Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ THE FREE INDOLOGICAL COLLECTION WWW.SANSKRITDOCUMENTS.ORG/TFIC FAIR USE DECLARATION This book is sourced from another online repository and provided to you at this site under the TFIC collection. It is provided under commonly held Fair Use guidelines for individual educational or research use. We believe that the book is in the public domain and public dissemination was the intent of the original repository. We applaud and support their work wholeheartedly and only provide this version of this book at this site to make it available to even more readers. We believe that cataloging plays a big part in finding valuable books and try to facilitate that, through our TFIC group efforts. In some cases, the original sources are no longer online or are very hard to access, or marked up in or provided in Indian languages, rather than the more widely used English language. TFIC tries to address these needs too. Our intent is to aid all these repositories and digitization projects and is in no way to undercut them. For more information about our mission and our fair use guidelines, please visit our website. Note that we provide this book and others because, to the best of our knowledge, they are in the public domain, in our jurisdiction. However, before downloading and using it, you must verify that it is legal for you, in your jurisdiction, to access and use this copy of the book. Please do not download this book in error. We may not be held responsible for any copyright or other legal violations. Placing this notice in the front of every book, serves to both alert you, and to relieve us of any responsibility. If you are the intellectual property owner of this or any other book in our collection, please email us, if you have any objections to how we present or provide this book here, or to our providing this book at all. We shall work with you immediately. -The TFIC Team.
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jinendrAya namaH nyAmata siMha racita jaina graMtha mAlA-aMka 4 jaina bhajana taraMganI 1-stuti-prArthanA zrImahAbIra bhagavAna kI stuti / cAla-mere maulA cunAlo madIne mujhe| tUne rAhe sidAkata dikhAyA hameM // hai yaha duniyA anAdi batAyA hameM // Teka // ho rahA hai bejubAnoM para jalama yahAM rAta dina / be khatA gardana pe khaMjara cala rahe haiM rAta dina // aise pApoM se svAmI bacAyA hameM // 1 // thA galata karatAkA hAUkI taraha dilameM khayAla / Apame yuktIse kara khaMDana diyA dilase nikAla / saccI bAtoM kA hAmI banAyA hameM // 2 // jhUTa corI aura dilAjArI jinAkArI dagA / / (1)
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhajana trNgnii| krodha jUvA mAna lAlaca mAMsa madrA bezvA // aisI bAtoM kA tyAga batAyA hameM / / 3 / / AtmA paramAtmA meM karma hI kA bheda hai / / / kATa de gara karma to kucha kheda hai nA bheda hai| banakara Izvara Apa dikhAyA hameM // 4 // saccidAnaMda rUpa hUM usara koI mujhameM nhiiN| nyAyamata phira kaunasA vasphe khudA mujhameM nahIM / tUne jalyA hakIkata dikhAyA hameM // 5 // zrIbhagavAna mahAvIra svAmI kI stuti / (cAla nATaka) yUe hara gulameM paravaradigAra hai| terI mahimA yaha sabase mahAna hai-haa| jare jarre kA bhI tujhako jJAna hai--hAM // Teka / / . le hitaMkarakA avatAra AyA yahAM / .. tUne dekhA ki hai dukhameM sArA jhaaN| dukhI hara eka insAM haivAna hai-hAM // 1 // . tune muktI kA mAraga dikhAyA hmeN| .. . . ___sukha zAntI kA rastA batAyA hameM / saccA tujhameM dayA kA nizAna hai-hAM // 2 // dUra hiMsA kA vyavahAra tUne kiyA // .... ' dayAmaya dharma paracAra tUne kiyaa|
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhajana taraMgatI / terA mamanUM jamIna AsamAna hai -hAM // 3 // nyAyamata dhyAna Izvara lagAyA karo || prema bhaktI se guNa usake gAyA karo || vaha bilAzaka guNoM kA nidhAna hai - hAM // 4 // --- -:0: 3 zrIbhagavAna mahAvIra svAmI kI stuti / cAla - mere maulA bulAnI madIne mujhe / svAmI saccA hiteSI banAdo hameM / karanA para upakAra sikhAdo hameM // Teka // tU hitakara sarva darzI duSkaramakA vekhaMkana | saba carAcara para dayA kA hai tuhI sAeM figana || sAtoM tatvoM kA roja batAdo hameM // 1 // ghaTA ajJAna kI cAroM tarapha chAI huI / phUTa kI garmI se kaliyAM prema murjhAI huI / pyAlA prema dayAkA pilAdo hameM // 2 // nAva khudagarjI ke tUphAM meM hai cakarAne lagI / hA matI mallAha kI bhI aba to voharAne lagI || vanakara Apa khivayyA laMghA do hameM // 3 // 1 jar3a se ukhAr3ane vAlA // 2 sAyA karane vAlA || 3 mada /
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhajana trNgnii| bIratA dilameM ho dukhiyoM kI madada ke vAste / ho dayAkA bhAva bhUkoMkI madada ke vAste / arjuna aura karaNa sA banAdo hameM // 4 // hai mohabbata sabameM saba napharata hikArata chor3a deN| nyAyamata paracAra vidyA ho jahAlata chor3a deN| svAmI yaha gurumaMtra sikhAdo hameM / / 5 / / -:0: cAla---kauna kahatA hai ki maiM tere kharIdArI meM hai| aya dayAmaya vizva meM maMgala karana tUhI to thaa| saba carAcara kA hitu aura dukha haraNa tUhI to thaa|1 the jo karatA ke galata masaloM ke hAmI hara tarapha / / unakA naya paramANa se dandAzikana tUhI to thA // 2 // yajJa meM calate the khaMjara bejubAnoM para sdaa| sunane vAlA unakA pharyAdI sakhuna tUhI to thA // 3 // khUna ke bahate the dariyA rAta dina isa hinda meM / isa julama kA aura sitama kA bekhakaina tUhI to thA 4 rahama karatA koI unapara kauna thA kisakI majAla / basa dayA kA rahamakA sA~ephigana tUhI to thA / / 5 // rAgase aura dezase nyAmata koI khAlI nhiiN| aya prabhU ika bItarAgI pura amana tU hI to thA 6 // 1 muMha tor3a uttara denA // 2 karuNArUpI vacana // 3 jar3a se ukhAr3anevAlA || 4 sAyA karane vAlA ||5shaantmy /
