Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ nADalAI gAmanA lekhe. geDavADa prAMtamAM AvelA desurI jIllAnA mukhya zahera desurIthI vAyavya koNamAM 8 mAIla dUra nADalAI nAmanuM eka sAdhAraNa gAma AveluM che. e sthAna geDavADa prAMtanA pAMca mukhya jaina tIrthomAMnuM eka che. samayasuMdarajI racita tIrthamALA stavanamAM "zrInA lAI jAda" AvA vAkya dvArA e tIrthanuM nAma gaNAvyuM che. ane tyAM "jAdava" eTale 22 mA tIrthaMkara neminAthanuM dhAma jaNAvyuM che. A gAmamAM badhAM maLIne 11 jainamaMdira che. jemAM 9 gAmanI aMdara che ane 2 be parvata upara che. A parvatane leke zatrujya ane giranAranA nAme oLakhe che. pa. zivavijaya. jInA ziSya zIlavijayajI svaracita "tIrthamAlA" mAM A sthaLe nava maMdira hovAnuM jaNAve che. jema ke - naDulAI nava maMdira sAra zrI supAsa prabhu nemakumAra. junA lekhamAM A gAmanA naDalaDagikA, nakulavatI, naDaphUlAi, 628
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcIna jenalekhasaMgraha. (219 ) nADalAI vigere judAM judAM nAme ApelAM maLI Ave che. "vallabhapura" evuM nAma paNa AnuM ApavAmAM AveluM kahevAya che. gAmanA daravAjAnI pAse eka maMdira AveluM che je AdinAthanA nAme prasiddha che. A maMdira ghaNuM junuM jaNAya che ane lokomAM tenA viSe aneka camatkArI vAta kahevAya che je AgaLanA eka lekhanA avalokanamAM ApIzuM. nabara 331 thI 344 sudhInA lekhe, Aja mAmanA judAM judAM maMdiramAM rahelA che ane temAMnA, prathama pAMca, epigrAphIA inDikAnA ukta bhAgamAM zrIyuta bhAMDArakare chapAvelA che ane bAkInA, (336 me lekha cheDIne) temanI hastalikhita nakale uparathI prathama ja atre chapAvavAmAM AvyA che. te chapAyelA lebenuM vivaraNa paNa, sevADinA lekho pramANe temanA (bhAMDArakaranA) ja zabdomAM (anuvAda rUpe) atre ApavAmAM Ave che. (331) A lekha, nADalAInA AdinAthanA maMdiramAMthI maLI Avela che. hAlamAM e maMdira AdinAthanuM kahevAya che paraMtu bIjA lekhe uparathI ema jaNAya che ke pahelAM te mahAvIranuM maMdira hatuM. Aja maMdiramAM AvelA sabhAmaMDapamAMnA be stara upara rahelA ekaThAmAM A lekha kotarele che. A lekhanI paMktio samAMtara AvelI che paNa cekaDAnI bAjuethI vAMkI vaLelI che ane prathama paMktinA keTalAka chelA zabdo ekaThAnI keranI bahAra javAne lIdhe kapAI gayA che. A uparathI ema sUcita thAya che ke A lekhanI miti pachI, A sabhAma. Dapa pharIthI samarAvavAmAM AvyuM haze ane tethI A cekaDuM suvyavasthita rIte rahI zakyuM nathI. lekhanI badhI paMktio cha che ane temaNe 1 pa" paheLAI tathA 4 laMbAI jeTalI jagyA rekI che. juA, etihAsika rAsa saMgraha, bhAga bIjo, 33mAM pRSTha upara ApelI noTa,
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAmanA lekhe. naM. 336 ] (22) avalokana A pramANamAM maLI AvatA hIla agni-5 mAM rasa lekhane ketaryA pahelAM pattharane barAbara sApha karele jaNAtuM nathI ane akSare paNa kALajIpUrvaka karavAmAM AvyA nathI. lekhanI lipi nAgarI che. saMskRta hastalekhamAM jema mAlUma paDe che tema AmAM paNa 2 ne nA je lakhele che. vaLI bIjI paMktimAM AvelA "TUTha ankA " zabdamAMnA 4 nuM rUpa dhyAna kheMce tevuM che, ane te na 3 mAM joyuM tevuM ja che. aMtanA eka padya (jenuM cheda barAbara nathI) zivAya A lekha saMskRta gadyamAM lakhele che. AkhA lekhamAM eka ThekANe (pati-5 ) va nA badale 2 karela che (trama ) ane aMtya vyaMjanamAM 3 umere che, (pakti-5 mAM ya nA badale Tu) geDavADamAM maLI AvatA guhIta rAjAonA tAmrapatra uparanA lekhamAM A pramANe ja keTalAka zabdo mahe joyA che. trIjI paMktimAM AvelA pala" ane "palikA ' zabdano artha " pravAhI padArtho mApavAnuM eka jAtanuM mApa " e thAya che. A saMbaMdhI vizeSa mAhitI Buruni Indica Vol. I P. 164 mAMthI maLI Avaze. A lekhamAM TUMkA zabdo nIce pramANe che -. (paMkita 3) . ne vi. (paMkita 4 ) osavAlanI eka jAtanA nAma tarIke maM. ne artha bhaMDArI thAya che. 2. eTale vAta je rAsaputrane apabhraMza che ane rAjaputa jAgIraradArenuM eka nAma " rAvata " ane A "rAuta" baMne ekaja che. vi. nuM pUrNarUpa zuM che te samajAtuM nathI. trIjI paMkitamAM "ghANaka" zabda vaparAya che. jene artha 'ghANI" (ghAMcInI ghANuM ) thAya che. A zabda lekhamAM ghaNIvAra daSTigocara thAya che. A lekhanI miti saMvata 1186 mAgha sudI pa che. ane cAhamAna vaMzanA mahArAjAdhirAja rAyapAlanA putra rUdrapAla ane amRtapAla tathA temanI mAtA mAnaladevInI, A maMdiramAM ApelI bheTane ullekha kare che. dareka ghANImAMthI rAjAne maLatI amuka palikAomAMthI be pAlikAnI A bheTa karI hatI ane te nadalaDAgikA (nADalAI) nA tathA bahAranA jaina jatIo mATe ApavAmAM AvI hatI. A bheTamAM nIce pramANe sAkSio karavAmAM AvyA hatA. 630
