Book Title: Matruka Sholakmala
Author(s): Vinaysagar
Publisher: ZZ_Anusandhan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/229406/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ December - 2003 101 zrIvallabhopAdhyAya praNItA mAtRkA-zlokamAlA -saM. ma. vinayasAgara svara evaM vyaMjanoM para AdhArita akSara hI akSaramaya jagata hai / sArI sRSTi hI akSaramaya hai / yahI akSara mAtRkA, akSaramAlA, varNamAlA aura bhASA meM bArahakhar3I ityAdi zabdoM se abhihita hai / svara 16 mAne gaye hai - a, A, i, I, u, R, R, lu, lu, e, ai, o, au, aM, aH aura vyaMjana 33 mAne gaye hai :- k, kha, ga, gha, G, c, ch, j, jh, J, Ta, Tha, D, Dh, Na, t, th, da, dh, n, pa, pha, b, bh, m, ya, ra, la, v, z, e, s, h / tathA saMyuktAkSara aneka hote hue bhI tIna hI grahaNa kiye jAte hai:-kS, j, jU / ye hI akSara saMyukta hokara bIjAkSara mantra bhI kahalAte hai / vartamAna samaya meM hindI bhASA lipi meM TaMkaNa evaM mudraNa Adi kI suvidhA kI dRSTi se R, lu, la, ina tInoM vargoM kA prayoga dRSTigocara nahIM hotA hai / mAtRkA se sambandhita saMskRta bhASA meM racita jaina lekhakoM kI kucha hI kRtiyA~ prApta hotI haiM, jinameM AcArya siddhasenaracita siddhamAtRkA sarvottama kRti hai| zrI zrIvallabhopAdhyAya praNIta mAtRkA- zloka-mAlA bhI isI paramparA kI racanA hai| kavi paricaya - kharataragacchIya prathama zrI jinarAjasUri ke ziSya prasiddha vidvAn jayasAgaropAdhyAya kI paramparA meM zrIvallabhopAdhyAya hue haiM / jayasAgaropAdhyAya kI ziSyasantati meM upAdhyAya ratnacandra > upAdhyAya bhaktilAbha > upAdhyAya cAritrasAra > upAdhyAya bhAnumeru > upAdhyAya jJAnavimala ke ziSya zrIvallabha the / zrIvallabha ke TIkA-granthoM ko dekhate hue aisA pratIta hotA hai ye rAjasthAna pradeza ke nivAsI the / zrIvallabha kI 'vallabhanandI' ko dekhate hue 1630 evaM 1640 ke madhya meM zrI jinacandrasUri ne inako dIkSita kiyA hogA / inakI prathama kRti ziloJchanAmamAlA TIkA samvat 1654 kI hai / vi.saM. 1655 meM racita okezopakezapadadvayadazArthI Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lh 102 anusaMdhAna-26 meM inake nAma ke sAtha 'gaNi' pada kA prayoga milatA hai aura 1661 meM racita kRtiyoM meM vAcanAcArya pada kA ullekha bhI milatA hai / saMghapati zivAsomajI dvArA zatrujaya tIrtha meM nirmApita caumukhajI kI TraeNka (samvat 1675) kI pratiSThA meM zrIvallabha sammilita the / vijayadevamAhAtmya kI racanA samvat 1687 ke Asa-pAsa huI thI / ataH inakA sAhitya-sRjana kAla 1654 se 1687 taka mAnA jA sakatA hai / inakI racanAoM ko dekhate hue yaha spaSTa hai ki zrIvallabha mahAkavi the, udbhaTa vaiyAkaraNI the, praur3ha sAhityakAra the aura anekArthAdi-kozoM ke adhikRta vidvAna the / inake dvArA nirmita sAhitya isa prakAra hai :maulika grantha : 1. vijayadevamAhAtmya-mahAkAvya', racanA-samaya anumAnataH 1687 arajinastava (sahasradalakamalagarbhitacitrakAvya) svopajJaTIkA-sahita, racanA-samaya 1655 se 1670 kA madhya 3. vidvatprabodha svopajJa TIkA sahita- racanA-samaya saMbhavata. 