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhajana taraMMganI / 5 cAla - tauhIda kA DaMkA zrAlama meM bajavA diyA kamalIvAle ne | jina dharmakA DaMkA Alama meM bajavA diyA kevala jJAnI ne| karatA ke masalekA khaMDana kara diyA sAra jinavANIne 1 jaba kuMDanapura meM Ana liyA avatAra bIra sukhadAnI ne | hiMsA kI agnI zAnta karI mahAvIra kI amRtavANIne 2 mithyAta ghaTA pAkhaMDa haTA mAnA hara matake jJAnI ne ! mukha nIcAkara liyA syAdavAda sunakara kurAnI pUrANI naM 3 aMgIkAra kiyA jinamata suna indrabhUta abhimAnI ne | zaraNa bIra lI patrake zrI saba vedoM ke jJAnIne // 4 // sikkA mAna liyA jinamatakA cIna aura jApAnIne / tibbata syAma anAma aura brahmA nepAla hindostAnIne 5 nyAmata kuphara huvA gArata mUha Dhaka liyA kutava asmAnIne / zIsa jhukAyA jaina nyAya Age paTamata zardhAnI ne | :0: 6 jinendra bhagavAna kI stuti | jaya jinendra hitkAra namaste / dukhahArI sukhakAra namaste || jaya zivamaganetAra namaste / karama acala bhetAra namaste 1 pApa tApa haratAra namaste / jaga zAntI karnAra namaste || vizvatatva jJAtAra namaste / lokAloka nihAra namaste 2 1 pIche zrIvidyAnanda svAmI nAma raksA /
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhajana trNgnii| bisiSTa ziSTAcAra namaste / zAnta sarUpAkAra . namaste / / dayA dharama paracAra namaste / vizvahitaMkara sAra namaste 3 jJAna anaMtA dhAra namaste / mahimA aparamapAra namaste / / bhavya bhavodadhi tAra namaste / patita jIva uddhAra namaste 4 aSTa karama saMghAra namaste / zivaramaNI bharatAra namaste / / tirthakara avatAra namaste / tIna bhavana meM sAra namaste 5 moha bimocanahAra namaste / viSaya kaSAya nivAra namaste // pAvana parama abikAra nmste| zivasarUpa zivakAra namaste 6. mahAdAna dAtAra namaste / zarmA mRta sitasAra namaste !! jaya rana traya dhAra namaste / pUraNa brahma avikAra namaste 7 nirAkAra sAkAra namaste / ekAneka AdhAra namaste / / tInaloka zrRMgAra namaste ! bhukti mukti dAtAra namaste 8 satya dharama paracAra namaste / mithyAtimara nivAra namaste // nyAmata bArambAra namaste / kara jina caraNa maMjhAra namaste9 (cAla) soraThiyA pyArI bolojI bharane de jala nIra / Tuka araja hamArI suniyo jI svAmIjI mahAbIra | Teka !! tuma ho prabhU jaga hitakArI / tumaho sabake sukhkaarii| tuma para dukhahArI kATojI karamana kI jaMjIra // 1 // yaha karma mahA anyAI / . haiM bhavabhava meM dukhdaaii|
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina gamana trNgnii| nahIM jagameM koI sahAIjI tuma Ana baMdhAo dhIra / / 2 / / - aba ziva mAraga darzA do| - mohe sIdhe ghATa lgaado| nyAmata kA bharama giTAdojI jo haTe karama kI pIra // 3 // caal-dohaa| ziva kAraNa saba sukha karana, samyaka darzana rUpa / vidhana haraNa maMgala karana, pAvana zuddha sarUpa // 1 // samyaka darzana jJAna yuta, zuddhAtama sukhakAra / jaga bhUpaNa dUSaNa rahita, saba jIvana hitakAra // 2 // nijAnanda rasa lIna nitya, vItarAga bhagavAna / zivamAraga darzAya ke, kiyA jagata kalyANa // 3 // bharama haraNa nirbhaya karana, jaganAyaka jagamAna baMdUM jaga cUDAmaNI, jina pAraza bhagavAna // 4 // cAla-( lAyanI) bItarAga sarvajJa hitaMkara saba jaga jIvana sukhkaarii| jJAna prakAzaka timara vinAzaka tu dukhahArI hitakArI // 1 // tIna bhavana meM ratana amolaka vidyA tumane sikhalAI / caudA vidyAkalA vahattara jo duniyA meM sukhadAI // 2 // syAdavAda aura naya pramANa se midhyA matakA nAza kiyaa|
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhajana trNgnii| tatvoMkA upadeza sunA jagameM satakA parkAza kiyA // 3 // dUra haTAkara Alaza ko purupAstha karanA batalAyA / maitri prema dayA sabahI jIvana para karanA sikhalAyA // 4 // hai yaha jIva svataMtra anAdi jaba khuda ko lakha pAtA hai| karama kATakarake Atama se paramAtama bana jAtA hai // 5 // hai tuhI sata hita upadezI satya sadA terI baannii| nyAmata mahimA dekha ApakI bana gayA samyaka zraddhAnI 6 / / 2-adhyAtama (vahadAniyata ) (cAla) khudAyA kaiso musIvatoM meM yaha tAja vAle par3e hue haiN| khudA ko DhUMDA kahIM kahIM para khudA ko lekina kahIM na paayaa| jo khUba dekhA to yAra Akhira khudA ko hamane yahIM pe pAyA| namasajidoM meM na maMdiroM meM samaMdaroM meM na kaMdaroM meM // . chupA huvA thA hamAre aMdara hamI ne DhUMDA hamI ne pAyA / / 2 // araba meM kahate haiM rUha jisako usIko Atama yaha hiMdavAle // jinendra Izvara hai goDa vaha hI pharaka z2arA bhI kahIM na pAyA3 / / matoM ke dhoke meM Ake yUMhI jagata meM lar3alar3a ke mara rahe haiN| bharamakA paradA haTA ke dekhA to eka nakazA sabhI meM pAyA 4 // hai saccidAnanda rUpa jisakA hai jJAna darzana saMrUpa jiskaa| vahI to tU hai bicAra nyAmata ki jisane DhUMDA usI ne paayaa|
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhajana taraMganI / 11 cAla -satra par3a jAyagA eka dina bulabule nAzAda kA / ApahI apane meM hamane apanI sUrata dekhalI / isa amUrata kI jo sUrata hai vaha sUrata dekhalI // 1 // aba talaka pardA rakhA parde meM thA pardenazIna // aba nahIM pardA rahA parde meM sUrata dekhalI || 2 || kATa ke dAnoM kI mAlA muddatoM pherA karI || chor3a dI jaba apane guNamAlA kI sUrata dekhalI // 3 // nyAyamata haravakta nija Ananda rasameM lIna hUM // kucha nahIM duniyA kI lajjata sabakI sUrata dekhalI // 4 // :0: ---- 3 - upadezI bhajana | :0: 12 cAla-kisake kharAme nAz2ane meM dina hinA diyA / aya vaizajAtI gaurakara kisane tujhe girA diyA || terI kharAbiyoM ne hai nIcA tujhe banA diyA // 1 // ho vadarasUmakA burA jisane hameM tabAha kiyA || buda garjiyoM ne dekhale haiM khAka meM milA diyA // 2 // bace yatIma Apake mAre phireM haiM daravadara / (2) M
