Book Title: Jain 1970 Book 67 Kasturbhai Lalbhai Amrut Mahotsav Visheshank
Author(s): Gulabchand Devchand Sheth
Publisher: Jain Office Bhavnagar
Catalog link: https://jainqq.org/explore/537867/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ on taMtrI : gulAcaMda devacaMda zeDa vIra sa'. 2497 ve. vada 3, tA. 23-5-70 zeThazrI ka. lA. amRta mahotsava vizeSAMka Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saranAmAnI noMdha lezejI TUMka samayamAM bhAratabharamAM ajoDa nAmanA | namra nivedana | prApta karanAra svara ane zAnA svAmI suprasiddha saMgItakAra zrIyuta jayaMtakumAra rAhI jena' sAptAhikano gaye che "jaina saMgItaratna"nA saranAmAnI noMdha leze. aMka tA. 9-5-70nA pragaTa thayela te - zrI jayaMtakumAra rAhI aMka pragaTa karatA sudhImAM amAro khyAla | navIna kaTapIsa kalotha seMTara, tA. 16-5-70nA turatanA ja aThavADiye che |sonAvALA bIlDIMga naM. 2, tAradeva, muMbaI-7 "zeThazrI kastUrabhAI lAlabhAI amRta | zrI bagavADA paragaNA jaina ejyukezana mahatsava vizeSAMka" pragaTa karavAno hato. sosAyaTI hastaka cAlatA paraMtu A amRta mahotsavamAM bhAratabharanA | zrI jaina vidyArthI Azrama, zrI hindu zrIsaMghanI vizALa hAjarI, zubhecchAnA hoTela tathA zrI kanyA chAtrAlaya AvelA seMkaDo saMdezAo, mananIya saMsthAonuM navuM varSa tA. 1pamI junathI pravacana ane bIjA divasanI praznottarInI zarU thAya che. saMsthAo zikSaNa ane saMskAra mahattvapUrNa beThaka uparAMta zeThazrIne vistRta mATe jANItI che. dhArmika zikSaNa, nityaniyamo paricaya-A badhu jotAM turatanA aThavADiye | ane anya pravRttiothI vidyArthI vikAsa sAdhe che. vizeSAMka pragaTa kare zakaya na banatAM, eka - gujarAta rAjyanA vidyArthIo A saMsthA eno lAbha le che. aMka baMdha rAkhI, pachInA aMka rUpe A grAmya vAtAvaraNa ane taMdurasta havAvizeSAMka pragaTa karI zakyA chIe. vacce eka | pANIvALu sthaLa che. aMka baMdha rahevA badala daragujara karaze saMsthAnI purI mAhitI ane dAkhala thavA evI AzA che. mATe arajI phrema turata maMgAva bharI mekale. bI bagavADA paragaNA jaina ejayukezana sosAyaTI A vizeSAMka mAhitIsabhara ane udavADA thaI (cha valasADa) bagavADA, daLadAra banAvavA amoe banatA prayatna zrA tatvajJAna mahilA maMDaLa saMcAlita karyo che, tema chatAM, A mahatsavanI zAnadAra kanyA chAtrAlaya : muMbaI ujavaNInA amArA jAtanirIkSaNathI amane gujarAtI dhoraNa thI 11mA dhoraNa sudhI haju manamAM adhuru adhUruM lAge che. bhaNatI vidyArthInIone A chAtrAlayamAM dAkhala karAya seMkaDo zrIsaMghe ane saMsthAoe karelI che. jene dhamano abhyAsa pharajIyAta che. phUlahAra ane seMkaDo saMdezAone amo chAtrAlaya uparAMta sivaNavarga tathA bALamaMdira pUrA AvarI zakyA nathI. tema chatAM maryAdita [ paNa calAvAya che. A traNeya mATenAM pravezapatro samayamAM zakya teTaluM levA prayatna karela che. ApavAnuM cAlu thaI gayuM che rUbarU maLo thA lakho (samaya: savAranA 1 thI 2): saMcAlikA zrImatI - taMtrI IndirA zAha, zrI tattvajJa na mahilA maMDaLa, vidyApITha bhavana, je mALe 507, mahA mA gAMdhI roDa, mulunDa (pazcima ), muMbaI-60 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. taMtrI : zeTha devacaMda dAmajI taMtrI : zeTha gulAbacaMda devacaMda sAptAhika [bhAvanagara) varSa: 67] [aMka 19-20 AjanA vyaktivAdanA jamAnAmAM sarakArene mahimA ghaTatA jAya che; ane nIti ane sadAcAranAM mo vIsarAvA ke palaTAvA lAgyAM che. tethI zIla-sadAcAra tathA nIti-prAmA zikatAnI bhAvanAne TakAvI rAkhavA mATe vizeSa prayatna karavo paDe ema che. A mATe dhamanuM zikSaNa ane dhamane upadeza upayogI thaI zake ema che. paNa khare prabhAva dharmamaya jIvanane ja paDe che. eTale ApaNe saMdhanI AcArasaMhitAnA pAlanamAM je kAMI khAmI AvI gaI hoya te dUra karavAnI jarUra che. -zrI kastUrabhAI lAlabhAI hRdayasparzI amata mahotsava eka bAju zeThazrI kasturabhAI lAlabhAInA dharmabhAvanAthI surabhita kartavyaparAyaNatA ane bIjI bAju jaina saMghanI prema ane AdaranI UmithI sabhara kRtajJatAnI lAgaNI : be unnata bhAvanAono pAvanakArI saMgama thaye; ane e saMgamane tIre, zeThazrI kastUrabhAIe paMcetera varSanI yAtrA sukha-gauravapUrvaka pUrI karI e nimitte, jaina saMgha, amRta mahotsavanI jainapurI amadAvAdamAM ujavaNI karI. kevo suMdara ane virala e avasara ! e ujavI hatI dharma prItinI, tIrthabhaktinI ane saMghasevAnI. e amRta mahatsavahate jaina saMghanA tIrtharakSaka agraNIne, dAnadharmaparAyaNa netAne, ane saMgharatna sukAnIne ! e sanmAna hatuM kalyANabhAvanAnuM, zIlasaMpannatAnuM ane kartavyaniSThAnuM. e amRta mahotsava jeTale bhavya hato enA karatAM e vadhu hRdayasparzI hato. enA upara jainasaMghe pitAnA aMtaranA amRtarasanA amIchAMTaNAM karyA hatAM. A mahotsavanA ujavanAra ane emAM bhAga lenAra dhanya banI gayA. amRta mahotsava jANe jaina saMghanA aMtaramAM ane jaina paraMparAnA gauravabharyA itihAsamAM amara, yAdagAra ane preraNArUpa banI gayo ! zeTha zrI kastUrabhAIe pitAnA niHsvArtha, nirmaLa ane guNiyala jIvana ane dUraMdezI- dharmakAryodvArA AkhA dezanA judA judA pradezonA jaina saMdhanAM aMtaramAM khUba bahumAna Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA. amRta mahotsava vizeSAMka ane bhaktibharyuM sthAna prApta kareluM che. teo dezamAM jyAM kayAMya paNa jAya che, tyAMne jaina saMgha teonuM bhAvabhInuM svAgata karavAmAM dhanyatA anubhave che, eTaluM ja nahIM AvA samartha, zANa ane dIrghadazI sukAnI pitAne maLyA che, e mATe e potAne bhAgyazALI mAne che. A amRta mahotsava emanI asAdhAraNa kapriyatAnI kIrtigAthArUpa banI gayA. zrI kasturabhAI zeThe pitAnI cha dAyakA jeTalI vizALa kArakirdI daramyAna dharma. je kaMI yAdagAra kAmagIrI bajAvI, enI pAchaLa be prerakabaLa rahelAM hoya ema lAge che. eka te pitAnA prabhAvazALI pUrvajonA dharmasaMskAranA vArasAne vaphAdAra rahIne ene zobha va. ane vadhArI jANavAnI tatparatA; ane bIju, sArAM pavitra kAryone sahabhAgI thaIne AMtarika AnaMda ane svasthatA meLavavAnI tamannA. AvI utkaTa tatparatA ane tamannAnuM ja e pari. NAma lAge che ke jema jema kalyANakArI kAryone be vadhato gayo tema tema eka bAju amanuM hIra, teja ane prabhAvazALIpaNuM vistaratuM gayuM, ane bIjI bAju emanI svasthatA, kAryasUjha ane kartavyabhAvanA vadhAre prabaLa banatI gaI. sukha-du:khanA sArA-mAThA prasaMgo te rAyathI mAMDIne raMka sudhInA sau saMsArIonA jIvanamAM AvatA ja rahe che. je mAnavI evA vakhate sthira rahIne pitAnA kartavyanI majalamAM vikSepa AvavA nathI deto, ane amRta ke viSa jevA prasaMgone paNa pacAvI jANe che, e lAkheNe banI jAya che. evA lakheNuM mAnavIthI A dharatI UjaLI banI rahe che. zrI kastUrabhAI zeThanI gaNanA AvA ja lakheNA puruSamAM thaI zake. zrI kastUrabhAI zeThanI ATalI badhI saphaLatA ane lekacAhanAnI cAvI emanI nirbheLa kAryaniSThAmAM rahelI che. koI paNa kArya-pachI e udyogone lagatuM hoya, zikSaNakSetrane lagatuM hoya, rASTrasaMbaMdhI hoya ke dharmakSetrane sparzatuM hoya--ene teo samAna cIvaTa ane niSThAthe ja karavAnA. ane sAcuM nANuM jema game te vastune prApta karavAnI zakti dharAve tema te bonI kalayANugAmI, pariNAmalakSI, kuzAgrabuddhi game tevA aTapaTA ke ajANyA kAma ke praznanuM hArda pakaDI laIne ene pahoMcI vaLavAnI kSamatA dharAve che. Ane lIdhe teone judA judA prakAranAM aneka kAryakSetromAM virala saphaLatA prApta thatI ja rahe che. jaina saMghe pitAnA sukAnInA nAma ane kAmane ane pitAnA gauravane zebhe e rIte emanuM bahumAna karavAnuM vicAyu ane jaina saMghanA badhAM sthAne nA agraNIoe, vadhu kALakSepa karyA vagara, aMtaranA umaLakAthI A amRta mahotsava Ujavyo, e mATe jeTalo harSa pragaTa karIe teTalo ocho che. AvA samaye cita kArya mATe jaina saMghane ane enA bhAvanAzIla ane zANA agraNIone khUba khUba mubArakabAdI ghaTe che. A amRta mahotsava jaina saMghamAM kartavyabhAvanA udAratA, kheladilI, ekatA ane mitratA jevI amRtamaya bhAvanAno preraka bane ane saunA aMtaramAM dharma, saMgha, tIrtha, samAja ane rASTranA kalyANanI bhAvanA jAge eja abhraMthanA. sukAnInAM saddaguNe, satkAryo ane sadda bhAvanAnuM anusaraNa e ja emanA pratyenI sAcI zubhecchAo che, e ja emane sAco amRta mahotsava che. sukatanI amRtavelane vikasAvavAnI buddhi ane bhavanA saumAM jAge, e ja A hRdayasparzI amRta mahotsavane saMdeza che. e saMdezane sau umaMgathI jhIle ! Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA amRta mahesava vizeSAMka samarthako , . gurUonI mUrtio che. ene lIdhe jANe bhagavAna mahAvIranA pAMcamA gaNadhara zrI sudharmAsvAmithI laIne te cheka Adhunika samaya sudhInA AcAryonI gauravabharI paraMparAnuM eka ja sthAne darzana karavAnuM ane jaina paraMparAnA gauravabharyA ItihAsanuM smaraNa karavAnuM zakya ke sugama pAlItANAmAM abhinava dharma sthApatya banI gayuM che. eka eka AcArya mahArAjanI mUrtinAM - maMdira nI manohara nagarI samA girirAja jaya darzana karIe, ane emanAM sonerI dharmakAryo dharmabhAvanAnI tIrthanI ta8 mAM ane enI AsapAsanI dharatImAM paNa preraNA ApatAM rahe, evI viziSTa dRSTi A vizALakAya avAranavAra avanavAM dharmasthApatya-jinamaMdiro racAtAM dhama sthApatya UbhuM karavAnI pAchaLa rahelI hoya ema lAge che. ja rahe che; ane e rIte pAlItANuM zahera ane jayataleTI A sthApatyanI vizALatAne vicAra karatAM ema kahevuM sudhInI bhUmi jinamaMdira ke evAM ja bIjA dharmasthApatyone joie ke chellI aradhI sadI daramyAna ApaNe tyAM je lIdhe vadhune vadhu samRddha banatI ja rahe che. AvA ja eka moTAmoTA jinaprAsAde banyA che, e badhAmAM viziSTa abhinava dama sthApatya " zrI kesariyAjI vIra paraMparA sthAna pAmI zake evuM vizALakAya A sthApatya che. vaLI, mahAprAsAda"nI keTalIka viziSTatAnI ahIM noMdha levI enI AsapAsanI vizALa jagyAmAM dharmazALA, jJAnazALA ucita che. ane bhejanazALA paNa banAvI levAmAM AvI che. tethI pahelI - jare ja enI dhyAna kheMcatI vizeSatA che e : ema lAge che ke A tIrthanA yAtrikonI jarUrisyAtanI daSTie mahAprAsAdanI vizALatA ane UMcAI maMdirane eka A dharmasthAnane sarvAga saMpUrNa banAvavAnI dIrdhadaSTithI bhAga jamInamAM bhoMyarAmAM che, ane traNa bhAga jamInathI kAma levAmAM AvyuM che bhAvika yAtriko eka ja sthAnamAM upara che. A rIte A mahAprAsAda caturbhumika prAsAda badhI jarUrI savalato meLavIne nirAkulapaNe tIrthabhakti banela che. ane dharmanuM ArAdhana karI zake, evuM upayogI A bhoMyarA sahita dareka majalAmAM judA judA tIrthaMkara sthAna banyuM che. bhagavAnanI pratimAo birAjamAna karavAmAM AvanAra che. AmAM A samagra jinaprAsAdanA mULanAyaka tarIke kesariyA AvA noMdhapAtra, ativizALa ane sarvAga paripUrNa nAtha zrI a dIzvara bhagavAnanI 51 iMca jevI vizALa dharmasthApatyanA preraka-upadeSTA che zAsana samrATa AcArya ane zyAmavaranI pratimA pratiSThita karavAmAM AvanAra mahArAja zrI vijayanemisUrIzvarajI mahArAjanA paTTadhara hovAthI tema ? enA badhA majalAomAM bhagavAna mahA AcArya mahArAja zrI vijaya-amRtasUrIzvarajI mahArAja vAranA 11 ga dhare, zrI sudharmAsvAmIjIthI laine te emanI ane tenA vidvAna praziSya AcArya mahArAja zrI 74mI pATane lobhAvanAra AcArya mahArAja zrI vijaya- vijayadharmadhura dharasUrijI mahArAja. nemisUrIzvarajI mahArAja sudhInA 74 AcArya mahArAjanI tema ja A kAryamAM AcArya zrI vijayarAmasurijI mRtio tathA anya viziSTa zAsanaprabhAvaka AcAryonI mahArAja, AcAryazrI vijaya merUbhakijI mahArAja, mUrtio birAjamAna karavAmAM AvanAra hovAthI A AcAryazrI vijayadevasUrijI mahArAja vagerene paNa dharmasthApatya ta tha kare ane gurUonI smRti tAjI karAvatI mahavane hisso che.. mahanA milana samuM banavAnuM che; ane tethI enuM potAnA A ganI preraNA jhIlIne AvuM jaMgI ? zrI kesariyA vIraparaMparA mahAprAsAda" nAma sArthaka che. dharmasthApatya UbhuM karavAnI moTI javAbadArI, muMbaI- * A jinaprasAdamAM zrI kesariyAnAthajInI pratimAjI borIvalImAM dolatanagaramAM AvelI zrI zaMkhezvara uparAMta zrI a tarIkSa pArzvanAthajI, zrI zaMkhezvara pArtha pArzvanAtha derAsaranI peDhInA kuzaLa ane dharmAnurAgI nAthajI, zrI sImanvarasvAmijI, vIsa viharamAna tIrtha saMcAlakoe saharSa mAthe lIdhI che. ane vizeSa AnaMda karo, vartamAna covIzInA badhA tIrthakara bhagavaMte, zrI upajAve evI vAta to e che ke traNa varSathI paNa ochA puMDarIkasvAmi vagerenI mUtio paNa padharAvavAmAM samayamAM AvI moTI ane kaLAmaya ImArata A mahAnubhAvo AvanAra che pUrI karI zakyA che; ane atyAre ene pratiSThA mahotsava A dhamaprasAdanI sauthI nirALI vizeSatA, te emAM pAlItANAmAM khUba moTA pAyA upara UjavAI rahyo che; mukavAmAM AvanAra zrI sudharmAsvAmithI laIne te tapAgaccha ane prAsAdanI pratiSThA AgAmI vaizAkha vadi 7ne budhamAnya gurU paraMparAnA cheka vikramanI 21mI sadI sudhInA vAranA roja thavAnI che. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA. amRta mahotsava vizeSAMka A mahAprAsAda aMgenI samagra kAryavAhI enA preraka tA 97-1888nA roja emano janma. sAta vAMnI UgatI AcAryo pratye vizeSa bahumAna upajAve evI, ane peDhInA uMmare ja pitAnuM zirachatra harAI gayuM. gAmanI zALAmAM saMcAlakonI vizeSa anumodanA karavA prere evI che. e gheDuMka bhaNIne tera varSanI uMmare nokarI karavA muMbaI gayA. saunI kAyaniSThA bIjAone mATe dAkhalArUpa bane, e ja ghaDe vakhata nokarI karI na karI ane manamAM vairAgya jAge. abhilASA. ane dharmasAdhanAne mATe nokarIne tilAMja te ApI vargastha zrI haragoviMdadAsa rAmajIbhAI vacamAM vaLI sametazikhara tIrthanI yAtrA karI pAchA pharatA zrIyuta haragoviMdadAsa rAmajIbhAI zAhanA gata tA. kAzImAM zrI vijayadharmasUrIzvarajIe sthApela TharazALAma: 3-5-70nA rAja, muMbaImAM muluMDamAM, 82 varSanI vaye rokAI gayA. ane tyAM rahIne saMskRta bhASA ane jaina thayela avasAnanI noMdha letAM ame duHkhanI lAgaNI anu- sAhityano abhyAsa karyo. emanI alagArI prakRtine koI bhavIe chIe. amArA "jaina" sAptAhikano je vizALa viSaya pArako-pitAne na hato bherachaka vaga che, emAM zrI haragoviMdadAsabhAIne paNa kAzIthI muMbaI AvI thoDo vakha kApa mAM karI samAveza thAya che; ane tethI emanA avasAnathI amane karI ane chevaTe kariyANAnA vepAramAM sthira thayA bajAramAM pitAne aMgata khoTa AvI hoya evI lAgaNI ame emanI sAcA ane prAmANika vepArI tarIke ghaNI nAmanAM anubhavIe chIe. hatI. jema paiso raLatA gayA tema ene sAlA kAmomAM zrI haragoviMdabhAI mukhyatve to eka vepArI hatuM. upaga paNa karavA gayA. kariyANAnA vepAramAM emaNe ghaNI nipuNatA meLavI hatI; ane muMbaInA sAva pachAta lekhAtA parAmAM nI gaNanA ane e vepAre paNa emane khUba yArI ApI hatI. paNa thatI hatI, te muluMDanA vikAsamAM zrI haragoviMdabhAie kevaLa vepAra kheDIne ane paisA pedA karIne ja saMtuSTa thAya je phALo Apyo che, tethI to emane muluMDanA pitA ke evuM ekAMgI emanuM citta na hatuM. jevuM emane vepAra murabI ja kahevA joIe. muluMDanA saMdha mAM bhAIcAra nI ane paisAnuM AkarSaNa hatuM, evuM ja vidvAno ane sa te bhAvanA sthApavAmAM ane khAsa karIne gujarAtI ane kacchI pratye teo AkarSaNa dharAvatA hatA. uparAMta teo vidyA- bane saMghe suleha-saMpathI sAthe rahIne u sAhapurvaka vyAsaMgI paNa evA ja hatA. jaina dharmazAstronuM vAcana- dharmakaraNI karatA rahe, e mATe zrI haragoviMda bhAIe je manana-ciMtana teo aharniza karatA rahetA teo aneka jahemata uThAvI hatI te te dAkhalArUpa ane emanA jIvabhASAonA graMtho sahelAIthI samajI zakatA: evI tejasvI nanI prazastirUpa banI rahe evI che. emanI buddhi hatI. ane jyotiSazAstranA te teo niSNAta AvI eka vidyApremI, dharmAnurAgI ane sakha dila mahAhatA eka vepArImAM bhAgye ja jovA maLatI AvI aneka nubhAvanA avasAna samaye ame emanI ujjavaLa kArakirIne vizeSatAothI teonuM jIvana vividharaMgI ane samRddha amArI bhAvabharI aMjali ApIe chIe, ane emanA banyuM hatuM kuTuMbIonA duHkhamAM amArI hArdika sAmavedanA darzAvIe teonuM vatana saurASTramAM bhAvanagara pAse cegaTha gAma. chIe. zrI mahAvIra jaina vidyAlaya paradeza abhyAsa kelarazipa ucca abhyAsanI prathama zreNInI kArarkidI dharAvanAra zrI jena vetAmbara mUrtipUjaka 1 vidyArthIone videzamAM abhyAsa karavA zrI mahAvIra jaina vidyAlaya hastakanA zrI mahA! vIra lena phaMDa ane zrI devakaraNa mULajI paradeza abhyAsa phaMDamAMthI pUraka rakamanI lena skolarazipa ApavAmAM Avaze. zrI devakaraNa mULajI paradeza abhyAsa phaMDane lAbha te saurASTranA vetAmbara vizAzrImALI mUrtipUjaka jaina vidyAthIo pUratuM maryAdita che. che niyata arajI patrakanI kiMmata 65 paisA che. arajIo svIkAravAnI chellI tA. 15-7- 70 che. arajI patraka zrI mahAvIra jaina vidyAlaya, govALIA TeMka roDa, muMbaI-2nA saranAmethI maLaze. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nA na ( nAka nAkA najIka ) dAma zrI mahAvIra jaina vidyAlayanuM viziSTa prakAzana jena-sAmagraMthamADhA nA be graMtho saMpAdaka pUjya AgamaprabhAkara munirAjazrI puNyavijayajI mahArAja paMDita zrI dalasukhabhAi mAlavaNiyA paMDita zrI amRtalAla mehanalAla bhejaka rayala pejI sAIjhaH jADA TakAu kAgaLaH uttama chapAI: pAkuM bAinDiga - - - || (2) thAMka ? : sutta anugojArA 2 | A graMthamAM laghunaMdi urphe anujJAnaMdi tathA ganaMdiyukta naMdisUtra mULa tathA raka ka anugadvAra sUtra mULane zuddha-saMzodhita pATha saMkhyAbaMdha pAThAMtaro sahita ApavAmAM A ja Avyo che. uparAMta vistRta saMpAdakIya nivedana (gujarAtI tathA aMgrejImAM), jena DI je Agamo, graMtha, graMthakartA, graMthaviSaya tathA graMthamAMthI upalabdha thatI sAMskRtika ja 2 sAmagrInuM nirUpaNa karatI suvistRta prastAvanA (gujarAtI tathA aMgrejImAM); bane graMthanA ekeeka zabdanA saMskRta rUpAMtara sAthenI sUcI tathA anya pariziSTo ApavAmAM A na Avela che. pRSTha saMkhyA 762 H kiMmata cAlIsa rUpiyA - - (2) prathai , mA ? : qvAsud | - A graMthamAM aneka pAThAMtaro sahita paNa vaNa sUtra mULa tathA pratione - paricaya vagere rajU karatuM saMpAdakIya nivedana (gujarAtI tathA aMgrejImAM) ApavAmAM Avela che. pRSTha saMkhyA 502 H kiMmata vIsa rUpiyA. jI mahAvIra jaina vidyAlaya, gavAliyA TaMka roDa, muMbaI-ra6 : - - - - - - - - - - - . Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina saMghanA dharmazIla agraNI zreSTivarya zrI kastUrabhAI lAlabhAIno paricaya dharmonA bhUmi bhAratavarSa. zreSTha mahAjana, bhAratanA vikhyAta udyogapati ane bhAratanI anokhI vizeSatA enI dharmabhAvanA jaina saMghanA mukhya agraNe. bhAratanA dharmanAyakoe dhama tIrthe pravartAvyo. jema eka udyogapati tarIke emanI kArarkidI dharmanA Are dukhiyA jAne AzvAsana maLyuM, satata pravRttithI sabhara che, tema eka jAhera jIvanane varela vyakti tarIke emanuM jIvana sa khyAbaMdha sukhiyAne ahobhAva ocho thayo, janasamUhane jIvanane nima 1 banAvavAnI preraNA maLI. dhama sevAkAryo ane sakhAvatothI surabhita baneluM che bhAvanA e duniyAnI amara saMpatti banI gaI. eka udyogapati tarIke ke eka jAhera vyakti tarIke emanI kAmagIrInuM mUlyAMkana karIe, to teonI e dharmabhAvanAmAM tAryakarAnA dharma anokhI ekeeka pravRttimAM mahAjananuM murabbIpaNuM, udyogabhAta pADI. rame bhAta hatI ahi sAnI, karuNAnI, patinI jhINavaTa ane sukAnInI dIrdhadaSTi jevA samabhAvanI ane AtmAne paramAtmA banAvavAnA maLe ja maLe. puruSArthanI. enA baLe pitAnA kalyANane pote ja traNa pacIzI jeTalA sudIrgha jIvana daramyAna ghaDavaiyo che, e AtmavizvAsa mAnavImAM pragaTyo. lagabhaga cha dAyakA sudhI aviratapaNe cAlu rahelI jainadharmanA sukumAra bhAvanAne jhIlIne mAnavInuM emanI ujajavaLa ane yazanAmI kArakirdIne kaMIka aMtara karuNA ane mAnavatAnI kUNI lAgaNIthI A rIte vaheMcI zakAya : dezanA kuzaLa ane bAhoza nItaratuM banyuM. para pIDAne e AtmapIDA samajavA udyogapatirUpe; jena saMdhanA mukhya sukAnIrUpe; lAge; jagakalANamAM ene nijakalyANanAM darzana gujarAtanA eka mahAjana tarIke; keLavaNInA samartha thayAM. himAyatI tarIke; viziSTa rASTrIya vyakti tarIke; ane tArtha karavA A dhama vArasAne bamaNuezae bAMdhakAma tathA jIrNoddhAranA niSNAta tarIke, sAcavyA, zobhAvyo ane samRddha banAve. dharmanA A kAmagIrInuM vizleSaNa karIe to udyogaArAne nima che ane surakSita rAkhavAnuM kartavya pati tarIke teo arthopArjananI je kaMI pravRtti zrAvakoe bajAvyuM. jainadharmanI sarvamaMgalakArI kare che tene bAda karatAM, bAkInI badhI pravRttio, paraMparA akhaMDa dhArAe vahetI rahIH saMsAranI e eka yA bIjI rIte, lokakalyANa ke rASTrakathAna khuzanasIbI. sAthe saMkaLAyelI rahI che, ema jaNAI AvyA jaina paraMparAmAM samaye samaye AvA zrAvako vagara nahIM rahe. teonAM samaya, zakti, buddhi ane AvatA ja rahyA. mahAmaMtrI abhayakumAra, zatruMjayI- dhana deza, samAja ke dharmanA hitamAM keTalAM badhAM dhAraka jAvAza, daMDanAyaka vimaLazA, maMtrIvara vaparAya che, enI kaMIka jhAMkhI A uparathI paNa udayana, mahAmaMA varatupALa, mAMDavagaDhanA maMtrI pethaDa thaI zake ema che. ane eka udyogapati tarIkenI kumAra, zreritna jagaDuzA ane dezabhakta bhAmAzA teonI pravRtti paNa dezanI saMpatti ane zAnamAM e paraMparAnA AbhUSaNarUpa thaI gayA, ane dhama sevA kaMIka ne kaMIka paNa vadhAro karanArI ja nIvaDe che. ane janasevAnA kAryothI potAnA jIvana ane dhanane ema lAge che ke vyaktigata jIvana ane jAhera katArtha banAvI gayA. A ja ujajavaLa paraMparAne jIvananI kalagUMthaNI zeThazrI karatUrabhAImAM ugatI vikramanI vIsamAM ane ekavIsamI sadInA pratApI umare ja thaI hatI; ane e emane jIvananI ' puruSa che zeThazrI kastUrabhAI lAlabhAI : gujarAtanA kRtArthatA tarapha dorI gaI hatI. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA. amRta mahotsava vizeSAMka pratApI pUrva bAdazAe emane jaya vagere tIrthonAM pharamAna zrI karatUrabhAInI AvI saphaLatAnI pAchaLa tAjAM karI ApyAM hatAM. samrATa akabaranI begamane emanI guNasaMpatti, kAryazakti, kuzAgrabuddhi ane bhIDa paDI te eNe A zreNIne Adhaya lIdhe hato; puruSArtha parAyaNatA uparAMta pratApI pUrvajonI, tethI ja bAdazAha jahAMgIra emane mAmA kahIne dasa-dasa peDhIne akhaMDa ane ujajavaLa saMskAra adhato. A rAjavIe ja zrI zAMtidAsa zeThane vAraso paNa rahe che. emanA aneka pUrvajoe, nagarazeThanI padavI ApI hatI. emaNe rAjasAgaraaNIne vakhate, dharmanuM gujarAtanA pATanagara amadA- sarijIne AcAryapada ApIne sAgara chanI sthApanA vAdanuM ane gujarAtanuM rakSaNa karIne potAnA karI hatI; ane amadAvAdanA parA bIbIpura nagarazeThanA birudane ane zreSTA ke mahAjana tarIkenA (atyAranA sarasapura)mAM nava lAkha rupiyA kharacIne nAmane sArthaka karyuM hatuM. zrI ciMtAmaNi pArzvanAthanuM bhavya, kaLAmaya jinagujarAta bhAratanuM ja eka aMga, chatAM enI maMdira baMdhAvyuM hatuM; ane be lAkha rUpiyA saMrakRti anerI che. potAnI saMskAritA, dhArmikatA, kharacIne enI pratiSThA karI hatI A pachI thoDAM udAratA ane mahAjananI saMrathAne lIdhe gujarAta varSe auraMgajhela amadAvAdane be banyo eNe hamezAM zIla ane samanvayanI bhAvanAne Adara dharmajhanUnathI derAIne A vizALa maMdirane khaMDita karatuM rahyuM che. temAM vaLI jene saMdhanI daSTie karIne enI masjida banAvI dIdhI enuM nAma amadAvAdanuM sthAna bahu viziSTa che; ene jainadharmane rAkhyuM " kauvata-ala-ilAma - Isla manI tAkAta ! gaDha ja kahI zakAya tethI ja amadAvAda rAjanagara ane A kAraNe zaheramAM moTuM komI topha na thayuM, ane jenapurI tarIke vizeSa vikhyAta banyuM che. gujarAtanA zAMtidAsa zeTha enI sAme dilI bAdazAha zAhajahAM ane amadAvAdanA rAjamAnya ane prajAmAnya mahA- pAse rAva khAdhI zreSThIne prabhAva evo hato ke jane rAjasattA ane prajA vacce sumeLa sAdhavA. bAdazAhe tarata ja e maMdira pAchuM rAMpavAnuM ane anyAya ane kalezane kAbUmAM rAkhavA ane vepAra je kaI nukazAna thayuM hoya e bharapA', karI Apaane vyavahAra zAMti ane samAdhAnapUrvaka cAlu rahe vAnuM pharamAna karyuM. zAMtidAsa zeThe jaina saMdha tathA evuM ekhalAsanuM vAtAvaraNa sAcavI rAkhavA hamezAM zatruMjaya tIrthanI karelI sevAnA kAyamI smaraNarUpe prayatnazIla rahetA. mAthAbhAre lokone ke vakhata Ave emanA vaMzavArasane zeTha ANaMdajI kalyANajInI rAjasattAne paNa sAmane karavAmAM pAchA na paDavuM, peDhInA vahIvaTadAra pratinidhionI kama TImAM levAnuM evuM enuM khamIra. zeThazrI karatUbhAInA pUrvajo paDhInA sthApanA samayathI ja TharAvavAmAM lAgyuM che. AvA ja sAhasI, khamIravaMta, paragaju ane prabhAvane zAMtidAsa zeThanA trIjA putra lakSmIcaMda zeThe I. zALI hatA, enI itihAsa sAkSI pUre che. dharma. sa. 165mAM bAdazAha zAhajahAMnA pu. murAdabakSane bhAvanA emanA romaromamAM dhabakatI hatI. sADA pAMca lAkha rUpiyA jevI rakama dhIre hatI. murAda bakSe ekAda varSamAM ja e rakama pAchI ApI hatI. karaturabhAinI dasamI peDhIe zrI zAMtidAsa zeSakaraNa jhaverI thaI gayA. jevA nAmAMkita evA ja vi. saM. 1717mAM gujarAtamAM dukALa paDyo, e vakhate zrI lakSmIcaMda zeTha ane emanA traNa bhAIpratApI ane evA ja dharmaparAyaNa prArabdha ane e jagaDuzAhanI mAphaka jokone sahAya karI hatI. purUSArthanA baLe emaNe potAnuM bhAgya khIlavyuM hatuM ane buddhi, caturAI ane zANapaNane lIdhe lakSmIcaMda zeThanA putra khuzAlacaMda khUba bhAvanAdillInI mogala salatanatanI sAthe mIThe saMbaMdha keLo zIla ane vagadAra purUSa hatA. I. sa 125mAM hato. akabara, jahAMgIra, zAhajahAM ane auraMgajheba marAThAoe amadAvAda lUTavA sUratathI kuca karI. e cAre zahenazAhanA e samakAlIna hatA; e cAre ene rokavAnI tyAre kAInI tAkAta na hatI. marAThA Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA. amRta mahotsava vizeSAMka * 11 lazkara cheka amadAvAdanA pAdare kAMkariyA pAse AvI AvA gherA zokamAM have yAtrA kevI ane pAlIpahoMcyuM. amadAvAdano hAkema hamIdakhAM zaherane tANumAM rahevAnuM kevuM ! vayovRddha mAtA-pitAnA bacAva karI zake ema na hato; ane prajA to zoka ane duHkhane koI pAra na rahyo ! sagAMoe bilakula asahAya ja hatA. khuzAlacaMda zeThe vakhata salAha ApI : amadAvAdathI kAgaLo AvyA : pArakhI lo . hiMmata karIne teo marAThA chAvaNImAM veLAsara amadAvAda pAchA AvI jAo ! paNa paheAMcI vA. vAtacIta karIne pitAnI pAsethI pAMca ujamabAIe bhAre zANapaNa, samatA ane hiMmata lAkha rUpiyA ApIne emaNe marAThAone pAchA dAkhavyAM. emaNe gaMbhIra banIne ravajanane kahyuM : vALyA ane zaherane vinAzamAMthI ugArI lIdhuM. banavAkALa banI gayuM ! yAtrA baMdha karIne ghera nagarajano paNa kaMi upakAra bhUle evA na hatA. pAchA pharavAthI bagaDI bAjI kaMi sudharI javAnI zeThanAM ceziMga banelAM zaheranAM mahAjanoe, nathI ! A nimitta dharmamAM aMtarAya zAM mATe zeThanI ghaNI AnAkAnI chatAM, zaheramAMthI thatI vepArI Ubho karavo ? lekanajare asahAya banelI sannArIe mAlanI avarajavara upara, dara seMkaDe be Take zeThane dharmanuM kharekharuM teja batAvyuM H navANu yAtrA pUrI kara tarIke ApavAno dastAveja karI ApIne potAnI karIne ja badhAM pAchAM AvyAM ! ujamabAI hemAkalAtA darzAvI. Aje paNa amadAvAdanA nagarazeTha bhAI zeThanAM bahena ane premAbhAI zeThanAM kaI. A hakaka paNa che. khuzAlacaMda zeThe zatruMjayano saMdha eTale teo badhe ujamaphaI tarIke ja prasiddha thayAM. kADhayo hato ane mAtara tIrthanuM derAsara baMdhAvavAne emane dharmaraMga pAko ane dAkhalArUpa hato. saMdhane Adeza Apyo hate. zatruMjaya tIrtha upara emanA nAmanI TUka jANItI khuzAmacaMdanA traNa putromAM vakhatacaMda jAjarUche. emaNe dharmazALAo 5NuM baMdhAvI hatI. bhAna puruSa hatA. vi.saM. 1836mAM (I. sa. 1780mAM) vakhatacaMda zeTha pachI nagarazeThAI emanA pAMcamA jyAre aMgreja janarala goDADe amadAvAda zaherane putra hemAbhAI ane emanA vaMzavArasone maLavA lUTI levA te hukama karele, te vakhate vakhatacaMda zeTha lAgI. hemAbhAI zeTha asAdhAraNa tejaravI ane ane temanA moTAbhAi naththazA zo vacce paDIne te dAnavIra purUSa hatA. emaNe keLavaNI mATe vidyAdi pAcho kheMcAvAne zaherane ugArI lIdheluM. emanuM mATe, leke pakAra mATe, dharmA prabhAvanA mATe meLe rAjakartAe mAM ane prajAmAM khUba mAna hatuM. gAyaka- hAthe dAna ApyAM hatAM. emaNe te kALe eka vaDa ane pezvA taraphathI emane pAlakhI ane chatrI kanyAzALA paNa sthApI hatI. amadAvAdanI aneka rAkhavAno adhikAra tathA varSAsana maLatAM hatAM saMsthAo Aje paNa emanI kIrtigAthA saMbhaLAve vi. saM. 1 64mAM emaNe zatru jaya ane giranArane che zatruMjaya parvata emane tyAM gire hato zatru jaya mATe saMgha kADho hato. ene sAta putro ane upara emanA nAmanI paNa TUka che. ujamabAI nAme eka putrI hatAM. - hemAbhAInA putra premAbhAI nagarazeTha 'jevA pitA vi. saM. 1868mAM meTuM ujamaNuM karIne tene tenA putra athavA "pitA karatAM putra savAyA" e kuTuMba sAthe zatru jyanI navANuM yAtrA karavA gayA kahevatane yAda karAve evA pratApI ane nAmAMkita hatA. sAthe ujamabAI paNa hatAM. haju to vIsa puruSa thaI gayA. emanI sakhAvate paNa davAkhAnA, yAtrA pUrI thaI ane AkhA kuTuMba upara vajapAta nizALa, pAMjarApoLa, pustakAlaya, koleja, myujhiyama, jevuM du:kha AvI paDayuM : ujamabAInA pati duSkALanivAraNa, dharmazALAo vagere satkAryo upara ekAeka svargavAsa pAmyA ! badhe hAhAkAra thaI satata varasatI rahI hatI. 1857nA baLavA vakhate gayo ! lADakoDamAM ucharelI sAta bhAInI bahenanA amadAvAda ane idara vacce emaNe karelI TapAlanI jIvanaratha jAge bhAMgI gayo ! saue vicAryuM : Ava-jAnI khAnagI vyavathA emavI kAryadakSatAnI Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 zrI ka lA. amRta mahesava vizeSAMka sAkSI banI rahe evI hatI. sarakAre emane rAva- ja. zistapAlanano Agraha to emane ja! pateya bahAdurane khitAba Apyo hato. zeTha ANaMdajI pUrepUrI zista pALe ane bIjA pAse paNa kalyANanI peDhInI sthApanA ane enuM baMdhAraNa barAbara paLave avinaya ke avyavarathI emane khape zrI premAbhAi nagarazeThanI rAhabarI nIce ja, sane ja nahIM. pitAnI mAMdagIne lIdhe emane bI.e.ne 1880 mAM, thayAM hatAM. abhyAsa adhUro mu paDe. moMyaNa tIrtha vakhatacaMda zeThanA trIjA putra matIbhAIe zatru- emanA ja vakhatamAM thayuM. zatruMjayanI emaNe rakSA jayanA mULanAyaka zrI AdIzvara bhagavAnane hIrAne karI hatI ane pagarakhAM paherIne parvata upara mugaTa karAvyo hato. javAthI thatI AzAtanA paNa TALI hatI. pitA-mAtA mAyAbhAI nagarazeThanA svargavAsa pachI teo motIbhAInA sauthI moTA putra phatehabhAI; zeTha ANaMdajI kalyANajanI peDhInA pramukha thayA. phatehabhAInA trIjA putra bhagubhAI; bhagubhAInA khA javAbadArI teoe khuba bahozI ane ekanA eka putra dalapatabhAI; ane dalapatabhAinA niSThAthI adA karI hatI peDhIne hisAba jaina saMdha traNa putramAM sauthI moTA putra lAlabhAI. te zrI samakSa rajU karavAne emane Agraha hato. rAkakasturabhAinA pitAzrI. lAlabhAi zeThanA nAnA be pura tathA gIranArane vahIvaTa emanA vakhatamAM ja bhAIo te zrI maNIbhAI ane zrI jagAbhAI. peDhIne hastaka Avyo. - dalapatabhAInA vakhatamAM pahelAM jeTalI samRddhi sane 1907 thI 1908 sudhI pAMca varSa mATe nahotI rahI; paNa emanAM dharmapatnI gaMgAmAM bahu teo jaina zvetAMbara konpharansanA janarala sekreTarI ucakeTInAM dhArmika sannArI hatAM gharavyavahAra e hatA. jyAre emane lAgyuM ke bIjAM bIjAM kAmo: khUba kuzaLatAthI calAvatAM ane dharmakAryamAM sadA bhArane lIdhe A heddAnI javAbadArIne purato nyAya tatpara rahetAM. eka prasaMga ahIM noMdhavA jevo che. ApI zakAto nathI tyAre konpharansanA bhAvanagara teone varSamAM be vAra zatruMjayanI yAtrA karavAne adhivezana vakhate, bhAvanagara rAjyanA dIvAnanI nA ane jAtrAe jAya tyAre tIrthanA bhaMDAramAM pAMcaso chatAM, emaNe e sthAnethI rAjInAmuM ApyuM : rUpIA ApavAno niyama hato. sane 1926mAM jAhera jIvananI javAbadArIne samajavAno A eka pAlItANA rAjaya sAthe jaina saMghane muMDakAverA umadA dAkhalo che. yAtrAverA) age jhaghaDo thayo. te vakhate zrI kasturaH sane 1908mAM rAjasatAe sametazikhara tIrtha bhAI zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhInA navA ja upara baMgalAo bAMdhavAnI paravAnagI ApyAnI pramukha banyA hatA. peDhInA Adeza mujaba saMghe vAta AvI. saMghamAM bhAre saMbha jAya. Ave asahakArane zAMta virodhane mArga apanAvIne vakhate zeTha ANaMdajI kalyANajInA pramukha cUpa kema zatra jaya yAtrA baMdha karI. ga gAmAe 5zuM kAIpaNa esI rahe ? tarata ja lAlabhAI zeTha to pahoMcyA jAtanA kacavATa vagara e vAtane te vadhAvI lIdhI, ane bIjAone sAthe meLavIne e vAtane rokapaNa yAtrAbaMdhIne kAraNe; pitAne hAtha tIrthanA vAmAM saphaLatA meLavI. ahIM paDI javAthI emanA bhaMDArane khoTa khamavI na paDe e mATe, samayasara hAtha bhAMgI gayela. sAravAra mATe kalakattA gayA bhaMDAramAM pAMca rUpiyA mokalI ApavAnuM teoe ane bAbu mAdhavalAla dugaDane tyAM eka mAsa na cUkavo ! lAlabhAI zeThane janma sane 1877mAM rokAyA. zeThazrI karaturabhAIe pitAnI smaraNanoMdhamAM thayo hato. A vAtane AbhArapUrvaka ullekha karyo che. zrI lAlabhAI zeTha jevA vidyAnurAgI, tevA ja kuTuMbanI sthiti sudhAravA zrI lAlabAI zeThe dharmapremI ane kAryakuzaLa ane kArya nika paNa evA khuba jahemata lIdhI ane khaMta, dhIraja ane svastha Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA amRta mahatsava vizeSAMka tAthI kAma karyuM. puruSAthI puruSane prArabdha yArI tArIkhe, 49 varSanI uMmare, hRdayathaMbha (hArTa phela)thI ApI. emaNe pahelAM kApaDanI sarasapuramAM mila teone svargavAsa thayo. sthApI ane pachI sane 1903mAM sUtaranI rAyapura zeThazrI karatUrabhAInAM mAtuzrI mahinAbA zANAM, mila sthApI traNe bhAIo ene vahIvaTa saMbhA- Tharela, saMtathI, jAjaramAna ane vyavahAradakSa sannArI baLavA lAgyA. hatAM dharma tarapha emane khUba mamatA hatI. teo saMpatti vadhatI gaI tema lAlabhAI zeTha ene jema gharane vahIvaTa kuzaLatApUrvaka saMbhALatAM tema sArAM kAmoma sadupayega karavA lAgyAH lakSamI te kuTuMbanA vyavasAya tarapha paNa barAbara dhyAna ApatAM vahetI-vaparAtI ja bhalI! tIrthayAtrA, saMdhasevA, dareka kAma cIvaTapUrvaka karavAne ane paisAne barAdharma kAryo ane lokakalyANa mATe teo chUTe hAthe bara hisAba rAkhavAne svabhAva hato. teo jAte ja dhana vAparatA ane jIvanane ane dhanane kRtArtha gharakharcano hisAba noMdhatAM. emanA hAthanI hisAbakaratA. pitAnA smaraNArthe emaNe amadAvAdamAM nedho atyAre paNa sacavAyelI che. kuTuMbanuM gaurava ratanapoLamAM dharmazALA baMdhAvI ane mAtAnA jALavavA te bo sadA jAgrata rahetA ane pitAnAM smaraNa nimite jhaverIvADamAM kanyAzALA sthApI saMtAnanA saMskAraghaDatara tarapha pUratuM dhyAna ApatAM. hatI.. emane sAta saMtAna hatAM cAra putrIo ane traNa zrImaMtA nI suMvALapa emane sparzI zakI na putra. emAM zrI karatUrabhAI cothuM saMtAna emanI hatI; lIdhuM kAma pUruM karavAnI emanI prakRti hatI. pahelAM be bahene ane eka bhAI ane emanI pachI rAtanA 11-11 vAgatAM sudhI paNa kAma karatAM paNa eka bhAI ane be bahene. teo ne thAkanAH evI avirata emanI kArya. teo zeThazrI umAbhAI haThIsiMganAM putrI hatAM. zIlatA hatI ! emanuM mULa nAma piTabahena hatuM. sane 197ranA mAtA tara! emane anahada bhakti hatI. mAtAnI DisembaramAM mohinAbA svargavAsI thayAM. caraNavaMdanA e emane nityakrama hato. ane rAtre AvAM puNyapratApI, dharmAnurAgI, jAjaramAna emanA paga dabAvyA pachI ja teo pathArIe jatA. mAtApitAne ane dezapremI, dharmaparAyaNa ane prabhAvadharma upara ane dhArmika kriyAo upara paNa emane zALI pUrvajonI yazasvI paraMparAno vAraso maLavo evI ja asyA hatI. eka bAju mAtRbhUkti ane e jema geravanI vAta che, tema e bahumUlA vArasAne bIjI bAju dharmabhakti e jANe emanA saMskArI che. bhAvI ane vadhArI jANavo e ghaNI moTI javAba jIvananI samatu lA hatI. dArInuM muzkela kAma che. asAdhAraNa buddhizakti, ane amadAvAdanA ane gujarAtanA jIvana sAthe pAradarzI kAryasUjha ane unnata bhAvanAne triveNIsaMgama te lAlabhAI zeTha otaprota thai gayA hatA. prajAnuM sadhAya to ja thaI zake evuM e kAma! ApaNI kAma hoya ke rAjakartAonuM kAma hAya, teo sadA sAmenA raca te itihAsa kahe che ke zeThazrI karatUrakhaDA page hAjara rahetA. tethI ja teo saMdhamAM. bhAIe pitAnI patera varSanI yazajavaLa kAraprajAmAM ane zAsakomAM samAna Adara ane cAhanA kirdIthI, A vArasAne pUrepUro dIpAvI jANe che, meLavI zakyA hatA. emanI zakti niSThA ane sevAnI ane enuM gaurava khUba khUba vadhAryuM che. kadararUpe sarakAre emane saradArano khitAba enAyata tyAre have emanA jIvananI ja jhAMkhI karIe. karyo hato. sane 1911mAM majhiyAre vaheMcAye, emAM zeThazrI kastUrabhAI pitAnA puruSArtha ane bhAgya upara bharose rAkhIne, uchera ane abhyAsa-vi. saM. 1951nA te kaDavo ghUMTaDo gaLI gayA! emanA bhAgamAM mAmasara vadi 7 budhavAra, tA. 19-12-1894nA 2 yapura mila AvI. sane 191ranA jUnanI pAMcamI roja, amadAvAdamAM emane janma. emanI jJAti Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA. amRta maphatsava vizeSAMka visA osavALa. "osavALa bhUpAla" ema e jJAti abhyAsanI sAthosAtha dharmasaMga kAranuM kAma paNa mATe kahevAya che. rAjakAraNI buddhi-cAturI ane cAlatuM ja rahetuM. pitA zrI lAlabhAi zeThano satAno raheNIkaraNInI chApa e jJAti upara paDelI hajI paNa upara jabaro kaThapa : emanI sAme jarAya garabaDa ke jovA maLe che. avinaya na cAle! mAtA paNa devadarzana, dharmakriyA, tIrthayAtrA ane gurubhaktinA tema ja nIti, sadAcAra, tejaravI buddhi, kAma karavAno utsAha ane prAmANikatA ane sacAInA saM kAra ApatAM ja khaMtathI prayatna karavAnI Teva ane emAM mAtA pitAnI rahe garbhazrImaMtAImAM ezaArAmane vRti, ALasupUrI takedArI, ene lIdhe karatUrabhAI prAthamika zALAmAM paNa kavinaya-vivekane abhAva saMtAnamAM ghara na karI te hamezAM pahelo naMbara rAkhatA. paNa mAdhyamika jAya enI teo pUrI takedArI rAkhe eka mAtA zALA ane hAIskUlamAM teo ramatiyALa thaI gayA. saMrakAdAnamAM so zikSakanI garaja sAre e nItiemane tathA emanA nAnA bhAI naTubhAI (narottama vAkayane sAcuM pADe evI emanI jAgRti ane bhAI)ne pataMga ane krikeTane ghaNo zokha. emAM cIvaTa hatI abhyAsamAM pAchA paDatA gayA : zALAmAM pahelo naMbara haTIne pahelA dasamAMno eka thaI gayo ! paNa meTrikamAM eka varSanI umare dAdImA sAthe uttara ane AvatAM te o veLA cetI gayA; vicAryuM ke je pUrva bhAratano nAthanI yAtrAe javAnuM thayuM. kuTuMba Ama ja cAlatuM rahyuM to AvI mahattvanI parIkSAmAM ane sagAMnA cAlIseka jaNa sAthe tAM. musApharI zA hAla thAya ? ramatiyALapaNuM choDI khUba dhyAna relavenA trIjA varganA DabAmAM karavAnI hatI. kayAreka daIne vAMcavA mAMDyuM. pahelA ja prayatna meTrikanI parIkSA gADAmAM paNa musApharI karavAno vakhata Avato. eve bIjA vargamAM U cA naMbare pAsa karI. vakhate kastUrabhAI sAruM gADuM zedhI kA hatA ane ene sauthI AgaLa doDAvatA ! bIjA gADa, dhULathI te abhyAsakALa daramyAna kayAreka TIkhaLa ke te phona bacAya! yAtrA karatAM karatAM badhA rAjarathAnamAM karavAnuM mana thaI Ave. gopALadAsa mAstara ghera bAmaravADA tIrthamAM pahoMcyAM. TADha ke, mAruM kAma ! bhaNAvavA Ave. e amadAvAdI pAghaDI paheratA. varaMDAne paDade bAMdhIne badhAM tyAM sUtAM ane tApaNuM ekavAra emanI pAghaDIne ukelIne upalA majalethI karIne baLadane vADAmAM bAMdhyA tApaNuM hoya te TADha nIce sudhI deraDAnI jema laTakAvI dIdhI ! hAIskUlamAM paNa UDe ane hiMsaka prANI paNa nAsI jAya. tyAM sAkSaravarya zrI kezava harSada dhruva khUba khaMtathI bhaNava. hiMsaka prANIno bhaya kharo ! e bhaya te rAtre sAcA teo evI taiyArI karIne potAne viSaya zIkhave ke paDyo : eka cito AvIne zeThanA + rAne uThAlA chokarAe maMtramugdha thaIne, ekacite sAMbhaLe A che sAkSaravaryanI vidvattA ane adhyApanazaktinI UMDI paise te hatA, paNa binajarUrI laherapANImAM chApa karatUrabhAInA mana upara paDelI che. pANI karavA mATe e na hato. jarUra paDaye hajAro baMgabhaMga pachI AkhA dezamAM rASTrabhAvanAnI kharacAya, nakAmI eka pAI paNa na veDaphAya : A cetanA jAgI UThI hatI, tyAre karaturabhAinI uMmara kuTuMbanI A zIkha ane A praNAlI tethI ja to tereka varSanI hatI. gujarAtamAM paNa rASTrIyatAne tIrthayAtrAe dUra dUranI musApharI karavA chatAM kastUrajuvALa jAgI ULyo hato, ane dIvAna-balubhAInI bhAIne soLa varSa nI uMmara sudhI alabelI muMbaI jANItI zikSakabelaDIe amadAvAdamAM rASTrIyazALA nagarIne jovAno lahAvo maLe na te! chevaTe sthApI hatI. A vakhatathI ja karaturabhAImAM rAjadvArI paMcama jyorjanA rAjyAbhiSekanA mAnamAM muMbaImAM samajaNa pragaTI UThI hatI, ane rASTravAdIono pakSa moTo utsava thavAne hato, te jovA nimitte teone levAnuM valaNa jagyuM hatuM. muMbaI javAno avasara maLyo ! Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA. amRta mahotsava vizeSAMka Ama, mAtA-pitAnI vAtsalyabharI dUpha ane kAma karavAmAM nAnapa, zarama ke saMkoca lAgatAM na zistabharI dekharekhamAM, 17 me varSe karatUrabhAIe hatAM. teo pote ja kahe che ke " jAtamahenata karavAmAM meTrikanI parIkSA pasAra karI; ane emanuM aMtara meM kadI sa koca anubhavyo nathI; ane "kAma kAmane vizeSa abhyAsa karIne vizeSa kAbeliyata hAMsala karavA zIkhave' e sUtra apanAvIne huM jiMdagImAM kAma gujarAta kolejamAM dAkhala thavA talasI rahyuM. kelenTa karatAM karatAM ja ghaNuM zIkhyo chuM." kastUrabhAI jamAM praveza paNa maLI gayo, paNa bhAgyavidhAna kaMika milanA kAmamAM otaprota thaI gayA juduM ja hatuM ! teo abhyAsa choDIne milamAM joDAyA te vakhate sane 1912nA jUnanI pAMcamI tArIkhe zrI emanAM moTAM bahena DAhIbahene eka zANI salAha lAlabhAI zeTha ) jarI gayA. e vakhate rAyapura milanI ApI : bhaNavAnuM to bhale cheDyuM, paNa e grejIne sthiti joIe tevI mArI na hatI ane ene taratI anya za nahIM hoya to kAma nahIM cAle ane pAchaLa karavA mATe to kAmika pagalAM bharavAnI jarUra hatI. rahI javuM paDaze. kastUrabhAIne A vAta samajAI gaI zeThANuM mo hanA nA A sthiti pAmI gayAM hatAM ane mahenatanI ciMtA karyA vagara zikSaka rAkhI ne eNe kasturamAInuM hIra paNa teo jANatAM hatAM. emaNe aMgrejano abhyAsa karI lIdho. teo muddAsara, zuddha kastU'mAine bhaNavAnuM choDIne milane vahIvaTa saMbhA- ane sacoTa aMgrejI bolI ane lakhI zake che, te LavAnI AjJA karI bhAre vimAsaNa ubhI thaI * eka meTAM bahenanI A salAhane pratApe. Ane lIdhe bAju 17-18 varSanI taravaratI uMmara, tejasvI buddhi teone dhaMdhAdArI audyogika kAmagIrImAM ane jAhera ane abhyAsa karIne nipuNa banavAnI tamannA, ane jIvanamAM, rASTrIya ane AMtararASTrIya kSetre, khuba bIjI bAju mAtAnI AjJA ! jarAka cUchyuM ke maLelI saphaLatA ane svAdhInatA thaI gaI. takane lAbha ja na rahe ! zuM karavuM ane zuM na karavuM? kastUrabhAInA bane kAkAne bhAge sarasapura mila paNa chevaTe mAtAnI AjJAna vijaya thaze. kasturabhAI AvI hatI, eTale emane rAyapura mila sAthe yauvanasahaja bekarInI moja ane kolejamAM javAnuM jamAM javAnuM saMbaMdha na hato. Ama chatAM milanI rithatimAM choDIne milanA aTapaTA vahIvaTanI jaMjALamAM pare- sudhAro thAya e mATe emanI madada levAmAM AvI vAI gayA ! A prasage emanA jIvananA rAhane badalI hatI. eTale zarUAtamAM karatUrabhAIne te potAne nAkhe, athavA kahe ke e rAhane sunizcita karI managamatuM nahIM paNa vaDIloe cIMdheluM ja kAma Ape ! satata kartavyaparAyaNatAno ja e mArga karavAnuM rahetuM. pahelAM emane TAImakIparanuM kArakuna hato; ane ethe kayAreya calita thavAnuM ke eza jevuM kaMTALo bhareluM kAma soMpavA mAM AvyuM ! ArAmamAM paDavAnuM na hatuM. mAtAnI e AkarI keTalAka mahinA to e kAma saMbha LyuM, paNa pachI AjJAnI pAchaLa aMtaranA AzIrvAdanAM amI Ubha emane ethI kaMTALo AvyoH tejasvI buddhine rAtAM hatAM e AzIrvAda vakhata jatAM, zatadaLa navuM navuM kAma zIkhavAnI ane karavAnI bhUkha kamaLanI jema, khIlyA ane tethI baDabhAgI mAtA AvA yAMtrika kAmathI kevI rIte saMteSAya? emaNe ane kartavyaniSTha putra dhanya banyAM ! abhyAsano mArga Torsa DipArTamenTa kAma saMbhALyuM ane rUnI parakha biDAI gayo; kartavyanA mArganI uSA sAda daI rahI ! mATe judAM judAM gAmamAM pharavAnuM zarU karyuM. milasaMcAlanano vyApaka anubhava kastUbhAI zeTha rUnI parakhamAM asAdhAraNa niSNAta rAyapura bhalane vahIvaTa mATe hato ane uttara- banyA te A anubhavane lIdhe ja, bhAinI uMmara nAnI hatI, paNa khata, dhIraja ane vaDIlonI madada levA chatAM milanI kamANImAM samajaNa ghaNI hatI. vaLI, jAtamahenata karIne jAta- vadhAro na thayo; UlaTuM mUDInA rokANanA pramANamAM anubhava meLavavAnI pUrI hoMza hatI; ane koIpaNa lAgyuM ke mila kharI rIte khoTa kare che! AvuM ja Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -16 zrI ka. lA. amRta mahotsava vizeSAMka cAlatuM rahe te mUDI ane AbarU bannene dhakko milano naphe uttarottara vadhato ja gayo. ane naphA lAvyA vagara na rahe ! milanI AvI sthiti joIne ane mAlanI uttamatAnI dRSTie prathama paMkitanI kayAreka to emane ema paNa thaI AvatuM ke pitAjI gaNAtI bhAratanI milemAM enI gaNanA thavA lAgI nilanA traNa lAkha rUpiyAnA zero ApI javAne sane 1913 thI 1938 sudhIparaNIsa varSa lagI, badale eTalI rokaDa mUkI gayA hota to kevuM sAru ? A mile eka ja jAtano tANo-Ne ka tava nuM bIjuM nahIM te chevaTe enA vyAjamAMthI ja sukha ane e tANA-vANAmAMthI ja kA paDa banAvavAnuM vaibhavathI rahI zakAta! cAlu rAkhavA chatAM enA kApaDanI guNavattA ane paNa A kaMI lAgaNInA vegamAM kheMcAvAnI lekapriyatAmAM jarAya ghaTADo na thaye, ane ene nahIM paNa nakkara hakIkatano hiMmatapUrvaka sAmane napho vadhato ja rahyo, e navAi upajAve evI karavAnI vAta hatI. ane musIbata joIne muMjhavAnuM, hakIkata che. nirAza thavAnuM ke pAchA paDavAnuM karatUrabhAInA rAyapura milanA gauravabharyA vahIvaTathI eka vAta svabhAvamAM ja nathI Ave vakhate UlaTu emanuM ahIM khAsa noMdhavA jevI che : sane 1971mAM hIra vadhu khIlI UThe che tarata ja emaNe vaDIle kastUrabhAI ze! araviMda mila zarU karI. paNa ene upara AdhAra rAkhavAne badale jAte ja milana mATe bahArathI svataMtra mUDI UbhI karavAne badale vahIvaTa samajavA ane saMbhALavAnuM nakakI karyuM. rAyapura milanA naphAmAMthI e mUDI meLavavAmAM AvI nako kevI rIte vadhArI zakAya ane nakasAnI rokavA hatA ! matalaba ke araviMda mIla 2 yapura milanA zuM zuM karavuM joIe, enI gaNatarI emanI cakora zeraholDarone naphArUpe bheTa ApavAmAM AvI ! eka daSTi tarata ja karI zake che. vaLI, emanI buddhi milanA naphAmAMthI bIjI mila UbhI thaI hoya e jevI kuzAgra ane tejasvI che, evI ja pariNAma- banAva pote ja virala che; temAMya e mila vahIvaTa, lakSI ane vyavahAru che. eTale koI paNa Adaza, mAlanI jAta ane naphAnI daSTie bhAratanI zreSTha vicAra ke yojanAne saphaLa amala kevI rIte karI gaNAtI milema vizeSa AgaLa paDatuM sthAna dharAve, zakAya, e nakkI karatAM emane vAra lAgatI nathI. e to vaLI ethIya vadhu virala prasa ga che. ane rAyapura mila mAtra sutaranuM ja utpAdana karatI hatI, e enA saMcAlakanI vahIvaTI kuzaLatAnI kIrtienA badale emAM kApaDa utpanna karavAnuM nakkI karyuM. kathA banI rahe eve che. tarata ja emAM 376 zALAthI zALakhAtuM zarU kApaDanI milomAM ke bIjAM nAnAM-moTAM kArakaravAmAM AvyuM. ane enA saMcAlananI javAba- khAnAomAM zrI kastUrabhAI zeThane je asAdhAraNa dArI, emanA banevI zrI puruSottamabhAI maganabhAI saphaLatA sAMpaDI che enAM keTalAMka kAra che A che : haThIsiMganI salAha mujaba, prathama paMktinA viviMga sauthI pahelI vAta che svaccha, prAmANika ane mAstarane sepavAmAM AvI. ane uttama jAtanA karakasarabharyA vahIvaTano Agraha. bIjI vAta che game kApaDanuM utpAdana zara karavAmAM AvyuM. nukasAnI te bhAge mAlanI guNavattA TakAvI rAkha. ne Agraha; karatI mila, jANe koI jAdu thayo hoya ema. sAre vadhu napho meLavavAnA lebhamAM rU ke bIjI koI napho karavA lAgI! e jAdu hata jhaDapI nirNayane, utpAdananI kAcI sAmagrI halakI jAtano na vaparAI cIvaTabharI prAmANika kAmagIrIne ane sAhasabharyA jAya enI satata jAgRti rAkhavAmAM Ave che. mAla puruSArthane. sArI jAtane hoya te loke meM mAgyAM dAma cUkavavA emAM sane 1914mAM paheluM vizvayuddha phATI taiyAra hoya che, e kastUrabhAIne jAtaanubhava che. nIkaLyuM tene milane maLyo : jeTaluM kApaDa dareka khAtAnuM saMcAlana te te khAtAnA taiyAra thAya te badhuM tarata ja vecAI jAya. rAyapura niSNAtane soMpavAmAM Ave che, ane e tane pitAnI Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 zrI ka. lA. amRta mahesava vizeSAMka buddhi ane zaktino upayoga karavAnI mokaLAza rahe pachI e mUDI pitAnI hoya ke bIjAnI-e emane che. karatUrabhAra zeTha jema mANasane pArakhavAmAM siddhAMta che. rAyapura milanA eka hajAra rUpiyAnA nipuNa che, tema ene sAcavavAmAM paNa eTalA ja eka zeranA badalAmAM eka lAkha rUpiyA karatAM paNa kuzaLa che. kara turabhAinI kei paNa kaMpanImAM javAba- vadhu vaLatara zeraholDarone ApavAmAM A yuM che, te dArIvALA sthAne kAma karyuM hovuM e e mANasanI A vAtane jIvaMta purAvo che. AmAM teonI artha kAbeliyatanuM pramANapatra banI jAya che. paNa sAthe zAstranI vyavahAru spaSTa samajaNano paNa Dise bahu sAthe, niSNAta vyaktione rAkhavA chatAM, keI paNa mahattvane che, ema kahevuM joIe. bAbatamAM emane parAdhIna banavuM na paDe athavA e vaLI, jemanI mAraphata milanA utpAdanano nikAla mUrkha banAsa na jAya, e mATe zrI karatUrabhAI thaI zake che, e vepArIonuM hita paNa barAbara karekedareka khA nI jhINAmAM jhINI kAmagIrIthI sacavAya enI teo pUrI saMbhALa rAkhe che. emane mAhitagAra : havA prayatnazIla rahe che. ane sukhI joine teo bahu rAjI thAya che. koI paNa vAtanA samane pakaDI zakanArI emanI sane 1917mAM kApaDanA vecANa mATe teo jAte buddhine mATe A rIte mAhitagAra rahevuM e dezanA judA judA bhAgomAM pharyA hatA. eka madadanIza, kayAreya muzkela ke bhArarUpa nathI lAgatuM. matalaba ke pote ane eka rasoIyo, ema traNa jaNa e musAsaMcAlakonI binaAvaData ke badadAnatane lIdhe kaMpanIne pharImAM hatA. badhAno utAro dharmazALAmAM raheto. sahana karavuM na paDe enI teo satata takedArI vepArIone sIdhe saMparka, bajArone jAtaanubhava rAkhe che. ane te te pradeza ke zaheranI khAsiyatane jANavI e A pravAsane hetu hato. AthI emane ghaNo lAbha vaLI, vahIvaTamAM kaI bhUla thaI hoya ane emanuM thayo ane ghaNuM ghaNuM zIkhavAnuM maLyuM. jANe teo dhyAna dorava mAM bAve to teo kayAreya ene chAvaravAne ke zALa -keleja vagara ja pitAnuM sarvAgINa ghaDatara karI bacAva karavAno prayatna nathI karatA; paNa bhUlane eka rahyA hatA ! dilIpUrvaka svIkAra karIne vahIvaTane sudhArI levAmAM ja vyavasAyanAM ane jAhera jIvananAM aneka kSetromAM teo mAne che temanI kaMpanIonI janarala miTIMgamAM karatUrabhAIe je viziSTa siddhio prApta karI che, evA dAkhalAo paNa banyA che ke jyAre teoe enI AvI AvI aneka cAvIo lekhI zakAya. AvI bhUlano spaSTa ekarAra karatAM kahyuM hoya ke ane te teone UgatI uMmare ja maLI hatI. kaMpanInI A bhUta che, ane te sudhArI levAmAM Avaze; yauvananA uMbare paga mUkatAM mUkatAM ja evI moTI ATaluM ja nahIM, kanyAreka to teoe mArA-tArAno javAbadArI zire AvI paDI, ane e javAbadArIne bheda bhUlIne AvI bhUla karanArane Thapako Ape hoya, sarva rIte pUrI karavAnI evI adamya tAlAvelI evuM paNa banyuM che. A to kaMpanInA vahIvaTanI aMtaramAM jAgI UDI ke pachI emAM yauvanasahaja vAta thaI bephikarI ane gabha zrImaMtAIne sahaja mojamajA ke AthIya vadhAre takedArI teo kaMpanInA hise. ezaArAmanI vRttine avakAza ja na rahyo. satata da ro (zerahADarA )nA hitanuM jatana karavAmAM rAkhe karmayogane mArga ja emano jIvanamArga banI gayo. che. pitAnA ze hoDarene kyAreya nukasAna veThavuM ne ema lAge che ke rAyapura milanI javAbadArI paDe ane emane vadhumAM vadhu napho maLe e ja svIkAryA pachI kasturabhAinI kAya zakitane aneka rUpe emane prayatna DrAya che mUDI potAnI hoya ke zera- jhaDapI vikAsa thA-jANe aMtaramAM prazAMtapaNe saMgrahelDaranI, enuM jatana karavAmAM teo samAna cavA ha yeluM khamIra keIka gya takanI rAha ja jatuM rAkhe che. mUDImAtrano uttamamAM uttama viniyoga karIne hatuM ! 17-18 varSanI nAnI vaye zarU thayelI anekaemAMthI bane teTale vadhu napho meLave joIe - vidha pravRttione pravAha aneka kSetrane hariyALAM Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 zrI ka lA. amRta mahA sava vizeSAMka banAvate, Aje 76 varSanI moTI vaye paNa, akhaMDa- karI. e mATe phemina rilIpha kamITI (duSkALa rAhata dhArAe AgaLa vadhI rahyo che. samiti) racavAmAM AvI. saradArazrI zrI kastUrabhAI zeTha, dAdA sAheba zrI mAvaLaMkara, zrI indulAla yAjJika lagnaH cha-sAta dAyakA pahelAM nAnapaNamAM sagapaNa e khAnadAnInI nizAnI lekhAtuM. e vakhatamAM ane zrI kRSNalAla desAI e pAMca enA bhatrIe gheDiyAnAM sagapaNa e koI navAInI vAta na hatI. banyA. sauthI paheluM kAma sAruM evuM phaMDa bheguM kara karatUrabhAInuM sagapaNuM ATha varSanI uMmare thayuM hatuM. vAnuM hatuM. zeTha bI a bAlAla sArA bhAI ane zrI emanAM patnI zAradAbahenanI umara be varSanI hatI. karatUbhAIe ghera ghera pharIne paNa traNa lAkha rUpiyA bhegA karyA. mANaso mATe paMjAbathI ghA meLavavA nuM teo amadAvAdanA osavALa kaTuMbanA zrI cImanalAla vADIlAla lasaNiyAnAM putrI hatAM. sane 1915mAM ne pazuo mATe valasADathI ghAsa me vI ApavAnuM lagna karavAnI vAta AvI. karatUrabhAInI umara to kastUrabhAIe mAthe lIdhuM. enI vahecaNInI evI tyAre 21 varSanI hatI; lagna mATe e uMmara kaMI goThavaNa karI ke mANasa ane pazuo ne ghaNI rAhata maLI. A kAmane lIdhe gAMdhIjIne karatUrabha InI ochI paNa na gaNAya; chatAM navuM navuM zIkhavAnI ane navAM navAM kAma karIne vikAsa sAdhavAnI dhaga kAryazakti ane prAmANikatAne khyAla Avyo ane zamAM emane lagnano vicAra na racyo. emane thaya . saradArazro sAthe te mitratAno nAto baMdhAI gayo. A age karatUrabhAie pote ja kahyuM che ke - atyArathI saMsAranI ane saMtAnanI javAbadArImAM kayAM paDavuM ? emAM to jeTaluM moDuM thAya teTaluM "duSkALa rAhatanAM kAmo age huM saradAra sAruM. paNa mAtAnA ane sagAMonA Agraha AgaLa vallabhabhAI paTela pAse daroja jato ane kAmanI emane namatuM ApavuM paDyuM. kuTuMbamAM ghero zoka vigato ApatA. tethI temanI sAthe mitratA baMdhAI, je hato. emanA moTA banevI zrI puruSottamabhAInuM sane jiMdagI paryata TakI rahI jAhera jIvanane A mAre 1914nA DiseMbaramAM ja avasAna thayuM hatuM ! chatAM prathama anubhava hatA, ane tene saphaLatA maLe te lagna levAyAM: ane sana 1915mAM e sAdAithI mATe meM mArAthI zakaya teTalAM badhAM ja samaya ane patAvavAmAM AvyAM. kastUrabhAInA patnI zAradAbahene zaki kharacyAM mArI mAnyatA pramANe A kAryo khUba zAMta, sAlasa, zANAM, kuTuMbaparAyaNa ane mArA bhAvI jIvanaghaDataramAM mahattvano bhAga bhajavyo vyavahAradakSa sannArI hatAM. dharmAnurAga ane sAdAI che, kAraNa ke ghaNI vAra tame evA mANasanA emanA jIvanamAM tANAvANAnI jema vaNAyelAM hatAM. saMparkamAM Avo cho ke jeo javAbadArI svIkAre emane traNa putro : moTA siddhArthabhAI bIjA zreNika - 5Na adA karavA temanAthI banatuM karI chUTe nahIM. bhAI; bane atyAre zrI kastUrabhAInI ja madArI ane pariNAme jyAre bIjI taka UbhI thAya tyAre saMbhALI rahyA che. trIjA putranuM sane 1938mAM eka tame temanI madada mAgo nahIM." varSanI uMmare avasAna thayuM hatuM. dAdAsAheba gaNeza vAsudeva mAvaLaMkara sAthe ghaniSTa ghaDataranA traNa prasaMgo daratI baMdhAI tenI zarUAta paNa A vakhate ja thaI. gujarAtamAM duSkALa : bhAratamAM gAMdhIyuganI gAMdhIjIne upavAsa : sane 1917mAM zarUAta hatI. gAMdhIjIe amadAvAdamAM Azrama zarU amadAvAdamAM plega phATI nIkaLyo. thI meTA karyo hato. saradAra vallabhabhAI paTela ane bIjA aneka bhAganA majaro gAmaDe cAlyA gayA ane mile tejasvI puruSo rASTrasevAne arpita thayA hatA. evAmAM calAvavA mATe majUronI taMgI varatA e lAgI. sane 1918mAM gujarAtamAM duSkALa paDyo. prajA Apha. pariNAme pitAnI milo cAlu rA navA mATe tamAM heya evA vakhate cupa kema besI rahevAya? milamAlikomAM majurone vadhAre pagAra ApavAnI gAMdhIjInI preraNAthI sarakArazrIe rAhatakAmanI yojanA jANe harIphAI zarU thaI : eka mila bI 9 milanA Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. mA. amRta mahotsava vizeSAMka kArIgarane vadhAre pagAra ApIne kheMcI jAya ! Ane "haDatAla ane lavAdamAMthI ame je eka padArthalIdhe majUronA pagAramAM 90 TakA jeTaluM vadhAre thaI pATha zIkhyA te e ke mila baMdha karavI te nukasAnagaye, je posAya ema na hato. plena zamI gayo kAraka ja che. mahAbhAjI joDe samAdhAna karatI vakhate ane sthiti barAbara thaI gaI eTale miloe vicAra audyogika zAMtinA phaLanI amane saMpUrNa kalpanA na karIne plega pahelAM je pagAra hatuM tethI 20 TakA hatI " vadhu pagAra ApavAnuM nakakI karyuM. gAMdhIjIne lAgyuM milamAlIka tarIke majUro sAthe kevI rIte ke AmAM majUrone anyAya thAya che. emaNe 35 TakA vartavuM ane udyogamAM kevI rIte zAMti TakAvI pagAravAra ApavA kahyuM. mAlikA e mATe saMmata rAkhavI, e aMge A prasaMge maLela pratyakSa anu. na thayA gAMdhIjIe majUrone haDatAla pADavAnI hAkala bhavane zrI kastUrabhAI Aja dina sudhI anusaratA karI. haDatAla e kAda mAsa te cAlI, paNa pachI rahyA che. A prasa ge zrI aMbAlAla zeThane kasturapaisAnI taMgIthI parezAna thaIne kAme caDavA lAgyA. bhAInI kAryazaktino khyAla AvavAthI emaNe haDatAla tUTI paDavAnA saMjogo joIne gAMdhIjIe teonI mila onarsa esosIezananI kamITImAM ene TakAvI rAkhava upavAsa AdaryA e vakhate e nI nimaNuMka karI. bese kegresanAM pramukha hatAM. amadAvAdanA mila- azoka mIlanI kahANI rAyapura mola to. mAlike upara e tAra Avyo ke AvA nAnA naphe karatI thaI gaI hatI, ane enI ciMtA have kAma mATe gAMdhIjInI jiMdagI jokhamamAM na mukAvI pajavatI na hatI. eTale karatUrabhAInI zakti ane joIe zeTha aMbAlAla sArAbhAi, zrI kastUrabhAI buddhi navA sAhasane mATe talasI rahI emaNe thayuM? ane trIjA eka milamAlika-ema traNa jaNe gAMdhAjI vaDIlo e zarU karelI milane calA thI jANI, emAM pAse jaIne kahyuM AmAM amArI jIta thaI che, zI zAbAzI ? ke I svataMtra mila sthApI ane ane majUro kAme caDI javA lAgyA che, paNa amAre calAvI jANe che te kAma karyuM kahevAya ! ane ApatI jiMdagI he DamAM mUkavI nathI, mATe ApanI emaNe, sane 1920mAM, bAra lAkhanI mUDIthI mAgaNI ame kabU rAkhIe chIe. gAMdhIjIe kahyuM H azeka mila nAme navI mila zarU karavA nirNaya mArA dabANathI tame A vAta ravIkAro e mane karyo. muDI rokanArAomAM kastUrabhAInI zAkha evI maMjara nathI. A tame. AvI bAbatonA nikAla hatI ke loke Agraha karI karIne paisA ApI gayA, mATe, lavAdIne siddhAMta svIkAro; ane e kahe te tarata ja bAra lAkhanA badale covIsa lAkha bharAI ! ApaNe bane kabU rAkhIe, ema thavuM joie. gayA ! kastUrabhAIe nakkI karyu ke vagara mAge viSTi mATe gayelA milamAlikoe e vAta kabUla rAkhI. ATalI mUDI maLI che, to bamaNuM utpAdana zakti zrI AnaMdazaMkara dhruvane lavAda nImavAmAM AvyA. vALI mila zarU karavI. ane e mATe cAlIsa hajAra emaNe phakta cevIpa kalAkamAM ja pheMsale Apyo ke trAka ane eka hajAra zALAno vilAyata oDara mane pahelA vime 20 TakAno pagAra vadhAro Apyo. paNa e ja vakhatamAM rUpiyAnuM pAunDa A po; bIje devase 35 TakA; ane trIjA sAthenuM hUMDiyAmaNa eTaluM ghaTI gayuM ke, orDara divasathI hamezane mATe 27 TakAne. A prasaMga mukela yaMtronA Azare deDhA rUpiyA ApavA paDe ! nimitte karatUrabhAIma gAMdhIjInA saMparkamAM AvavAnuM ATalI badhI muDI lAvavI kayAMthI ? pariNAme mukela be yuM te te kharu ja; paNa sAthe sAthe arthataMtrane orDaramAMthI dasa hajAra trAke ane cAraso zALA sudhAravA mATe game tema karIne audyogika zAMtine kamI karIne, jema tema karIne mIla cAlu karI. paNa sAcavI rAkhavAnI ane majUro sAthe saMgharSa TALa- aNadhAryo vadhu kharcane kAraNe mila moTI Arthika vAnI keTalI jarUra che, tene eka amUlya padArthapATha lIsamAM mukAI gaI, ane ene 1000nA zeranA paNa bhaLe. teo pote ja kahe che ke bhAva 4] jeTalA ochA thaI gayA. jeoe, parANe Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka lA. amRta mahotsava vizeSAMka parANe mAMgIne, hoMze hoMze zera kharIdyA hatA, thayuM. azeka misa, je ghaNuM ja kaTokaTInA teomAM jANe eka prakAranI ciMtA ane zekanI samayamAMthI pasAra thai, te na banyuM hota to kadAca lAgaNI prasarI gaI ke have ApaNI muDInuM zuM thaze? huM ghaNo ja bedarakAra rahyo che ta ane te komAM to "azoke zAkamAM nAkhyA" evI jANe A traNa prasaMgothI jIvanabhara kAma lAge vA lAgI ! vakhata bahu ja evI mahatvanI samajaNa ane kA5 paddhati teone kaTokaTIne ane kasoTIno hato. jarAka utAvaLa karI, maLI; ane emanA aMgata ane nahera kAryakSetrane hatAza thayA ke hiMmata hAryA te UgatI milane sane 1920 pachI uttarottara vikAsa thavA lAgyo. phaDacAmAM jatAM ane UmatI kArakidane kalaMka lAgatAM kAryakSetra vistAra bacAvI zakAya ema na hatuM. paNa karatUrabhAI e sane 1920 mAM rAyapura milano napho hiMdukhuba khaMta dhIraja ane jhINavaTabharI gaNatarIthI, stAnanI badhI mile karatAM vadhAre thaye. e ja jarAya himata ke AzA khoyA vagara, ravasthatAthI varSa mAM milamajUronA pagAra vadhArAno prazna UbhI kAma lIdhuM sane 1923mAM mila zarU thaI dhIme thatA gAMdhIjI sAthe e aMge samAdhAna kayuM'. ane dhIme uttama utpAdana ane uttama vahIvaTathI ene yuropanI pahelavahelI musApharI paNa A varSa mAM ja nako e vadhato gayo ke the DAMka varSamAM eNe karI, musApharImAM karatUrabhAInI sAthe emanA nAnAzerahAranI aDadhI muDI pAchI ApI dIdhI. bha,I zrI narottamabhAI hatA. musApharI, kharIdI ane atyAre enI thApaNa