1655 aura 1660 ke madhya, racanAsthAna balabhadrapura (bAlotarA) saMghapati rUpajI-vaMza-prazasti-kAvya ra0 saM0 1675 ke bAda 5. mAtRkAzlokamAlA, ra0 saM0 1655, bIkAnera 6. caturdazasvarasthApanavAdasthala 7. okezopakezapadadvayadazArthI', ra0 saM0 1655 vikramanagara (bIkAnera) 8. kharatara pada navArthI' TIkA grantha : 1. ziloJchanAmamAlA-TIkA', ra0 saM0 1654, nAgapura (nAgora) 2. zeSasaMgrahanAmamAlA dIpikA, ra0 saM0 1654, bIkAnera 3. abhidhAnacintAmaNinAmamAlA - 'sAroddhAra' - TIkA, ra0 saM0 1667, jodhapura OM Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ December - 2003 nighaNTuzeSanAmamAlA TIkA', 20 saM0 1667 ke pUrva 5. siddhahemazabdAnuzAsana TIkA 6. haimaliGgAnuzAsana - durgapadaprabodhavRtti, ra0saM0 1661, jodhapura 7. sArasvataprayoganirNaya ( 1674 se 1690) 8. 'kezAH ' padavyAkhyA " 9. vidagdhamukhamaNDana TIkA 10. ajitanAtha stuti TIkAra, 20 saM0 1669, jodhapura 11. zAntinAthaviSamArthastuti TIkA " 12. 'khacarAnana pazya sakhe khacara' padyasya arthatrikam4 13. 'yAmAtA' padyasya ardhapaJcakam" bhASA kI laghu kRti : 1. caturdazaguNasthAna- svAdhyAya 2. sthUlabhadra ikatrIsA 6 gaccha-saMgharSa - yuga meM bhI svayaM kharataragaccha ke hote hue tapAgaccha ke prasiddha AcArya vijayadevasUri ke guNa-gaurava ko sammAna ke sAtha aMkita karate hue vijayadevamAhAtmya kI racanA karanA kavi kI udAra dRSTi kA paricAyaka hai / arajinastava ko dekhane se spaSTa hai ki kavi citrakAvyoM ke adbhuta marmajJa the / isa kRti meM kavi ne kamala ke madhya meM 1000 rakAra kA prayoga karate hue apanA viziSTa citrakAvyakauzala dikhAyA hai / prastuta kRti kA sArAMza : 103 yaha kRti do paricchedoM meM vibhakta hai / prathama pariccheda meM 24 tIrthaMkaro kA varNana kiyA gayA hai aura dvitIya pariccheda meM trideva Adi devatAoM tathA padArthoM kA varNana kiyA gayA hai| aMta meM chaH padyoM meM racanAprazasti dete hue isakI racanA kA samaya diyA hai / prathama pariccheda ke prathama zloka meM bhagavAna zAntinAtha ko praNAma Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 anusaMdhAna-26 kara vidvAnoM ke buddhi rUpI kamala ko vikasita karane vAle sUrya ke samAna aura kAvya-kalA meM zIghra hI siddhi prApta karane ke lie mAtRkA-zlokamAlA racanA kI pratijJA kI hai| dUsare padya meM kahA gayA hai ki prathama pariccheda meM 24 tIrthaMkaro kA varNana karUMgA aura dUsare pariccheda meM bhinnabhinna padArthoM kA varNana karUgA / tIsare padya meM akAra meM arhata jinezvara kA varNana kara padya 4 se 27 taka AkAra se lekara jha vyaMjana taka bhagavAn AdinAtha se prArambha kara bhagavAn mahAvIra paryanta 24 jinezvaroM kA varNana kiyA gayA hai| dUsare pariccheda meM a se prArambha kara ha lla aura kSa vyaMjanAkSara kA