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhajana taraMgatI / 10 ghaTatI hai kauma dina va dina hai kla terA ghaTA diyA || 3 || auroM ko dekha kisa taraha Age kadama baDhA rahe / vidyA meM dhana meM dharma meM pIche tujhe haTA diyA // 4 // terI tabAhiyoM kA hI sunate haiM jikra jAvajA - terI hI gaphalatoM ne hai bujadila tujhe banA diyA // 5 // gara unnati cAhe to cala saMsAra kI raphtAra pe nyAmata ne rArz2a kholakara sArA tujhe sunA diyA || 6 || OM vAla--prabhU bhaktI meM prema lagAye sanA // prema bhaktI sabhI ko sikhAte calo / sabakI sevA meM sarako jhukAte calo // Teka // mAne na mAne koI unakI marjI / tuma apanI tarapha se manAte calo || 1 || kurIti meM daulata luTI jA rahI hai / bacA tuma sako to bacAte calo || 2 || julama kA sitama kA burA hai natIjA | dayA meM kadama ko baDhAte calo // 3 // hai bigar3I huI baiza jAtI kI hAlata / jo tumase bane so banAte calo || 4 || Apasa ke jhagar3e gharoM kI lar3AI | 1 kama himmata 2 mAmalA
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhajana nrNgtii| sulaha unakI ho to karAte calo !! 5 // kI madada kucha yatIyoM kI bhAI // jo marate haiM bhUke bacAte calo // 6 // kInA hasaMda khudagarjI kI Adata // jahAM taka bane so ghaTAte clo|| 7 / / sunAkara gharama sabako dharmI bnaao| pApoM se dAmana vacAte calo // 8 // jhUTe khayAloM ko dilale httaao| satya bAtoM ke hAmI banAte calo // 9 // nyAmata ghara ghara vidyA phailA do| jahAlata ko jar3ase miTAte calo / / 10 // hc cAla-kauna karatA hai ki maiM mere gadAga meM / ( nIce likhe 6 bala yathA zakti pratyeka mAtA kA sAmanA karane cAhiye ) unnati cAho to vala vidyA kA hAmila kiijiye| isake Age aura vala nirbala hai satra suna lIjiye 1 // rUpa tapa parivAra dhana bala dharma bala aura mitra bala / rAja bala kAyA kA bala nava bala nizcaya kIjiye / / 2 / / hoke nirvala nyAyamata jaga meM kamI rahanA nhiiN| isaliye koI to vala apane meM paidA kIniye // 3 // . 1 ghara jln|
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhajana trNgnii| (cAla paMjAyI ) ar3a gaI ar3a gaI ho ho jiMdar3I ar3a gaI nAla kRzna ke| phira gaI phira gaI ho ho, pachavA phira gaI dekha jagata meM ||ttekaa| deSa kare bhAI se bhAI-bAta bAta meM kare lar3AI / / jhUTa kapaTa jAne caturAI-~~-phUTa aTariyA car3ha gaI ho| pachavA phira gaI dekha jagata meM | phira gaI0 // 1 // kalayuga khoTA paharA AyA-krodha lobha hRdaya meM chAyA / hiMsA karama sabhI mana bhAyA-nAva bhamariyA par3a gaI ho| pachavA phira gaI dekha jagata meN| phira gaI0 // 2 // vidyA hIna bhae nara nArI-bana gae sAre paapaacaarii| kauna kare bhAI rakhavArI-kheta ko cir3iyAM cuga gaI ho| pachavA phira gaI dekha jagata meM | phira gaI0 // 3 // nyAmata dayA dharama nahIM jAne-gurU bacana celA nahIM maane| nA koI paMDita nA koI syAne-bhAMga kUce meM par3a gaI ho| pachavA phira gaI dekha jagata meM / phira gaI0 // 4 // ( cAla ) sakhI sAvana bahAra cAI jhulAe jisakA jI cAhe / dilA kyoM raMjorAma karatA hai kyoM marane se DaratA hai| vahI hotA hai basa jo kucha karama ijahAra karatA hai // 1 // karama balavAna hai jaga meM nahIM TAre se TalatA hai| yakIna karale bina AI nahIM koI bhI maratA hai / / 2 //
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina masAna taraMgatI aTala hai dekha lIje kAyadA khAnUna karamoM kaa| khatA haragiz2a nahIM dekho kajA kA tIra karatA hai / / 3 / / nyAyamata chor3a de saMzaya karo zAna tatvoM kaa|| ratana triya dharma ko jAno yahI uddhAra karatA hai / / 4 // 17 noTa-yaha bhajana apane putra rAjakumAra ke vAste san 1922 meM banAyA thA aura usane skUla meM sunAyA thaa| (cAla ) pahalU meM yAra hai mujhe usakI khabara nhiiN| DIara klAsa phailo suno mega guphtagU / / . gara ThIka pAsa hone kI hai tumako AyeM // 1 // mata kara kharAba khela meM tiphalIkI Aya ko / / khonA na bhUla aiza meM aHhade zavAvako / / 2 / / tahasIla ilma karanA yahI apanA kAma hai / / dinako hamAre vAste sonA harAma hai // 3 // sIdhA va sAdA ApakA sArA libAsa ho| zaya koI TIpaTApa kI haragija na pAsa ho // 4 // jabataka vidyArthI ho brahmacarya ko pAlo / / haragiz2a na burI bAta koI muMha se nikAlo // 5 // kIje lihAja mAsTara AlI janAva kA // aura yAda savaka kIjiye apanI kitAba kA // 6 // nyAmata hai imtihAna khar3A sarape jAna lo / himmata se kAma kIjiye muzkila AsAna ho // 7 // rajabAnI ra yicA paTanA 3 colA - -
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 Sta na nai 18 ha ( cAla ) kauna karatA cAhe garamI se barapha ikadama pighalanA chor3a de / cAhe pUrava se kabhI sUraja nikalanA chor3a de // 1 // pAnI saradI chor3a de aura Aga garamI chor3a de || saMga sakhtI chor3a de aura moma naramI chor3a de | 2 | cAhe bulabula bAga meM jAkara cahakanA chor3a de / cAhe bijalI bAdaloM meM A camakanA chor3a de | 3 | pUrva meM zukara sitArA TimaTimAnA chor3a de || cAhe uttara meM ghurU apanA ThikAnA chor3a de // 1 // nyAyamata vaha hai avama jo praNa nibhAnA chor3a de || maiM nahIM choDUM dharama cAhe jamAnA chor3a de | 5 | :0: 4 - jIvanadhara nATaka saMbaMdhI bhajana / :0: noTa- jIvanadhara caritra jaina zAstra ke anusAra dharmavIra jIvanadhara nAka tayyAra kiyA jA rahA hai jo zIghra hI chapakara prakAzita honA yaha bhajana isI nATaka ke sambandha meM haiM | arthAt rAnI vijiyAsundarI ( jIvanadhara kI mAtA ) dha maMtrI ko rAjA satyaghara ko rAjanIti samajhAnA aura kAprAgAra (lakar3a hArA ) ko rAja dene se rokanA // 19 rAnI kA rAjA ko samajhAnA / (bAla) khudAyA kaisI musIbatoM meM yaha tAjavAle par3e hue haiM / prabhU se haradama yahI duA hai ki mujhako pyArI svataMtratA ho / 1 prArthanA |