sATha lAkhathI vadhu che ! ane paradezI nANAnA rokANamAM eka da lAkha rUpiyA dezanI e prathama paMktinI mila gaNAya che. A kharacyA ! majAnI vAta e thaI ke e vakhate age zrI karatUrabhAI zeTha kahe che ke - jarmana ane phreca hUMDiyAmaNanA dara ghaTI gayA hatA. "mArI kArakirdInI zarUAtamAM ja mane A AgaLa jatAM lAbha thaze, ema samajIne bane 2 padArthapATha maLyo te eka rIte ghaNA ja sAruM calaNamAM thaIne pacAsa hajAra rUpiyA rokyA ! zeTha zrI kastUrabhAI lAlabhAI udyoga ane dezanA lAbha mATe pitAnI sevAo varSo sudhI ApatA rahe evI zubhecchAo pAThavIe chIe. zAparIA Doka enDa sTIla kAM. prA.li. zIvarI phorTa roDa, zIvarI, mubaI naM. 15 ceramena : mANekalAla cunIlAla zAha menejIMga DIrekaTara amRtalAla bhANajIbhAI zAparIA - Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA. amRta mahAsata vizeSAMka vakhata jatAM jamana calaNamAM karelu. rekANu DUbI gayuM; ane phreMka calaNamAM UkelI mUDI pAchI maLI ! paradezI yalamAM mUDInA rekANu aMge A e nave ane upaye gI anubhava maLyo. enI phI paNa evA ja sArI cUkI hatI ne ! sane 1921tAM saradArazrI myunisipAliTinA pramukha hatA ramaNe kastUrabhAine eka prAthamika zALA mATe dA ApavA kahyuM. teoe pacAsa hajAra ApyA. 1921nA sembaramAM amadAvAdamAM koMgresanuM adhivezana bhara zrA motIlAla naheru karatUrabhAInA mahemAna banyA hatA. A paricaya AgaLa jatAM gADha thayA ane upayAgI nIvaDyo. A kAMgresa pachI karaturabhAInuM rASTrabhAvanA vadhAre sakhaLa khanI dillInI dhArAsabhAmAM : te vakhate dillInI dhArAsabhAmAM muI ane amadAvAdanA milamAlika maMDaLanA pratinidhine vArApharatI traNa traNa varSa mATe levAmAM AvatA. A mATe te te milamAlika maDaLe peAtAnA pratinidhinI cUMTaNI karavAnI rahetI. sane 1923 thI 192 te mATe amadAvAda mitramAlika maMDaLane vAI hatA. A mATe sarvAnumate koi eka vyaktanI pasaMdagI na thai zakI, eTale cUTaNI anivAya atI. saradAzrIe kastUrabhAine cUMTaNImAM UbhA rahevA dabANu kayu . kAma navI jAtanuM ane javAbadArI bhareluM hatu ane anubhava hatA nahIM. emaNe nA pADI, pazu che. saradArazrInI vAta mAnavI paDI. kastUrabhAie eka niyama karyAM hatA ke sattA mATe prayatna karavA nahIM paNa sattA sAme cAlIne Ave tA . enI javAbadArI letAM acakAvuM nahIM, ane ene mATe pUratA samaya ApavA, ane sabhAmAM vakhatasara hAjara rahevuM. te cUTaNImAM UbhA rahyA. rasAkasI ahu hatI e traNa mata pharI jAya te pariNAma pharI jAya evI sthiti hatI ! emAM eka navI muzkelI AvI paDI, dilla'nI rAjasabhAnI cUMTaNI paNa A ja vakhate hatI, aemAM gAradhanadAsa paTela ane narazIdAsa jekizanadAsa, e e vacce harIphAI hatI. stUrabha!STae narazIdAsane mata ApavAnu vacana ApyuM hatu sthiti evI hatI ke goradhanadAsane mata na Ape 21 te| enI asara peAtAnI cUMTaNI upara paDe, emanA upara gAradhanadAsane mata ApavAnuM khANu AvyuM. karatUrabhAie kahyuM : vacana ApyuM' te pALavuM ja joie, bhale pachI mArI cUMTaNInuM pariNAma game te Ave! chevaTe teo pAMca vadhu mate cUMTAyA kAma navuM hatuM, paNa mahenata ane abhyAsanI Teva hatI, ane game te vAtanA hArda sudhI paheAMcavAnI buddhi hatI. A vakhate koMgresanI svarAjya pArTInuM dhArAsabhA upara varSAMsva hatuM, ane zrI meAtIlAla neharu enA meAvaDI hatA. svarAjya pArTIne paisAnI jarUra hatI tethI muMbaI ane amadAvAdanA milamAliko pAsethI pAMca lAkha rUpiyA bhegA karI ApyA. dhArAsabhAne kAraNe aneka netAo sAthe saMparka thayA, smukhama ceTI sAthe mitratA thai. dhArAsabhAmAM sauthI moTu ane mahattvanuM kAma karatU bhAIe kApaDa uparanI 3 TakAnI AbakArI jakAta dUra karAvavAnuM karyuM". peAtAnA matadAra vabhAganI A sevAthI kastUrabhAinI khUba prazaMsA thai, ane emane peAtAne paNa kaIka nakkara kAma karyAnA sa MtASa thayeA. meAtIlAla neharuepramANapatra ApyuM` ke amArI svarAjya pArTInA oNMgresamena karatAM tame vadhAre sArA kaoNMgresamena puravAra thayA che ! 1923mAM amadAvAdamAM gAMdhIjIneA prasiddha kesa cAlyo. e kesamAM hAjara rahevAnuM karatUrabhASTane AmaMtraNa maLyuM. gAMdhIjIne 7 varSanI sajA thaI. gAMdhIjIne jelamAM lai gayaH te agAu emanI sAthe kastUrabhAinI mulAkAta thai. gAMdhIjIe saradArazrInI paDakhe rahevAnI salAha ApI. A ja varSoMmAM pagAra vadhArA mATe majUra haDatALanA sAmaneA karyAM. banne kAkAonA vahIvaTanI sarasapura mitranI sthiti uttarAttara bagaDatI jatI hatI. sane 1923- 24mAM te e milane phaDacAmAM laI javAnI vAte paNa thavA lAgI kuTubanI pratiSTA hADamAM mukAi ! paNa ekAda-be lAkha rUpiyA ApavAnI pratiSThA khace ema na hatI. e mATe teA kaMika dharamULanA upAya veA jarUrI hatA. A varSAM daramyAna karatUra' bhAinI prAmANikatA ane vahIvaTI kuzaLatAnI dhaNI nAmanA thai hatI. chevaTe zeraheDarAe phaDacAmAM jatI Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 zrI ke. lA amRta mahotsava vizeSAMka '? kAkAonI milane bacAvavAnuM kAma, akhatarArUpe, enA pramukhanI javAbadArI paNa moTI ane bhatrIjAne sayuM ! kaMIka navAI upajAve evI A zrIsaMghamAM enI pratiSThA paNa moTI sane 1926mAM ghaTanA hatI. paNa e akharo kastUrabrAIna buhi. peDhInA vahIvaTamAM keTalIka muzkelI UbhI thaI hatI, baLathI saphaLa thayo. be-traNa varSamAM to maravA paDelI ane bIjI bAju zrI zatru jaya tIrthanA rakhopA mila napho karatI thaI gaI. kastUrabhAInI pratiSThAmAM mATe pAlItANuM rAjyane vArSi ke paMdara hajAra AthI ghaNo vadhAro thayo : jyAM emano vahIvaTa rUpiyA ApavAmAM AvatA hatA te karAra paNa A heya tyAM nukasAna thAya ja nahIM ane vaLatara pUre- varSamAM ja pUro thato hato. eTa8. pAlItANAnA pUruM maLe, evI lekanI zraddhA vadhu daDha banI. darabAra sAthe navI samajUtI karavA te savAla paNa sane 1924 mAM garadeva TAgorane zAMtiniketanane ThIka ThIka ugra ane aTapaTa banyo hato. paristhiti mATe amadAvAdamAMthI lAkheka rUpiyA uparAMta phaMDa jANe koI samartha sukAnInI apekSA rAkhatI hatI, karAvI ApyuM hatuM. e ja rIte AgaLa upara banA- je zANapaNa, dhIraja ane dUradezI dhI kAma laIne rasa hiMdu yunivarsiTIne paisAnI jarUra jaNAtAM, bajA- saMdhane mUMjhavatA praznone sukhada ukela lAvI zake. romAM moTI madInA vakhatamAM paNa. Do. sarvapallI AvA kaTokaTInA vakhatamAM, sane 1926mAM. rAdhAkRSNanane sa lAkhathI paNa vadhu phaMDa amadAvAda- zeThazrI karatUrabhAInI peDhInA pramukha tarIke varaNI mAMthI karAvI ApyuM hatuM. karavAmAM AvI A aMge navapAtra vAta e hatI - zrI kastUrabhAI zeThe pitA taraphathI jema moTI ke teone atyAra sudhImAM peDhInA vahIvaTadAra pratimoTI sakhAvata karI che, tema janatA pAsethI paNa nidhi tarIke kAma karavAnI ane enA prazno piyAnA dAna jAherakAmo mATe sahelAIthI UMDANathI samajavAnI koI taka nahatI maLI ane meLavyAM che. dAna meLavavAnI jANe emane moTI phAvaTa ekAeka pramukha tarIkenI javAbadArI saMpavAmAM che. ane e teonI eka Adarza mahAjana tarIke AvI hatI. paNa aMtaramAM dharmanI jha hatI, dharmasaukoInuM sAruM karavAmAM sAtha ApavA-apAvavAnI bhAvanAno pUrvajono vAraso hato ane javAbadArI kalyANabuddhinuM ja pariNAma che. teo mAne che ke vA pUrI karavAnI tamannA ane sajha hatI, eTale jeTalA sattA, 1 mA-bIjAnuM bhaluM karo te tamAruM utsAhathI teo sAme cAlIne Ave cherASTrIya ke bhaluM thayA vagara na rahe-e vAta bilakula sAcI che; bIjAM sattAsthAnano svIkAra karatA hatA, eTalA ane ene anusaravAne tene hamezAM prayatna kare che. utsAhathI teoe dharma, saMgha ane tIrthanI bhakti na fTTa thAtu jara ta tAta ! chata karavAnA A dhanya avasarane vadhAvI lAvI karatUrae gItAvacanano A ja sAra che. bhAInA vitaratA jatA kAryakSetrama dharma kSetrane AvI kalANakArIaddhi ane kAryazaktithI umero thayo. sane 1966thI te atyAra sudhI 44 prerAIne kastUrabhAI zeThe audyogika, rASTrIya ane varSa jeTalA sudIrgha samaya lagI teoe pitAnI vidyAprasAranA kSetre je viziSTa sevAo ApI che, A javAbadArIne keTalI dhagaza, niSThA ane bhakiAthI tenI vigato ApavAnuM AgaLa upara rAkhIne pUrI karI che, ane atyAre 76 varSa uMmare paNa teonI jaina saMghanI bhakti ane dIrdhadaSTi bharelI keTalI phUrti ane saphaLatAthI teo A javAbadArI sevAonuM subhaga darzana karIe. saMbhALI rahyA che, teno gauravabharyo itihAsa jaina saMghanI sevAo ApaNI najara sAme che. piThInA pramukha : jaina zvetAMbara mUrtipUjaka peDha no kArobAra koI rajavADAnA kArobAra je saMghanI pratinivi saMsthA te zeTha ANaMdajI kalyANa meTo che. ene sArI rIte calAvavA mATe pUrI takedArI janI peDhI tIrtharathAne ane jinamaMdironI sAca- rAkhavAnI, taMdurarata praNAlikAo sthApavAnI ane vaNI ane enA adhikAronI rakSA e enuM kArya. samayanI jarUrIyAta mujaba emAM pheraphAra karatAM Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA. amRta mahatsava vizeSAMka rahevAnI jarUra raDe che. peDhInA pramukha banyA pachI maLIne, jyAM sudhI pAlItANunA darabAra saMtoSakAraka karaturabhAie sauthI paheluM kAma peDhIne atirika samAdhAna mATe taiyAra na thAya tyAM sudhI. zatruMjayanI vahIvaTa sudhAravA karyuM. enA vahIvaTamAM kyAMya yAtrA baMdha karavAnI jaina saMghane hAkala karI. avyavasthA na rahe ane paisAnI bAbatamAM koIne ghaNAMya bhAvika bhAIo-bahenane vasamI AMgaLI cIMdhavApaNuM na rahe e rIte vyavasthAta tramAM lAge evI e hAkala hatI, paNa emAM anyAyanA pheraphAra karyo. atyAra sudhI hisAba tapa- pratikAra ane tIrtharakSAno TaMkAra hato. AkhA saNInuM kAma onararI membara karatA hatA, tene saMghe e hAkalane mAthe caDAvI. ekAda varSa sudhI badale cArTarDa ekAunTanTane e kAma soMpavAmAM A zAMta asahakAra cAlato rahyo. chevaTe te AvyuM. bajeTa taiyAra karavAnI ane jIrNoddhAranAM vakhatanA vAIsaroya lorDa rIDIMganI daramyAnagIrIthI kAmonA kharcane aMdAja nakkI karavAnI prathA zarU vArSika sATha hajArathI sakhA vArSika sATha hajArathI sukhada samAdhAna thayuM. karI ane TrasTanA vahIvaTadAra pratinidhionI sabhA samAdhAna thayuM eTale khepAnI sATha hajAranI nizcita samayane aMtare niyamita maLatI rahe, e rakama niyamita ApI zakAya evI kAyamI vyavasthA zirasto dAkhala . Ane lIdhe peDhIne vahIvaTa thavI jarUrI hatI. tarata ja e mATe daseka lAkhanuM saraLa ane vyavasthita banyA ane tIrthonA ke jina phaMDa karI levAmAM AvyuM. maMdironA praznone nikAla vakhatasara thavA lAgyo. A samAdhAna pachI paNa zrI kastUrabhAInA, - zatruMjayanA prazno karatUrabhAI zeTha ANaMdajI manane nirAMta na hatI. vaLI pAchA bhaviSyamAM A kalyANajInI peDhInA pramukha banyA tyAre sauthI ugra prazna jaina saMdhane nahIM pajave enI zI khAtarI ? prazna hato pAlIta NA rAjyane ApavAnA yAtrAverAnI emane te thatuM ke tIrthasthAna upara yAtrA kevA ? rakama nakkI karavA che. sane 1886mAM pAlItANuM tIrthayAtrA te karaverAthI sadaMtara mukta ja hevI dhaTe. rAjya sAthe varSano karAra karyo hato. e eTale teo A aniSTano kAyamI nikAla thAya, mujaba e rAjyamAM tIrtha ane yAtrikanA jAna- ema icachatA hatA paNa AmAM utAvaLa karavAthI mAlanI sAcavaNInA badalAmAM vArSika paMdara hajAra cAle ema na hatuM; dhIrajapUrvaka yogya avasaranI rUpiyA ApavAmAM AvatA hatA. e karAra 1926mAM rAha joyA sivAya bIjo ilAja na hato. be dAyakA pUro thato hato ane navA karAra mATe pAlItANA sudhI karatU bhAi zeTha cUpacApa rAha jotA rahyA. ane darabAra vArSika raDha lAkha rUpiyA jevI dasa gaNI AvI anukuLatA dekhAI ke tarata ja emaNe e mATe rakama mAgatA hatA ! AthI zrIsaMdhamAM tIvra prayatna zarU karyo. sane 1947 mAM deza svataMtra thaye. asaMtoSa ane revanI lAgaNuM jAgI hatI. ApaNA yAtrAkara jevA anyAyI karone dUra karavA mATe vAtAdezanI briTIza hakumatane AmAM daramyAnagIrI kara varaNu ghaNuM anukULa hatuM. vAta vAjabI hatI ane vAnuM kahevAmAM AvatAM enA pratinidhi zrI voTasane sarakAramAM vaga paNa sArI hatI; vaLI saradAra eka lAkha rUpiyA no pheMsale Apyo hato. jaina vallabhabhAI paTela jevA samartha rASTrapuruSanI dUka hatI. saMdhe ene anyAyI pheMsalA tarIke aravIkAra karyo. thoDAka vakhatamAM ja zatruMjayanI yAtrA karamukta banI; e samaya asahakAra ane satyAgrahanA ahiMsaka sAthe sAthe giranAratIrthane lagatAM keTalAka mUMjhavatA ane zAMta pratikArano mahAtmA gAMdhIjIne hato; praznono paNa saMtoSakAraka nikAla thayo. saMghamAM ane vAtAvaraNama enI asara 25Na varatAtI hatI. AnaMda-AnaMda pravartI rahyo. zrI kastUbhAI taraphanI gAMdhIjInA saMparka ane vizALa dRSTine kAraNe saMdhanI cAhanA khUba vadhI gaI. zrIsaMghe teone kastUrabhAI zeTha ahiMsaka pratikAranI zaktine pichA- tA. 30-8-1949nA roja sanmAnapatra arpaNa natA hatA. teoe potAnA sAthIo ane jaina karIne pitAnI kRtajJatA, harSa ane AdaranI lAgaNI saMghane aya thI ane vizvAsamAM lIdhA. ane badhAe pradarzita karI. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA. amRta mahotsava vizeSAMka yAtrike A giritIrthanI yAtrA sukhapUrvaka karI dRSTie talATImAM jyAM jAtrALuone bhAtuM Apazake e mATe thoDAka varSa pahelAM girirAja zatruMjaya vAmAM Ave che, e sthAna paNa navA rUpa-raMga pAmI upara pagathiyAM karavAmAM AvyA che, emAM paNa rahyuM che. ane enI sAme myujhiyamano nAnI sarakhI karatUrabhAInI najara dekhAI AvyA vagara rahetI nathI. rUpakaDI ImArata taiyAra thaI che. paMdareka varSa pahelAM ane chellAM 10-12 varSa daramyAna maMdiranA bhagavAna RSabhadevanA jIvananuM darzana karAvatAM cha moTAM nagara samA A tIrthanI zobhAmAM, kaLAsamRddhimAM moTAM suMdara citra, zrImatI bahena TAgora pAse, ane svacchatA-sughaDatAmAM je vadhAro thaye che, e 30-35 hajAra jeTaluM kharca karIne, taiyAra karAjoIne to enA mArgadarzaka pratyenI prazaMsAnI vavAmAM AvyA che, te paNa A tIrthanI zobhA lAgaNIthI aMtara gadagada banI jAya che. dAdAnA vadhAravAnI daSTie ja. A myujhiyama A citro tathA darabAranI pAMca piLAnA pAMca janA pravezadvArene purAtattvanI sAmagrI mATe banAvavAmAM AvyuM che. thAne ubhA karavAmAM AvelA bhavya, manohara ane A rIte zrI kastUrabhAI zeThanA kAryakALamAM kaLAmaya daravAjA jANe yAtrikonA manane vaza karI zatruMjaya tIrthanA ane enA hakka nA rakSaNanI, le che. pahelI poLamAM pesatAM cha thayelI nAnI yAtrAkaranI muktinI ane enA - rboddhAranI je nAnI oraDIo ane DoLIvALAo ane uca. ghaTanAo banI te yAdagAra ane preraNa rUpa banI rahe kaNiyAMnA ArAmane mATe upayogamAM levAmAM evI che ane A tItha mAM je pheraphAra thayo ene AvatA vacalA vizALa cekamAM asughaDatA ane to jIrNoddhAra nahIM paNa prAcInanI ke bhA vadhAre asvacchatA prasarI rahetI. Aje tyAM asvacchatA evuM abhinava kalAsaMvidhAna ja kahevuM joIe. karanArane ApameLe ja zarama-saMkoca thAya evI prAcIna tIrthadhAmane zobhAyamAna banAvavAnI kaLAnI cokhkhAI pravarte che. susaMrakArI najara ane sUjhanuM ja daSTie zatruMjaya tIrthanuM A kArya eka uttama dAkhalAA pariNAma che. rUpa banI rahe evuM che kastUrabhAI zeH nI kalAsujha ane dAdAnA mukhya derAsaranI kaLAne DhAMkI detI ane jIrNoddhAranI nipuNatAnAM ahIM paNa darzana saMkhyAbaMdha derIone dUra karIne mukhya maMdiranA thAya che. rUpakAmane je rIte pragaTa karavAmAM AvyuM che, ane anya tIrthonA jIrNoddhAranI tema ja jaina maMdiranI manaharatAnuM mana bharIne nirIkSaNa karavAnI saMdhanA utkarSa mATenI zrI karatUrabhAinI bIjI je mokaLAza karI ApavAmAM AvI che, te to jANe kAryavAhIne nirdeza karatAM pahelAM jaina samAjanI zrI kastUrabhAInI aMta:preraNAnuM ja pariNAma heya temanI sauthI pahelI jAhera sevAnI mAhitI ema lAge che. derIomAM padharAvelAM saMDo pratimA maLe che, tene ulekha ahIM ja karI deve ucita che. enuM uthApana karIne derIone dUra karavAnuM kAma thaI. kenpharansa sAthe saMbaMdha vAta jatAM bahu ja muzkela hatuM. e zarU thayuM tyAre enI sAme kenpharansanA samAjasevAnA kAryamAM DhIkAza ane nArAjI paNa ThIka ThIka pragaTI hatI. 5 zrI karatUra- kAryavAhakanAM manamAM kaMIka udAsInatA AvI hatI. } bhAinuM darzana spaSTa hatuM; teo virAtita na thatAM AmAMthI bahAra nIkaLavA mATe vicAronuM samelana daDha rahyA; emanA sAthIoe paNa evI ja zANa- (kanvenzana) belAvavAnuM ane enuM pramukhapada zrI paNabharelI zAha hiMmatathI ane kunehathI kAma lIdhuM. kasturabhAine ApavAnuM nakkI karavAmAM AvyuM. A Aje AkhuM dRzya badalAdane suramya banI gayuM che! aMge sva. mArA mitra zrI nAgakumArabhAI makAtIe jeone A kAma tarapha kaMIka nArAja hatI, teo lakhela konpharansanA ItihAsa (5 32 -33) mAM paNa Aje enI mukta ane prazaMsA kare che. lakhyuM che ke zatruMjaya tIrthanI zobhAnI sAthe sAthe enI " A ciMtAjanaka mAmalAmAMthI teDa kADhavA AsapAsanuM vAtAva:Nu paNa zAbhAbharyuM rahe, e kAryakartAoe vicArakenuM eka samelana lAvavA Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kra. lA. mRta mahAtsava vizeSAMka makke nardhAra karyAM. A kaTAkaTInA prasaMgamAMthI pAra utAre tevA nArikA paNu joe. zeTha devakaraNa mULajIne svAgata pramukha banAvyA. pramukhapada mATe saunI najara jaina samAjanA samAnya netA ane bAheAza sukAnI zeTha kastUrabhAI lAlabhAI tarapha gai. temanA pita amadAvAda nivAsI lAlabhAie cIpha sekreTarI tarIke varSo sudhI je saMsthAnI sevA karI, temanA suputra saMsthAnI kaTAkaTIne TANe na Ave e ja kema ? temanA netRtva nIce saM. 1981nA caitra vada 2-3, tA. 11-12 eprila 1925nA divase| mAM, muMbaI khAte nvenzanavicArasaMmelana ceAjavAmAM AvyuM...saue parAmarza karI nakkI karyu : kAnpharansa jIvavI ja joie. zeTha karaturabhAie pramukhasthAnethI khelatAM bhArapUrvaka kahyuM ke kAmanA abhyudayanA uttama vicAra ApaNI samakSa rajU karI, tene vyavahAruM rUpamAM mUkravA konpha ransanI khAsa jarUra che." jANe kAnpharansane AzIrvAda ApavA ja / AvyA hAya, ema A kanve nzanamAM rASTrapitA mahAtmA gAMdhInAM pagalAM pazu thayAM hatAM." je kaMi mAhitI maLI che te anusAra jaina samAjanA jAheH jIvanamAM zrI kastUrabhAinA A pahelA praveza ha. kAnpharansanA jIntara adhivezana pachI jUnA ane navA vicAravALAe vacce je maDAgAMTha paDI hatI te dUra karavA mATe keTalIka bhUmikA taiyAra karyAM pachI, AjathI : 0 varSa pahelAM, vi. saM. 2006mAM, pUjya AcArya mahArAja zrI vijayavallabhasUrIzvarajInA sAMnidhyamAM, zeThazrI krAMtilAla izvaralAlanA pramukhapade phAnpharansanu` 172 ` adhivezana phAonAmAM maLyuM hatuM. tenuM uddhATana zeThazrI kastUrabhAie karyu" hatuM. phrAtranA adhivezanamAM pragaTela utsAhane lAbha laI kAnpharansane vadhu sakriya banAvavA mATe khIje ja varSa 18muM adhivezana, jUnAgaDhamAM zeThazrI kAMtilAla IzvaralAlanA ja pramukhapade maLyuM, tenuM udghATana aNu zrI karatUrabhAie ja karyu hatuM. A rIte oNnpharansane kastUrabhAinI salAhasUcanAne avAranavAra prasaMga maLateA rahyo che 25 ane chatAM samAja-utkarSanA kAryamAM konpharanse vizeSa sakriya thavAnu hejI bAkI ja che. have IdvArA ane khIjA' sadhakrAryonI vAta karIe. rANakapuranA jIrNodvAra H rANakapura tI TekarIothI gherAyelA verAna vagaDAmAM bismAra hAla tamAM hatuM. tyAM pahoMcavA mATe sarakhA mArga paNu na hatA, ane jAtrALuonI avarajavara paNa ochI hatI. karatUrabhAinuM mana vedanA anubhavI rahyuM : kaLAnA maMdira samu. devavimAna jevuM' kevu bhavya ane jAjaramAna jinamadira! ane enI vI sthiti ! ene chA~dvAra enI bhavyatA ane prAcInatAne anurUpa thavA joie. A mATe sane 1963mAM karatUrabhAi rANukapura paheAMcyA; sAthe bhAratIya purAtattvanA abhyAsI agreja sagRhastha zrI eTalIne ane e misrIone letA gayA cAra divasa tyAM rAkAine cha[AranI yeAjanA nakkI karI. kAma evuM karavAnuM hatuM ke jUnI kAraNInA je bhAga khaDita thayA hatA te jUnAnI sAthe badha ese e rIte pUrA karavA; paththara paNa evA ja pasaMda karavA. badhI taiyArI karIne chA~dhAranuM kAma zarU karyuM. cha mahinA sudhI cAleluM kAma saMteASakAraka na lAgatAM te rada karyuM ! varSoMnI kAmagIrI pachI ja[hAra pUrA thaye| tyAre e maMdira navAM rUpa raMga dhAraNa karI rahyu.. e joine zrI zrI meTalIe kastUrabhAine lakhyuM ke khIjA kAthI A kAma AvI rIte thaI na zakata. jA~hAra pachI tyAM dharmazALA, bagIcA vagerenI sagavaDa paNa karavAmAM AvI, ane svacchatA upara pazu pUruM dhyAna ApavAmAM AvyuM. tyAMnuM kAma joIne mAravADanA eka bhAIne tyAM dharmazALA karAvavAnI bhAvanA tha; e mATe emaNe pacAsa hajAra rUpiyA ApavA kahyuM. emanI mAgaNI derAsaranI sAme dharmazALA karavAno hatI. kastUrabhAie enI spaSTa nA kahI. maMdira ane enI AsapAsanI suMdaratAmAM jarAya harakata Ave e emane maMjUra na hatuM. A jardvArathI karNAhAranI navI dizA ane sUjha pragaTI. maMdiranA chA~dvAra sAthe jANe yAtrAne paNa udghAra thayA! Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 zrI ka. lA. amRta mahe sava vizeSAMka Aje jena-jetara hajAro yAtrike rANakapura jema jema kAma AgaLa vadhatuM gayuM tema tema rUpajAya che ane maMdirane kaLAvaibhava joIne prasannatA kAmanA navA navA kaLAmaya namUnAo chatA thatA anubhave che. gayA. atyAre paNa e tIrthanA karNoddhAranuM kAma AbunAM maMdire jIrNoddhAra: AbUtIrtha cAlI rahyuM che. tAraMgA tIrtha aMge sane 1928 mAM ne vahIvaTa sirAhInI peDhI kare che, paNa AvA digaMbara sAthe samAdhAna karyuM hatuM . vizvavikhyAta kaLAdhAmanI sAcavaNI te game te rIte jyAM paNa navuM bAMdhakAma thatuM hoya ke prAcIna thavI ja joIe. zrI kastUrabhAI zeThanI audAryabharI ImAratane jIrNoddhAra thato hoya, tyAM karatUrabhAI bhalAmaNathI zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhIe sane avAranavAra jaIne jAte nirIkSaNa kare che. ane 1946-47mAM enA jIrNoddhArane nirNaya karyo. sthApatya aMgenI potAnI viziSTa samaja ane sujhathI AmAM pahelI jarUra hatI e maMdiramAM vaparAyela jarUrI sUcanAo Ape che. A ba batamAM teoe kuLane ja Arasa meLavavAnI. e mATe cha mahinA e niyama rAkhyo che ke sAmAnya rIte navAM jinasudhI niSNAto bhAraphata tapAsa karAvI. chevaTe dAMtA maMdiromAM jarUra pUratuM ja kharca kara '; ane jarNorAjyanI aMbAjI-kuMbhAriyAnI TekarImAMthI e hAranA kAmamAM jarUriyAta mujaba kharca karavAmAM khANa maLI AvI; paNa dAMtA rAjya e paththara saMkoca na karo. levAnI anumati na ApI! evAmAM svarAjaya AvyuM. sAdharmika bhakti : sane 1971 ke 36nI vAta karatUrabhAI zeThanI vagathI e kAma patyuM. jIrNoddhAranA che. zatruMjayanA dAdAnA derAsaranI 10mI varSagAMTha khacano aMdAja tevIsa lAkhano hate; thoDuMka kAma hatI. pUjya AcArya mahArAja zrI vijayanemisUrIkaratAM lAgyuM ke kharca cAragaNo thaze! karatUrabhAIe zvarajI mahArAje e nimitte amadA- damAM navakArazI kAmanI vigato tapAsIne mAtra jUnA kAmamAM je karavAnI preraNA ApI. e mATe zaheranA zeThiyAo bhAMgatoDa thaI hoya te pUruM karavAno ja apagraha teonI pAse bhegA thayA. badhAne e vAta barAbara rAkhe; jarNoddhAra cAreka varSane aMte 14 lAkhamAM lAgI. e vakhate karatUrabhAIne belAvAne e vAta pUro thayo ! karI. kastUrabhAIe kahyuM : A rIta : 5-30 hajAra | kuMbhAriyA, giranAra, tAraMgAnA jIrNoddhAra: kharacI nAkhavAne badale sAdhamikenI bhaktimAM, emane kuMbhAriyAnAM pace jinAlayone jIrNoddhAra paNa madada karavAmAM vAparavA joIe. hu navakArazInA emanI kaLA ane suMdaratAne surakSita banAve e badale sAdhakiAnI bhaktimAM be hajAra rUpiyA kharacIza. thayo che. e ja rIte giranAranA mukhya maMdirane tithitharyAH vi saM. 1990nA prathama munisurakSita banAvI levAmAM AvyuM che. ane tAraMgA samelana pachI tapagaccha saMghamAM parva tithinI carcA tIrthane jIrNoddhAra te vaLI kaI ane khI Dhabane nimitto mATe matabheda ane kaleza ubho thayo hato. thayo che. Ama to e maMdiramAM evI koI moTI zeTha bIe madhyasthI dvArA A jhaghaDAno nikAla lAvI te phoDa nahatI thaI ke jene uddhAra karavo paDe. zrIsa ghamAM ekhalAsa sthApavA dila daine prayatna karyo. paNa saikAothI thatA rahelA nAnAmoTA samArakAma zrIsaMgha samelana vakhate sane 196 mAM paNa A ane raMgakAmane lIdhe sAva DhaMkAI gayeluM maMdiranuM mATe pharIvAra prayatna kareluM. paNa saMdhamAM kaLAmaya samRddha rUpakAma jANe mUMjhAIne kaTa thavA pravartatI ekAMta AgrahanI vRttie e saphaLa thavA talasatuM hatuM ! kastUrabhAInuM dhyAna e tarapha gayuM; na dIdho !. akhatarArUpe thoDAka rUpakAma uparanAM paDa-pipaDAM TrasTa ekaTa : dharmAdA nANAMnI sAcavaNI dUra karAvIne joyuM te aMdara jANe kaLAne bhaMDAra ane vyavasthA mATe ghaDAyela muMbaI sakAranA cerichupAyo hato ! tarata ja e kAma hAtha dharavAne Tebala TrasTa ekaTane zrI kastUrabhAIe sauthI pahelAM ane e mATe pUratuM kharca karavAno nirNaya thayo. vadhAvI lIdho hato. svaccha vahIvaTane emane Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ke. lA. amRta mahotsava vizeSAMka Agraha AmAM paNa pratibiMbita thAya che. dharmAdA vicAro paNa jAhera karyA hatA ke sAdhvIjIone TrasTanA vahIvaTanI tapAsa mATe sarakAre nImela vikAsanI pUrI mokaLAza ApavI joIe. sAdhvIjI teMDulakara samiti tathA sara. sI. pI. rAmasvAmI zrI nirmaLAzrIjInI nizrAmAM yojAtA kanyAonA Ayara samiti samakSa jaina TrasTonA vahIvaTa ane saMskAra-adhyayana-satrane teono sakriya sAtha enAM nANAMnA upaga aMge teoe khUba upa- maLato rahe che. yogI jubAnI A pI hatI. bhAyakhaLA TrasTane niyamaH 10-12 varSathI harijana maMdira pravezaH ravarAjya pachI ane teo muMbaInA zrI bhAyakhaLA derAsaranA TrasTanA te pahelAM paNa harijanane ma diramAM AvavA devA TrasTI banyA che. saMghazarIranI taMdurastI sAcavavA aMge ThIka ThIka hilacAla cAlu hatI. pachI to e mATe A raTe e matalabano TharAva karyo che ke je aMge dhAre ja da DAye. A bAbatamAM jaina saMghe keAI sAdhu mahArAje muMbaImAM ke enA parAmAM zuM karavuM ghaTe e aMge sArI evI mUMjhavaNa pravartatI lAgalAgaTa traNa comAsAM karyA hoya emane bhAyahatI. 5NuM karatUrabhA'.)nA manamAM e aMge kaI duvidhA khaLA TrasTanA upAzrayamAM comAsu karavAnI vinati na hatI. teo mAne che ke AvI aTakAyata karavI na karavI. saMdhanA bhalA mATe kayAre kara barAbara nathI emaNe hiMmata ane samajaNapUrvaka jarUra che, e aMge kastUrabhAInI daSTi keTalI spaSTa mArgadarzana ApyuM. pariNAme zeTha ANaMdajI che, te uparathI paNa joI zakAya che. kalyANajInI peDhIe jAhera karyuM ke jaina rivAja zrIsaMgha saMmelana: zrI karatUrabhAInA jIvananAM mujaba svastha thaIne AvanAra harakeImANasa maMdiramAM moTAmAM moTI jAhera kAryomAMnuM eka athavA sauthI AvI zake che. AvI jAherAta karavI-karAvavI e moTuM kArya te emaNe sane 1963mAM tA. 13-14 karatUrabhAInI hiMmata, zakti ane dIrdhadaSTinuM ja eprile amadAvAdamAM bolAvela zrI akhila bhAratIya pariNAma lekhI zakAya. jaina zvetAMbara mUrtipUjaka zramaNopAsaka zrIsaMgha - sAdhvIonA vikAsanI lAgaNIH sAdhvI- saMmelana jaina saMghanI ekatA ane zuddhimAM pravezI saMdhanA vikAsa mATe, emanA adhyayana aMge tema ja gayela khAmone dUra karavA mATe A saMmelana bolAteo pATa upara besIne zrAvakasamudAya samakSa vavAmAM AvyuM hatuM. saMmelanane hetu samajAvatAM vyAkhyAna ApI zake ke kema, e aMge sAvI- teoe pitAnA vakatavyamAM kahyuM hatuM ke-"mArA samudAyane keTalI chUTa ApavI e saMbaMdhI paNa potAnA manamAM te A kAmanA vAjabIpaNuM, upamoTA bhAganA sAdhu samudAyamAM, Aje paNa, ThIka ThIka yogIpaNuM ane jarUrIpaNu viSe jarAya zaMkA nathI. sakucitatA pravarte che. zrI karatUrabhAI AvI vAto je huM mArA mananI vAta eka ja vAkayamAM kahevA ke carcAthI dUra rahIne AmAM atyAranA yugamAM zuM mAMguM to mAre kahevuM joIe ke pAghaDIne vaLa have thavuM joIe te pitAnA vartanathI ja samajAvI de che. cheDe AvI gayo che, ane jena saMdhanI zuddhi ane muMbaImAM pUjaya sAdhvIjI zrI mRgAvatI zrIjInA ekatAnI bAbatamAM jarAya gaphalata rAkhavA jevI vyAkhyAnamAM ane amadAvAdamAM, jenasaMdhanA nikA- nathI." najIvInnamAlI vAtamAM paNa moTA vivAda ke vAna, anAsakta ane mUagraNI zeThazrI kezavalAla jhaghaDAmAM UtarI paDavAnI jaina saMdhanI nabaLAI lalubhAI jhaverI vagerenI sAthe, pUjya sAdhvIjI jotAM AvuM saMmelana koI paNa jAtanA saMgharSa zrI nirmaLAzrIjIna vyAkhyAnamAM hAjarI ApIne vagara zAMtithI pUruM thAya e ja bahu muzkela vata teoe potAnA mananuM valaNa, vagara bole, sama- hatI. jaina paraMparAnA itihAsamAM saMghanI zuddhi jAvI dIdhuM hatuM. eTaluM ja nahIM, traNa varSa pahelAM ane ekatA mATe zrAvakasaMdhanuM AvuM saMmelana bhAvanagaramAM UjavAyela zrI jaina AtmAnaMda sabhAnA maLyuM hoya evo A pahelAM ja prasaMga hata; tethI hIraka utsava vakhate teoe A aMgenA pitAnA e eka zakavartI asAdhAraNa ghaTanA hatI. A Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 saMmelana saphaLatA ane utsAhapUrvaka pUruM thayuM; e zrI karatUrabhAinI sa dhakalyANunI utkaTa ane nimaMLa bhAvanA, dUradezI ane virala kAya zaktinuM ja pariNAma kahI zakAya. AvuM samelana lAvavuM ane saphaLa karavuM e emanA ja gajAnI vAta hatI. saMdhanA hitanI dRSTie A kA khUba uttama ane mahattvanuM thayu. hAvA chatAM, jyAre emane lAgyuM ke AnAthI dhAryu pariNAma AvI zake ema nathI, tyAre teoe, pratiSThAnA khoTA khyAlamAM aTavAyA vagara, cAra varSa pachI, zrIsaMdha samitine ATApI lIdhI. A aMgenA nivedanamAM teoe kahyuM ke-" amane jaNAvatAM dhaNuM du:kha thAya che ke ApaNe tyAM sthiti vadhu ne vadhu kathaLatI jAya che. jema jema ame UMDA UtaratA gayA tema tema je banAvA amArI jANamAM AvyA te ati khedajanaka che. Ama chatAM sthAnika sa Mdhe ke pUjya AcArya mahArAja Adi zramaNa-samudAyanA sahakAra na maLatAM, amAre, na chUTa, A samitine ATApI levAnA nirNaya karavA paDyo che, ane te mujaba samitine ATApI levAmAM Ave che. ' nirvANa samitinA adhyakSa H bhagavAna mahAvIranA pIsasemA nirvANunI vyApaka ane samucita ujavaNI mATe jaina saMdhanA cAre phirakAnI je akhila-bhAratIya samiti racavAmAM AvI che, enuM adhyakSapada zeThazrI karatUrabhAine ApavAmAM Avyu' che, e binA paNa teo pratyenI cAhanA ane AdaranI sUcaka che. A samitinuM kAryAlaya muMbamAM che. peDhInI niyamAvalI-bhaviSyamAM paNa zeTha ANaMdajI kalyANujInI peDhIne vahIvaTa sArI rIte cAlatA rahe, e mATe peDhInI niyamAvalImAM je kaMi samucita pheraphAra karavAnI jarUra hatI te karIte, ekAda varSa pahelAM ja, e kAma tenI dAravaNIthI pUruM karavAmAM AvyuM, te paNa eka ghaNuM upayogI kAryaM thayuM. sthatinI nipuNatA-bAMdhakAma ane jIjJe[hAra taraphanA emane rasa keTalA UMDA che! mane mATe te e phurasanA zekha ( Hobby ) nahIM paNu jIvananA rasa ja che. emAM--khAsa karIne prAcIna zrI kra. lA. amRta maTe tsava vizeAMka dharmasthAnAnA uddAramAM--emanI bhakti ane kalAsUjhanAM darzana karavA maLe che. premanA A rasa evA vata che ke e mATe teo pAAna tana-manadhana saha arpaNa kare che. pAMceka varSa pahelAM dhaMdhu. kAmAM baMdhAyela zrI hemacaMdrAcArya jJAnamaMdira aa vAtanI sAkSI pUre che. ane emane jarNoddhAranI viziSTa dRSTi teA amadAvAdamAM zAMtinAthathI pALanA zrI zAMtinAthanA derAsaranA tAjetaramAM thayela jA~dvAramAM paNa jovA maLe che. prAcIna lAkaDakAmane ane paththarakAmane tyAM kevA sarasa sumeLa thayA che! kaLA taraphanA anurAga-zrI kastUrabhAinA kaLA taraphanA anurAga kevaLa jIrNodhArAmAM ke navI ImAratAmAM ja jovA maLe che, evuM nathI; teoe prAcIna ane arvAcIna kaLAkArAnI uttama kADInI pacIsamA jeTalI kRtio ane purAtattvanA keTaka suMdara ava zeSo paNa vasAvyA che. vidyAmaMdira-pUjya munizrI kruNyavijaya'nI preraNAthI zrI kastUrabhAie peAtAnA TuMbanI sakhAvatathI, sane 1955mAM amadAvAdamAM lAlabhAI dalapatabhAi bhAratIya saMskRti vidyAmaMdira sthApyu che. bhAratIya tema ja prAcyavidyAnA deza - videzanA abhyAsIe ane vidyAneAne mATe ughAtI samI A saMsthA gujarAtanA ane jainasa tranA gauravarUpa che. karatUH bhAi dharma, saMskRti ane tAvidyA pratye kevAM Adara ane bhakti dharave che, te A uparathI paNa jANI zakAya che. pUjya munizrI puNyavijayajI, pUjya pa`Dita zrI sukhalAlajI ane murabbI zrI rasikabhAi TAlAla parIkha e saMsthAnA salAhakAre che. pitAnA nAme TrasTa-zeTha zrI kasturabhAI, emanA meTAbhAi zrI cImanabhAi ane AnAbhAI zrI narAttamannAI (narusAi )e sane 1926mAM peAtAnA pitAzrInA smaraNu nimitto, cha lAkha rUpiyAnuM TrasTa karyuM. te vakhate TrasTa ekaTa na hateA keTale TrasTanAM nANAMnA rAkANa bAbata koI pratibaMdha na hatA A 7 lAkhanu kANu evI rIte karavAmAM AvyuM ke vakhata jatAM emAMthI satta.vIsa lAkha thayA, ane AgaLa jatAM amadAvAdanI ela DI. enjIniyarIMga Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA. amRta mahotsava zeSAMka koleja mATe trIseka lAkha rUpiyAno phALo ApI karyuM; sane 1943mAM muMbaImAM nIlA proDakaTasa nAme zakAya, ane bIjAM paNa aneka sArAM kAmo thaI phAIna kemIkalsa (davAo banAvavAmAM upayogI thAya zakayAM ! evAM rasAyaNo)nuM kArakhAnuM zarU karyuM ; ane sane ejIniyarIga kelejanI vAta jANavA jevI che. 1948mAM valasADa pAse prasiddha atula proDakaTasa e vakhate lorDa breborna muMbaInA gavarnara hatA. nAme raMgo, rasAyaNa ane davAonuM jaMgI kAraejIniyarIMga koleja mATe sarakArane eka karoDa khAnuM zarU karyuM. rUpiyAnI jarUra hatI. kastUrabhAIe A mATe pacAseka sane 1926 ane 1975mAM teoe be TerIpha lAkhanuM dAna ApavAnI potAnI IchA gavarnara lorDa kamIzana samakSa sutarAu kApaDane lagatI upayogI breborna AgaLa vyakata karI gavarnara khUba rAjI ane ane mAhitIpUrNa jubAnI ApI hatI. prabhAvita thayA. emane thayuM, AvI moTI sakhAvata sane 1928mAM mila majUronA pagAra bAbatamAM lAvI ApyAno yaza AmAM potAne saheje maLe gAMdhIjI ane milamAlika vacce matabheda paDyo. A ema che ! emaNe A vAta bIjA koIne nahIM kahevA aMge vATAghATo karavA eka milamAlika ane ane pote A kAma pUruM karI Apaze ema karatUra- kastUrabhAI gAMdhIjI pAse gayA. jeonI sAthe teo bAIne kahyuM. chevaTe amadAvAdamAM e jIniyarIMga koleja gayA hatA, teo gAMdhIjInI vAta svIkAravA taiyAra UbhI thaI. na hatA. badhA chUTA paDayA; gAMdhIjIe karatUrabhAIne vikAsalakSI valaNa-jena saMdhanA hitanI bolAvIne emane samajAvavA kahyuM. karatUrabhAInA daSTie zrI kastUrabhAIe atyAra lagImAM je aneka prayAsa paNa saphaLa na thayA; eTale tarata samAdhAna prakAranI pravRtti karI che, tenuM avalokana-mUlyAMkana na thayuM. tethI udyogane sAruM evuM nukasAna veThavuM karatAM ema kahevuM joIe ke teonuM valaNa na rUDhi- paDayuM. 1933nI laData pachI koIka vakhate pharI custa che, na sudhAraka che, paNa vikAsalakSI che. je pAcho Avo prasaMga Avyo. emAM majUre vatI mArge saMdhanI pragati rUMdhAtI lAge tethI dUra rahevAne gAMdhIjI ane milo vatI karatUrabhAIe maLIne ane je mArga vikAsa sadhAto hoya ene AvakAra- samAdhAna zodhavAno prayatna karyo, paNa samajUtI na vAno emane sadA prayatna hoya che. thaI; eTale, lavAdI prathA mujaba, e kAma jasTIsa teoe karelI jena saMdha ane saMskRtinI maDagAMvakarane seMpavAmAM AvyuM; emane pheMsalo sevAonI bIjI paNa keTalIka vigato nodhI zakAya bannee mAnya rAkhyo. ema che, paNa haze ATalethI basa karIe. sane 1927-28mAM gAMdhIjIe paradezI mAlano anya udyogo bahiSkAra karavAnI hAkala karI. A bahikArathI rAyapura, azAka, sarasapura ane araviMda milanI dezanI mile paristhitino lAbha laI naphAnuM dhoraNa vAta AgaLa kahevAI gaI che. sane 1929mAM araNa na vadhArI mUke enI emane ciMtA hatI. A mATe mila, sane 1933mAM nUtana mila ane sane 1936mAM karatUrabhAIne bolAvI emaNe vAta karI. kastUrabhAIe jUnI milamAMthI nyU koTana mila UbhI thaI. A sUcavyuM ke dezI rUnA bhAvo amerikana rUnA bhAva sAte mila " kastUrabhAI cupanI mile" tarIke upara AdhAra rAkhatA hoI kApaDanA bhAvo sthira oLakhAya che. rahe e muzkela che. AthI AmAM zuM thaI zake pacIseka varSamAM kApaDa udyogane vikasAvavAnI ene nirNaya to na thaI zakyo, paNa dhyAna ApapitAnI kAmagIrI jANe pUrI thaI hoya ema bIjA vAthI eTaluM thayuM ke dezI kApaDanA bhAvomAM vizvayuddhanI zarUAtathI kastUrabhAIe anya udyoge TIkApAtra vadhAre na thayuM. A bahiSkArane pariNAme tarapha dhyAna ApavA mAMDyuMH sane 1937mAM amadA- briTiza kApaDanI AyAta 75 TakA jeTalI ghaTI gaI. vAdamAM anila sTArca nAme kAMjInuM kArakhAnuM zarU karatUrabhAIe joyuM ke A bahiSkAra vakhate se Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA. amRta ma tsava vizeSAMka TakA ravadezI kApaDa taiyAra karavAnI pravRtti karavAmAM gayA. tyAMthI pAchA AvatAM emane jelamAM pUrava mAM Ave te tethI udyogane ghaNo napho thAya. emaNe AvyA. daramyAna 1930-32nI laDatamAM giraphatAra sane 1929mAM ravadezI sabhA sthApI. ene niyama thayelA sevakonAM kuTuMba mATe TrasTa nA paisAne upae ke kApaDanA utpAdanamAM je mile badhI ja yoga, dAdA sAheba mAvaLaMkaranI sUcanA mujaba, sAmagrI dezI vApare e A sabhAnA membara banI karatUrabhAIe karyo. gAMdhIjI jelamAM thI chUTIne amane zake. je koI A niyamano bhaMga kare ene sakhta dAvAda AvyA. te vakhate karatUrabha I dakSiNa bhAradaMDa karavo. muMbaInI milamAM keTalIya paradezI hita tanA bajArane abhyAsa karavA e tarapha gayA hatA. dharAvatI hatI, eTale mAtra amadAvAdanI milene ja musApharImAM emane gAMdhIjIno tarata maLavA tAra enuM sabhyapada ApavAmAM AvyuM. te vakhatanA maLe teo amadAvAda AvIne : fdhIjIne maLyA. kogresanA pramukha zrI motIlAla neharue A sabhAne gAMdhIjIe TrasTanA paisAne khulAso mAgyo, karatUraAvakAra Apyo AthI milone ghaNe napho thaze. bhAIe badhI vAta karI. khulAso | sAce hato, udyogane vadhu lAbha kare kevI rIte thaI zake, e paNa gAMdhIjIe emane TrasTanA paisA game tema karIne pArakhavAnI kastUrabhAinI cakara dRSTinuM ja A pAchA ApavA kahyuM. gAMdhIjInI AjJA mujaba pariNAma hatuM. karaturabhAI ane dAdAsAhebe nANuM 5DAM karI ApyAM. A bahiSkArane lIdhe laMkezAyaranA kApaDa utpA. sane 1942mAM kavITa inDiyAne ThAva thayo ane gAMdhIjI vagere netAonI dharapakaDa karavAmAM AvI. hiMdustAnane 3 moTA pramANamAM kharIdIne badalAmAM e vakhate kastUrabhAI ane zrI khabhAI desAI sutarAu kApaDa puSkaLa mokalatuM hatuM. A mATe muMbaImAM hatA tarata ja bane e dAvAda pAchI laMkezAyara, bhArata ane jApAnanI tripakSI pariSada AvyA. rastAmAM TrenamAM banee nakkI karyuM ke simalAmAM sane 1933mAM bharAIA pariSadanI amadAvAda pahoMcIne milamAM acekasa mudata sudhI kAmagIrImAM karaturabhAIe nirNAyaka bhAga bhajavyo haDatAla pADavI. netAonI dharapakaDane lIdhe milo hatA. sane 1937mAM bhArata briTana ane bhArata baMdha thaI tyAre leke mAnatA hatA ke haDatALa jApAnanA vepAra aMgenI vATAghATe yojavAmAM traNeka divasa cAlaze. paNa milenA pratinidhi zrI AvI, emAM bhAratIya pakSanA ceramena kastUrabhAI hatA. kastUrabhAI ane majUranA pratinidhi nI khaMDubhA-- sane 1934mAM kastUrabhAI pheDarezana opha inDi. banne gAMdhIjInA ane svataMtratAnA anurAgI hatA. yana cembara opha komarsa enDa inDasTrIjha saMsthAnA ane A laDa ane A laDatane pUratuM baLa maLe ema karavA tathA amadAvAda milAnarsa esosIezananA bane Atura hatA. jANe vagara kahyuM : " emanI vAta pramukha banyA. milamAlika ane majUronA manamAM vasI gaI : traNa udyogo tathA vyavahAru arthazAstranI nipuNatAne divasanI dhArelI haDatALa lAgalAvaTa sADAtraNa mahinA lIdhe milo, vImA kaMpanIo, be ke, vIjaLI Adi sudhI cAlu rahI ! vilAyatamAM ane khAsa karIne saMkhyAbaMdha kaMpanIonA DirekaTara tarIke karatUrabhAInI amerikAmAM AnI bahu bhAre asara thaI. AthI varaNI thatI rahI che. uparAMta saMkhyAbaMdha rASTrIya akaLAIne ekavAra te AvI laDatanA eka prerakakAmonI javAbadArIne paNa teo khaMta, niSThA ane baLa tarIke zrI karatUrabhAInI dharapakaDa ravAno vicAra adhyayanazIlatAthI sAMgopAMga pUrI karatA rahyA che. paNa sarakArane AvI gayA ! dilahIthI kastUrabhAIne have enI keTalIka vigato joIe. khabara maLyA ke jela javA mATe taiyAra raho ! ATalI rASTrIya kAmanI tavArIkha lAMbI haDatAlane lIdhe majUrone Arthika rIte bahu svataMtratAnI laDatamAM sAthe mIThAne satyA- sahana karavuM paDyuM hatuM, ane haDatAlane mukhya hetu graha zarU thayA pachI gAMdhIjI goLamejI pariSadamAM te paradezamAM briTiza hakUmata sAme le kamata keLava Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA. amRta mahotsava vizeSAMka vAne hato. ane e pUro thayo hato. eTale karatUra- traNa vAra sutarAu kApaDa aMgenI vAtacIta mATe bhAIe haDatAla pAchI kheMcIne mila cAlu karavA kastUrabhAIne laMkezAyara javAnuM thayuM. vicAryuM; A mATe jelamAMthI zrI khaMDubhAInI anu. vizeSa kAmagIrI : sane 1948mAM sarakAre mati meLavIne haDatAla pAchI kheMcI levAmAM AvI. kendra khAtAnA vahIvaTamAM karakasara sUcavavA kastUraA deravaNIthI A laData khUba asarakAraka banI hatI. bhAInA adhyakSapade eka kamITI racI hatI. teoe ' sane 1936 mAM sarakAre bhArata ane iMgleMDa savA varSa khUba mahenata laIne potAno ahevAla vaccenA vepAranI tapAsa karI bhalAmaNa karavA mahaMmada taiyAra karyo. paNa teo duHkha sAthe kahe che ke sarajhapharalAkhAnanA adhyakSapade kamITI nImI temAM kastUra- kAre amArI bhalAmaNone bhAgye ja amala karyo ! bhAIne paNa levAmAM AvyA hatA. AthI teoe nakkI karyuM che ke jemAM bhalAmaNonA - rijharva beMkanA DirekaTara: sane 1937 thI 49 amalanI khAtarI na hoya evI kaI paNa kamITInA sudhI ane 1957thI 60 sudhI kastUrabhAI rIjharva beMka adhyakSa ke sabhya na banavuM. 