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcIna lekhasaMgraha (21) { nADavAI samasta grAmiNano mukhya bha0 nAgasiva, rA. ttimaTA, vi siriyA, vaNika siri ane lakSamaNa, ema jaNAya che ke A gAmanA paMca hatA. ( 3Dara ) A lekha nADalAIna neminAthanA devAlayamAMthI maLI AvyuM che. tyAMnA loke A neminAthane " jAdavajI " nA nAme oLakhe che. A maMdira gAmathI agnikoNamAM AvelI eka TekarI upara che. temAM 9" pahoLA tathA 111 3 lAMbA zilApaTTa upara rada paMkitamAM A lekha kare che. lekhanI lipi nAgarI ane bhASA saMskRta che. mAtra ekaja bAbata dhyAna ApavA lAyaka che ane te "manuttam (paMkita rara) vAkaya che. virala athavA ajJAta zabda nIce pramANe che- Tin " ( paMkti-9 ) za (paMkita 11) kAmarthya (pakita 12) tAri jIneze artha haze te sUcita thato nathI. "zeka" no artha saMskRta zikya " thAya che ( jene artha-eka vAMsanI lAkaDInA be cheDAthI laTakAvelA doraDAnA gALA, ane temAM bharela che paNa thAya) hArA mata pramANe "AbhAvya ' no artha "Avaka " thAya che. A zabda vi. saM. 1202 nA mAMgaroLanA lekhamAMnA be traNa vAkamAM vaparAele che. vaLI bhinamAlanA lekha . 12 ne 15 mAM paNa A zabda najare paDe che. temaja paMkita 8 tathA 21 mAM AvelA rAva zabda dhyAna kheMce teve che. te kharekhara " rAjaputra ? zabdane apabhraMza che, ane teno artha rAjaputa thAya che, paNa ahiM te zabda " jAgIradAra " nA arthamAM vaparAele che. A lekhanI zarUAtamAM sarvajJa neminAthanI stuti karavAmAM AvI che. tenI miti vi. saM. 155 Azvinavadi 15 bhemavAra che. te vakhate mahArAjAdhirAja rAyapAladeva dulaDAgikAno svAmI hatuM ema ullekha che. AgaLa temAM jaNAveluM che ke-zrI neminAthanA 5rIpa, nA, puSpa ane pUjA vigere mATe rAuta udharaNa ( guhIla vaMza) nA putra Thakakura sAjadeva potAnA putra nADalAIthI agara
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAmanA lekha. naM. 332-333 ] ( 222) avalokana nADalAI jatA baladenA bejA uparanA karane visa bhAga bheTa tarIke Ape. pachI bhaviSyamAM thanArA rAjAone A bheTa cAlu rAkhavA mATe vinaMtI karavAmAM AvI che. pachI lekhakanuM nAma je pAsila che te ApeluM che. tenA bAda rAjadevanA hastAkSare Ave che. ahiM tene rAuta kahele che. pachI jezI dadapAnA putra gugInI sAkSI che. chellI traNa paMktio spaSTa samajAya tevI nathI. (333) A lekha nADalAImAM adinAthanA devAlayamAMthI maLI AvelA che. je ekaThA upara prathamane lekha kotarele che tenI sAmenI bAjue A lekha Avela che. lekha 6 paMkitamAM lakhele hAI 19" paLe tathA " lAMbe che. jyAre mahe prathama A lekha je tyAre hemAM plAstara bharavAmAM AveluM hatuM pachI amAra vAMcavA mATe A khalAstarane dUra karavAnI jarUra paDI hatI ! lekhanI lipi nAgarI che ane bhASA saMskRta che. chelI kaDI padyamAM che paraMtu tenuM trIjuM caraNa niyama rahita che. bA. kIne badhe bhAga gadyarUpe che. temAM cara ne badale satu vApare che trIjI paMkitamAM 24 ane 8 evA vicitra zabdo AvelA che ghara e gharane badale bhUlathI vApareluM lAge che ane strI e gTe 1 nuM ke rUpa che. bIjI paMkitamAM pATha zabda vAparela che jene artha eka jAtanuM vajana thAya che. na. 11 nA lekhamAM A zabda vaparAele che. cAlu kyavaMzanA rAjA karNadevanI sUnakabheTamAM nIce pramANe zabda che - gharU 12 vata dRDha ja kRti dRDha vAjhA mUmi-ahiM paNa te zabdane eja artha thAya che. kene pUchaparacha karatAM mahune nIce pramANe artho maLyA che 4 pAilA=1 pAyalI 5 pAyelI=1 mANa 4 mANu-1 saU ra -1 maNa
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcInajainalekhasa`graha, ' ( 223 ) vizeSaka ' zabda dhyAna kheMce tevA che. A zabda bIjA lekhamAM te vakhatamAM cAlatA paNa AvelA che. te eka zike che jenI kimata eka rUpIAnA vIsamA bhAga jeTalI thAya che. A lekhanI miti vi. sa. 1200 jyeSTha sudi pa gurUvAra che. te vakhate mahArAjAdhirAja rAyapAladeva rAjya karatA hatA. ema jaNAya che ke, rAuta rAjadeva potAnI mAtAnA mATe karelA rathayAtrAnA utsavamAM tyAM AvyA hatA, tyAre teNe mahAjanA, grAmalAke ane prAMtanA leAkeAnI samakSa, potAne maLatI pAIlAnI kimatamAMthI eka vizeSakanA zikkAnI tathA dareka ghANImAMthI maLatI telanI paLamAMthI e palikAnI bheTa karI hatI. meM nAlAI ( 334 ) uparanA lekha je cAThA upara kAtarelA che tenAja upara A lekha paNa Avela che. te pAMca paktimAM lakhele che ane 181" paheALA tathA 4" lAMbe che. lipi nAgarI che. a'tamAMnI AzirvAdavALI kaDI zivAya bAkInA badhA bhAga saskRta gadyamAM che. dhyAnamAM levA lAyaka khAkhata A che ke, r nI pachInu vyaMjana evaDuM karyuM che ane pAMcamI patimAM catu ne khale latu zabda vAparelA che. ajJAta athavA virala zabdomAM eka dezI zabda che je trIjI lITImAM che. tathA karAuA' ane gADe evA e zabdo cothI paMktimAM che'gADa nA artha gADu thAya che. ane mhane khabara maLI te pramANe kahuM chu ke, karADauA ? eTale 'karADavA 'agara kirANA ' che jene a gudara, liviMga, kAlImarI, pIpara vigere karIyANuM thAya che. dezI ' zabdane artha suspaSTa nathI. tene'maMDaLa 'evA artha huM karavA lalacAu chuM ane pratihAra bheAjadevanA pehelA lekhamAM tathA cAhamAna vigrahurAjanA lekhAmAM eja amAM te vaparAele che. A artha ahiM sArI rIte adha besatA che. A marinA eka bIjA lekhamAM paNa A zabda, Aja arthamAM vAparele che. bIjo che jenA artha-kara ( lAga )nuM pramANa ( mAna ) thAya che. 2 * za lagamAna 633 ,