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhavana naraMganI / 15 balA se bana jAUM vana meM pakSI parantu pyArI svataMtratA ho ||1|| jo jIva jalathala AkAza maMDala vihAra karate svataMtratA se / unahIM ko dhana hai ki jagameM jinako sadA hI pyArI svataMtratAho haiM unako vikAra dhanakI khAtira to khuda parAzana ho rahe haiM / nahIM haiM hama rAja dhanake khavAhAM yahI tamannA svataMtratA ho // 3 // nahIM haiM paravAha agara vidhAtA banAde machalI pataMga kucha bhI // banAde ghara cAhe jA naraka meM magara vahAM bhI svataMtratA ho ||4|| sukhoM ko bhogUM pratantra hokara nahIM hai maMjUra mujhako rAjA // cAhe phirUM vana meM banake jogana magara yaha pyArI svataMtratA ho 5 ho Aja khuda mukhatiyAra rAjA hUM maiM bhI tumarI svataMtra rAnI / diyA jo g2airoM ko rAja tumane to kahiye kaise svataMtratA ho 6 / / 20 maMtrI kA rAjA ko samajhAnA | (cAla) kahA~ le jAUM dina donoM jahAM meM isakI hai| mahA mRrakha kamIne nIca ko guNI jana samajhate ho // g2az2aba karate ho jo durjana ko tuma sajjana samajhate ho // 1 // halAhala ko sudhArasa nIma ko candana samajhate ho / DhAka ke phUla ko gula neu ko sAvana samajhate ho || 2 || kaMsa jAlima ko tuma zrIkRna nArAyaNa samajhate ho ! Aga ko nIra duHzAsana ko tuma arjuna samajhate ho // 3 // cora ko zAha chalI ko saMta rajako dhana samajhate ho /
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhajana nrNgnii| gadhe ko asva aura gIdar3a ko paMcAnana samajhate ho // 4 // duryodhana ko dharamasuta pIta ko kaMcana samajhate ho| UMTa ko phIla dazAnana ko tuma lachamana samajhate ho / // 5 // Aga ko nIra samajhA hai rAta ko dina samajhate ho| kAga ko haMsa nAgana ko hAra caMdana samajhate ho // 6 // nyAyamata jo hitepI hai use duzamana samajhate ho // dagAvAja aura kamIne gaira ko sAjana samajhate ho // 7 // 21 maMtrI kA rAjA ko smjhaanaa| (cAla) sakhI sAvana bahAra AI jhunAe jisakA jI cAhe / banA detA hai rAjA dekha vadajana lobha sajjana ko / sakhI dharmAtmA paMDita munIjana ko guNIjana ko| 1 / rAjakA kAma TeDhA hai bar3A rAjA samajha lIje / / lobha kara detA hai vadajana na dekhe guNako avaguNa ko // 2 // lobha ne kara diyA aMdhA dekha kekaI sI rAnI ko ! nikAlA usane banameM rAmako sItA ko lachamana ko 3 // jalAne ke liye bhejA thA duryodhana ne maMDapa meN| yudhiSTara ko nakula sahadeva kuMtI bhIma arjuna ko // 4 // katala kara detA hai lobhI pitA ko aura mAtA ko| . bahana ko bhAI ko nAtI saMgAtI yAra sAjana ko| 5 / bilAzaka pApa kA hai bApa lAlaca nyAyamata dekho| miTA detA hai lobhI lobha meM tana manako aura dhanako / 6 /
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhajana naraMganI 22 rAno vijiyAsundarI kA rAjA ko rAjya aura prajA ko rakSA ke liye viSaya bhogoM ko chor3ane ke liye rAjanIti kA upadeza krnaa| (cAla ) mana par3e jAegA eka dina bujabule nAzAda kaa| grahana karalo rAjanIti ke jarA paigAma ko| chor3a do parajA kI khAtira aiza ko ArAma ko / 1 / hai prajA ke dukhameM dukha ArAma meM Agama hai / / / chor3a do dekho patI duniyA ke jhuTe nAma ko / 21 dhArmika rAjA hai vaha aura dharma kA avatAra hai| dharma para calatA hai jo tajakara vipaya ko kAma ko| 3 / apane sukha ke kAraNa chor3o nahIM isa rAja ko / / soca to lIje: jarA isa kAma ke aMjAmako / / 4 / / rAnI kA rAjA ko smjhaanaa| (ghAsa ) yuvAyAM phailI musIyanoM meM yaha tAja yAne par3e hue haiN| jagata meM sukhakA upAya kyA hai jarA to soco vicAra krke| kisI ne saMkha Aja taka na pAyAdhama ko dilame visAra karake 1 vipoM meM nukasAna hai sarAsara jo phAyadA hai to hai dharama meM / agaranaM mAno to AjamAloM bhAmakA cazmAstAra karake 2 // dharmArtha kAma aura mokSa cArA yahI to sukhake nizAM batAe / inahI ko puruSArtha kaha rahe haiM RpI munIjana pukAra karake // sukhoMkA karatA yahI dharama hai dukhoM kA haratA yahI dhAma hai|
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina malana trNgnii| dharama vahI hai ki pharja apanA adA kare jo saMvAra karake 4 // dharama hai rAjAkA rAja karanA nyAya nIti se kArya krnaa| guNIjanoM kI samAja karanA jo kucha bhI karanA saMbhAra karake 5 prajA ko apanI khuzahAla karanA jo duSTa ho pAyamAla krnaa| deza unnati kA khayAla karanA sukhoMko apane nisAra karake 6 mile na rAhata kisIko nyAmata dharama kA mAraga bisAra krke| viSoM meM nizadina gujAra karake yA rAja apanA vigAra karake 7 'maMtrI kA rAjA ko smjhaanaa| ( cAla ) sano sAvana bahAra AI jhulAe jisakA jI caahe| rAjako chor3a karake sukha nahIM pAyA kisI nara ne / / na aisA karanA batalAyA kisI mata ke zAstara ne / 1 / ga~vAI hAtha se sItA kahIM mAre phire banameM / / rAja ko chor3akara sukha kyA liyA zrIrAmacandara ne // 2 // pAMca pAMDava bhI nA nokara bane vairATa raajaa-ke|| banAI dropadI bAMdI rAja tajakara yudhiSTara ne // 3 // sahI lAkhoM musIvata rAja tajakara dekha lo rAjA // ... sattI damayaMtI rAnI aura rAjA nala bahAdura ne // 4 // . par3A sAgara car3hA zulI huvA thA bheTa devI kI // . . tajA java rAja pada zrIpAla koTIbhaTa dilAvara ne // 5 // . 1 nyochAvara krnaa| . . . .. ..
