMthI ka MdamULane bahAra kADhatAM, strInA kAcA garbha bahAra khe`cI kADhavA jevu te kArya che. mATe zrAvaka sathA temA tyAga kare che.
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAribhASika zabdonA artha agRhIta-mithyAtva=navuM grahaNa nahiM kareluM evuM anAdithI cAlI AvelI viparIta mAnyatArUpa mithyAtva, jemAM zarIrane potAnuM mAnavArUpa dehAtmabuddhi hoya che. atIDhiya=IdriyothI para, AtmAmAMthI prApta thatuM. adhyAsa-mithyA AropaNa, brAMti, paramAM ahaM-mamapaNuM. anaMtAnubaMdhI=anaMta saMsArane baMdha karAve evA kaSAye. anupacarita-saddabhUta-vyavahAranaya-jenaya eka padArthamAM nirUpAdhika guNa ane guNane bhedarU5 grahaNa kare te naya. anubhAga =karmanI phaLa ApavAnI zaktinI taratamatA. arthaparyAya=AtmAnA pradezatvaguNa sivAyanA bAkInA saMpUrNa anaMta guNenA samaya-samayanA pariNamanane artha paryAya kahe che. asattA=mana vinAnA prANI, eke driya, vikaledriya tathA mAtApitAnA saga vinA utpanna thayelA paMcendriya manuSya tathA tiryaMca che. aMtamuM hU=be ghaDI (48 miniTa) thI e samaya. aMtakaDAkaDI sAgaropama =1 kroDa x 1 keDa410 eTalA palyopamane eka sAgaropama thAya che. (palyopama ane sAgarepama e baMne asaMkhyAta varSa pramANa kALa jANo).
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAribhASika zabdanA artha 107 1 kroDa 41 kroDa sAgarepama=1 keTalAkaDI sAgaropama thAya temAM thoDuMka ochuM te aMta keDADI sAgarepama. udAsIna rAgadveSa virahitatA, samabhAvI. upAdAna=mULa dravya, jemAM pariNamavarUpa koI kArya thavuM. udhota zarIra AtApa rahita prakAzarUpa zarIra. ekatvavibhA=eka, asaMga ane anyadravyathI atyaMta bhinna. ekakSetrAvagAhapaNe padArthonuM AkAzanA eka ja pradezamAM sAthe rahevApaNuM. karmabhUmija karmabhUmimAM janmelA. kaSAyacatuSka=krodha, mAna, mAyA, le e cAra. uja=kubaDuM zarIra kSapaNukane kSaya thavAnI kriyA. gRhIta mithyAtva=mudeva, kuguru, kuzAstra, Adine sAcA mAnavArUpa tathA tatvAdine viparItarUpe mAnavArUpa navI UMdhI (mithyA) mAnyatA. yajJAnamAM jaNAvAyagya vastu. TaMketkIrNa=AMkaNathI pattharanI karelI mUrtinI jema ekAkAra, je ne te sthita. dravyakarma=pudgaLadravyathI racAyelA jJAnAvaraNAdi ATha karmo. nida= eka zarIramAM eka sAthe rahelA anaMta che te nigedanA jIve che. temane AhAra, zvAsevAsAdi sAthe ja hoya che.
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 pAribhASika zabdonA atha nAkama =zarIra tema ja zarIrane laIne UpajatA badhA saMbadho, jemake mAtA-pitA, pati ke patnI, putraputrIo vagere nAka kahevAya che. nyagrodhaparima`DaLasaMsthAna=nAbhithI upara jADA ane nAbhinI nIce patalA evA zarIranI racanA. paryAya=samaye-samaye dravyanI badalatI avasthA-vizeSa. paryAyAntara=eka avasthA badalI bIjI avasthA thavI te. bhAvakama =AtmanA guNeAnA vikArI bhAva. bhedavijJAna ekatvamAM rahelA peAtAnA AtmAne anya sarve dravyethI atyaMta bhinna heAvAnu yathArtha jJAna thavu ane paradravyane para mAnavu* te. mamatvabhuSkri=paravastumAM mArApaNAnI mithyAbuddhi. mithyAtva=AtmA ane tattvA saMbadhI viparIta zraddhA. lagrUparyAptaka=je jIvAnI paryApti pUrNa thayA pahelAM ja mRtyu thaI jAya te lakhyaparyAptaka jIve. paryApti A pramANe che-AhAra, zarIra, iMdriya, zvAseAsa, bhASA ane mana. lakhyAtmaka=labdhirUpe. vAmanasasthAna=kIMgaNu. zarIra. viparIta abhinivezapAtAnI khoTI ane viparIta mAnyatAmAM mithyA Agraha-haTha. samayapramad=eka samayamAM baMdhAtA - ka-paramANuone samUha.
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAribhASika zabdonA artha 109 samyagdarzana=AtmAnA zraddhAguNunA ni`La paryAya; Atma svarUpanI nizrcayapratIti; samakita; samyaktva. sabhyagmithyAtva=mithyAtva prakRtinI zakti thADI ghaTI jAya che tyAre tene ja sabhyamithyAtva kahe che. temAM AtmAnA piraNAmeAne samyaktvarUpa ke mithyAtvarUpaemAMthI kAimAM kahI na zakAya evA mizra pariNAme hAya che. sakaradASatattvAne seLabheLa karavAnA doSa. sAhi=Adi sahita. sAyika kAMIka vadhAre bhAna na heAya ke tyAnagRddhi je nidrAmAM ja UbhA thaine ghaNA parAkramanA kAryAM kare, paraMtu tene kazu ja nidrAmAM zu' thayu, evA prakAranI nidrA. svAtisa sthAna-uparathI patalu' ane nAbhi nIce jADu evuM zarIra-saMsthAna. huM Daka saMsthAna=bhayAnaka, kharAma AkAranuM, koine jovuM na game tevuM zarIra-sasthAna.