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ tIrthanA lekhe. naM. 334-33pa ] (224) avaleksa, lekhanA prAraMbhamAM " saMvata 1202 Ase vadi 5 zukravAra nI miti ApelI che. te vakhate rAyapAladeva mahArAjAdhirAja hatuM ane rAuta rAjadeva nalaDAgikA (nADalAI)ne ThAkura hatA A lekhane hetu e che ke abhinavapurI, badArI ane nADalAInA vaNajAra ke (vaNajArA)nI " dezI " nI samakSamAM rAjadeve mahAvIranA devAlayanA pUjArI ane yationA mATe baLade upara bharIne laI jatA dareka vIsa pAIlA upara be rUpIA tathA " kirANA " thI bharelA dareka gADA upara eka rUpIo ema bakSIsa ApI. " badArI " kadAca nADalAInI uttaramAM ATha mAIle AveluM beralI hoI zake. abhinavapurInI nizAnI maLI zakI nathI. (335) A lekha, nADalAIthI agnikeNamAM AvelI TekarI uparanA neminAtha uphe " jAdavA nA devAlayamAM eka staMbha upara kotarela che. lekhanI ekaMdara 16 paMkitao che, ane tenI pahoLAI " ane laMbAI 1ra" che. te nAgarilipimAM lakhele hoI saMskRta gadyamAM che. dhyAnamAM levA lAyaka bAbata e che ke-dareka patine AraMbha ubhI be rekhAothI aMkita che. vizeSamAM rUnI pachI AvelA vyaMjane bevaDAelAM che. tathA be vakhata 3 nA badale Tu vApare che, jema ke, mannA badale kIma (paMkita 7) ane nAnA badale sAva (pakita 15). - prAraMbhamAM miti ApI che te nIce pramANe --vi. saM. 1443 nA kAtika vadi 14 ne zukravAra. tenI AgaLa ema kahevAmAM AvyuM che ke, cAhamAnavaMzanA mahArAjAdhirAja vaNavIra devanA putra rAjA raNavIradevanA rAjyamAM A lekha karavAmAM Avyo che. bRhadagacchanA AcArya mAnataMgasUrinI vaMzaparaMparAmAM thaelA dharmacaMdrasUrinA ziSya vinaya caMdrasUrie yaduvaMzavibhUSaNa zrI neminAthanA A maMdirane jIrNoddhAra karAvyuM. 634
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcIna jenalekhasaMgraha. (225) [ nADalAI A lekha, pUrvokata AdinAthanA maMdiranA raMgamaMDapamAM DAbI bAjue AvelI bhItamAM eka thAMbhale che tenA upara kotarele che. A lekha 9 iMca pahoLI ane 4 phuTa 8 iMca lAMbI jeTalI jagyAmAM lakhAele che. enI ekaMdara pa6 patio che. lekhanA mathALe be pAda-AkRtio (pagalAM) kADhelI che. - A lekhamAM, mevADanA rAjAonI vaMzAvalI ApelI che tethI tenI upayogitA jarA vadhAre mAnavAmAM AvI che, ane e ja kAraNathI te atyAra sudhImAM ghaNAM pustaka-rIperTo vigeremAM chapAIyatheSTa prasiddhi pAmI cukI che. lekhane sAra-artha A pramANe che - prAraMbhamAM, yazabhadra nAmanA AcAryanA caraNakamalane namaskAra karavAmAM AvyuM che. pachI lekhanI miti ApI che. je " saMvat 1597 nA vaizAkha mAsa, zuklapakSa 6 somavAra ane punarvasu nakSatra" vALI che. miti pachI saMDeraka gacchanI AcAryaparaMparA ApavAmAM AvI che. temAM, prathama yazabhadra nAmanA eka mahApratApI AcArya thaI gayA hatA, temanuM prazaMsAtmaka varNana che. jaNAvavAmAM AvyuM che ke, te AcArya A kalikAlamAM sAkSAt autamagaNadharanA bIjA avatAra rUpe hatA. badhI labdhionA dhAraka ane yugapradhAna hatA. temaNe aneka vAdione vAdamAM jItyA hatA. ghaNAka rAjAe temane caraNamAM pitAnuM mastaka namAvatA hatA. khaMDerakaganA nAyaka hatA. temanI mAtAnuM nAma subhadrA ane pitAnuM nAma yazavIra hatuM. te yazabhadrasUrinA ziSya zAliri nAme AcArya thayA. teo cAhamAnavaMzanA hatA ane be badarI devInA prasAdathI teo sUripada pAmyA hatA. e zAlisUrinA ziSya sumatisUri, temanA ziSya zAMtisUri, temanA izvarasUri, AvI rIte aneka AcAryo thayA. temAM pharI eka zAlisUri thayA ane temanA ziSya sumatisUri ane temanA punaH zAMtisUri thayA ke jemanA samayamAM A lekha karavAmAM AvyuM. 635
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAmanA lekhA. na. 337 ] (226) avalAkana, ahIMthI pachI mevADanA rAjavazanI nAmAvalI ApavAmAM AvI che. temAM prathama jaNAvyuM che ke, zrImedapATa ( mevADa ) dezamAM, sUryava'zIya mahArAjA zilAdityanA vazamAM pUrve gRhidatta, rAula, khappa ane khummANa nAmanA mhATA rAjAe thai gayA. temanA vazamAM pAchaLathI rANA hamIra, khetasIha, lamasIha ane mekala thayA. mekala pachI rANA kuMbhakarNa thayA ane tenA putra rAyamalla thayA. A rAyamala te vakhate rAjya karatA hatA ane putra pRthvIrAja yuvarAja pada bhega vatA hatA. AnA pachI lakhavAmAM Avyu che ke--ukezavaza ( esavAla jJAti ) nA bhaDArI gAtravALA, rAula lAkhaNanA putra ma`trI hRdAnA vazamAM thaelA mayUra nAmanA sene sAla nAme putra thaye. tene sIhA ane samadA nAmanA be putro thayA. temaNe, upara jaNAvelA yuvarAja . pRthvIrAjanI AjJAthI karmasI, dhArA, lAkhA Adi potAnA kauTumika maenI sAthe, naMdakulavatI purI ( nADalAi) mAM, saMvat 964 nI sAlamAM yazabhadra sUrie matrazaktidvArA lAvelI ane pAchaLathI, ma. sAyare karAvelA devakulikAAdinA uddhAranA lIdhe tenA ja nAme prasiddhi pAmelI * sAyaravasati ' mAM, ADhinAtha tIrthaMkaranI pratimA sthApana karI. tenI pratiSThA, upara jaNAvelA zAMtisUrinA ziSya izvarasUrie ke jemanu` bIjI' nAma devasuMdara paNa hatuM---karI. < chevaTe jaNAvyuM che ke--A laghu prazasti paNa e izvarasUrieja lakhI che ane sUtradhAra sAmAe ketarI che. A lekhamAM jaNAvelA SaDerakagacchanA AcAya yazobhadrasUrinA sabadhamAM vizeSa jANavAnI jijJAsAvALAe vijayadharmasUrinA nAme prasiddha thaela aitihAsika rAsasa'graha ' bhAga 2 jo, jovA. C " (337) A lekha, eja madiramAM mUla-nAyaka tarIke virAjita AdinAthanI pratimA upara lakhelA che. miti, sa0 1674 nA mAgha vida 1, gurUvAra, 636