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhajana trNgnii| rahA maMgI ke ghara murade jalAe jA masAnoM meM / / vike rohatAsa tArA jaba tajA pada harIzcandara ne|6| 5-aitihAsika bhjn| 25 gora-tatI tilakAsundarI kA apane pApI devara padhuzta ko samajhAnA aura zola kI mahimA dikhAkara apane zIla ko ycaanaa| ghAla nATaka-pIharavA uThI kaleje pAra / dohA-zIla hitepI jIva kA zIla guNoM kI khAna / zIla kabhI nahIM khaDiye jaba laga ghaTa meM prANa / / paranArI painI charI zahada lapeTI jAna / sukhadAI mata jAniyo chUvata hara le prANa / devariyA kaho hamAro mAna-hamArA mata kara tU apamAna / chor3o jhagar3ayA-chAMDo aNguriyaa| maiM hU~ dudhArI kaTAra / devariyA kahyo hamAro mAna 1 dohA-aura jo tU mAne nahIM hA pApI hA nIca / prANa tajUM maiM apane par3e samandara vIca / . maiM hU~ satI ziromaNI jaina dharama maiM lIna / tU sUnI mata jAniyo are adhama avalIna |
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhanana trNgtii| devariyA AdeMge zAsana bIra-hamArI Ana ba~dhAva dhIra / dekho devariyA-chor3o jhagar3iyA / rAkhUgI zIla sa~bhAra // devariyA kahyA hamAro mAna // 2 // noTa-akalavara san 1924 meM dehalI ke karIba darayAya jamanA meM sailAba (pAnI kI ro)A gayA thA jisase vahuta me gA~va. prAdamI va gAya bhaina Adi vaha gae the aura loga bar3o takalIpha meM the| hama bhI svayaM isa dukhamaI durghaTanA ko dekhane ke liye dehalI gae the| vahata se manupya aura para jamanA meM bahate jA rahe the| jinameM se kucha manuSya va pazu sevAsamitI ke vIroM ne rasse Adi DAla kara nikAle the-aura dehalI ke zAhI kile ke sAmane par3e the // dehalI vAloM ne unake khAne pIne kA pravandha kiyA huA thaa| una manuSyoM para jo dukha thA aura jo kucha vaha jubAne hAla se pharayAda kara rahe the usakA phoTo isa bhajana meM saMva kara dikhAyA gayA hai| cAla-mere maulA ghulAlo madIne mujhe| . koI jamanA kinAre lagA do hmeN| aisI mojenA se bacA do ho / Teka! . hAya kyA jamanA meM avake joza hai sailAba kA / kyA Tiharsala hai yaha paralaya kI rAjana givi kA / koI itanA to ThIka batA do hmeN| 1 / balliyoM pAnI car3hA pAnI meM saba kucha baha gyaa| aba to pula jamanA kA bhI phuTa eka bAkI raha gyaa| aisI Afata se koI bacA do hameM 2 // / kAMpatA hai jI z2arA inakI hakIkata dekhakara / hai haraika magarama dukhiyoM kI musIbata dekhakara / kIje kyA tadabIra batA do hameM 3 // 1 pralaya kI lahara ||2paanii kI teja dhArA // 3 Az2amAezI kAma // 4 bhaMvara 5 hAla drNjiidaa|
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhajana trNg| bastiyAM raste meM AI sabakI saba gAva haiN| kyA bazara haivAna saba tUphAna meM betAba haiM / koI kazti lagAkara laMghA do hameM / / 4 / / .. pula zikasatA ho gae aura vaMda puzte TUTakara / miTa gae maTiyA khilaunoM kI taraha saba phUTakara / / koI ballI lagAkara bacA do hameM // 5 // dekhalo ma~jhadhAra meM behoza insAM jA rahe / koI jindA koI murdA saba parIzAM jA rahe / koI thAma sake to thamAdo hameM // 6 // bher3a bakarI kA patA kisako bhalA isa Ana meM / gAe~ bhaiMsoM kA ThikAnA hai nahIM tUphAna meM / koI A karake dhIra ba~dhAdo hameM 7 // vaha gaI aurata kahI bacce kahIM aura khuda khiiN| mAla dhana saba vaha gayA pAnI tale ghara kI jmii| koI vichar3oM ko lAke milA do hameM // 8 // murde himmata haiM khar3e khatare meM jAM ko DAlakara / de rahe haiM jholiyAM dariyA meM rasse DAlakara / / nyAmata aisoM ke daraza dikhA do hameM // 9 // ' - - - - - -- - - - 1 pAnI meM isa gaI 2 manuSya 3 pazu 4 pAnI kA relA 5 haTa gapa 6manura 7 ye dhana samaya hasyaM 10 pRthyo / vahAdura tArA krnaa|
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ jana bhajana trNgnii| 27 noTa-sarakAra pRTiza kI tArIkha 19 nombara san 1918 ko armana para vijaya huI-jisakI khuzI meM hisAra meM misTara usamA latIphI mAya DipaTI kamiznara bahAdura ne jastA kiyA-isa jalse meM yaha mubAraka pAdI sunAI gaI thii| cAla-adamase jAniva hastI talAze yAra meM pAe // khuzI kA Aja yaha jalsA mubAraka ho mubAraka ho / hinda iMglaiMDako jApAnako savako mubAraka ho 1 // huI hai jIta bRTizakI mubAraka ho mubAraka ho| phate hai jArja paMjama kI mubAraka ho subAraka ho 2 // kaI varSoM se Aphata meM par3e the eziyA yorapa / Aja sukhakI havA AI mubAraka ho mubAraka ho 3 // mubAraka Aja kA dina hai khuzI kyoMkara na ho. hama / tAra nusaMrata kA AyA hai mubAraka ho mubAraka ho 4 / / khuzI kA baja rahA hai Aja nakArA z2amAne meM / galI kUce meM ghara ghara meM mubAraka ho mubAraka ho 5 / / misTara ulmA latIphI bhI zahara meM kahate jAte haiN| huI hai jIta bRTiza kI mubAraka ho mubAraka ho 6 / / car3hA hai auja para bezaka sitArA jArja paMjama kaa| huve magalUba saba duzamana mubAraka ho mubAraka ho 7 / / sulaha nAme pe bhI cupake se siganecara kiye sabane / AsTariyA ne jarmana aura TI ne mubAraka ho 8 // 1 jIta
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhajana taraMganI / karama balavAna duniyA meM kisI kI kucha nahIM calatI / urdU saba ho gae qAyala mubAraka ho mubAraka ho 9 // julama se sInAjorI se koI cAhe jo kucha karale / vijaya Akhira dharama kI hai mubAraka ho mubAraka ho 10 // yUniyana jaika ne apanA kiyA hai Aja sara UMcA / baMdhA seharA vijaya kA jArja paMjuma ke mubAraka ho 11 // prejIDeMTa vilasana sA sulahakuna ho to aisA ho / miTA diyA khadazA ekadama mubAraka ho mubAraka ho 12 // hinda ke bhI javAM maradoM ne aise hAtha dikhalAe / kiyA lAcAra jarmana ko mubAraka ho mubAraka ho 13 // hinda ke jATa sikha muslima gae maidAna meM jisa dama / usI dama ho gaI nusarata mubAraka ho mubAraka ho / 14 badI kA aura nekI kA natIjA dekhiye nyAmata | vijaya Akhira huI apanI mubAraka ho mubAraka ho 15. 28 yaha bhajana suputra rAjakumAra ne banAyA thA || cAla - kauna kahatA hai ki maiM tere kharIdAroM meM hUM // eka dina eka rAjavaMzI thA gayA bahare zikAra / pyAsa se lAcAra ho karane lagA aise vicAra 1 | kyA karUM pAnI kahIM mujhako najara AtA nahIM | pyAsa mujhako laga rahI volA jarA jAtA nahIM 2 // 1 vairo 2 jIta 23