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ subhASita jema malina daNumAM peAtAnuM pratibiba dekhAtu nathI tema rAgathI rajita evA malina hRdayamAM, rAgarahita. Atmadeva dekhAtA nathI ema he jIva ! tu` saMdeharahita jANu. he jIva ! sAMsArika padArthAMnI AzA saoNMsArarUpI khADAmAM phasAvavAvALI che. paraMtu te AzAnA tyAga meAkSane apAvanAra che. A e vAtanA yathArtha rIte vicAra kara ane jemAM tane peAtAnuM hita bhAse tenu* AcaraNa kara. janma, maraNu e jenA mAtA-pitA che, Adhi-vyAdhi e e jenA saheAdara bhAI che ane vRddhAvasthA jenA parama mitra che evA zarIramAM rahIne tu aneka prakAranI citravicitra AzAmAM vahI rahyo che e eka Azcaya che. A sa'sAramAM savA~ puruSane jJAnathI ja sava prayA- jananI siddhi thAya che. ajJAnathI kAMI paNa siddhi thatI nathI. Ama jJAnanA guNa jANIne mahApuruSe jJAnane kadApi cheDatA nathI. du:khanI nivRtti du:kha jenAthI janma pAme che evA rAga, dveSa ane ajJAnAdi deSanI nivRtti thayA vinA, thavI saMbhavatI nathI. te rAgAdinI nivRtti eka AtmajJAna sivAya bIjA koI prakAre bhUtakALamAM thaI nathI, vartamAnakALamAM thatI nathI, bhaviSyakALamAM thaI zake tema nathI. (375 )
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ subhASita 111 jJAnI puruSane je sukha vase che te nijasvabhAvamAM sthitinuM vate che. bAhyapadArthamAM tene sukhabuddhi nathI, mATe te te padArthathI jJAnIne sukhaduHkhAdinuM vizeSapaNuM ke e chApaNuM kahI zakAtuM nathI. (603) anaMta kALathI pitAne pitA viSenI ja bhrAMti rahI gaI che; A eka avAcya, adbhuta vicAraNAnuM sthaLa che. (172) pitAne bhUlI gayArUpa ajJAna, jJAna maLavAthI nAza thAya che, ema niHzaMka mAnavuM. (200) ' he bhavyaAtmA ! AtmAne zuddhasvarUpanI bhAvanA jJAna sahita vinayapUrvaka hamezAM kare, nahi te maraNa AvatAM bahu pazcAttApa thaze ke huM kaMI karI na zakyA. maraNane samaya nizcita nathI tethI AtmajJAnanI bhAvanA sadAya karavAgya che. jema sUrya ghera aMdhakArane nAza kare che, pavana vAdaLane naSTa kare che, agni mahAvanane nAza kare che, vaja parvatane nAza kare che tema samyagdarzana karmone nAza kare che. anaMta saMsAra-paribhramaNa karI rahele e huM have e anAdi paribhramaNanA AtyaMtika abhAvane arthe pUrve kayAreya paNa nahi bhAvelI, nahi ciMtavelI ane nahi pratIta karelI evI samyagdarzanAdika nirmaLa bhAvanAne bhAvuM, ArAdhuM tathA pUrve anaMta vAra bhAvelI mithyAdarzanAdika durbhAvanAne tyAga karuM, bhUla
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ subhASitA anekAMtika mAga paNa samyak ekAMta evA nijapadanI prApti karAvavA sivAya bIjA anya hetue upakArI nathI.. (702) 112 jenu, manarUpI jaLa rAgAdi-vibhAvapariNAme vaDe ca'caLa thatu nathI te ja niAtmatattvanA anubhava karI zake che. tenAthI viparIta AtmA svAnubhava karI zakatA nathI. jyAre sarovaranuM pANI sthira hAya che tyAre tenI adara paDeluM ratna spaSTa dekhAya che, tevI rIte manarUpI jaLa sthira thaI jatAM AtmAnA sAkSAtkAra thAya che. je AtmA peAtAnA AtmAne utkRSTa dekhe, tenI ja sAthe krIDA kare, tenA ja mATe hitasvarUpa rahe, tenAthI ja te sukhI thAya, tenA ja sabadha te pAme ane temAM ja sthira thAya, tA te AnarUpa amRtanA samudra banI jAya che. adhika zu kahevu' ? samasta upadezAnu kevaLa A ja rahasya che. jema koI mUrkha mANasa seAnAnI thALImAM dhULa bhare che, amRta vaDe peAtAnA paga dhUe che, zreSTha hAthI upara lAkaDAnA bhAra lAdIne upaDAve che tathA kAgaDAne uDADavA mATe peAtAnA hAthamAM rahela* ciMtAmaNi-ratna pheke che, tema ajJAnI . jIva prApta thayela atyaMta durlabha manuSya janmane pramAdavaza thaIne vya gumAvI de che.
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
_