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcIna jainalekhasaMgraha, (227) [nAlAI nI che. osavAla jJAtinA bhaMDArI gotravALA sAyara seThanA vaMzamAM thaelA saMkara Adi purUSoe, A AdinAthanI pratimA karAvI che ane tapAgacchIya AcArya vijayadevasUrie tenI pratiSThA karI che. eTalI hakIkata che. (338-39) A baMne nabara nIce je nhAnA nhAnA lekhe ke vAkya ApelAM che, te eja maMdiranI Aju bAju AvelI devakulikAo upara ketarelA che. A lekha ke vAkyamAM jaNAveluM che ke-saM. 1568-69 ane 71 nA varSomAM tapAgacchanI kutabapurA zAkhAvALA AcArya IndranaMdisUri tathA temanA ziSya sabhAgyanaMdisUri ane pramadasundaranA upadezathI, gujarAtanA, pATaNa, caMpakadurga (cAMpAnera ), viramagAma, maMjigapura (muMjapura), samI ane mahamadAbAdanA saMghee amuka amuka devakulikAone jIrNoddhAra karyo, tathA navI karAvI. nADalAInI pUrva bAjue je TekarI AvelI che tenA mULamAM, gAmanI pAse ja eka supArzvanAthanuM maMdira che. tenA sabhAmaMDapamAM munisuvrata tIrthakaranI eka pratimA sthApita che tene upara, A naM. 340 vALa lekha katarela che. lekhanI 4 lAIne che ane temAM jaNavelI hakIkta eTalIja che ke-mahArAjAdhirAja abhayarAja ja nA rAjyamAM. saM. 1721 nI sAlamAM, prAgvATa (poravADa) jJAtinA ane nADalAInA rahevAsI sAnAthAke A munisuvrata tIrthaMkaranuM biMba karAvyuM ane tenI pratiSThA bhaTTAraka vijaya [ prabha?] sUrie karI. (341) A nAlAI gAmanI pUrve eka junA killAnAM khaDe paDyAM * zrIyuta DI. Ara. bhAMDArakaranA mate A abhayarAja te meDatIyo abharAja che je nADalAno jAgIradAra hato. 6 39
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAmanA lekhe. na. 341-343 ] (228) avalokana. che. A kille nigarA cehANee baMdhAvyuM hatuM ema saMbhaLAya che. A killAnI TekarIne leke jekala kahe che ane tyAMne jana samudAya zatruMjya parvata jeTalI ja tene tIrthabhUta mAne che. A killAnI aMdara eka AdinAthanuM moTuM maMdira che ane temAM mUlanAyaka tarIke virAjamAna pratimA upara A naM. 341 no lekha kare che. lekhane bhAvArtha A pramANe che - saM. 1686 nA varSamAM, mahArANu jagatasiMhajInA rAjyamAM, tapAgacchIya zrIvijayadevasUrinA upadezathI nADalAInA jaina saMgha, jela parvata upara AvelA jIrNa maMdira, ke je pUrve saMprati rAjAe baMdhAvyuM hatuM, tene punarUddhAra karyo ane temAM pharI AdinAthanI navIna pratimA sthApita karI. tenI pratiSThA ukta vijayadevasUrie ja, potAnA vijayaprabhasUri Adi ziSya parivAra sAthe rahIne, karI che. (342) nADalAI gAmanI bahAra AvelA pUrvota AdinAthanA maMdiramAMnA sabhAmaMDapamAM, jyAM AgaLa 333-4 naMbaranA lekhe AvelA che tyAMja, A lekha paNa kotarela che. lekhanI 6 paMktio che ane miti saMvat 1200 nA kAtika vadi 7 ravivAra, nI che. lekhamAMnI hakIkata paNa 333 naM. vALA lekhanA jevI ja che. arthAt mahArAjAdhirAja rAyapAladevanA rAjyamAM, tene jAgIradAra ThAkura rAjadevanI samakSa nADalAInA samasta mahAjanoe maLIne deva zrImahAvIranA maMdira mATe, ghI, tela, lavaNa, dhAnya. kapAsa, leha, goLa, khAMDa, hIMga, majITha Adi vyApAranI dareka cIjamAMthI amuka pramANa bheTa ApavuM evuM TharAvyuM che. (343) A lekha paNa, e ja jagyAe karela che. miti saM. 1187 nA phAlgana sudi 14 gurUvAra, nI che. emAM jaNAvyuM che ke-Deraka gacchanA dezI cityamAM sthita zrI mahAvIradevanI pUjAthe, morakarA gAmanI 6 38
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcIna jainalekhasaMgraha, (229 ) [ nADalAI dareka ghANImAMthI nikaLatA telane 2 bhAga, cAhumANa (hANa) pApayAnA putra vizarake bakSIsa tarIke Ape che. ityAdi, (344) - A lekha, eja maMdiranA raMgamaMDapamAM pesatAM DAbA hAtha tarapha kerele daSTie paDe che. tapAgacchanA yati mANikyavijyanA ziSya jitavijyanA ziSya kuzalavijayanA upadezathI, saM. 1765 nA vaizAkha mAsamAM, ukeza jJAtinA harAvavALA sAha. ThAkarasInA putra lAlAe, senAne kaLaza karAvyuM tathA satarabhedI pUjA bhaNAvI vigere hakIkata che. A AdinAthanA maMdira viSayamAM, e pradezamAM eka camatkArika daMtakathA cAle che. e daMtakathA, AkirlojIkalanA vesTarna sarkalanA sana 1905-06 nA progresa riporTamAM, zrIyuta DI. Ara. bhAMDArakare paNa noMdhelI che tethI vAcakanA jJAnanI khAtara, ukta riporTamAMthI teTale bhAga atra ApavAmAM Ave che. e upara jaNAvelA adinAthanA maMdiranI Deka cheTe brAhmaNonuM eka tapezvara mahAdevanA nAme maMdira che, te maMdira ane A AdinAthanA maMdirane daMtakathAmAM paraspara saMbaMdha kahevAya che tethI te baMne maMdiranI noMdha eka sAthe ja letAM zrIyuta bhAMDArakara lakhe che ke- "tapezvara ane AdIzvaranAM be devAlaye viSe kahetAM jaNAvavuM joIe ke, tapezvaranuM devAlaya brAhmaNI che. te pUrvAbhimukha che. temAM madhyabhAgamAM mukhya maMdira che ane tenI Aju bAju goLa pharate pradakSiNA mArga che. maMdirane maMDapa ane kamAna che. maMDapanI AsapAsa bIjI devakulikAo bAMdhelI che. A devakulikAomAMthI uttara dakSiNa bAjunI devakulikAomAM sUrya ane gaNapatinI mUtio che. bIjuM devAlaya AdIzvaranuM-jana devAlaya che. A be devAla virSa datakathA cAle che ke-eka vakhate eka jaina yati zeva gosAInI 639
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAmanA lekha. naM. 344 ] (230) avalokana vacce maMtra pragamAM parasparanI kuzaLatA viSe vAda-vivAda thaye. teoe pitAnI zakti dekhADavA mATe, dakSiNa mAravADanA malANInA kheDamAMthI bane jaNAe potapotAnA matanA A maMdire, maMtra balathI AkAzamAM uDADayAM ane evI pratijJA karI ke sUryodaya pahelAM nADalAI pahoMcIne tenI TekarI upara, je prathama pitAnuM maMdira sthApana karaze, tenI jIta thaelI gaNAze. baMne jaNAe tyAMthI maMdire eka sAthe uDADyAM paraMtu ziva gosAI, jaina yatinI AgaLa nikaLe ane nADalAInI TekarI pAse AvI upara caDhavA jatA hatA teTalAmAM jaina yatie maMtravidyAthI kukaDAne avAja karyo. tethI gosAMI vicAramAM paDe ane sUryodaya thaye ke zuM te jevA maMDe eTalAmAM jaina yatinuM maMdira paNa tenI barAbara AvI pahoMcyuM ane sUryodaya thaI javAnA lIdhe baMne jaNAe TekarInI nIce ja pita pitAnA maMdire sthApana karyA. A daMtakathAne lagatI eka kaDI paNa tyAMnA leko vAraMvAra