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhajana taraMganI | 4 koI dariyA nahara kuvAM bhI najara AtA nahIM | gara karUM to kyA karUM pAnI kahIM pAtA nahIM // 3 // jAM laboM para A rahI hai zahara se bhI dUra hUM || pyAsa se lAcAra hUM calane se cakanAcUra hUM // 1 // ho gayA jaba isa taraha lAcAra pAnI ke liye | taba par3hA navakAra mantara usane pAnI ke liye // 5 // basa usI dama A gayA ika devatA usake liye | de gayA usako usI dama pAnI pIne ke liye // 6 // yAda rakho hara ghar3I hara dama sadA navakAra ko / ho gayA hai isakA nizcaya Aja rAjakumAra ko // 7 // 29 yaha bhajana priyaM sUrajabhAna jaina ( lAlA jugala kizora jaina raIsa hisAra ke pautra aura lAlA kuDumala ke putra ) ke vyAha ke samaya banAyA thA jo usane apanI, susarAla (najIbAbAda ) meM par3hA thA - varAta jeTha ke mahIne meM lAlA vimalaprasAda jaina raIsa najIvAda ke yahAM gaI thI yaha bhajana tA0 28 aprila san 1923 ko ghur3acarI ke samaya sUrajabhAna kI prArthanA para banAyA gayA thA / (cAla) satra par3ha jAegA eka dina culabule nAzAda kA / hai mubAraka Aja kA dina kyA bahAra AI huI || hara tarafa hai zAdamAnI kI ghaTA chAI huI || 1 || kyoM najIbAbAda naz2aroM meM huvA jannata nizAM // hAM bimalaprasAda ke ghara hai barAta AI huI || 2 | Aja se isako ajIbAbAda kahanA cAhiye ||
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ sena bhajana taraMganI dekhalo hai jeTha meM sAvana bahAra AI huI // 3 // -dekhakara mahamAM navAjI aura mahobbata ApakI / sabake saba mamanUna haiM dilameM khuzI chAI huI // 4 // muddatoM se thI tamannA sabako basa jisa bAta kii| dhanya hai jo Aja vaha ummIda bara AI huI / / 5 / / aba vidA hote haiM hama rakhanA inAyata kI najara / muApha karanA gara idhara se koI kotAI huI / / 6 // phira kabhI bhI isa taraha Akara mileMge Apa se // ApakI jAniba se gara aura ijata aphajAI huI / / 7 / / nyAyamata dhanabAda zrI jinarAja kA jina dharma kA / / hai jo zAdI kI khuzI donoM tarapha chAI huI / / 8 // yaha bhajana DAkaTara nArAyaNasiMha sAkSya kI preragA se banAyA thaa| isameM zrIrAmacandrajI mahAgaja ke guNoM kA varNana hai / DAkaTara mAya gar3e majana puruSa haiM aura mere parama mitra hai| (cAla ) phailA huvA hai sAraM duniyA meM zAna nerA / hai rAmanAma pyArA pyArA jamAla teraa| AkhoM meM chA rahA hai sabake jalAla teraa| balihArI terI zaukata balihArI terI himmata / hara eka kAma jagameM hai ve mizAla terA // 2 // RSiyoM kA dukha haTAyA kSatrI dharama dikhaayaa| dilameM samA rahA hai haradama khayAla terA // 3 //
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 jaina bhajana trNgnii| manamohanI sI sUrata puranara terI mUrata / bhujabala asIma terA mastaka vizAla terA // 4 // lachamana ke ho virAdara gambhIratA ke sAgara / duniyA meM nahIM koI dUjA misAla terA // 5 // lIlAkA terI melA mazahUra rAmalIlA | hotA hai hara jagaha para hara eka sAla terA // 6 // isa dAsa narAyaNa ke dila meM hai yAda terI / dina rAta dhyAna terA haradama khayAla terA // 7 // yUM dharma yuddha karake karmoM ko phera hara ke| jA mokSa meM virAje yaha hai kamAla terA // 8 // noTa-jarmana para zahanazAha jArja paMjasa kI vijaya hone para kanyA pAThazAlA hisAra meM jalasA huvA thA / usa samaya yaha majana suputrI kalAvato devI ke liye banAyA thA aura usane yaha bhajana jarase meM par3hakara sunAyA thaa| cAla-kauna kahatA hai ki maiM tere kharIdAroM meM hai| jArja paMcama kI vijaya kI hai sadA Ane lgii| ' sulaha kI cAroM tarapha se aba nidA Ane lagI // 1 // jIta virTiza kI huI Ananda jaga meM chA gayA // . jaise A sAvana kI loreM bUMda barasAne laMgI // 2 // yUniyana UMcA huA hai yAnI birTiza kI dhvajA // . : hara zahara parvata samaMdara pAra laharAne lagI // 3 //
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhajana trNgnii| . . 27 varSa gujare pAMca pUre jarmanI ke jaMga meM // . Aja raNa pUrA huvA ThaMDI havA Ane lagI // 4 // mAnaM jarmana kA ghaTA ikabAla birTiza kA bar3hA / / hinda meM bhI bulabule zubha ke gIta gAne lagI / / 5 / / vAha haiM kaise bahAdura sAre harayAne ke jATa ! Dara gayA jarmana jo jAToM kI phauja jAne lagI / / 6 // Aja kanyA pAThazAlA meM khuzI kyoMkara na hoN| nyAyamata jaba hara tarapha sukhakI ghaTA chAne lagI / / 7 // 6-striyoM ke upayogI bhajana / -: : 32 moTa-tA0 21 disambara san 1923 ko yaha bhajana suputrI sitArA devI ke liye usake imtihAna ke samaya banAyA thaa| (cAla) hama bhI apane rAma kI ulphata meM sItA yngr| vahano mUrakhatAI se tuma Apa dukhiyAroM meM ho| vanake vidyA hIna aura mata hIna nAkAroM meM ho // 1 // ho cukI sItA daropada kekaI sI hiMda meN|| hai bar3A aphasosa tuma ajJAna lAcAroM meM ho // 2 // carNaraja tumako pukAreM pAoM kI jUtI kheN| vasa avidyA se sakhI tuma saba zaramasAroM meM ho // 3 //
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 . . . jaina bhannana trNgnii| lakSamI devI satI tumako kaheM vidyA paDho / tuma jagata kI lAja ho aura ghara ke zRMgAroM meM ho // 4 // hai yahI upadeza nyAmata kA jarA vahanoM suno| rAta dina vidyA paDho paDha karake hoziyAroM meM ho // 5 // - yaha bhajana suputrI kalAvatI ke kahane para hisAra meM banAyA gayA thA aura usane tIjoM ke dina apanI saheliyoM ke sAtha milakara gAyA thaa| cAla--ammA mujhe dillI ko dopI maMgA de| ammA mujhe rezama kA jhUlA girA de| jhUlA girA de haMDolA gar3A de| . motiyA cabelI ke hAra banavA de / / Teka / / TIkA lagAde mehaMdI racAde / / hAthoM meM naI naI curiyAM pahanAde // 1 // rezama kI sAr3I dhAnI rNgaade|| kasaMbI suneharI malAgIrI raMgAde / / 2 / / lAla AsamAnI kAphUrI rNgaade|| basantI gulAbI gulenArI rNgaade.||3|| goTAlagAde kinArI lagAde // ore dhore salmesitAre TakAde // 4 // . rezamakA phItA bela lagavAde // bicaM cAMdI sone tAra khacavAde // 5 // ..