prayoga karate hue 26 padyoM meM viSNu, ziva, brahmA, kArtikeya, gaNeza, sUrya, candra, digpAla, indra, zeSa-zAyI viSNu, munipati, rAma, lakSmaNa, samudra, jinezvara evaM tIrthaMkara Adi ko lakSya banA kara racanA kI gaI hai / isa kRti kA yaha vaiziSTya hai ki pratyeka padya ke cAroM caraNoM meM prathamAkSara meM usI svara athavA vyaMjana kA prayoga alaMkArika bhASA meM kiyA gayA hai| kavi ne vyaMjanAkSaroM meM tra aura jJa kA prayoga nahIM kiyA hai| isake sthAna para lla aura kSa kA prayoga kiyA hai| yaha La DiMgala kA yA marAThI kA hai athavA anya kisI kA vAcaka hai, nirNaya apekSita hai / chandaHkauzala : isa laghu kRti meM vividha chandoM kA prayoga karane se yaha spaSTa hai ki kavi kA chandaHzAstra para bhI pUrNa adhikAra thA / isa kRti meM nimna chandoM kA prayoga huA hai : prathama pariccheda : zArdUlavikrIDita 1, anuSTup 2, upendravajrA 3, 4, 7, 9, indravajrA 4, 6, 8, 10, 12, 13, 14, 15, 16, 24, 25, 27, mAlinI 11, 21, dodhaka 17, 18, 23, sundarI (hariNaplutA) 19, 20, 26, svAgatA 22 / dvitIya pariccheda : upendravajrA 1, 3, 6, 17, 23, indravajrA 2, Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ December - 2003 105 5, 8, 9, 18, 23, 25, 26 sundarI (hariNaplutA) 7, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 20, 24, mAlinI, 19, 21, vasantatilakA-indravajrA 4 (yahA~ kavi ne prathama caraNa vasantatilakA kA diyA hai, aura zeSa tInoM caraNa indravajrA meM diye hai|) racanAprazasti - AryAchanda 1, 2, 4, 5 anuSTup 3, 6 hasta likhita prati : zrI lAlabhAI dalapatabhAI, bhAratIya saMskRta vidyA mandira, ahamadAbAda munizrI puNyavijayajI ke saMgraha meM granthAMka 2888 para surakSita hai / prati TippaNasahita zuddhatama hai / lekhanakAla nahIM diyA hai, kintu lipi aura kAgaja ko dekhate hue 17vIM zatAbdI meM racanA-kAla ke Asa-pAsa hI likhI gaI hai| TippaNiyA~ - 1. muni jinavijayajI dvArA sampAdita hokara 'jaina sAhitya saMzodhaka samiti' ahamadAbAda dvArA san 1928 meM prakAzita 2. mere dvArA sampAdita hokara vistRta bhUmikA ke sAtha sumatI sadana koTA se san 1953 meM prakAzita 3. mahAvIra stotra saMgraha pustaka meM jinadattasUri jJAna bhaNDAra sUrata se prakAzita mere dvArA sampAdita hokara rAjasthAna rAjya vidyA pratiSThAna san 1953 prakAzita mere dvArA sampAdita hokara lAlabhAI dalapatabhAI bhAratIya vidyA saMskRti mandira, ahamadAbAda se san 1974 meM prakAzita 9. lAlabhAI dalapatabhAI bhAratIya vidyA saMskRti vidyAmandira, ahamadAbAda se san 1974 meM prakAzita 10. amIsoma jaina granthamAlA, bambaI dvArA san 1940 meM prakAzita 5, 6, 7, 11, 12, 13, 14, 15, 16. presa kaoNpI mere saMgraha meM / Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAcaka zrI zrIvallabhagaNipraNItA zrI mAtRkA - zlokamAlA / caturviMzatijinavarNano nAma prathamaH paricchedaH tadyathA || zrIzAnti praNipatya nityamanaghaM