belyAM kare che te A pramANe saMvata daza dahottaro vadiyA corAsI vAda / kheDanagara thI lAviyA nADalAI prAsAda / / " A daMtakathAmAM jaNAvelI jena yati saMbadhI hakIkta te Deraka gacchanA yazobhadrasUrine uddezIne che. sohamakularatnapaTTAvaline lekhaka paNa A hakIktanuM sUcana kare che ane teNe paNa A kaDI ApelI che. paraMtu tenI ApelI kaDImAM uttarAddha, A kaDI karatAM jude che. te lakhe che ke . vallabhIpurathI ANiyo RSabhadeva prAsAda / paraMtu, yazobhadrasUrinA rAsa lakhanAra kavi lAvaNyavijaya A hakIkata ApatA nathI jyAre temanA camatkAranI bIjI ghaNI hakIkate Ape che. tathApI lAvaNyasamayanA samayamAM e mAnyatA te avazya pracalita hatI ke, A maMdira yazobhadrasUri pitAnI maMtrazaktithI bIje ThekANethI upADIne lAvyA hatA, kAraNa ke, upara 336 naMbaravALA 640
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcIna jenalekhasaMgraha, (231) [ nADalAI. , , , , , , lekhamAM, je sa. 157 mAM lakhavAmAM AvyuM che, spaSTa jaNAvyuM che ke, saM. 964 mAM, A maMdira zrIyazobhadrasUri maMtrazakitathI ahiM lAvyA hatA, A daMtakathA ke mAnyatAnI sAthe Aje ApaNane kaI saMbaMdha nathI. ApaNe te ATaluM kahI zakIe ke vikamanA bAramA sikAthI te A maMdira vidyamAna havAnA purAvAo ApaNane maLe che. sithI june lekha (naM. 343) che tenI miti 1187 nI che, tethI te tArIkhanI pahelAM kaI paNa vakhate e maMdiranI sthApanA tyAM thaI che e nirvivAda che. vizeSamAM e paNa jANavA jevuM che ke hAlamAM e maMdira AdinAthanA nAme prasiddha che, paraMtu te vakhate mahAvIranA nAme prasiddha hatuM. kAraNa ke rAjyapAla rAjAnA vakhatanA je lekhe, enA sabhAmaMDapamAM ketarelA che te badhAmAM Ane "mahAvIra citya" tarIke ja ullekhele che. pAchaLathI jyAre maMtrI sAyare jIrNoddhAra karyo haze tyAre teNe mahAvIradevanA sthAne AdinAthanI sthApanA karI haze. paraMtu naM. 338-9 vALA lekhe uparathI ema jaNAya che ke sAyarane karAvele uddhAra pUrNatAe pahoMcyuM lAgatuM nathI ane tethIja gujarAtanA cAMpAnera, mahamadAbAda, vIramagAma, pATaNa, samI ane muMjapura Adi gAmanA judA judA saMghee tenI pUrNatA karI che. ane eja samayamAM sAyaranA putroe, 336 mA lekhamAM jaNAvyA pramANe, mukhya maMdiramAM AdinAthanI pratimA sthApanA karI. paraMtu 337 naMbaravALA lekha uparathI jaNAya che ke e pratimA paNa lAMbA samaya sudhI sthita rahI zakI nathI ane tethI lagabhaga paNa sikA jeTalA kAla pachI pharI temanAja vaMzajoe saM. 164 mAM punaH AdinAthanI navI pratimA pratiSThita karI. A lekhethI e paNa jANavA jevuM che keA maMdiranA AvI rIte traNe vakhate thaelA smArakAmamAM mukhya karIne eka ja vaMzanA lokoe bhAga bhajavyuM che tethI ema anamAnAya che ke e maMdira sAthe e vaMzane khAsa sabaMdha have joIe, 641
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAmanA lekha. naM. 344 ] (232 ) avakana, AvelAya taraphathI ane ame maMtrI sAyara bhaMDArIgotrane hato. lekhamAM jaNAvyA pramANe rAvala lAkhaNanI saMtatimAM te thaele hato. mAravADanA bhaMDArIo Aje paNa pitAne rAula lAkhaNanI saMtati mAne che ane kahe che ke amane yazobhadrasUrie jena karyA che. A rAula lAkhaNa niHzaMka rIte nADolane caihANa hatuM. yazobhadrasUrinA mukhya ziSya zAlisUrine paNa cAhamAna vaMzanA zRMgAra-svarUpa lakhyA che tethI cAhamAnane ane paMDera ga7no paraspara vizeSa saMbaMdha hato ema jaNAya che. saMbhava che ke eja cAhamAne pAchaLathI bhArI kahevAyA hoya. astu. (345) A naMbaravALe lekha mAravADa rAjyanA cheka dakSiNa bhAgamAM AvelA ratnapura nAmanA eka gAmamAM AveluM che. thoDAM varSo pahelAM, bhAvanagara rAjya taraphathI prakaTa thaelA "prAkRta ane saMskRta lekhane saMgraha" nAmanA pustakamAMthI Aje ame utAre karele che. vAstavika rIte jotAM A kAMI khAsa jaina lekha nathI. kAraNake . prathama te e zivanA maMdiramAM tare che ane bIjuM enI lekhana paddhati paNa tadanukULa che. paraMtu A saMgrahamAM ene sthAna ApavAnuM kAraNa e che ke eka te AmAM suprasiddha jaina nRpati kumArapALanuM nAma che ane bIjuM, jemanA prayatnathI A lekhamAM AvelI jIvahiMsA pratibaMdhaka AjJA karavAmAM AvI che teo jaina hatA. trIjuM, jenenI ja lAgaNI ullasita karavA mATe AmAM jAhera kareluM pharamAna kADhavAmAM AvyuM che. AnA pachIne lekha paNa eja prakAra che. lekhano bhAvArtha A pramANe che - mahArAjAdhirAja paramabhaTTAraka, paramezvara, pArvatIpati labdha priDhapratApa zrI kumArapALadevanA rAjya samaye, mahArAja bhUpAla zrI rAyapAladevanI hakumatamAM AvelA ranapura nAmanA saMsthAnanA 642
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ ratanapurane lekha. naM. 345] (233) avalokana. karI , prANika kayaphaLa vadi 13 mAlika pUnapAkSadevanI mahArANI zrI girijAdevie saMsAranI a. sAratAne vicAra karI, prANione abhayadAna (jIvitadAna) ApavuM e mahAdAna che ema samajI, nagaranivAsI samasta brAhmaNo, AcAryo (pUjArIo?) mahAjane, taMbelio vigere prajAjanene bolAvI temanI samakSa A prakAre zAsana (pharamAna) patra karyuM ke, (Aja) amAvasyAnA parva divase, snAna karI, devatA ane pitAne tarpaNa ApI tathA nagara devatAne (pUjAdi vaDe) prasanna karI, A janma temaja parajamamAM puNyaphaLa prApta karavA tathA yaza vadhAravAnI abhilASAthI, prANione abhayadAna devA mATe A zAsana prakaTa karyuM che ke dareka mAsanI ekAdazI, caturdazI ane amAvasyAkRSNa ane zukla pakSa ema baMne pakSanI A tithinA