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhajana trNgtii| khAne ko phala phUla ghevara maMgAde !! hArI pUr3e mIThe salAne bnaade|| 6 // maMdirameM saba milake pUjA kareMgI / / pUjA kI sArI sAmagrI mNgaade||7|| bhayyA ko mAtA jI sonIpata bhejade / bIvI kevalI ko bulAda milaad|| 8 // dillI meM jaisA zahAdarekA melA // yahAM bhI vaisA tIjakA melA karAde // 9 // bhAI bhatIjoM ko lekara ke jhUlU / / lAmerI godI meM sAre viThAde // 10 // choTI choTI budiyAM ThaMDI pvniyaa|| hArI vArA campA meM jhUlA girAde // 19 // jhUleMge gAeMge mila karake saarii|| bhajanoM kI naI naI pustaka maMgAde // 12 // kanyA suzikSita hoM vidyAkI vRddhi / mujhe lo aise tIjoM ke gIta vanavAde / / 23 / / vidyA par3hegI suzIlA bneNgii| hamAre liye kanyA pAThazAlA khulAde / / 14 / / nyAmata vahI hai catura aura suzIlA // dharma meM jo par3hakarake jIyA lagAde / / 15 / /
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhajana trNgnii| * yaha bhajana suputrI sitArA devI ke liye tArIkha 17 janavarI san 124 ko dhanAyA thA jaba ki eka mema sAhiyAne garlaskUla hisAra meM svAsthya rakSAra lekacara diyA thaa| ___ cAla-phailA huvAhai sAre duniyA meM jJAna terA // aya merI pyArI bahano bigar3I dazA sNvaaro|| apanI sehata kA haradama dila meM khayAla dhAro // 1 // marate haiM lAkhoM bacce mAtA kI graphalatoM se / / gaphalata kI nIMda tyAgo AkheM jarA ughAge // 2 // dAMtoM ko sApha rakkho nAkhUna sApha rakkho basatara bhI sApha rakkho nita jala se tana pakhAro // 3 // nIyata samaya pe khAvo nIyata samaya pe sovo|| sUraja udaya se pahale uTha nIMda ko nivaaro|| 4 // saba zAstara kitAbeM batalA rahe haiM hamako apanI sehata kI khAtira dhana mAla saba nisaaro||5|| vidyA se deviyoM meM satiyoM meM nAma hogaa| bana karake dropadI sI ghara bAra ko sNbhaaro||6|| rAmAyaNa aura yAdava kula kA purANa paDhakara / / .. sItA ke rukamaNI ke cAritra ko vicAro / / 7 // / jevara kA bahano haragiz2a kucha na khayAla krnaa| vidyA hamArA bhUSaNa vidyA se tana zrRMgAro // 8 // hai eka taMdurustI nyAmata hajAra jaano| . rakSA kA isake haradama.dila meM khayAla dhAro // 9 //
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina gajana trNgnii| 35 dhyAkaragA hindI bhASAke mATha kArakoM ko dinAne pAje dode| yaha dohe suputrI sitArA devI ke liye tA0 29 disambara san 1923 ko pAra the jaya ki pAMcavIM kakSA kI parIkSA hone vAlI thii| (dohA) Aja banAyA hAthase maine suMdara haar| tere kAraNa he sakhI dekho AMkha pasAra // 1 // lAI apane bArA se cuna cuna kalI saMvAra // lAtere gala meM DAra, merA suMdara hAra / / 2 // . disambara san 1923 meM yaha bhajana suputrI minArA dezI ke liye panAyA zA--kanyA pAThazAlA hisAra meM dillI darzara kI juTI huI thI aura isa samaya yaha bhajana saya laDakiyoM ne par3hakara sunAyA thaa| cAla-- Ao bahanoM kheleM kUdeM maukA khela racAne kA // dillI meM daragAra huvA thA dina hai khuzI manAne kA // 1 // sArI milakara gAeM vardhAI samaya hai gIta sunAne kaa| phera madarase meM chuTTI ho hukama mile ghara jAne kA // 2 // AhA AhA, oho ohA, hurarA hai, phira haraga hai // maukA mAja milA hai nyAmata khAsA zora macAne kA 3||
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhajana taraMganI / noTa--suputrI sitArA devI ke liye yaha bhajana tA0 25 disambara sana 1923 __ ko yanAyA thA isameM cakheM ke saya purjI kA hAla dikhalAyA gayA hai aura choTe baccoM ke liye bar3A upayogoM hai / noTa--bhArata kI purAnI kaloM aura unake pujoM ke sahI nAma yAda karane ke liye isa prakAra ke bhajana vazI ko jabara yAda karAne cAhiyevidvAnoM ko cAhiye ki anya purAnI kannI ke ( cakkI-cI bhaI loDhane kI kolha Adi ) bhI isa prakAra ke bhajana panAkara yaJcoM ko yAda kraaeN| cala merA carkhA carakhacUMDhIlA DhAlA vaiThA kyUM // 1 // tInoM khUTe agalI sIma-khar3e yudhiSTara arjuna bhIma ||2|| pichale khUTe apanI dhAma-jaise giradhArI balarAma // 3 // . carkhe ke dekho do cAka-paMkhar3I nAraMgI kI phAMka // 4 // bhavana lagA cAkoM ke bIca-phirakI do khUToM ke bIca 5 // jaMdanI kA pUrA hai jAla-lA tere galameM DArUM mAla 6 // dekho caramukha donoM nAra-karameM takalA liyA saMbhAra 7 // nalI damakhar3A dInA DAla-takale kA bala diyA nikAla 8 carkhA baiThA paTar3I sAja-jaM baiThe dillI kA rAja / 9 / belana ko dUM cakkara cAra-pUnI meM se nikale tAra / 101 tAra car3he takale para sAra-kukar3I ho jAve tayyAra / 11 / aisA. kAtUM suMdara sUta-dekha saba merA krtuut.| 12 / vAhare carkhA terI cAla-bhArata ko kara diyA nihAla / 13 / nyAmata cakhA hai hitakAra-karatA hai sabakA upakAra / 14 /
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina bhajana taraMganI 38 cAla - mAdho ghanazyAma ko maiM DhUMDhana calI rI / 33. apane dharama kI maiM vidyA paDhUMgI || vidyA paDhUMgI suzikSita vanUMgI // Teka // kyA dhana daulata vastra bhUSaNa aura kyA UMce maMdira || vidyA hIna pazu sama nArI cAhe vanI ho suMdara || maiMto -vidyA kA hI zRMgAra karUMgI // 1 // vidyA par3hakara paMDita vanakara dharma upadeza sunAUM // jo merI bahane mUrakha haiM sabako sudhI banAUM / nyAmata-vidyA kA jA paracAra karUMgI || 2 | 39 cAla sI sAvana yahAra sAI bhutAra jisakA jI cAhe / ghar3I merI sakhI hai jo samaya mujhako batAtI haiM / vakta para pahoMca jAne kI mujhe zikSA sunAtI hai // 1 // khela meM kUdameM meM bhUla jAtI hUM jo kAma apanA / to Tika Tika zabda karake yaha ghar3I ghaMTI bajAtI hai // 2 // vakta para kAma karanA sIkha lo parmAda ko tyAgo / kahe nyAmata sunA bahano ghar3I tumako jitAtI haiM // 3 // ( " )
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 jaina bhajana trNgnii| cAla ho vahano carkhe pe dAromadAra hai| ho bahano vidyA bar3I hitakAra hai| ...... hAM vidyA karatI bar3A upakAra hai // 1 // .. vidyA binA gahanA bhI saba bekAra hai| hAM vidyA sAMcA hamArA zrRMgAra hai / 2 / / bahano bidyA sana dukha nivAraNahAra hai / hAM vidyA sukha maMgala kAra hai // 3 // ho bahano vidyA pe dAromadAra hai| hAM vidyA sIkho to ber3A pAra hai|4| bahano jaga meM vidyA hI dhanasAra hai| .. hAM yAko leve nA cora cakAra hai / 5 / bahano vidyA unnati kA AdhAra hai| hAM viga binA dukhI saMsAra hai|6| nyAmata vidyA-se. hotA satkAra hai / / hAM vidyA bhavadadhi tAranahAra hai / 7 / iti jaina bhajana taraMganI samAptam . ... zubham. .