saMnamrakamrAmarAdhIzAbhyacitapUjanIyacaraNAmbhojaM janAnandanam / [o // namaH // e~ namaH // vidvabuddhisarojasUryasadRzIM zrIzlokamAlAmahaM, vakSye kAvyakalAzusiddhaya imAM zrImAtRkAyAH zubham ||1|| caturviMzatisArvANAM prathame hyatrA'sti varNanA / bhinnabhinnapadArthAnAM paricchede dvitIyake // 2 // anekadevAsurapUjanIyA, aharnizaM zantu sukhAni sArvA: / agaNyapuNyAmbudhayaH zaraNyA, aniSTaduSkarmaharA varethAH (NyAH) // 3 // AtaGkadoSakSayakAri dharma, AdIzvaro yacchatu maGgalAni / AzcaryakArI bhavinAM jineza, AbhAsitA yena mahodaya zrIH ||4|| ilAtalakhyAtayazA varaujA, itAmayaH zrIajitA sArva: / ito bhavAt pAtu jagatpratIta, ibhAGkazAlI guNaratnamAlI // 5 // ISTe trilokyAM kila tIrtharAja, Izo munInAM sa hi zambhavAkhyaH / IrSyAlutAmuktavizuddhacetA, IDyassatAM vairigaNasya jetA ||6|| udAratAraJjitasAdhucetA, upAsyatAM bhavyajanA jinezaH / upAsanA yasya dadAti padmAM, upAsakAnAmabhinandanAhvaH ? ||7|| Urjena buddherviditapratiSTha - Urjasvi dhImatprativAdi goSTyAm / UrdhvaM gataM yadyaza edhate vai, UrvAn kriyAcchaM sumatijinassaH // 8 // Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ December - 2003 107 RddhipradAtA satataM trilokyA, RdhyanmahAsaMyamaramyalakSmyA / Rjasva' puNyAni vizAM varazrI: RzyeGga padmaprabhatIrthanAtha // 9|| RkAramantreNa sujapta eSa, RdAyaka: syAnitarAM janAnAm / *RbhUtkarairavikatapAdapA, RtAmRtazrIzca supArzvasArvaH // 10 // 'tRtakanatajanAnAM maGgalAni pradeyA / laphiDakapaTahArI' sArvacandraprabha tvam / latanayayatirAjyA gItavikhyAtakIti lRriva vizadatejA: kevalajJAnabhAsvAn // 11 // labhivandrabhUmIndrakRtopacarya, lakAramantropamanAmadheyaH / lalokacakrasya dadAtu buddhI-luMjAtasevya:12 suvidhiH svayambhUH // 12 // edhitvagambhIra3 udAracetA, enAMsi nAzaM nayatAnmunInAm / eSo'bjasaumyAnanazItaleza, ekAgrasaddhyAnamanA jinezaH // 13 // aizvaryavRddhyai bhavatAddhatAM hA, airAvatAGgopamavarNyavarNaH / aindrIM zriyaM yo'nucakAra sadya, aizyazriyaikAdazatIrthapaH saH // 14 // oghaM maghAnAM vidadhAtu devA ojoyutA yasya yazaH stuvanti / okaH kalAnAM ca lasadguNAlyA, orjApradaH14 zrIjinavAsupUjyaH // 15 // 1. stotavyajJAnetyarthaH / 2. pAkIkuru / 3. dhanadAyakaH / 4. surasadhaiH / 5. prAptamuktizrIH / 6. satyakathanalulokAnAm / 7. Rk gatau, igrati mithyAtvaM prApnuvanti ye te Rphir3AH, kutIthina ityarthaH / bAhalakAt phiDak pratyayaH / tataH RphiDAdInAM izca ityenana RkArasvarasya latve lRphiDAsteSAM kapaTaM haratItyevaMzIla: lRphiDakapaTahArI / 8. laH saptarSINAM mAtA tasyAstanayAH putrA latayAste te yatinazca latanayayatinaH saptarSaya ityarthaH, teSAM rAjI zreNistayA / 9. agniH / 10. surendrabhUpatikRtasevaH / 11. mUrkhajanavRndasya / 12. nAgakumArasevyaH / 13. samudragambhIraH / 14. A samantAt UjjA jIvanaM pradadAti yaH sa tathA / Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 anusaMdhAna - 26 