divase keIe, koI paNa prakAranI jIvahiMsA, amArI jamIna-sImAmAM na karavI amArI saMtatimAM thanAra dareka manuSya tathA amArA pradhAna, senAnA amaladAra, purohita ane saghaLA jAgIradAree, A AjJA nuM pAlana karavuM-karAvavuM. je kaI Ane bhaMga kare tene daMDa karavo. amAvasyAnA divase gAmanA kuMbhAe pitAnA vAsaNe pakAvavA mATe paNa nibhADo saLagAve nahiM. jo koI manuSya A divasamAM bedarakAra thaI jIvahiMsA karaze te tene 4 zramane daMDa thaze nADela zaheranA rahevAsI poravADa jAtinA zubhaMkara nAmanA dhAmika suzrAvakanA pratiga ane sAliga nAmanA be putrae jIdayAtatpara thaI prANionA hitArthe (amane) vinaMti karIne A zAsana prakaTa karAvyuM che. chellI paMktimAM, kaTAranuM citra ApI, pUnAkSadevanI sahi (hastAkSara) karavAmAM AvI che. tathA pari0 (pArikha parIkSaka) lakSamIdharanA putra 8 (Thakakura) jasapAle pramANa karyuM che, ema jaNAvyuM che. (346) A lekha, epiMgrAphi iniDakAnA 11 mA bhAgamAM prasiddha
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcIna jainalekhasaMgraha. (234) [ kirAne leba naM. 346. thayo che, ane enuM varNana tathA vivecana zrI devadatta ra. bhAMDArakare nIce pramANe ApyuM che - kirADunA khaMDeromAM AvelA eka ziva maMdiramAMthI A lekha maLI AvyuM che. jodhapura rAjyamAMnA malANa jIllAnA mukhya zahera bAhaDamerathI vAyavya keNamAM soLa mAIlane cheTe hAthamAM gAma pAse A kirADu gAma AveluM che. bhAvanagara rAjya taraphathI prakAzita " prAkRta ane saMskRta lekhene saMgraha " nAmanA pustakanA 172 pRSTha upara A lekha aMgrejI anuvAda sAthe chapAele che. paraMtu ukta pustakamAM AvelA bIjA lekhenI mAphaka A lekha paNa bedarakAra rIteja mudrita thaelo che. A lekha 21 paMkitamAM lakhAele haI 1" pa" paheLe tathA 1" ra" lAMbe che. sattaramI lITI sudhImAM pattharane vacale bhAga kharAba thaI gayo che, chatAM paNa muddAnI bAbato ghaNe bhAge jaLavAI rahI che tethI ekaMdara rIte lekha spaSTa ja che. lekhanI lIpi nAgarI che ane bhASA saMskRta gadya che. jANavA jevI bAbata e che ke akSara pachI Avela akSare bevaDo kare che. tathA be ne badale te vApare chemAtra eka ThekANe tema nathI, (juo, ra-paMkti 2). teramI paMktimAM "amArI " evA zabda vAparelA che ane te je ke jaina dharmazAstromAM ajJAta nathI. to paNa sAdhAraNa saMskRta sAhityathI te bAhya che. teno artha "ahiMsA pAlana" e thAya lekha upara AraMbhamAM ja "saMvat 1209 mAgha vadi 14 zani e pramANe miti ApelI che. te vakhate kuma (mA) rapALa cAvatI rAjA hatA ane zAsana patra tathA jAheranAmAo prakaTa karavAnuM kArya mahAdeva karIne karato hate. paMkita 4-6 mAM kumArapAlanA khaMDiyA rAjA-mahArAjA zrI AlaNadevanuM nAma che. jaina kumArapAlanI mahe. rabAnIthI kirAtakUpa, lATahada ane zivA tene bakSIsamAM maLyAM 644
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ kirAtune lekha. naM. 346 ] (235) evakana, hatAM. e traNe gAmamAM, upara jaNAvelA divase-je zivarAtrine divasa hato-te rAjAe, prANione jIvitadAna ApavuM te mahAnA dAna che ema samajI, puNya tathA yazakItine abhilASI thaI, mahAjane, tAMbulika ane bIjA samasta grAma janene, dareka mAsanI sudi tathA vadi pakSanI aSTamI, ekAdazI ane caturdazInA divase, kaI paNa prakAranA jIvane na mAravA AjJA karI. je manuSya A AjJAnI avajJA kare ane keIpaNa prANine mAre-marAve tene sakhata zikSA karavAnuM pharamAna kADhayuM. brAhmaNe dharmagurUo (purohite) amA ane bIjA badhA prajAjanone eka sarakhI rIte A zAsananuM pAlana karavAnuM pharamAvyuM. vizeSamAM kahevuM che ke je kaI A hukamano bhaMga karaze tene pAMca Trampane daMDa thaze, paraMtu te je rAjAne sevaka haze te eka drazna ja daMDa thaze. pachI mahArAjA AlaNadevanA hastAkSara che ane tene "mahArAjaputra" kehUNa ane gajasiMhanuM anumodana ApyuM che. sAMdhivigrahika khelAditye A hukama lakhe che. pachI jaNAvavAmAM AvyuM che ke nADelanA rahevAsI pioravADa jAtinA zubhaMkara zrAvakanA putra nAme pUtiga ane zAlige, kRpApUrNa thaI, rAjAne vinaMti karI, prANione abhayadAna apAvanAruM A zAsana jAhera karAvyuM che. chevaTe A lekha karanAranuM nAma che ke je bhAIla karIne hatuM. A lekhamAM jaNAvelAM sthAnamAMthI kirAtakapa te to A kirADu ja hovuM joIe ke jyAMthI A lekha maLI AvyuM che vi. saM. 1235 nA cAlukaya rAjA bhImadevanA samayanA eka lekhamAM (je Aja maMdiramAM sthita che) A sthaLa viSe be vAra ullekha karavAmAM Avyo che. lATahada te bhinnamAlanA lekha naM. 11 ane 12 mAM AvatuM lATahada tathA cAcigadevanA sudhA TekarIvALA lekhamAM AvatuM rATahuda hovuM joIe. jyAre pre, kIhene na. 2 ne lekha prakAzita karyo tyAre A ane te baMne sthAna eka ja che ema pUravAra karI zakayA 645