1948mAM gAMdhI smAraka opha inDiyAnA DirekaTara cUMTAyA hatA pahelI vakha- nidhi mATe udyoga pAsethI pAMca karoDa rUpiyA tanA kAryakALamAM, sane 1939mAM, beMkanA aMgreja ekaThA karavAnuM nakkI karIne e mATenI kamITInA gavarnara sara jemsa TelaranuM avasAna thatAM, e sthAne ceramena karatUrabhAIne banAvyA. teoe ekAda aMgrejanA badale bhAratIya vyaktinI nimaNUka thAya varSamAM ja pAMca karoDa uparAMtanAM vacane meLavIne e Agraha karatUrabhAIe ane emanA sAthIoe paNa pAMca karoDane ceka zrI javAharalAla naherune rAkhyo hato chevaTe sarakArane e sthAne zrI ciMtAmaNa Apo. teo A nidhinA TrasTI che. karAMcI dezamukhanI nimaNUka karavAnI pharaja paDI. AmAM zrI pAkistAnamAM jatAM pazcima bhAratamAM enI khoTa kastUrabhAInuM rASTra dI valaNa spaSTa dekhAI Ave che. pUre evuM baMdara thAya e jarUrI hatuM. A mATe bIjA kAme H sane 1947mAM bhArata sarakAre sarakAre sthaLa nirNaya mATe ane vikAsa mATe kamITI racI kAunsIla opha sAInTIphika enDa inDasTrIala hatI, tenA ceramena zrI karaturabhAI hatA. pazcima rIsarcanI racanA karI. kAmane bhAra vadhu hevA chatAM bhAratamAM kaMDalA baMdarane vikAsa e mukhyatve karatUrabhAIne rAmasAmI mudAliyaranA AgrahathI enA emanI viziSTa nirNayazakti ane ravaNIne sabhya tarIke joDAvuM paDayuM. ahIM 18 varSa kAma AbhArI che. haidarAbAda, maisUra ane trAvaNakoranA karyuM. tyAM karatUrabhAInI bhalAmaNathI eka nANAM udyogonA dhIrANanI moTI rakamonI tapAsa aMge kamITI banI hatI. pI javAharalAla naherunA AgrahathI sarakAre karatUrabhAInI eka vyaktinI kamITI racI varSo sudhI enuM ceramenapada teoe saMbhALyuM. hatI. enI bhalAmaNone sarakAre svIkAra karyo che. 1946mAM bhArata sarakAre laMDanamAMthI kApaDamilanI bAMdhakAma bAbatamAM to kastUrabhAI, jANe ke pUrva mazInarI kharIdavA nirNaya karyo e aMgenI vAta- saMskAra heya ema, eka kuzaLa sthapati jevI nipucIta karavAnI javAbadArI sarakAre kasturabhAine NatA dharAve che. sastAM chatAM sArAM makAnonI emanI soMpI hatI. emaNe e vATAghATe saphaLa banAvI sUjha dAkhalArUpa banI rahe evI che. AthI kendra 1950mAM kastUrabhAI amerikA jatA hatA. saradAra sarakAre jAhera bAMdhakAma khAtA (P. W. D.nI zrIe bhAratanA vikAsa mATe koI yojanA tyAMthI kAmagIrInI tapAsa mATe sane 195ra ke 53mAM je lAvavA sUcanA karI kastUrabhAIe tyAMnA prasiddha kamITI racI hatI, enuM ceramenapada kastUrabhAIne dhanapati rokaphelaranI sAthe vicAra karIne narmadA sepavAmAM AvyuM hatu. ghaNuM kharuM A kamITIe ja vikAsa yojanAnI rUparekhA taiyAra karI, paNa e pitAnA ahevAlamAM e vAtanI noMdha lIdhI hatI ke sarakArane mAnya na rahevAthI e kAma AgaLa na karatUrabhAI hastaka baMdhAyelA makAnanuM kharca 20 vayuM. sane 1953, 1963 ane 1964mAM ema thI 25 TakA ochuM hoya che ! sane 1954mAM Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 zrI ke. lA amRta mahAtsava vizeSAMka audyogika ane khetIvADIne lagatuM je pratinidhi- thAya che. zrI karatUrabhAIe pitA vatI, pitAnA maMDaLa raziyA gayuM hatuM tenA mavaDI karatUrabhAI hatA. kuTuMbIonI vatI ane pitAne kaMpanIo vatI duSkALa rAhata : sane 1948 tathA 1951mAM lagabhaga beeka koDanI sakhAvata karI che, emAM gujarAta-saurASTramAM dukALo paDyA. AvA saMkaTa Azare eka karoDa rUpiyA to zikSaNakSetramAM ja ApyA samaye pUjya ravizaMkara mahArAja to prajAnI madadamAM che ane atyAre paNa e pravAha mAlu che. hoya ja rAhata samitinA pramukha kastUrabhAI hatA. amadAvAda ejyukezana sosAyaTInI sthApanAmAM mahArAja ane teo jhIpamAM gAmaDe gAmaDe phare, zeThazrI amRtalAla haragovanadAsa ane sva zrI gaNeza gAmanI sthitinI jAtamAhitI meLave ane rAhatanI vAsadeva mAvaLaMkara sAthe emaNe je jahemata uThAvI goThavaNa kare. keTalAMka gAmanI sthiti te evI hatI te asAdhAraNa hatI. ene lIdhe ja amadAvAda gocanIya ke tyAM mANaso karatAM DhoronI saMkhyA Aje Adhunika vidyAonI vividha zAkhAonuM kendra vadhu hoya ! masAkarImAM retI evI jhINI ke leke banI zakahyuM che. AmAM ejyukezana sosAyaTIne ene rezana-retI kahe ! zarIramAM dhAM aMgomAM e apAyelI sakhAvata uparAMta emaNe ela. DI ejIpesI jAya. eka prasaMga yAda karavA jevo che : niyarIMga koleja vagerene ApelI sIdhI sahAyane chaeka varSa pahelAM mAre kAma prasaMge zeThanI pAse hisso paNa mahatvano che. Ane lIdhe amadAvAdamAM javAnuM thayuM. tyAM eka kadAvara mAladhArI dhA gujarAta yunivarsiTInI sthApanAnuM ama ghaNuM saraLa nAkhato Avyo : are karatUrabhAI zeTha, amune ane banI gayuM hatuM. amArAM Dhorane bacAve to tuM ja bacAve ! sarakAra vaLI, cAlu vidyAzAkhAo uparAMta amadAvAdanI te kAMI karavAnI nathI. karatUrabhAI taraphanI loka- tema ja gujarAtanI zobhArUpa. ane te jaravI theyalakSI zraddhA ane mArI AMkho AMsubhInI banI ! vidyArthIone mATe AzIrvAdarUpa iDiyana insiTaTayUTa DAMgane bacAvavAmAM sAtha : gujarAtanI opha menejamenTa, ane skUla opha ArkiTekacara jevI rAjakIya netAgIrIe to DAMgane mahArASTranuM ja mAnI viziSTa zikSaNasaMsthAo sthapAI emAM te zrI lIdhuM hatuM ane e mahArASTramAM cAlyuM jAya enI kastUrabhAI zeThanI ja lAgavaga, lAgaNI ane sUjhane emane ciMtAya na hatI ! paNa prajA vakhatasara jAgI moTo phALo che. A uparAMta lAlabhAI dalapatabhAI gaI ane prajAnA bhAvanAzIla kAryakaroe dila bhAratIya saMskRti vidyAmaMdirano deiza AgaLa daIne prayatna karyo emAM zrI kasturabhAi zeTha ane thaI ja gayo che. vidyAdi taraphanI AvI daSTine pa , , , zeThazrI amRtalAla haragovanadAsa jevAe pUro sAtha kAraNe ja teo "inDiyana insTITayUTa opha Tekae kAma kAMgresa sarakArane potAnI viruddhanuM lojI" jevI bhAratavyApI saMrathAne adhyakSapada lAge evuM ane enI khaphagI vaheravI paDe evuM bhAve che. hatuM. paNa jarAka zeha ke zaramamAM taNAyA ke DAMga aTIrA : amadAvAdamAM kApaDa-udyoganA saMzAmahArASTramAM cAlyuM ja jAya evI sthiti hatI dhana mATe sthapAyelI "aTIrA" (amadAvAda TekasTAkastUrabhAInI hUMphathI badhAe nIDara thaIne prayatno hala inDasTrI rIsarca esosIezana ) saMsthA e karyA, ane DAMga gujarAtamAM rahI gayuM ! emanI dIrdhadaSTi ane vikAsapremanI ghAtaka che. zrI zikSaNakSetramAM phALo vikrama sArAbhAinA sAthamAM emaNe sarakArI dhAraNe eka udyogapati jema mUDIne vAparI nAkhavA UbhI karelI A pragatizIla ane mAtabara saMsthA karatAM mUDInuM rokANa karavAmAM vadhAre mAne, e ja bhAratabharamAM e dizAmAM paheluM pagaluM hatuM. rIte zrI karaturabhAI potAnA dAnane viniyoga kare zAradAbahenane svargavAsa: sane 1950nA che ane e mATe zikSaNanuM kSetra uttama gaNe che. phebruArInI 14mI tArIkhe zrI kastUrabAI zeThanAM zikSaNakSetramAM dhananuM "kharca ' nahi paNa "vAvetara' suzIla dharmapatnI zAradAbahena, cAreka divasanI TUMkI Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI . lA. amRta maheAtsava vizeSAMka jiMdagImAM, vargavAsI thayAM ! vadhatI uMmare vanamAM kayAreya pUrI na thai zake evI kheATa AvI gaI ! paNa e badhI vedanAne aMtaramAM samAvIne kastUrabhAI kavyanI keDIna majala e ja niSThA ane sphUrtithI kApatA rahyA. A duHkhada ghaTanA pachI te divALI mesatA varSanA divase amadAvAdane badale kAi zAMta ekAMta sthAnamAM ke tIdhAmamAM ja vitAve che. kuTuMbabhAvanA : udyogA ane jAhera jIvanane lagatI ATalI badhI pravRttiomAM satata gUMthAyelA rahevA chatAM kastUrabhAie kuTuMbabhAvanAne peAtAnA jIvanamAM je UMcu sthAna ApyuM che ane ene TakAvI rAkhI che, te virala ane emanI khamI khAvAnI vRtti, kheladilI ane kuTuMbavatsalatAnI sUcaka che. Ane lIdhe teo dhana-vaibhavanA sukha karatAM paNa vadhu AMtarika sukha anubhavI zake che. sane 1932mAM majhiyAre vaheMcavAnI vAta AvI tyAre emanAM mAtuzrI hayAta hatAM ane khImAra hatAM. pahelAM tA emaNe mAtAnA svargavAsa pachI majhiyAre| vaheMcavAnu` sUcanTa '; paNa e kAma patAvavAnA Agraha thayA tyAre, jAhe AMkhanA izArAmAM ja patAvyuM hAya ema e kA ati alpa samayamAM pUrNa samAdhAnathI patAvyuM. pahelAM badhI milakatanI traNa yAdI banAvI. pachI pahelI pasadagI nAnAbhAi nAttama. bhAinI, bIjI meDaTAbhAI cImanabhAinI, ane bAkI bacI te peAtAnI : A rIte heALI milakatane majhiyArA vaheMcavAnuM kAma pUruM karyuM.... kuTuMbabhAvanA aMge zrI kastUrabhAie peAte ja kahyuM che ke "6 izvarakRpAthI mAruM kuTuMbajIvana dhaNuM sukhadAyI che. kuTuMba bahe| hAvA chatAM ekabIjAmAM bhrAtR bhAva ane prema che. bhAie bhAinI milakatA chUTI karI te paNa kala ka be kalAkamAM ane sahue pUrA samAdhAnathI e svIkArI paNa lIdhI. ame sAta bhAibahenA hAvA chatAM teo vacce ugra vivAdanA prazna koi divasa upasthita thayA nathI. tenu mukhya kAraNa ekabIjA pratye zvAsa ane prema che. " akasmAtamAM athAva : sane 1928mAM karatUrabhAI zeTha emana sAsune jovA nAsika gayA. sAthe emanA sALA hatA. sTezanathI TekSI karI. rAtanuM 83 dhAru thatuM AvatuM hatuM, rastA kharAba hatA ane battIo jhAMkhI hatI. sAmethI meATarasAyakala AvIne jorathI TekSI sAthe athaDAi. moTarasAyakala upara pati, patnI ane bALaka hatAM; e traNe dUra pheMkAi gayAM ! TekSI AkhI UMdhI vaLI gai. paLavAra tA lAgyu ke khela khalAsa ! paNa kastUrabhAI ane emanA sALA meTaranI krUDa nIce AvI gayA, tethI bacI gayA. AvA ja bIjo prasa Mga banyA vi. saM. 2018mAM. bhArela tInA zilAre|paNa mATe kasturabhAI tharAda gayA hatA. leAkAe khUba utsAhathI emanu svAgata karyuM. bIje divase ( tA. 19-562nA rAja ) amadAvAda pAchA pharatA hatA; emanI meTar mahesANuA pAse thAMbhalA sAthe joracI atha-- DAi gai. paNa e vakhate paNa teone kudarate acAvI lIdhA ! thADAka prasaMgA sane 1927 ke 28mAM amadAvAdanA kalekaTare zeThazrI kastUrabhAi ane zeThazrI aMbAlAla sArA. bhAInI myunisipAlITImAM sarakArI sabhyo tarIke nimaNuMka karI. tyAre myunisipAlITInA pramukha saradArazrI hatA. e vakhate cIka ophisaranI nima NUka karava!nI hatI. saradArazrInI pasaMdagI amuka vyakti upara hatI; zrI aMbAlAla zeTha khIjAne lAvavA mAgatA hatA. A banne peAtAnA svajana ane murabbI hatA AmAM kAna pakSa karavA ? kastUrabhAie e sthAnethI tarata ja rAjInAmu Apyu... ! nirarthaka vAdAvAdamAM vakhata ane zakti barbAda karavA karatAM sArAM kAma karavAnAM karyAM ochAM che ? sane 1936-37mAM zro kastUrabhAi zeTha vardha gayA hatA. tyAMthI teo gAMdhIjIne maLavA sevAgrAma gayAM. gAMdhIjIe emane sAbaramatI Azramane nadInA dhasArAthI bacAvI levAnI vAta karI. kastUrabhAie e aMge ciMtA na karavA kahyuM. gAMdhIjIe emane AzramamAM ja jamavA kahyuM. emaNe vardhAmAM zrI jamanAlAlane tyAM jamavAnuM che, ema kahIne nA pADI. zeTha kahe che ke me' gAMdhIjIne nA pADI, ene mane pastAvA rahI gayA che. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saradArazrI amadAvAda hAya ke bahAragAmathI amadAvAda Ave tyAre teo kastUrabhAine tyAM Ave ja; ane kayAreka teA sAthe jame paNa kharA. eka vAra kastUrabhAie sAMje jamavA AvavA kahyuM. vacce eeka divasanA gALeA hateA. kastUrabhAi e vAta bhUlI gayA; ane niyama mujaba sUryAsta pahelA emaNe jamI lIdhuM. meADethI saradArazrI jamavA AvyA. e tarata samajI gayA ke sAthe jamavAnI vAta bhulAi gai che ! teo kazuM na melA. kastUra bhAIne paNa yAda na AvyuM. ceADIvAra vAteA karIne saradArazrI ravAnA thayA. pachI jayAre maLavAnuM thayuM tyAre saradArazrIe hasatAM hasatAM kastUrabhAine TakAra karI : tame vANiyA bahu pAkA ! jamavAnuM nAtaru' ApIne mIThI mIThI vAteAthI peTa bharIne jamADyA vagara ja mane ravAnA karI dIdho ! zrI ka. lA. amRta raheAtsava vizeSAMka sadha samitinA kAma aMge Tokane tyAM jamavAnu thayuM. jamyA pachI pAnanAM khaDAM taiyAra hatAM. bIDAmAM lavIMga dhyAvela. tyAre lavIMgane bhAva peANe sA rUpiye kIleAnA hatA koyAne kastUrabhAi zeThe TaMkAra karI : khIDAmAM A / mAMdhA bhAvanAM lavIMga nAkhavAnI zI jarUra che ? Ana khAtAM badhAM ete kADhI nAkhe che! AnI sAme eka prasa`ga jhuro. sa'dha samelana maLavAnuM hatuM. sekaDA mahemA te zeTha taraphathI jamavAnuM hatuM. jemane jamaNanI . vasthA soMpI hatI emane zeThe kahyuM : jojo, jamaNu N jarAya khAmI na rahI jAya ! AvA ja bIjo prasaMga : 1953mAM olainDiyA orienTala kAnpharansanu 2 dhivezana amadAvAdamAM maLavAnuM hatuM. AmAM AkhA dezamAMthI nAmAMkita vidvAne Ave che. te te jamavA mATe amuka paisA ApavAnA rahe che. kasturabhAie joyuM ke amadAvAda ane gujarAtanu gaurava dharavAneA Ave prasaMga karI karyAM maLavAnA che ? eNe, amadAvAdanA zrImAnane sAtha late, mahemAne pa sethI eka pAI paNa lIdhA vagara jamavA-rahevAnI uttama sagavaDa karAvI ApI. vidvAne Aje paNu gujarAtanA e Atithyane AnaMdapUrvaka sa MbhAre che C cAreka varSa pahelAM zrI mahAvIra jaina vidyAlayanA suvarNa` mahesavanI taiyArI cAlatI hatI. suva mahe| savanidhimAM phALA ApavAnI vinaMtI karavA vidyAlayanA saMcAlako muMbaimAM zrI kastUrabhAi zeThane maLyA. zeThe phALA ApavAnI IcchA darzAvI. thADA vakhata pachI vidyAlayanA saMcAlakAe A mATe ama kastUrabhAi paradeza gayelA eTale keTalAka mahinA sudhI gAMdhIjIne maLI zakela nahIM. paradezathI AvIne 1947nA Dise'baramAM teo dilhImAM gAMdhIjIne maLyA. gAMdhIjIe kahyuM : hamaNAM bahu medhA thai gayA che, te maLatA ja nathI ! saradArazrI ane gAMdhIjI kastUrabhAI upara AvA bhAva rAkhatA hatA! sane 1958 ke panI vAta che. muMbainA eka jhaverI laMDana gayelA. emanA utArA eravejha menzana hATalamAM rahetA. tyAM jaine emaNe joyuM ke AvanAra pravAsIomAM kastUrabhAI lAlabhAInuM nAma lakheluM ! emane navAi lAgI : AvA meTA udyogapati AvI sAdhAraNa (divasanA doDha pAuMDa eTale vIseka rUpiyAnA bhADAnI) hoTalamAM Utare ! emane thayuM, eka ja sarakhA nAmanI A kAi khIjI vyakita hAvI joie. menejarane pUchyuM te emaNedAvAda kayAre AvavuM, e puchAvyuM zeThe javAba ApyA : A mATe ahIM AvavAnuM jarUra nathI. pacIsa hajAra rUpiyA lakhI lejo peAtAnI jema khIjAnAM samaya, zakti ane paisA na AmAM na vaparAya enI teo pUrI cIvaTa rAkhe che. kastUrabhAInI oLakha ApatAM kahyuM : Giant vizard of India's Manchester ! teo haMmezAM ahIM ja Utare che. jemane teDavA mATe lerkazAyaranA meATA udyogapationI rAsarAya meTA Ave emanI A kevI sAdAi ! e jhaverI mitre kahyu : zeTha kaMpanInA kharace bahAra jAya ke peAtAnA kharace, nakAmeA kharca eka pAIneA nahIM karavAnA ! karakasara emanA guNu che. traNeka varSa pahelAM kastUrabhAi zeTha zrI jaina AtmAnaMda sabhAnA hIraka maheAtsava nimitto bhAvanagara gayA hatA. vArtAmAM meM sahu kahyu : zeTha, musApharImAM sAthe mAthusa rAkhatA hatA? teoe Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA. amRta mahotsava vizeSAMka kahyuM : jyAre paNa musApharImAM mANasa rAkhavAnI bhale maLe, nAmanA-kIrti mATe kayAreya ADaMbara jarUra lAgaze. tya re haM musApharI baMdha karIza. svAzrayI racavA nahIM : AvA keTalAka niyamo emanA ne khaDatala rahe karaNInuM sUcana karato A javAba jIvanamAM ekarasa banI gayA che, ane emanA yAda rahI gayo. jIvanane nirmaLa ane vyakitatvane unnata banAve che. vimaLa jIvana ane unnata vyaktitva karakasara, sAdAI ane zIla e zrI karatUrabhAI ATaATalI pravRttio calAvavA chatAM kastUrabhAI zeThanA AMtarika baLanuM udagama sthAna che. A aMge zeTha ne kyAreya ene ahaMkAra seve che ke na kyAreya teoe pote ja kahyuM che ke "cIvaTathI kAma karavAnI ? akaLAmaNa anubhave che. ravAtha, zAMta ane samatA Teva, prAmANikatA ane saMtoSathI jIvanaghaDatara thAya bharyuM emanuM jIna vimaLa saritAnI jema ekadhAryuM che. jIvanamAM sAdAI keLavI, aMgata jarUrata ghaTADI vahyuM jAya che. game tevA sArA ke mAThA prasaMge teo mahenata karIe to AgaLa vadhI zakAya." na kayAreya ati harakhAI jAya che ke na hatAza thaI jAya che. na keda nI IrSyA, na koIne dveSa, na koI AvI badhI guNasaMpatti ane zaktione lIdhe pratye kaDavAza. sAruM lAge enI salAha sahajapaNe zrI karaturabhAI zeThanuM jIvana dharmabhAvanAthI surakSita, ApIne teo sa va aLagA-alipta rahe che. koIe susaMrakAritAthI samRddha ane sevAparAyaNutAthI zobhAyapitAnI salAha mAnI enuM du:kha emane lAgatuM bhAna banyuM che. aMtaranI sAcI zrImaMtAIne jANe nathI. hitabuddhithI kahI dIdhuM eTale patyuM ! haThA. emaNe potAnI banAvI che. grahathI dUra rahIne teo sArI vAtane sadA svIkAra emanI pravRttione pravAha atyAre 76 varSanI vaye paNa akhalita rIte AgaLa vadhI rahyo che. ochAmAM e zuM bolavuM, vadhumAM vadhu kAma karavuM eTaluM sAcuM ke have teoe vadhatI vayanuM ane nakAmI vAra dUra rahevuM e emane sahaja sanmAna karIne vahIvaTI javAbadArIomAMthI nivRtti ravabhAva che. lAMba lAMbA kAgaLone javAba "tamAre lIdhI che. chatAM e nivRtti dharmanI ke lokakalyANanI kAgaLa maLe, te sAruM maMtavya jANyuM." e ke pravRttionI preraka banIne vadhu upakAraka nIvaDI che." tamArA kAgaLa 1Le. tamArA sUcana mATe AbhAra, niSkriya nivRttine to zrI kastUrabhAInA jIvanamAM e mATe ghaTatuM ravAmAM Avaze."--evo apA bAvarI. badhA ja sthAna ja nathI. sarI ane muddAsara ja teo Ape che. khAna-pAna, UMgha-ArAma ane kAma-kAja potAne maLelI saphaLatAnI vAta karatAM zrI badhI ja bAbato mAM teo khUba niyamita rahe che. kastUrabhAI zeTha kahe che ke mane ghaNI vAra lAge che emanA zarIranI taMduraratI ane mananI skRtinuM A ke mArA upara bhagavAnanI ghaNI kRpA che ane enI. paNa eka kAraNa che. emane maLavAnuM bahu saheluM kRpAnuM ja A phaLa che. che. jUnI peDhInA pahAjananI jema emanAM dvAra sadA gujarAtanA zreSTha mahAjana ane jaina saMghanA saune mATe khulA che. paNa vAta karavA janAre pUrI dharmazIla agraNI zeThazrI karaturabhAI upara tayArI karIne javuM joIe ane muddAsara vAto karavI bhagavAnanI vizeSa kRpA sadA varasatI rahe ane joIe. nahIM te bhoMThA paDavA jevuM thAya. teo sudIrgha samaya sudhI saMdha ane samAjane kAyadA ane niyamanI maryAdAonuM haMmezAM mArgadarzana ApatA rahe ! pAlana karavuM; game tevuM dabANa hoya te paNa gera -zrI ratilAla dIpacaMda rasA. vAjabI vAtane te e na thavuM ane nAnA-moTAno bheda bhUlIne vAjA nI vAtane svIkAra karavA taiyAra ( amRta mahatsava samiti dvArA pragaTa thayela rahevuM; kAmathI nA manA ke meTAI maLavAnI hoya te paricaya pustikAnuM punaHmudraNa) Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka eka IMTa mukatA imArata baMdhAya | zrI tAladhvaja tIrthamAM "IMTayajJa" nI saphaLatA arl| zrI tAladhvajagirI-zAzvatA tIrthamAM-sakaLa saMghanA sau yAtrike yathAzakti lAbha | | laI AtmakalyANa sAdhI zake-tIrthanAM jarUrI sAdhana eka eka IMTathI taiyAra thAya | ane saune lAbha maLe tevI yejanA cAlu che. zrI malInAtha jinAlaya caumukhajI derAsara kesarasukhaDa vI. sAdhAraNa bAMdhakAma phaMDa zrI taLAjA nagaramAM- zrI zAMtinAtha derAsaramAM devavimAna samuM bhavya rIte baMdhAI ran rahyuM che. je tItha nI taLeTInuM derAsara che. jemAM saMprati mahArAjAnA samayanA bhavya pratimAjI 20 padharAvavAnA che. jenAM Adeza apAI gayA che. US UT vyaktigata eka ekanuM, samudAya baLa thAya. rUA. 251 - 501 - 1000 sudhImAM ArasanI saLaMga takatImAM nAma lakhAya che. ane derAsara bAMdhavAna punyanAM bhAgIdAra thAya che. vyaktigata nAmo lakhAya che. derAsaranAM devadravyanA TrasTomAMthI paNa lAbha laI zakAya che. tIrthamAM A lAbha hajAra varSamAM maLaze nahi. muzkela kAma sahelathI pAra utaratA jAya zrI tAladhvaja jaina pAThazALA makAna bAMdhakAma phaMDa A nUtana jinAlayanI sAthe sAthe saMsthAnI jamInamAM bajAramAM rastA para 18 | | zrI jaina pAThazALAnuM navuM bhavya makAna Ara. sI. sI. lAnathI bAMdhavAne kamiTIe | | nirNaya karyo che, rUA. 25001 ApanAra grahasthanuM nAma pAThazALAmAM joDavAmAM Avaze. rUA. ra01) base ekAvana ApanAranuM nAma ArasanI saLaMga takatImAM lakhavAmAM Avaze. nAma lakhAvA zarU thayA che. me pharI pharI maLaze nahi, A uttama avasara; tAladhvajane AgaNe, rAkhe nAma amara para thA LE | | vizeSa vigata mATe-nIcenA sthaLe patravyavahAra karavA athavA rUbarU padhAravA bhAvabharyuM AmaMtraNa che. || kSa zrI tAladhvaja jaina zve. tIrtha kamiTI ga Te. naM. 30 bAbunI jaina dharmazALA peDhI, taLAjA (saurASTra) BR eka eka DagaluM bharo, DuMgara Toce paMcAya Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA. amRta mahotsava vizeSAMka akhila bhAratIya jaina zvetAMbara mUrtipUjaka sakaLa saMdha taraphathI zeTha zrI kastUrabhAI lAlabhAInuM bhAvabharyuM abhinaMdana aparva amRta mahotsavanI sumadhura saravANI * deveneya darzana karavA AvavAnuM mana thAya evuM mane hara