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ pavitra daMta mNjn| 1-yaha pavitra daMta maMjana maine hisAra ke zrImAna paMDita zrIdattajI vaidya se apane liye banavAyA thA-kyoMki mere dAMtoM meM hara samaya cIsa rahatI thI aura kabhI kabhI masUr3he phUla jAte the-so isake lagAne se aba mujhe bilkula ArAma hai aura sadaiva prAtaHkAla isa pavitra maMjana kA niyama pUrvaka istemAla karatA rahatA hUM 2-yaha pavitra daMta maMjana dAMtoM kI hara prakAra kI bImAriyoM ko phAyadA karatA hai-pratyeka strI purupa aura ATha varSa ke bacce ko prAtaHkAla nahAte samaya apane dAMtoM ko isa pavitra daMta maMjana se sApha karane caahiyeN| jisase sadaiva dAMta sApha aura majabUta rahate haiM aura muMha kI rakhavata va badabU bhI dUra ho jAtI haiN| 3--yaha pavitra daMta maMjana jaMgala kI jar3I bUTiyoM se banAyA gayA hai isameM kisI prakAra kI khar3iyA Adi miTTI bhI nahIM hai vilAyaMtI deta maMjana Adi jo prAyaH bAjAroM meM tar3aka mar3aka kI zIziyoM meM bikatA dekhate haiM jo hamAre liye mahA azuddha aura hAnikAraka hai-prAyaH una saba daMta maMjanoM se yaha pavitra daMta maMjana zuddha hai phAyadA denevAlA hai aura svAdiSTa hai| 4---isa pavitra daMta maMjana ko jo bArIka pisA huA hai hAtha kI uMgalI (curuza se bhI istemAla kara sakate
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ -:: haiM) se kreN| jo bhAI nIma va kIkara Adi kI dAMtana karate haiM vaha dAMtana ke sAtha isa pavitra daMta maMjana ko lagAveM / / noTa-yaha pavitra danta maMjana saba bhAiyoM ko eka daphA maMgAkara Az2amAnA cAhiye kyoMki dA~toM se hI manuSya kI jiMdagI hai-isakA mUlya bhI prAyaH lAgata mAtra prati pekeTa // ) hai jo do mahIne ke liye eka paikeTa kAphI hai| hitaiSI-raghubIrasiMha jaina hisAra svAdiSTa pAcaka caraNa / 1---yaha cUrNa bhI khAne meM bar3A majedAra hai-khAnA khAne ke bAda jarA sA khAlo to saba khAnA hajama ho jAtA hai-jisako badahaz2amI rahatI ho-peTa meM uphArA rahatA ho aura khaTTI DakAreM AtI hoM jarA sA khAne se saba bImArI dUra ho jAtI haiM aura muMha kA jAyakA bahuta acchA ho jAtA hai| 2-yaha cUraNa bhI eka vaidyajI se tayyAra karAyA gayA hai jisameM saba jaMgala kI jar3I bUTI Adi sApha karake DAlI gaI haiM-mulya prAyaH lAgata mAtra prati pekeTa, hai noTa-uparoka pavitra danta maMjana va svAdiSTa pAcaka cUraNa vI0 pI0 dvArA ravAnA kiye jAte haiM DAka kharca saba kharIdAra ke jimme hogaa| maMgAne kA patAH-. . raghubIrasiMha rAjakumAra jaina. Distt. HISSAR ( Punjab) . mu0 hisAra (paMjAba)
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ noTisa mitra ligvina mApA chaMda yada caritra prAcIna jaina paridatIne racI jinako praya saMzodhana karake more kAgaja para.moTe mana meM sarva sAdhAraNa pinArtha khavAyAmaya bhAyAM ko par3hakara dharma HTA uThAnA cAhiye-yaha dono jana zAra sro puruSoM ke lie bar3e upayogI haiM, unakI kavitA prAcIna aura sundara hai / / dono zAla jaina maMdigeM meM par3hane yogya: (1) bhavisadatta caritra:-yaha jaina zAstra zrImAna paMDita banavArI nArAjI nane sambat 1666 meM kavinA mapa cautAI Adi bhASA meM banAyA zrA jisako kaI pratiyoM dvArA milAna karake zuddhatA pUrvaka prayAyA mora kaThina zabdokA martha mI pratyeka tuke ke nIce liyA gayA hai isameM mahArAja bhavisadatta maura satI kamalI va tilakAnundarI kA pavitra cAritra bhale prakAra darzAyA gayA hai| mUlya) (2)dhana kumAra caritra:-yaha jaina zAmya zrImAn paTina bhAvAna canda jI jaina ne kavitA rUpa caupAI mAdi bhASA meM rAdhA ko bhI bhale prakAra. saMzojana karake chAtrAyA hai ma zrImAna, dhana kumAra jI kA jIvana caritra acchI taraha dikhAyA gayA hai / mUlya He) (3)namokAra maMtra:-phUladAra yadiyA moTA kAgaja ) pulaka milanekA panA:raghuvIra siMha jaina mainejara nyAmata jaina pustakAlaya hisAra Ifissar { Panjali } mu0 hisAra (paMjAba)