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcInajanalekhasaMgraha. (236 ) , lAlarAIne lekha. naM. 347 hetA, paraMtu jodhapuranA muMzI devIprasAdanI sUcanA pramANe lATahuda, rATahuda ane rADadhaDA e badhAM eka ja che ane mAravADanA malANI jIllAmAMnA nagaraguDhAnI AsapAsanI jamInanuM te nAma che. trIjI nAma zivA che. paraMtu kamanazIbe te saMpUrNa rIte jaLavAeluM nathI tethI AkhuM nAma zuM che te khAtrIpUrvaka kahI zakAtuM nathI. paNa huM dhAruM chuM ke hAlanA "zio" ne maLatuM kAMIka nAma te hevuM joIe. A "zio" eka purAtana zahera che ane vartamAnamAM paNa kAMIka mathaka jevuM AgaLa paDatuM sthaLa hoI te jIllAnuM mukhya zahera che. (347 ) A lekha paNa uparyukata pustakamAMthI ja utAravAmAM AvyuM che. ane enuM vivecana zrIbhAMDArakare nIce pramANe ApyuM che bAlIgAmathI agnikeNamAM pAMca mAIla dUra AvelA lAlarAInA jaina maMdiranA khaMDeremAMthI A lekha upalabdha thaye che. AnI 18 paMkitao che ane 10" pahebe tathA 1" ra" lAba che. AThamI paMkita sudhI te lekha susthita che ane pachInI be paMkitaomAMnA mAtra prAraMbhane eka be akSare jatA rahyA che. paNa 11 thI 18 patio sudhIno jamaNI bAjune ardho bhAga bilakula jato rahyA che. lekhanI lIpi nAgarI che. AkhA lekhamAM 6 akSara kAMIka vicitra rIte kahe che. tenI DAbI bAjue derInA gALA jevuM dekhAya che. soLamI paMkita sudhI saMskRta gadya che ane chellI be lIDio mAM padyanI eka prakhyAta paMkitane Doka bhAga che jemAM AzIrvAda ApeluM jaNAya che. { nI pachIne vyaMjana bevaDAele che ane 2 tathA ghara ne ThekANe ekale 1 ja vApare che. nIcenA zabdo dhyAna kheMce tevA che - "kari , 'nara | tU' " [ ] (paMkita 8) ane sattA (paMkita 9). urahArIne artha mane ema lAge che ke "aghaTa " je garagaDIvALo ka haze, kharI rIte goThavADa prAMtamAM mahe AvA ghaNu kuvAo jeelA che ke jemanAM vicitra nAme Apela che,
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ lAlarAIne lekha naM. 347 ] (237) avalekane. jUnA e gujaratrA (gujarAta) he joIe. naM. 3 mAM sUcavyA pramANe "DhA" no artha eka jAtanuM mApa thAya che. ane navA ne artha te java (dhAnya) thAya che e spaSTa ja che. A lekhanI miti saMvat 1233 jyeSTa vadi 13 gurUvAranI che ane naDralamAM rAjya karatA mahArAjAdhirAja zrI kalhaNadevanA vakhatamAM A lekha karavAmAM AvyA che. AgaLa ema varNana karyuM che ke sivAyanA adhipati ("bhakta") rAjaputra lAkhazupAlDa (la) tathA rAjaputra abhayapAla, temaja nADelanA tAmrapatramAMnuM dAna karanAra ane kelhaNanA nhAnA bhAI kItipAlanA putra tathA rANI mahibaladevI, e badhA maLIne zAMtinAthadevane utsava ujavavAne mATe grAmyapaMca (" ") nI samakSa eka bheTa arpaNa karI kebhaDiyAuva gAmanA urahArI (garagaDIvALA kuvA) thI upajatA (pAkatA) javane eka hAraka ("nuttAtrA" nA dezamAM vaparAtuM mA5) hamezAM ApavAmAM Avaze. sAkSionAM nAme jatAM rahyAM che. A lekhamAM jaNAveluM sinANuva te jene naM. 16 mAM saMnANaka kahyuM che te tathA naM. 14 mAM varNaveluM nANuM, ekaja hevuM joIe. bhaDiyAvi paNa naM. 16 mAM AveluM che ane te lAlarAIthI netrAtya kaNamAM pAMca mAIlane cheTe AveluM baDavA (baravA) che. samIpATI je 13 mI paMkitamAM AveluM che te sevADi che ema uparanA lekhamAM jaNAveluM ja che. gujarAva naM. 16 mAM AveluM che ane te bheja deva prathamanA pratihAravALA dailatapurA lekhamAM varNavele gurjaratra have joIe ke je hAlanA parbatasAra, mareTa ane DIDavANAnA mulakamAM che. naDUla e nADela jANavuM joIe. ( 348 ) A lekha paNa ukata pustakamAMthI lIdhela che ane enuM varNana paNa tyAMthIja anuvAdita karI nIce ApavAmAM Ave che - 64
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcIna jainalekhasaMgraha (238 ) [ lAlaIne lekha, naM. 348. naM. 17 nA ( uparavALA) lekhanI mAphaka A lekha paNa lAlarAImAM AvelA jaina maMdiranA khaMDeromAMthI hastagata thaye che. tenI tera paMktio heI, 8" pahoLe tathA 11" lAMbe che. te nAgarI lIpimAM lakhele che. paMkti 10 mAM AvelA tatha zabda pachInI badhI paMktio pAchaLathI umerelI che ane nhAnA kadanA akSaremAM karelI che. 3 akSaranuM vicitra svarUpa,-jenA viSe upara kahevAmAM AvyuM che te-AmAM paNa vidyamAna che. A lekha saMskRta gadyamAM che. traNa vAra ne badale 7 vApare che (paMkti 1, 2 ane 6) nignalikhita zabda dhyAna kheMce tevA che--(1) saura (paMkti 5-6 ane 12) zabda "haLa" nA arthamAM nahi vaparAtAM "kheDuta" nA arthamAM vaparAye che; (2) je(paMkti 7) je hai" zabdane mATe vaparAya che tene artha hArA naM. 10 nA lekhamAM ApelA vivecana pramANe "eka jAtanuM vajana thAya che. A lekhanI miti "saMvata 1233 vaizakha vadi 3' che ane temAM nANuka (juo naM. 15) nA "bhakata" lAkhaNadeva tathA abhayapAla viSe ullekha karelo che. tyArabAda lakhavAmAM AvyuM che ke gajarI jAtrAnA utsava nimite, puNya prApta karavAnI abhilASAthI, bhIvaDA, Asadhara vigere kheDutoe zAMtinAtha [ nA devAlaya ] ne khADIsaranA khetramAMthI javanA 4 sei arpaNa karyA. pachI tAjA kalamamAM umeravAmAM AvyuM chu ke-Asadhara, sIreIya Adi samasta kheDutoe vilDa (nAmanA manuSyanA) puNyArthe, bhaDiyAue (bADavA) nA araghaTTa (garagaDIvALA kuvA) mAMthI javane eka "harothuM" (hAraka?) teja kAryane mATe, arpaNa karyo.. (34) e naMbara vALe lekha tathA A paMktio nIce ApeluM enuM varNana upara jaNAvelA pustakamAMthI ja utAravAmAM AvyA che. varNana A pramANe che - 648