audAryagAmbhIryaguNairgariSThaH, aunnatyayukto vimalaH sa sArvaH / auddhatyahRd rAtu sukhaM trilokyA aucityamarcA dharatIha yasya // 16 // aMtakanAzaka caJcaracetA, aMcati" nA tava yazcaraNau vai / aMkata Azu sukhAni gatAgA, aMyuga'nanta jagaddhitakArin // 17 // aH sama" kAmahatau vihatainA aH sthitamAnasa 19 nAzaya duHkham / astai kuvAdimatapratimaujA astulabhAyutasa tIrthapadharmaH // 18 // kanakakAntisamAnazarIraruk, kaluSameSa nirasyatu mAmakam / karaNavAraNavAraNasaddhariH ra: kalaguNaH kila zAntijinezvaraH // 19 // khanatu pApakhaniM karuNAnidhiH, khalakalAmbujanAzanacandramAH kharatarA atha kunthujinezvaraH khacaranirjjarakinnarasaMstutaH ||20|| gaganamaNirivedaM jJAnamAviSkaroti, gaNadharavararAjo vastujAtaM hi yasya / gaja iva taruvRndaM nAzayaino madIyaM, gatijitakarirAjo' rA''psa sa tvaM prasadya // 21 // ghoracoraripubhItivinAzI, ghaTTitAmRtarasa: zubhadAyI / ghaTTayAzvanizamiSTasamRddhi, gharSitA'kuzala mallijina tvam // 22 // GAkSaravakrakukarmavinAzin, GAcayamAzu vidhehi vidhAtaH / GAgataH suvratatIrthapa nityaM GAmadarogasukhe tarahArin 24 // 23 // 15. pUjayati / 17. paramabrahmasahita / 16. prApnoti / 18. zivatulyaH / 19. Asi Azcarye sthitaM mAnasaM yasya sa tathA tatsambodhane aH sthitamAnasa / 20. kSipta / 21. asaH sUryasya tulA yasyAH sA astulA sA cAsau bhA ca astulabhA, tayA yuto yaH sa tathA tatsambodhane astulabhAyuta / 22. GAcayaM lakSmInicayam / 23. siddhigata / 24. nindAmadarogaduHkhanAzaka Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ December 2003 - carkartu bhartA varamuktilakSmyA zcaJcacchubhaM bhaktajanasya nityam / candadguNo yo naminAthasArvazcandropamakSAntirasAmbudhissaH ||24|| chitracchalo nemijinezvarassaH, chindyAttamAM karmamalAni sadyaH / chekAlalokAH stavanaM yadIyaM, chindanta eno racayanti diSTyA // 25 // jayatu pArzvajinassa vidhIyate, janatayA natayA ca yadarccanam | jaladakAntisamAnazarIrarug, jagati dIptayazA jayavAnaho ! ||26|| jhaSadhvajasthAmamahI pravajro, jharAM nayatvA''zva'zubhAni me'dya / jhaTyantara enAMsi ca yatprasattyA, jhagitya "tho vIrajinezvarassaH ||27|| iti zrImAtRkA zlokamAlAyAM caturviMzatijinavarNano nAma prathamaH paricchedaH // 1 // 25. candaMta AhlAdayanto dIpyamAnA guNA yasya sa tathA / 26. hAnim / 27. jhaTyante vinazyante / 28. zIghram / 109 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 atha bhinnabhinnapadArthavarNano nAma dvitIyaH paricchedaH prArabhyate amApradaH pAtu bhavAjjanAnAM, jamantrajaso hitakArakazca / 'uttara zrIzca narAyaNassa, atulyabhAla: kamalAbhanetraH ' ThatvaM vidhAtA mama sevakasya, ThagyA'ttamAmakSaramantrakarttA / ThetyakSaraM yo valayeti nAmnA, ThAdeSu mantreSu samAcacakSe ||3|| cchandodvaividhyamiti / // 1 // TaGkopamo vyAjadRSadvinAze, TojjhitaH 5 zarmmayuto mahezaH / TaGgAyudheA''ha tadAnava tvaM, TakyA janAnAM duritAni