e dazya hatuM. jANe tyAM aMbaranI bhAvanAnI pAvana bhAgIrathI vahetI hatI. * utsava te mAtra be ja divasane hate. paNa zeThazrI kasturabhAInA jIvananI paMcotera varSanI siddhi e janamAnasa upara kevI aMtaraspa chApa pADI che, enAM AhlAdakArI darzana emAM lAdhatAM hatAM. * mukhya samAraMbha tA. 1-5-70nA roja savAranA 9 thI 12 vAgatAM sudhI gAme gAmanA saMdhanA AgevAnonI vizALa hAjarI mAM UjavAya. sakaLa saMghanI zeThazrI pratyenI bhAvaminA pratIka rUpe teone zrI rANapura tIrthanA bhavya jinamaMdiranI cAMdInI AbehUba ane vizALa AkRti ane saMskRti tathA gujarAtI bhASAnI prazastinuM tAmrapatra, suMdara toraNa sAthe, arpaNa karavAmAM AvyAM. phUlahAranI saMkhyA paNa jANe janasamudAyanI bhAvanAnI sAthe spardhAmAM UtarI hatI. * 10mI tArIkhe bapore 5 caka9yANakanI pUjA bhaNAvavAmAM AvI hatI; rAtre bhAvanAne kAryakrama rAkhavAmAM Avyo hato. * 11mI 1 savAre 9 thI 11 sakaLasaMghanA cAvIonuM kuTuMbamilana yojAyuM hatuM. saue zrI katturabhAinI sAthe doDheka kalAka upayogI vArtAlA5 karyo. jeo emAM hAja2 2hI zakayA teoe zrI kasturabhAinI bhAvanA, zakti ane samajaNanA vizeSa darzana karyA. ka 11mInA bapore aSTottarI nAtra bhaNAvavAmAM AvyuM.' * "madhureNa samApayeta nI ukti mujaba AvA AhlAdakArI matsavanI pUrNAhuti bahAra gAmanA mahemAne, zrI amRta mahotsava samitinA sabhyo ane AmaMtritonA samUhabhejana thI 11mInI sAMje sAta vAge thaI. -ane A AkhAya mahotsava halAsa vacce ujavAye amadAvAdanI suprasiddha haThIbhAI zeThanI vADImAM. vADInA vizALa, bhavya ane kaLAmaya jinamaMdirane vIjaLInI vezanIthI zaNagAravAmAM AvyuM hatuM. e maMdiranuM rAtrinuM drazya keI nayana manohara ane tejane aMbAra veratA devavimAna samuM lAgatuM hatuM. -- ane mahotsava maMDapa paNa jevA vizALa hato e ja sohAmaNo hato. enAM suzobhane jANe amRtane AsvAda ApatAM hatAM. e amRta mahotsavanAM thoDAMka darzana karIe. -taMtrI mukhya samAraMbha sudi 5 ravivAra tA. 10-5-7nA roja amajainasaMgha nA agraNI, zreSThIvarya zrImAna dAvAdamAM yojavAmAM Avyo hato. kastUrabhAI lAlabhAIe temanA jIvananAM 75 A mahotsava dillI daravAjA bahAra vaSa eka yarAvI gAthArUpe pUrNa karyA hoI, Avela zrI haThIbhAInI vADImAM UjavavAmAM te aMge zrI akhila bhAratIya jaina AvyuM. savAranA barAbara 9-30 kalAke guja. vetAmbara mUrtipUjaka saMgha taraphathI teozrInuM rAta rAjyanA rAjyapAla zrI zrImanArAyaNanA bahumAna karavA mATe amRta mahotsava vaizAkha atithivizeSapaNuM nIce ane bhAratanA khAta Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA. amRta mahotsava vizeSAMka nAma udyogapati zrI brijamohana biralAne (saMdezA mokalanAra viziSTa vyaktionI pramukhapade sanmAna mahatsavanI zubha zarUAta yAdI anyatra ApavAmAM AvI che) sAdAI ane bhavyatAnA sumeLa jevI thaI hatI. amadAvAdanA mAjI meyara zrI caMdrakAnta A prasaMge bhAratabharanA judAjudA gAmanA bhAI choTAlAla gAMdhIe zeThazrI kastUrabhAI jaina saMghanA pratinidhi rUpe Azare 900 lAlabhAI amRta mahotsava samiti. vatI saunuM jeTalA bhAIo padhAryA hatA. amadAvAdanA bhAvabharyuM svAgata karatAM jaNAvyuM ke jaina jena-jainetara zaherIjane ane rAjyanA Age. pUrI amadAvAdamAM zeThazrIne amRta mahotsava vAnI vizALa hAjarIthI vizALa maMDaLa UjavavA jaina saMgha ekatra thayela che, te bharAI gaye hate. jenA ItihAsamAM bhUlI zakAya nahIM te A mahAmUlA prasaMge amadAvAdanA nagara aitihAsika prasaMga che. zeThazrInA tIrtharakSAnA zeTha zrI vimaLabhAI mayAbhAI, zeThazrI amRta- ane tIrthoddhAranA kAryane varNavatA jaNAvyuM lAlabhAI haragoviMdadAsa, gujarAtanA mUkasevaka keH vastupALa, tejapALa tathA mahArAjA zrI ravizaMkara mahArAja, paMDitavarya zrI kumArapALa pachI ATalA badhA jaina tIrthone sukhalAlajI, paMDitavarya zrI becaradAsajI, jIrNoddhAra karAvarAvyuM hoya te te zeThazrI meyara zrI narottamabhAI kezavalAla jhaverI, zrI kasturabhAIe. ApaNe sau temanA jIvanamAMthI sumatIbena morArajI, zeTha jIvatalAla pratApazI, preraNA meLavI temanA pagale AgaLa vadhIe zrI zAMtIlAla ujamazI zropha, zrI hIrAlAla evI AzA che. lalabhAI, zeThazrI devacaMdabhAI chaganalAla zrI akhila bhAratIya jaina zvetAmbara nIpANIvALA, zeTha bhegIlAla maganalAla, zrI mUrtipUjaka zrI saMgha dvArA zeThazrI kastUrabhAI jayaMtIlAla ratanacaMda zAha, zrI motIlAla lAlabhAI amRta mahotsava samiti taraphathI vIracaMda, zrI popaTalAla rAmacaMda, zrI trIkama zrI ratilAla dIpacaMda desAIe lakhela zeTha lAla amRtalAla, vakIla bhAIcaMdabhAI amara zrI kastUrabhAI lAlabhAInA parirAyanuM suMdara caMda, zrI ravibhAI lavajIbhAI, zrI kezavalAla pustikA temaja zrI amRtalAla mULazaMkara bulAkhIdAsa,zrI devarAjajI, nAraNajI zAmajI trivedIe lakhela "zatruMjaya-rANakapu-delavADA momAyA, suratanA nagarazeTha zrI jagadIzacaMdra, nAmanI pustikAo A prasaMga para padhArelA surajamala ke. saMghavI vagere aneka AgevAna saune bheTa ApavAmAM AvI hatI. samAraMbhamAM hAjara rahyA hatA. kAryakramanI zarUAtamAM zrI tIrthakara bhagavaMtane praNAma bhAratIya vidyAnA vikhyAta vidvAna ane karatI prArthanA karavAmAM AvI. pU. AnaMda. jaina vidyAnA uMDA abhyAsI, philhApuranI ghanajInI racanA "avasara bera bera nahIM zivAjI yunIvarsITInI ATaphekalIna DIna Ave" ne bhAIlAla zAhe sumadhura kaMThe rajU De. AdinAtha neminAtha upAdhyeye pitAnuM karI. - vaktavya rajU karyuM hatuM. (emanA vaktavya prasaMgane anulakSIne judAM judAM sthaLe mATe juo pRSTha 54 upara) ethI Avela lagabhaga 750 saMdezAomAMthI tyArabAda paMjAba jaina saMghanA AgevAna sukhe saMdezAonuM vAMcana ane keTalAka nAmo lAlA suMdaralAlajI jene pitAna. hAdika zrI AtmArAma bhegIlAla sutarIyAe vAMcI ugAre raju karatAM zeThazrInI sevAone saMbhaLAvela. * biradAvI hatI. (juo pRSTha 55 upara.) Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMghapati zrI vimaLabhAI mayAbhAI nagarazeTha saMskRta ane gujarAtI tAmrapatranuM tAraNa zeTha zrI kastUrabhAIne arpaNa kare che. - jo A Ep.BE. - TI GK: TRE, Ref : :: T E , " A It it/ki | ' .. to , . pI E rA , ke '' che .. .. mahensavanA pramukha zrI brijamehana biralAjI zrI rANakapura tIrthanA jinamaMdiranI cAMdInI AkRti zeThazrI kastUrabhAIne bheTa Ape che. ke ja : ': ' | ra ' ", . - ta GEETA 1 . DA , Es' Pickart.: , '; 1. ni je ) ka - ravi . che ? * ja karI che kaDaka sajAra Dolara che che + A+ 3 * * * . jo ke , Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ke lA amRta mahe sava vizeSAMka jaina vetAmbara samAjanA kAryakara, zeThazrInA dhArmika-sAmAjika kAryone laIne jena ratna" zrI ramaNalAla dalasukhabhAI zrephe abhinaMdana ApIe chIe. teoe tIrthoddhAra pitAnI dharmamaya lAgaNune pravAha prasarAvatA tema ja mAnavauddhAra paNa karela che zeThazrI jaNAvyuM ke, "zeThazrIne amRta mahotsava Icchata navA maMdire baMdha vI ujamaNA UjavavAnI UjaLI taka maLavAne Aja karI zakata, paNa yuganI mAga joIne kAryo AnaMdano divasa che. jemanA jIvanamAM sArI karyA che. saMskRti mATe saMsthAo sthApI. ArAdhanA thaI hoya temane ja amRta keLavaNI kSetre aneka kAryo karyA che. Aje ApaNe mahotsava ujavAya; ane te anudaniya che. dharma zuM che? gAmaDAmAM zikSaNa maLatuM nathI. - jaina samAja temane ATalA badhA cAhe che, jenasamAjanA bALake herAna parezAna thaI rahyA temanA upara vahAla varasAve che tenuM kAraNa che. bahene pratye durlakSa sevAya che. Aje e che ke teo jenasamAjanA nAnA-moTA dharmakAryomAM je vaparAya che, tenAthI thoDA TakA kAryomAM bhAga levAnuM cUkyA nathI. AvA netA AvA kAryamAM vAparIzuM te jarUra saMskRti anya samAjamAM Aja maLI zake tema nathI. sArI lAvI zakIzuM. zeThazrIne abhinaMdana ApuM ApaNe sau puNyAnubaMdhI puNyanI anumodanA chuM ane dIrdhAyu IcchuM chuM. karavA upasthita thayA chIe. teo khUba ja manomaMthana bAda nirbhayatAthI nirNaya laI muMbaInA AgevAna udyogapati zeThazrI kAryane amala karI zake che. 500 varSa sudhI amRtalAla kALIdAsa dozIe zeThazrI kasturaavicala rahe tevuM temane kArya karela che. game bhAine bahumAna samAraMbha mATe zrIsaMgha vatI tevA mUMjhavatA praznone ukela be mInITamAM samajAvavAmAM levI paDelI jamatanuM varNana Ape che, ane te paNa sarvAMgasuMdara hoya che. karatAM jaNAvyuM ke "jyAre amadAvAdanA jaina sAdhana, sAmagrI ane saMpatti e gauNa che, AgevAno zeThazrIne maLyA tAre e mATe badhAne maLe che; paNa tene suyogya upayoga temaNe ghasIne nA pADI. bAda phaina samAjanA karanAra zeThazrI che. devAdhidevanA maMdiranI mahAmusadI tema ja karAmatALA zeThazrI temaja zAsananI saMbhALa ane Avela vidane jIvatalAlabhAIe mane, zrI megIlAlabhAI dUra karanArA evA teo punyazALI che. tema- vagerene teDAvyA. ame ane amadAvAdanA nAthI kAryo suMdara rIte thAya che. Apa amArA agraNIo emane samajAvavA gayA tyAre sukAnI che ane amArI ciMtA rAkho cho emaNe jaNAvyuM ke "A aMge ahIMnA loko eTale ja ApanI rAhabArI nIce zAMtipUrvaka sAthe ekavAra vAta thaI gaI che. have e vAta ArAdhanA karI zakIe chIe. zAsananI sevA karavAnI jarUra nathI. zeThazrI karaturabhAI rahyA karavAnI vadhu taka ApazrIne maLe evI prabhu khUba ja ochuM bolavAvALA, 2 Tale e vAta pAse prArthanA. rANakapuranA maMdirethI preraNA tyAM ja pUrI thaI. pachI meM jaNAvyuM ke tame maLe tema IcchIe. nahIM Ave to tamArA pheTa ne hAraterA | gujarAta rAjyanA mAjI keLavaNapradhAna paherAvIzuM. tyAre e vAtane temaNe hasI ka DhI. zrImatI Indumatibahena cImanalAle jaina dharma e pachI meM eka trIjI vAta mUDI ke dharmAjJA vizvadharma hovAnuM jaNAvela. sAdhu-sAdhvI, pramANe amArAmAM zakti hovA chatAM ame zrAvaka-zrAvikAnA cAra sthaMbhamAM zrAvakadharma ApanuM sanmAna na karIe to amane vIryAti. ghaNe pratiSThita che, je zeThazrIe sAcavyA che. cAra lAge, amAre ApanI upa pRhaNA karavI bha. mahAvIranA 12 zrAvako yAda Ave che. joIe. aMte amArI vinaMtIne teo vaza Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA. amRta mahotsava vizeSAMka 41 thayA. paNa pachIthI hA pADavA aMge emane , jinana : : vAraMvAra patA rahyA karyo che, e huM sArI zeThazrI kastUrabhAI lAlabhAIe sArAye jaina rIte jANuM chuM. samAjanI tema ja sArAe bhAratanI sArI sevA zeThazrInA jIvanane ghaNuM ja najadIkathI karI che. ApaNe IcchIe ke teozrI jaina samAja jevA mATenI taka mane temanI sAthenI yAtrAmAM maLela che. temanA jIvanamAMnI ApaNe zuM A mATe ane sAthe vetAmbara ane digambara samAjanI grahaNa karavuM te meM joyuM. temanA jIvanamAM sevA mATe ghaNuM ja lAMbu AyuSya bhogave. huM mArAM karakasara mukha che. A karakasara phakta paisAnI taraphathI tema ja digambara jaina tIrthakSetra kamiTi ja nahIM, rAmayanI ane bhASAnI paNa che. taraphathI temane abhinaMdana Apu chuM. ' teo temanA samayane upaga evI rIte -esa. pI. jaina (navI dillI) kare che ke temane mATe divasa 25 kalAkane kayu te AvakArada yaka che. ApaNA dezamAM banI rahe che. dharmaparAyaNa ane pitAnA vyavasAya uparAMta paMDita zrI dalasukhabhAI mAlavaNiyAjIe dalAI mAlavaNiyAe janatAne nahi bhUlanArA leke ochA thatA zrI akhila bhAratIya jena vetAmbara mUrtine jAya che, tyAre AvA utsavo khAsa jarUrI che. pUjaka saMgha tathA zeThazrI kastUrabhAI lAlabhAI amadAvAdamAM zikSaNakSetre ApelI sevAamRta mahatava samiti dvArA apAyela tAmrapatranuM nagarazeTha zrI vimaLabhAInA vatI vAcana ene biradAvatA rAjyapAlazrIe kahyuM ke ahIMnI gujarAta yunivarsiTInI racanAmAM, karyuM hatuM. (je akSarasaH pAnA naM. 53 InsTITayuTa upara apAyela che.) tAmrapatranI opha menejameMTamAM, zeThazrIne skula opha ArkITekamAM, maMdiranuM rakSaNa ane nagarazeTha vimaLabhAI mayAbhAInA zubhahaste arpaNavidhi thaI hatI. A tAmrapatra gujarAtI 1 jIrNoddhAra karavAmAM emane mahatvane phALe che. tathA saMskRtamAM arpaNa karavAmAM Avela hatuM. harijane mATe jaina maMdirone emaNe khulAM mahotsavanA athitivizeSa tarIke padhA- mukAvI samAja-sudhAraNAnuM uttama kArya karyuM" relA gujarAta rAjyanA rAjapAla zrImanna- che, Ata che. aMtamAM teoe samAjamAM jyAre rAjanArAyaNajIe A prasaMge pravacana karatAM naitika samAraMbhe vadhI paDyA che te vakhate jaNAvyuM ke Aje dezamAM jyAre satra AvA sAmAjika samAraMbhe vadhAre thAya ane rAjakAraNanI asara dekhAya che tyAre a. bhA. DokaTa, udyogapatio, Ijanera vagerenAM jaina saMghe zeThazrInA sanmAnanuM je AyeAjana bahumAna thAya evuM IcchayuM hatuM. A zrI amRta mahotsava samiti dvArA zrI Adarza vyakti akhila bhAratIya jena ve. mU. pU. saMgha chellA pacAsa varSathI zeThazrI kastUTyUI tathA taraphathI zeThazrI kastUrabhAI lAlabhAInA bahu temanA kuTuMbIjane gujarAta tema ja sArA bhAratane mAnanI lAgaNInA pratikarUpe zrI rANakapurajI je sevA Ape che, te kahI bhUlAze nahi. prAmA tIrthanA jinAlayanI rajatamaya (cAMdIna) NikatA ane ucca Adarzone laIne AgaLa vadhavAno pratikRti samAraMbhanA pramukha AgevAna udyoga A eka pra yakSa dakhale che. jaina samAjanI udAha- " patizrI brijamehana biralAne zubhahaste zeTha. raNIya vyakti che. jiMdagImAM teo vizeSa AgaLa vadhe zrI kastUrabhAIne arpaNa karavAmAM AvI hatI. tema icchuM chuM. A kaLAkRti taiyAra karanAra mesarsa zrI -DI. sI. kemarI (madrAsa) 25NalAlanI kaMpanI ane zrI jagubhAIne Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 rUA. 501-501nuM InAma paNa zrI khiralAjInA haste ApavAmAM AvyuM hatuM. tyArabAda amadAvAdanA saMgha taraphathI nagarazeThazrI vimaLabhAie zeThazrIne phUlahAra paherAvyA hatA. te pachI judAM judAM gAmAnA zrIsaMdhA, saMsthAe vagere taraphathI zeThazrIne hAra paherAvavAmAM AvyA hatA. ( phUlahAra karela jainasa`ghAnI yAdI alaga jAe. ) A samaye keTalAMka gAmeAnA sadyA taraphathI hastalikhita sanmAnapatrA, zrI zatruMjaya giri rAjatu' hAthathI dorela citra, zrI tAraMgAjI vagere tIrthonA Albama ane judA judA pustakA zeThazrIne ApavAmAM AvyA hatA. samAraMbhanA adhyakSa zrI biralAjIe peAtAnA pravacanamAM jaina samAjane anulakSIne jaNAvyuM hatu` ke : zrI ke lA. amRta mahe va vizeSAMka Aje ApaNA dezanA mahAna bhAratIya, jeo vividhakSetrAmAM khaMtathI rasa lai 255 che ane jemanuM kAipaNa kSetramAM jaMpalAvavuM te ja saphaLatA che, tema ja jenI sevA pradAnamUka mAM umadA che, tevA mahAna nAgarikane Aje samAnavA ane zubhecchA pAThavavA ApaNe ekaThA thayA chIe. zeDa zrI kastUrabhAie peAtAnI jiMdagInA 'cotera va daramyAna pAtA tarapha du''kSya sevI pe tAnI jAtane dezanA kAryomAM parAvI dIdhI che. te nA jIvananI bhAvanAe audyogika vasAhata, ke raNInA kendro, pUranA vistAro ke duSkALagrasta vibhAga dAna karavA yAgya saMsthA ke pachI khaMDita-jInu maMdira A darekane pUrvajIvana ApyuM che. 1936nI sAlamAM mane pahelI vakhata zeThazrI kastUrabhAine maLavAnuM nasIba prApta tha teozrIe mane vAzIMgTanamAM AMtararASTrIya majadura sabhAnA vizALa janasamudAyanI hAjarInu eka dazya.... Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. mA. amRta mahesava vizeSAMka sabhya tarIke nImyA hatA. tyArapachInA 14 varSa A kAryo saradArazrIne eTalA mugdha karyA ke 1926nA uparAMtanA gALAmAM amArA saMbaMdhanI gAMTha majabUta bhayaMkara pUra vakhatanA rAhatakArya mATe zrI aMbAlAla, ane gADha banI. zeThazrI kastUrabhAInuM Arthika daSTika zrI maMgaLadAsanI sAthe temane paNa sAmela karyA. A biMdu, dare ane duraMdezIthI jovAnI dRSTi, dhAryAmAM daramyAna saradAre lAgaNIpUrvaka zrI kastUrabhAIne kendra na Ave tevI saraLatA ane saccAI; ane temanI sarakAranI dhArAsabhAmAM sabhya tarIke banavA dabANa tIvra dezada ne lIdhe meM temanI hamezAM prazaMsA karI karyuM. Ama temanuM jAhera jIvana Arthika, zaikSaNika, che. chellA varSamAM te teo mArA vaDilababdha banI sAmAjika ane dhAnika kSetramAM chellA pacAsa varSa gayA che. daramyAna jhaDapathI vikasatuM rahyuM che. jAhera bAbatomAM kAryadakSa vahIvaTadAra, sAmAjika temaNe baMdhAvela "zrI lAlabhAI dalapatabhAI kAryomAM javAbadArInA pratika samA guNo zeTha vidyAmaMdira' e paradezI vidvAne mATe yAtrAnuM dhAma karaturabhAI nAM vaNAI gayA che. A umadA guNonuM banI gayuM che. bhAthuM tema te mahAtmA gAMdhI ane saradAra vallabhabhAI Arthika bAbatonA cakrAvAmAM rahevA chatAM, zrI paTelanA kAga tema ja gADha saMbadha dvArA prApta kastUrabhAI dhArmika pravRttimAM rasa letA rahyA che. temanA thayela che. 1918 nI zarUAtamAM zeTha karatUrabhAIne pitAzrInA avasAna bAda chellA 44 varSathI zeTha saradAra paTela sAthe gujarAtanA duSkALagrasta vistAranA ANaMdajI kalyANajI peDhInuM pramukhasthAna saMbhALI jAhera sevA kArya mATe prathama taka prApta thaI temanA rahyA che. A saMrathA jainanA tIrthasthAnA vahIvaTa yA nAmanA tapanA tAra tApamAna rAjI!! manamAM karo HITE : is : , """" 'pa' ' , " "" " T * h * : . " . Hze RE: " . Eii | E | | . 1 ji h it E ii it, " nA .ke. ma i f TE. ; is ke " Ika , ke it A jo ke jAma, 11th is , tema che . . , gIta, koLI 'praNAmafari infii / che - " " kA kA , - mane abhinaMdanane pratyuttara ApatA zrI kasturabhAI zeTha. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saskRti ane sa MskaNDunA pratika zekzI kastUrabhAi sAthenA lagabhaga 48 varSInA paricaye mArI najare. te ApaNI gujarAtI AgavI saskRti ane saMskaraNanA eka pratikarUpa che. paraMparAnI sAthe AdhunikatAne sumeLa karI dareka kSetramAM prema pragati sAdhavI tenI kaLA ane kasama temanAmAM svAbhAvika che. je je kAryakSetra emane soMpavAmAM AvyuM-pachI te audyogika hAya, vyApArI hAya ke jAhera kADhAya te badhAnuM saMcAlana temaNe khUba ja saraLatA, kAryakuzaLatA ane sadbhAvathI jAtamahenata karI dIpAvyuM che. gujarAtamAM je Aje gAMdhIjanA siddhAMta anusAra audyogika zAMta ane sumeLa praznate che temAM zarUAtathI zetrI mA~galadAsanA sAthe emanA phALA nAnAta nathI. nAgarikA vividha kSetre emane amRta maheA sava ujave te yogya che. zeThazrIne lAMbu AyuSya ane taMdurastI bakSA evI prabhu pAse prAthanA. jethI samAjasevAnA kAryomAM hajI paNa emanA anubhavane lAbha ApI zake. --khaMDubhAI desAI (haidrAbAda) (gavana ra--AMdhra pradeza) mATe javAbadAra rahI che. Abu, rANakapura, tAraMgA ane zatrujayanA jaina ma MdirAnI temaNe lIdhela sa'bALa dareka kalApriya prekSaka muktaka The prazaMsA kare che. kharekhara te ghaNA ijanera ane kalApriya prekSakA zrI karaturabhAie dAkhavelI madirA pratyenI kalAsUjha ane tene samajavAnI chu jone Azcaryacakita thayA che. zeTha kastUrabhAine sanmAnavA ekatra thayelA vizALa vepArI samudAyane maLIne huM kharekhara khUba ja khuza thayuM! chu. ApaNe phakta temane sanmAnatA nathI, paraMtu ApaNe ApaNI jAtane mAna ApIe chIe, kAraNu ke zrI kastUrabhAi ApaNI vyApArI kAmanA agraNa ane pratiSThita javAbadAra vyakti che. ApaNe zrI kastUrabhAie 75 varSa pUrA karyAM te nimitte amRta mareAtsava ujavI rahyA chIe. cale ApaNe prabhune prAthanA karIe ke ApaNe TUMka samayamAM temanA 10me janmavisa paNa UjavavAne zaktimAna thaie. zrI ka. lA. amRta mahe|tsava rIrthaMka ghaNI sadIe barAbara che zeThazrI kastUrabhAi lAlabhAi Aje 7 vanA hoya, tema temanI zArIrika zakti ane jIrUM, jotA krAi prathamavAra mAnavA taiyAra thatuM nathI krIkeTa jagatanI bhASAmAM huM kahu. te 75 varSanI umara e ghaNI sadIo barAbara che. AnuM kAraNu zuM ? kAraNu ke teo jINavaTabharyu ane cIvAvALuM jIvana jIvyA che, ke je ghaNA ochA mANakA jave che. vyApAra, samAja, kaLA, vijJAna vagere kSetramAM saMpUrNa zaktithI ghaNA phALA ApyA che. --zreyAMsaprasAda jaina ( muMbai ) temanA phALA nAneAsanA nathI mane jANIne AnaMda thAya che ke A mAsatramAM hindustAnanA badhA sa MdhA bhAga laI rahyA che ane jAheramAM bahumAna darzAvI rahyA che. jaina mAjanI dhArmika bAbatamAM, temaja udyogA ane keLavaNImAM temanA phALA nAnA sUtreA nathI. --tilAla ema. nANAvaTI (muMbai) tyArabAda zeThazrI kastUrabhAie abhinaMdananA javAba Apatu pravacana karyu hatu. ( jIe pRSTha 49 ) aMtamAM amRta mahAtsava samiti vatI zrI sure|ttamabhAI pI. haThIsaMge Abha raMnidhi karI hatI. apeAre haThIbhAInI vADInA jinAlayamAM paMcakalyaNAka pUjA bhaNAvavAmAM Arva hatI. rAtre bhAvanA bhAvavAmAM AvI hatI, jemAM janasamudAye sArA lAbha lIdhela. A prasaMge leAkeAnI avarajavara sArA pramANamAM rahI hatI atrenA jinAlayane A prasage lAITa keArezanathI anupama rIte zaNugaravAmAM Avela. ( bIjA divasanA maheAtsavanA ahevAla jajUe pRSTha 61. ) Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ke. kA. amRta mahotsava vizeSAMka 45 vihAra