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAMDerAvane lekha. na. 34 ] (239) avalokana. A lekha bAlIthI vAyavya koNamAM dasa mAIla dUra AvelA saDerAva nAmanA gAmamAMnA mahAvIra madiranA sabhAmaMDapamAM uce cerasAmAM kerele maLI Ave che. tenI 4 ja lAIne che. te pahelAImAM 311" ane laMbAImAM 3]" che. nAgarI lIpimAM lakhelo che. A lekha saMskRta gadyamAM che. navIna zabda nIce pramANenAM che -- rayALa" agara "jJAna" (paMkita 1 ane 3 ) "yutvarI " ane "phrANaa" (pakti, 2 ane 4 ) ane " tA.rAmA ' (paM. 2). "kalyANika" zabda jainanAM dharmazAstromAM ja maLI Ave che. je pavitra divasamAM tIrthakarenA (1) vana (garbhAdhAna) (2) janma, (3) dIkSA, (4) kevalajJAna, ane (5) nirvANa (mela) thAya te divasene kalyANika kahevAmAM Ave che. DokTara lyuDarse prakaTa karelA AbunA lekhomAMnA naM. 2 mAM A zabda Ave che. delavADAnA tejapAlanA devAlayanA pharatA maMdiranA dvAra upara je je tIrthakaranA nAme te maMdire arpaNa karavAmAM AvyAM che temanA pAMca kalyANi ke tyAM ApelA che. " " ane dADha ne nizcita artha mane mAluma nathI, paraMtu huM anumAna karI zakuM chuM ke "hAela" te haLane badale vaparAyo haze ane "yugadharI" e javAranuM nAma che. 'talArAbhAvya" ne arthe paNa nakkI nathI. A zabda bhAvanagara rAjya taraphathI prakAzita "prAkRta ane saMskRta lekha saMgraha" nAmanA pustakanA pada mA pRSTha upara AveluM che ane tyAM "talArAnuM mahesUla" e tene artha kare che, paraMtu te artha saMbaMdhavALo lAgatuM nathI. vaLI bhAvanagaranA "prAcIna zedha saMgraha nA bhAga 1 nA pAMcamA pRSTha upara A lekha Ape che ane huM me pAne tenuM gujarAtI bhASAMtara che, te A pramANe-khuzakI jakAtanI upaja'. eja pustakamAM pAchaLa ApelA aMgrejI anuvAdamAM ema lakhyuM che ke-talArA e hAlanuM talAdarA (gAma) che. vaLI, vIenA orienTala jarnala, 1907, pRSTha 143 me, ema. jIjare prakAzita karelA cIravA-lekhamAM A zabda "talAra" agara "talAka"
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcIna jenalekhasaMgraha (24) [ sAMDerAvane lekha naM. 349 e pramANe vaparAele che, ane tene artha "purAdhyakSa" athavA nagara rakSaka e thAya che, e siddha karavAne hemacaMdra tathA trivikama (nA keSa) nA pramANenAM avataraNo ApyAM che. A uparathI ema jaNAya che ke keTavALa agara "sITI mejIsTreTa"nA darajajAnI A jagyA haze. paraMtu keTalIka vakhata lekhomAM "gAmanAM parA" nA arthamAM "tala" zabda vaparAya che, tethI zaheramAM jema keTavALa hoya tema parAMmAM talAra hoI zake. A lekhanI miti saMvata 1221 mAgha vadi ra zukravAra hoI kelDaNadeva rAjAnA samayamAM te baneluM che. temAM kahevuM che ke caitra sudi 13 ne kalyANika [ je mahAvIrane janmatsava divasa che ane hAlamAM keTalAka varSothI jaina samAjamAM ThekANe ThekANe e divase mahAvIra jayaMtI ujavAya che-saMgrAhaka.] ujavavA mATe kelhaNadeva rAjAnI mA Analadevie saMDeraka gacchanA [maMdiranA] maLanAyaka mahAvIra devane, rAjAnA pitAnA upabhegamAMthI yugadharI eTale javArane eka "hAela" (eka haLathI eka divasamAM kheDI zakAya teTalI jamInamAM pedA thaele) arpaNa karyo. tathA eja kalyANika arthe talArAnI AvakamAMthI rASTrakUTo-pAta ane kehuNa tathA temanA bhatrijA e uttamasiMha, sUkaMga, kalhaNa, AhaDa, Asala, aNatiga vigeree eka dramma Ape. tevI ja rIte citra sudi 13 nA divase kalyANaka ujavavA mATe, rathakAra-dhanapAla, sUrapAla, jepAla, sigaDA, amiyapAla, jIsavaDa, delhaNa vigere je badhA saMDerakanAja rahivAsI hatA teoe yugadharIne eka "hAela bheTa karyo. nADelanA tAmrapatromAM varNavelI kelpaNanA pitA AhaNanI strI AnnaladevI te A lekhamAMnI kelDaNadevanI mAtA ja hevI joIe. A chellA lekhamAM tene rASTroDavaMzanA sahulanI kanyA tarIke oLa khAvI che. rASTraDa e rASTraTija che. ane pAta vigere je upara jaNAvyA che te rASTraphiTa tenA pitAnAM sagAM haze ema jaNAya che. 650
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAMDerAvane lekha. . 50 ] (241) Alokane (350 ) A lekha ane nIcenuM varNana paNa ukta pustakamAMthIja udbhUta che. varNana A pramANe- uparanA lekhanI mAphaka A lekha paNa sAMDerAvamAMthI maLI Avyo che ane te ja mahAvIranA devAlayanA sabhA maMDapamAMnA eka stabha upara katarela che. te 10 paMktimAM lakhAele hoI paheLAImAM 1' 3" ane laMbAImAM 8 " che. prathamanI 4 paMktio sArI sthitimAM che ane sArI rIte vAMcI zakAya tema che. paraMtu bAkIne bhAga eTalo badhe jIrNa thaI gaye che, ke jethI khAtrIpUrvaka samajI zakAya tema nathI. tenI lIpi nAgarI che ane bhASA saMskRta gadya che. ? pachIne vyaMjana bevaDAele che, te dhyAna kheMcavA lAyaka che. dvArA ' (paM. 8) tathA "sArA" (paM. 9) A be zabdo vicAravA jevA che. AbunA lekhamAMnA naM. 2 mAM A ("sA 1") zabda Avela che ane tyAM prolyuDarse tene artha "kALajI-saMbhALa" e karela che. prathamanI paMktimAM judI ja bAbata Ave che. lakheluM che ke-pitAnI mAtAnA smaraNArthe yathAnA putra rAhyA ane pAllAe A bheTa arpaNa karI che. (lekhamAM taMma ghaH A ullekha che tene bhAvAthe " staMbha (thAMbhalo) banAvI Ape" ema thAya che. bIjI kaI bheTane ullekha nathI-saMgrAhaka, bIjI paMktimAM miti che -"saMvata 1236 kAtika vadi 2 budhavAra." nADalanA mahArAjAdhirAja zrI kehaNadevanA vakhatamAM A lekha thaelo che. AgaLa upara ema jaNAvyuM che ke-thathAne putra rAlphAka ane tene bhAI pAllA tathA pAlhAnA putra seDhA, subhakara, rAmadeva Adie maLIne pitAnuM prasiddha ghara, rANu jAlDaNadevInI jAgIra ("bhukti") mAM AvelA sAMDeraka (sAMDerAva) mAMnA deva zrI pArzvanAthane arpaNa karyuM che. rAllAnA gharamAM rahetA manuSyae A devane varSe varSe drAelA caDhAvavA. 651
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAcIna jainalekhasaMgraha. (242 ) [ jAlora killAnA lekho na. 350. 8-10 paMkitaono saMbaMdha prathamanI paMkitao sAthe hoya ema lAge che, ane temAM kahevAmAM AvyuM che ke-mAtA dhAramatInA puNyArthe saMvat 1266 nA jayeSTha sudi 13ne zanivAre A staMbhane samarAvavAmAM AvyuM hatuM dhAramatIne ahiM mAtA tarIke lakhI che tethI samajAya che ke te rAjhA ane pAllAnI jananI haze.