zIghram // 2 // DhakkAdivAdyAni ca yatpurastAt, Dhaukanta RddhA manujAH smarantaH / buDhI sudevI pradadAtu buddhIDhakyA" nitAntaM budhalokacakraH // 5 // * padye'smin prathamacaraNe vasAntatilakAyA avaziSTe pAdatraye cendravajrAyA niyamAnusAreNa DiNDIrapiNDasamapANDurazIlasevI, * DInA'malA'nalpasukalpakalpaH " / DimbaM 12 surANAM zikhivAhano'sau DimbhyA "ttarAmA''hatadAnavoghaH ||4|| 1. jJAnalakSmIpradaH / 3. JaH candrArddhamaNDalaM tattulyaM bhAlaM lalATaM 4. pASANadArakasamAnaH / 5. koparahitaH / 8. Thasya bhAvaH utvaM, saThatvamityarthaH / 11. prAptanirmalapracura suvedAGganayaH / 13. kArttikeyaH / 14. hanyAt / anusaMdhAna- 26 yasya sa tathA / 2. jo gUDharUpaH / 6. khaGgAyudhena / 7. hanyAt / 10. vijayeSu / 9. hanyAt / 12. bhayaM DamaraM vA / 15. sevyA / Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ December - 2003 111 NakAramantrAkSarajaptanAmA, NamAnavavrAjasabhAjitAMghriH17 / NamA pradadyAt sakalAM gaNezo, NadAyaka:19 zAntividhAyakazca // 6 // tatasudIdhitirA''zu tamastati, taraNireSa vinAzayatu prge| taruNasatkiraNairaruNairaraM, tamasanAzakara:20 kRtapadmamut1 // 7 thaM2 dehi sadyo lasadutpalAnAM, thaTTai:23 kalAnAM kalito dinezAt / the codayasyoditata:24 sukAnte, thorohiNInAyaka candramastvam // 8 // dikpAlamukhyo dayito janAnAM, dakSakSamAnAthamana:pramodI / diSTiM5 viziSTAM hi subhikSakArI, dadyAttamAM somasudaivato'sau // 9 // dhanapatiH suranAyakasevako, dhavalarUpyamahIdhrakRtAzrayaH / dhanada eva samRddhividhAyako, dharatu zarmA ca yacchatu suzriyam // 10 // 16. yogya / 17. sevit / 18. spaSTalakSmIm / 19. jJAnadAtA / 20. andhakAranAzakaraH / 21. harSaH / 22. bhItraNam / ? 23. saGghaH / 24. kimbhUtAddhi thecodayasya udayasya the parvate-udayAcale ityarthaH uditataH uditA ityarthaH / 25. Anandam / Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 anusaMdhAna-26 nalinamohanazobhanalocano, naravarArcitapazcimadikpatiH / nayatu bhadrazatAnyamitAgnya'sau, nayamayorNavamandiraRddhidaH // 11 // paramapuNyapavitravicitraruka, paTuguNaH pravaNaH karuNAvidhau / pavipatistridazAnanizaM natAn, pardaimasau pradadAtu purandaraH // 12 // phaTapadiSThavarAGgavarAGgaruka, phaNipatirdharaNI dharatAttarAm / phaNitakilviSakilbiSakalmaSa:27, phalitapezalakomalalocana:28 // 13 // bahulapuSkalamaGgalamaNDalI, balavatAM balatAM29 paramezvaraH / bata satAM yatinAM namatAM sadA, bahukalAkalitaH kuzalAzayaH // 14 // bhagavato'bhyupapattivazA"cchubhaM, bhavatu puNyavataH paramAtmanaH / bhavata2 edhita vizvalasadyazo, bhayabharojjhita bhUmipate prabho // 15 / / munipatirnayavAnayatAdasau, matazubhAni2 zubhAni janasya vai / manujapUjitasaccaraNAmbujo, mathitamanmathadussahadarparuk // 16 // 26. trANam / 27. nAzitarogA'parAdhapAtakaH / 28. phalitAni vistIrNAni akSINi dvisahasratvAt, pezalAni manoharANi komalAni mRdUni locanAni yasya sa tathA / 29. dattAm / 30. harSeNa ! 31. prasAdAt / 32. tava / 33. sammatabhadrANi / 34. bhavyAni / Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ December - 2003 rAmo nRpendraH praNatAGgabhAjAM, ramyAM ramAM rAtu manaH prasannaH / rAjavrajaissevita edhitadardhI, ratnAkaraH sadguNaratnarAjyAH ||18|| yamo hi dikpAlavaro vibhAti, yathArhadaNDaM pradadAna eSaH / yathA patiH pUrvadizaH surendro, yazoyugIzazca tathA hyapAcyAH // 17 // vanamidaM pratibhAti mahattaraM, varaphalAliyutaistarubhiH zubham / vijitanandananandanasatprabhaM, vividhapakSimadhuvratasevitam ||20|| 35. kalyANasahitaiH / 36. kAmukastrI / lulitamilitapRthvIpAla bhAlAbhisevyo, lalitacaturarAjyA raJjitaH spaSTavAgbhiH / lasitasitaguNaudho lakSmaNAkhyaH kumAro, layanayacayayuktastuSTipuSTyai samastu ||19|| SaNDhatvavallIparazuH sudharmaH, SaDvargasaMsargaviyukta eSaH / SaNDAlikA"saGgamadoSavAdI, SiDgetarai rAjati pumbhiraryaH // 22 // zamayatu janatAyAH pAtakAnAM pratAnaM, zamarasaRtiyuktairyogibhiH sevanIyaH / zamanazamanakAmottuGgamAtaGgasiMhaH, zizirakiraNacaJcacchuklimA naSTaSTaH // 21 // 113 samudra eSa pratibhAti nityaM, saritsphurannIrasusaGgamADhyaH / Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 anusaMdhAna-26 sadA nizAnAthasuvRddhavelaH satAM janAnAM stavanIya iSTaH // 23 // hatakutIrthimataM bhagavanmataM, haratu durgatipAtakapAtakam / hariharAdisurairajitaprabhaM, hasitacandrasucandraguNairyutam // 24 // llakhyAta kIrtirgurureSa jIyAlabdhapratiSThaH prativAdigoSThyAm / lAnAtha zauklyopama yatprasAdA laSTapratijJo bhavatIha mUrkhaH // 25 // kSemaGkaraistIrthakarairya uktaH, kSAmaH kutIrthyAluditaiH kalaGkaH / kSipyAttamAmAgama eSa pApaM, kSetraM guNAnAmatha cinmayassaH // 26 // iti zrImAtRkAzlokamAlAyAM bhinnabhinnapadArthavarNano nAma dvitIyaH pricchedH| [ prazastiH ] zrImadvikramanagare pravare dravyADhyasabhyajanavRndaiH / iSuzaraSoDazasaMkhye (1655) varSe mAse ca caitrAkhye // 1 // yeSAM prathate pRthavyAM kIrtiH karpUrapUrasaMkAzA / pAThakamukhyA nanyurjJAnavimalapAThakAdhIzAH // 2 // ziSyeNa nirmame yeSAM mAtRkAzlokamAlikA / vAcakazrIvallabhAvenA''tmIyajJAnasya vRddhaye // 3 // 37. loka / 38. llA gaurI tasyA nAtho lAnAtho mahAdeva ityarthaH / Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ December - 2003 115 yaM varNaM yazca budhaH kathayatyAdau vidhAya taM vidvAn / kuryAt sadyaH padyaM caturyu pAdeSu nizzaGkaH ||4|| yasyaiSA yAti mukhe sukhena labhatAM sa satvaraM sabhyaH / vidvajjaneSu vidvAn saubhAgyaughaM kavitvaJca ||5|| yasmina kAvye'sti yannAma vyatyayAttasya satvaram / yathoktavarNyasya sadvyAkhyA tadA jJAyeta bho budhAH // 6|| iti zrImAtRkAzlokamAlAprazastiH samAptA // tatsamAptau samAptA ceyaM zrImAtRkAzlokamAlA // zrIrastu lekhitaM trailokyasyantAhvena // C/o. prAkRta bhAratI 12-A. mena mAlavIyanagara, jayapura-302017