paramAra kSatriya jaina pracAraka sabhA eTale? ahiMsAdhanI vijayapatAkA khuNe khuNe laherAvanAra sthaLe sthaLe zAsanaprabhAvana gujarAta rAjyanA boDelI kSetranA seMkaDo gAmaDAomAM cheka UMDe uMDe jaIne AcArya zrI vijayamudrasarI zvarajI ma. munizrI idravijayajI gaNIne hajAro lekAmAM ahiMsA-dharmane sa deza guMjato karanAra saMrathA. varyAdi vizALa sAdhusamudAya jaganI mULathI mAMsAhArI ane zikArI lokomAM paNa vizvavATala prabhuvIranA DiAthI vihAra karI talakA thaI to dvArA A mayaMkara hiMsAmAMthI lekene mukta karatI eka mAtra saMsthA. lImeTa padhArata tyAMnA sAthe sAmaiyuM | dArU Adi vinAzakArI mahAvyasananA paMjAmAMthI lekene samajaNapUrvaka karyuM. atre ghara derAsara, upAzraya choDAvanAra eka mAtra saMsthA. ane zrAvakonA sAtathI ATha ghara che. gAmaDe gAmaDe pAThazALAonA mAdhyama dvArA samyaga zikSaNa ane jIvana- gaNIvarya zrI jayavijayajI mahArAje ghaDataranI suyogya paddhati dvArA emanAmAMnA mULa karI gayelA kheTA rIvAjo, talakAnA upAzraya mATe pravacana vAhIyAta mAnyatA ane anarthakArI AcaraNothI sAvaceta banAvI jIvanamAM ApatAM tale drA upAzraya mATe je samyaga jJAnano prArA pAtharanAra saMsthA. TIpa karavAmAM AvI hatI temAM traNa - jinezvara bhagavaMtonI bhakitathI bhAvita karavA arthe aneka gAmomAM suramya bhAgyazALIoe 101-101 rUpIyA karI emanA jIvanane AdhyAtmikatA tarapha Agekya lakhAvyA hatA tenA 301-301 karyA. karAvI ApanAra eka mAtra saMsthA. tyAMthI vAlIA padhAryA. vAlIA zrIsa the samArehapUrvaka sAmaiyuM karyuM. vAraMvAra jinazAsana mAnya anukAne, yAtrAo, tapazcaryA ane ArAdhanA gaNIvarya zrI jayavijayajI manuM dvArA emanA jIvana mAM jinazAsana pratye apUrva zraddhA pragaTAvI ApanAra eka jAhera bhASaNa thayuM, emAM jo mAtra saMsthA. uparAMta hi du-musalamAnee paNa vAstavamAM ja janamAM jinezvaradevano kallA sukArI saMdezo prasarAvI sa re lAbha lIdho. hajAronA jIvana prakAzita karanAra bhAratabharanI eka mAtra saMsthA. tyAMthI vihAra karI taDakezvara bhAratabharanI A ekamAtra saMsthA anekavidha pravRttio mATe suprasiddha padhAryA. tyAMnA saMghe paNa dhAmadhumathI che. Apa A tIrthanI yAtrAe padhAro...... avazya padhAro kema ke sAthe nagarapraveza karAve. taDakezvara zrIsaMghe sAthe ahiMsA-dharma-prarvatananA anekavidha jIvaMta mArakenA darzanano lAbha prastAva pAsa karI AjanA divasa paNa prApta thaze. mATe dukAne be dha bI hatI ane sau koI pratyeka prasaMge A saMsthAnA anupama Akho divasa pUjA Adi dhArmika kAryane Arthika hakAra satvare mokalI Apo. utsavamAM divasa pasAra karyo. rAtre gaNIvarya zrI jayavijayajI ma.nuM : mukhya kAryA vaya : eja li. mAnad maMtrIo, jAhera vyAkhyAna thayuM. thI paramAra triya cImanalAla maganalAla vAsaNavALA jainadharma pra. sabhA taDakezvarathI vihAra karI karajaNa kAMtilAla ujamalAla zAha Co. kAMtilAla ujamalAla kumArapALa vimaLabhAI zAha padhAryA. ahiM paNa pAMca-sAta 39-41, dhanajI sTrITa, ( vijApuravALA) zrAvonA ghara che, ghara derAsara che trIje mALe, muMbaI-3 bAbubhAI eca. jInavAlA upAzrayanuM kAma bAkI che te purU karAvavAnuM che. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 zrI ka. lA amRta mahA sava vizefka tyAMthI vihAra karI kara padhAryA. vizAla upAzrayamAM padhAryA. tyAM hela zrI vAsupUjyasvAmIjInA derAsare pAMca ahiM paNa rAtanA gaNIvarya zrI cikkAra bharAI gayA hatA. divasanA mahotsava chaThathI zarU thayA. jayavijayajI ma. gaNIvarya zrI nyAya- AcAryazrI AdinA zatAbdi saMbaM- tA. 30mInA roja zrIyuta samAca vijyajI ma nA jAhera bhASaNe thayAdhInA viSayamAM bhASaNa thayA. motIcaMda gaDhavAlA suputro taraphathI ane pAlanapuranA bhAI be darzana sAdhIjI vinazrIjIma nA ziSyA kuMbhasthApana karavAmAM AvyuM. bapore karavA AvyA. suratathI zrI javeracaMda- sAdhvI pavavattAzrIjI e pa00 AyaM nagRha, dasa dipA Adi pUjAe bhAI Adi tathA pATaNanA bhegI- bilanI tapazcaryA karela. emanA pAraNuM bhaNAvavAmAM AvI zrI narottamabhAI lAlabhAI Adi darzana karavA AvyA. nimiro gepIpurA osavAla mahollAmAM A pUja bhaNAvavA mAM AvI. gADarabhAI, tArAcaMda dolatacaMda taraphathI atrethI vihAra karI tA. 284-00gnA roja surata sTezana para zubha avasara che zrI mahAvIrAya namaH | avazya lAbha ! dharmazAlAmAM padhAryA. dharmazALAmAM zrI bAmaNavADAjI prAcIna tIrtha zrI kuMthunAtha bhagavAnanuM bhavya maMdira che tenA darzana karI mAMgalika zrI bAmaNavADAjI tIrtha (rAjasthAna) sirohI reDa sTezanathI kAra saMbhaLAvyuM. tyAM vaDAcauTA, ge pIpurA mAIla dura AvelA A prAcIna zrI vIra prabhu upasarganuM mahAtIrtha AdithI sAdhI samudAya sAdhI zrI ati suMdara sthAna che. basa-meTaranI vyavasthA che. atre kheDAvAlA zAha vijJAnazrIjI, sAdhavI zrI kusumazrIjI hajArImala gulAbacaMdajInI sahAyathI zrI viraprabhanA 27 bhavanA paTTo Adi vizALa samudAya dana vaMdana taiyAra thayela che. temaja temanI sahAya ane sahakArathI zrI sametazikharajI karavA padhAryA. zrAvaka-zrAvikAo paNa mahAtIrtha atrenA pahADa upara nava nirmANa pAmI rahela che. to zrI darzana karavA AvatAM rahyAM. caturavidha saMdhe tana, mana, dhanathI sAtha ApI lAbha levA vinaMtI che. zrI jinamaMdirano jIrNoddhAramAM dravyanI jarUrIyAta hoI temaja - tA. 29-4-70nA roja hari- jinamaMdiranI banne bAju zrI caramatIrthapati mahAvIra svAminA prathama purA zrI saMdhanI vina tithI haripurA gaNa zrI gautamasvAmIjI tathA pAMcamAM gaNadhara zrI surmAsvAmIchadharanI padhAryA. tyAMnA derAsaranA darzana karI mUrti sthApita karavAnI hoya nakaro rUA. 7001) sAta hajAra eka rUpIyA tyAMnA upAzrayamAM vyAkhyAna Adi rAkhela che. jeno bhAvikoe lAbha levo. nUtana zrI sametazi marajI nirmANamAM thayuM. ahiM gopIpurAnA zrI saMdha sAmaiyuM laIne AvatAM sAmaiyAnA sAthe zrI pArzvanAthajInI TUMka, jalamaMdira, talATI maMdira, dharmazALA, bhAtAkhAtu, zrI be miyAjInuM maMdira, 29 daherI vI. ne Adeza apAya gayela che. AcAryazrI bhAdi vizALa sAdhusamudAya paNa meMghAI tathA bhAva vadhatA kharca vadhAre thayela che. tethI rU. 750) sa milIta thayA ane zrIsaMghe nagara praveza karAvyuM. sAmaiyAmAM vijA tathA "ApanAra bhAvukenA nAma ArasanI takita upara lakhavA mAM Avaze to suratanA suprasiddha rajAka beDe hajAro dareke lAbha levA vinaMti che. nara-nArIonA mana mohIta karI dIdhA zAsanadevanI kRpAthI zrI sametazIkhara nirmANa kArya sthagIta hatAM. vaDAcITa, gopIpurA, navApurA | thayela te pharIthI zarU thayela che. tathA mohanalAlajI mahArAjanA upA | _ vizeSa jANakArI mATe nIcenA sthaLe lakho :zrayamAM birAjatA sarve munivaryo zAha hAjarImala gulAbacaMdajI : vyavathApaka : salita thayA hatA. sthaLe-sthaLe (beDAvAle) zrI kalyANajI paramANaMdajInI peDhI gahulIo thaI hatI. gopIpurAne vajA-patAkA tathA boDethI zagAra- ] = muM : piMDavADA (rAjasthAna) mu. po. siha (rAjasthAna) vAmAM AvyuM hatuMmubhAInI vADInA ' (2 : siDI roDa) zAkhA : zrI bAmavA kAjI jaina tIrtha Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA amRta mahesava vizeSAMka caitra vadI 11 ne zukravAra, tA. sAdhvIjIo Adie vAsakSepa lIdhe. kSepa lIdhe. tArAcaMdabhAI Adira 1-5-70nA divase tapAvI sAvI- AcAryazrIjI mahArAja pAse mAMga paNa AcAryazrIjI Adi sAdhusamu zrIjI pAlAza ane 500 AyaM- lika sAMbhaLyuM. AcAryazrIjI Adi dAyane caturvidha zrI saMdha sa the pitA bilanuM pAraNuM hovAthI upAzrayathI vizALa sAdhusamudAyane, benDavAjAnI tyAM pagalAM karAvI jJAnapUjanapUrva vizALa sAdhvIsa mudAya tathA zrAvaka- sAthe caturvidha zrI saMdha sAthe zeTha vAsakSepa lIdhA. bapore gaDhanivAra zrAvikAo eka sAthe derAsaranA - narotamabhAI lakSmIcaMda Adi badhue zeTha lakSmIcaMda motIcaMdanA sapu darzana karI nemubhAinI vADImAM AvyApote jyAM utaryA hatA tyAM pagalAM taraphathI zAtisnAtra samArohapUrva ryazrInA darzana the AvyA. tapaNa karAvyA ane jJAnapUjanapUrvaka vAsa- bhaNAvavAmAM AvyuM. jIvadayAnI TI zrI AtmAnaMda jaina gurUkuLa jagaDIA karavAmAM AvI. AvI rIte sAdhavajI zrI pada zrI jamaDIA tIrthe pU A. deva zrI vijayavalabhasUrIzvarajInI. preraNAthI sthAyelI A saMsthA soLa varSathI samAjanI sevA kare che. lattAzrIjanuM 500 AyaMbilanuM pArA ane madhyamavarganA vidyArthIone AzIvAda rUpa banI che. dhAmadhumathI AnaMdapUrvaka thayuM. ne? saMsthAne pitAnuM vizALa makAna jemAM so vidyAthI rahI zake tevI bhAInI vADInA upAzraye birAja jarUrI tamAma sagavaDa tathA upAzraya, daherAsara Adi be lAkha dasa hajAramAM AgamohAraka AcAryadeva zrI AnaMda baMdhAvyuM che. sAgarasUrIzvarajI ma nA samudAyacAlu sa la 55 vidyArthIo dAkhala karavAmAM AvyA che. varSane munirAjazrI vimalasAgarajI ma. ThA aMdAje kharca trIsa hajArane thaze jemAMthI paMdara hajAra Tarma phI tathA ne premapUrvaka milApa thayo A vyAjanI A kamAMthI Avaze eTale paMdara hajAranI jarUra rahe che je mahArAja sAthe cAlIne AgamamaMdi dAtAonA dAnathI puravAnI che. te nicenA prakAre Apane avazya madada Adi derAsaronA ane ArAmoddhAra karavA vijJapti che. AcAryadevanA samAdhImaMdira tema rUA. 501] ApI dAtA eka vidyAthI mAphImAM rAkhI zake che. jenAnaMda pustakAlaya tathA nemivijJArUA. 25 1) pahelA varganA peTrana, me. kamITInA membara gaNAze. karaturasUri jJAnamaMdiranA darzana karAvyA 1 tathA dAtAno phoTo ophIsamAM mukavAmAM Avaze. vadI 12nA vaDAcauTA saMdha 1001 bIjA varganA peTrana dAtAne pheTo mukAze. A prahalArI vinaMtIthI somaiyA sA 501] lAIpha membara. aMdagI sudhI mata ApI zakaze. vaDa cauTA padhAryA gaNI indravijaya 125] 5 ca varSa mATe membara gaNaze, ane mata ApI zakaze. ma. tathA gaNI jayavijayajI ma. vidyArthIone vAmIvAtsalya zata dinA viSaya para bha SaNa karyuM rUA. 1591 mISThAnanI tIthI. 1001 che TaMkanI sAdA bhojananI tIthI. upasaMhAra karatAM AcAryazrIe nA 501 e TaMkanI sAdA che.jananI tIthI, -nAnA gAmonI paristhitinuM digdarza 251 dukanI eka divasanI tIthI. karAvyuM ane zatAbdinA viSaya 1 | makAna pejanA upadeza Apyo ahiM para muni 1001 5nAra dAtAne pheTa mukAze. bhuvaNa madhararatna vyAkhyAna vAra 501 A panAra dAtAnuM nAma borDa para lakhAze. spatI munirAjazrI valabhadattaviyA yugavIra pU. AcAryazrIne janmazatAbdI varSa daramyAna dareka 50 mahArAja tathA surIsamrATa AcA gurUvaryAne, zrI saMghane tathA dAtAone udAra sahakAra ApavA vinaMtI che. deva vijayanemisUrIzvarajI ma.nA sa mu. jagaDIyA dAyanA gaNIvarya zrI azokacaM aMkalezvara thaIne | vijayajI ma AdinuM milana thaka zrI AmAnaMda jaina gurUkuLa Adi Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 bahu ja premabhAvathI vArtAlApa karyAM. vadI 13nA rAja sAdaDInivAsI jemA hAla suratamAM rahe che, tenI vina'tIthI katAra gAma padhAryAM ane tyAM pUjA bhaNAvavAmAM AvI. temaja sAdha mikravAtsalya thayuM. AyA - zrIjI Adi sAdhu samudAya temaja sAdhvI vijJAnazrIjI Adi sAdhvIsamudAya katAra gAme padhArela. vadI 14nA navApurA zrIsa dhatI vinaMtIthI navApurA padhAryAM. ahiM vizAla derAsara tathA upAzraya ane zrAvakAnA 100 dhara che ahiM munizrI valamadattavijayajI, munirAjazrI cidA na dasAgarajI, gaNI zrI jayavijayajI tathA gaNIya` zrI indravijayajI ma0 AdinA pravayanA thayA ane AcA zrIjIe upasaMhAra karatAM dAnanAmahimA viSe pravacana karyuM. ahiM paNa zatAbdinA mereAnA nAma noMdhAvAnu' zarU thayuM. gopIpurA tathA vaDAcauTAmAM paNa nAme dhAyA. ahiM AgamAdvAraka AcArya zrIjInA samudAyanA munizrI guNasAgarajI ma. Adi ThANA 6nA meLApa thayA. vadI 30 (amAsa)nA karacelIA zrIsaMdhanI vina'tIthI karacelIgmA tarapha vihAra karyAM. karacelI zrIsaMdha upar vijayavallamasUrIzvarajI mahArAjA dhaNA ja upakAra che. ane karacelI A sadha paNu gurUdevanA upakArane bhulane| nathI. tethI zrIsaMdhanI vina'tIne mAna ApIne, karacelIA tarapha vihAra karatAM rastA 20 thI 25 mAila vadhAre paDe che chatAM, AcAyazrIjI karacelIA padhAraze. tyAMthI valasADa thaI muMbaI tarapha viha:ra tharo. zrI ka. lA. amRta hatsava vizeSAMka zrI jaisalameranA paMcatIrthInI tI yAtrA karI jIvana saphaLa karI jesalamera jIhArIe, du:kha vArIye : arihaMta bimba aneka tIrtha te namu* jai. ( samayasuMdarajI ) ApaNI saMskRtinu junu. puNyasthaLa jaisalamera nAr ke jyAM du (killA) upara ATha zikharaba dhI jainamaMdirA, 6600 manameAhaka jinapratimA pannA rakTIkanI divya mUrtie ane jinabhadrasUri jaina jJAnabhaMDAramAM vizvavikhyAta hastalikhita tADapatra upara hajArA jainamra thA. vizeSamAM ahIM dAdAjI zrI jinadattasUrijInI 800 varSa prAcIna eDhavAnI cAdara, ceALapaTTo temaja muhapattI-je agnisa'skAranA samaye paherelA te-maLela nahIM-mAjuda che. caudaseAmAM banela derAsaramAM mULanAyaka zrI pArzvanAthajInA pratimA saMvata nA samayathI birAjIta che. utaravA mATe ahIM mahAvIra bhavana, bheAjanazALA 2 ane have teA vIjaLI, pANI-vadhu vAparI zakAya te mATe nI mAdinI suuMdara prakAranI sagavaDatA che. A tInI najIkamAMja leAdravA, amarasAgara, brahmasara ane pAkaraNa tItha Avela che. leAdravAmAM alaukI camatkArI zrI ciMtAmaNI sahastraphaNuA pArzvanAthanI bhavya pratimA che. tyAMna adhiSThAyaka deva sAmAM banela che. zraddhALu prabhubhaktonI AzA pUrI kare che. peAkaraNamAM traNa jinAlayeA padara rAjasthAnanA prasiddha nagara jodhapurathI rAtrInA paisAmera javA mATe yAtrALuonI Treina cAle che. je Trena khIjA divase savAre 9-35 mInITe jaisalamera paheAMcADe che. A uparAMta jodhapurathI savAranA yAtrALuonI Trena temaja meTarabasa paNa peAkaraNa mATe cAle che. ane peAkarathI jaisalameranA mATe meTararbasanI sagavaDatA che, mA` sArI ArAmadAyaka che. iMdravA javA mATe jyAre paNa yAtrALuo Icche tyAre spezyala khasa paNa ahiMyA maLe che. tA. 3. jaisalameramAM duSkALa hovA chatAM tyAM naLanI lAInane lIdhe pANInI kamI nathI ane rAzananI kramI nathI. surakSAnI dRSTie bhAgamAM krAi paNa jAtanA bhaya nathI. vinIta- mAnamala cADIyA, vyavasthApaka jaisalamera lAdravapura pArzvanAtha jaina zvetAMbara TrasTa " jaina TrasTa " ] jaisalamera (rAjasthAna) [phona naM. 30 tAra : Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amRta mahotsava prasaMge zeThazrI kasturabhAIe Apela mananIya pravacana jaina saMgha jo eka thaI ubhuM raheze te tene UnI AMca AvavAnI nathI. pramukhazrI brIjamohanajI, atithivizeSa zrI zrImannArAyaNajI, bhAIo tathA bahene, Apa saue mArA pratye je sabhAva batAvyuM che te sAru huM Apane AbhArI chuM. ApanAmAMnA ghaNA bhAIo dUradezAvarathI A prasaMgane mATe khAsa AvyA che. temaNe lIdhelI tasdI mATe huM temane RNuM chuM. jaina samAjanI meM je kAMI sevA karI che te mArI pharaja samajIne karI che tenA Ape uDhArabhAve kadara karI, tethI huM kRtajJatA anubhavuM chuM. mogala jamAnAmAM zeDa zAMtidAsathI mAMDI peDhIdhara mArA vaDavAoe pitAnA jIvana mATe jaina zAsanane ISTa mAnyuM che, ane samayAnusAra yathAzakti jainadharma ane jaina samAjane sahAyaka banatA AvyA che. temanA jeTaluM huM karI zakyo nathI. mArI samaja ane zakti mujaba meM temane pagale cAlavA prayatna karyo che. huM je kAMI kArya karI zake che te temaNe sIMcela saMskAranuM phaLa che. paNa evuM nathI ke mArA vaDavAoe ekalAe ja sevA karI che. jenA paraMparAne gauravabharyo ItihAsa joIzuM to jaNAze ke bhAratamAM AvAM keTalAMya kuTuMbe vase che ke je praNAlikAgata AvI sevA karatA AvyA che. bIjAo paNa jainazAsananI hastI ane puSTi mATe potAnuM sarvasva arpaNa karatA AvyA che. bIjA jenenI mAphaka mane paNa tene vAraso maLye che. dharmanA mukhya be aMgo che: eka tenI pAyAnI philasUphI athavA tavajJAna ane bIjuM tenA upara racAyelI AcArasaMhitA. jainadharma ghaNe jUne che. teNe Izvara, jIva, jagata ityAdi viSaya upara gahana vicAro karI bhAratIya saMskRtinA vikAsamAM ghaNe moTo phALe Ape che. A tattvajJAnamAM huM UMDe UtarI zakyo nathI. mAruM dhama bAbatanuM jJAna ane zraddhA, vacana ane sAdhumahArAjanA samAgamane lIdhe che. jainasaMghanA A mahAna aMgane huM vaMdana karuM chuM. huM samajuM chuM te pramANe Izvara ane manuSya be alaga che e atha mAM jainadharma IzvaranA astitvamAM mAnatA nathI. jinapratimAnI pUjA karI jene manuSyamAMthI Izvaravane pAmanA mahAna vibhUtione Adara kare che. jainadarzana pramANe dareka manuSya sadAcaraNa ane dharmamaya jIvana dvArA Izvaratva pAmI zake che. eTale ke AtmAmAMthI paramAtmA banI zake che. brAhNa kuLamAM janmavAthI koI mAnavI Uce thaI jatuM nathI ke zudra kuLamAM janma. vAthI tene nIco gaNavo joIe nahIM. dareka manuSyanA UcanIcapaNanuM pramANa tenA AcAra- vicAra upara ja AdhAra rAkhe che. strIo ane dro paNa mekSanA adhikArI che, ane dhArmika kriyAo karavA hakakadAra che, e udAra dharmavicArano svIkAra sauthI prathama jaina dharma ane bauddha dhameM karyo. jainadharmanI AcArasaMhitAnI khUbI e che ke dharmanA viziSTa dhyeyene rojIMdA jIvanamAM vaNI le che. kevaLa tenuM yathAzakti anukaraNa karavAmAM Ave to paNa jIvana dharmamaya bane che. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 zrI ka. lA. amRta mahesava vizeSAMka mAre kabUla karavuM joIe ke huM AvA anukaraNathI vizeSa kAMI karI zakyuM nathI. sadbhAgye mane temAMthI sukhaduHkha pratye samabhAva, mananI zAMti ane taTasthatA malyAM che. ame ApaNane sahiSNutA zikhave che. dharmanA AcaraNathI ahiMsA ane samadaSTi tenA vyApaka arthamAM ApaNane sAMpaDe che, jANI joIne keInuM dila dubhAvavAthI te ApaNane dUra rAkhe che. jaina dharmane svAduvAdane siddhAMta enI khAsa viziSTatA che. ene hetu e che ke ke IpaNa vastu viSe abhiprAya bAMdhatAM pahelAM tenAM judAM judAM pAsAM tapAsavAM joIe, jethI satyanI vadhumAM vadhu najIka pahoMcI zakAya, ane satyanA keIpaNa aMzanI avagaNanAthI bacI zakAya. ApaNA tIrthone mATe meM je kAMI karyuM che te mATe tame ghaNuM kahyuM che. A kArya ApaNuM dharmaparaparA sAthe saMkaLAyela che. moTAbhAganAM jainetara maMdirane vahIvaTa temanA mahatenA hAthamAM hoya che, pariNAme dhArmika milakata ane khAnagI milakata vacce bheda raheto nathI ane dhArmika milakatane bagADa thavAnA prasaMge bane che. ApaNI paraMparA judI che. tIrthono vahIvaTa saMghanA hAthamAM rahyo che. vaLI ApaNAmAM evI bhAvanA rahelI che ke devadravyanA bIje upaga niSiddha che. A kAraNathI seMkaDo varSothI ApaNAM tI jaLavAtAM AvyAM che. mane AzA che ke A praNAlikA bhaviSyamAM paNa barAbara jaLavAI raheze. saMghanI e pharaja che ke te dhArmika milakatane vahIvaTa pramANikatAne AMca na Ave tevI rIte zuddha buddhithI kare. ApaNAM derAsarene ApaNane mATe vAra maLe che. uttara ane pUrva bhAratamAM ghaNAM ochAM derAsare evAM che ke je aNizuddha, tene te ja svarUpamAM pUrepUrAM surakSita rahyAM che. ApaNuM derAsaramAMnA keTalAka te uccakoTInA sthApatyanA namUnA che. delavADA ane rANakapura te mATe jagaprasiddha che. jUnAM aitihAsika derAsaramAM evAM ghaNuM derAsaro che ke jemano jIrNoddhAra karavAnI jarUra che, ane keTalAMkanA jIrNoddhAra thayA paNa che. paNa AmAM eka muzkelI e che ke bhAvika chatAM jIrNoddhAranI ochI samajaNa dharAvatA mANasonA hAthe derAsaranuM asala sthApatya vikRta bane che ke kayAreka te naSTa paNa thAya che. jeNe dvAra karatI vakhate je vastune khyAla rAkhavAnuM che te e che ke je derAsaranuM sthApatya tenI asatA sthitimAM jaLavAI rahe ane je kaMI paNa kAraNasara tenI asala sthiti chupAI gaI hoya to te bahAra Ave ane emAM je bhAga khaMDita thayuM hoya te pUro karavAmAM Ave. jo Ama thAya te jUnA sthApatyanuM kalevara tenA mULa svarUpamAM Abehuba jaLavAI rahe. delavADA, rANakapura ane zatruMjayanA derAsarone jIrNoddhAra A vAta najaramAM rAkhIne karavAmAM AvyA che. joke zarU AtamAM keTalAka lokone A na gamyuM, paraMtu mane kahetAM AnaMda thAya che ke, ha. badhA A daSTibiMdu samajavA lAgyA che ane saMmata thayA che ke je kAMI thaI rahyuM che te bara bara che. huM AzA rAkhuM chuM ke jIrNoddhAra karAvatI vakhate saMghanA atyAranA kAryakaro ane ApaNuM bhAvI peDhIo A vAta khAsa dhyAnamAM rAkhaze. - ApaNI bIjI eka moTI saMpatti te ApaNuM jJAna bhaMDAre, etihAsika pheraphArane kAraNe bhAratanA bIjA bhAgamAM prAcIna sAhitya bahu ochuM sacavAyuM che. paraMtu gujarAta ane rAjasthAnamAM te surakSita rahyuM che. jo ke Aje tene joIe tevo upaga thatuM nathI. je ApaNe jJAnabhaMDArone suvyavasthita karIe ke jethI vidvAno tene upayoga karI zake, te prAdezika ItihAsa ane bhASAone lAbha thaze, eTaluM ja nahi paNa jaina dharma ane jaina samaje dezanA ghaDataramAM je phaLa Ape che te lokonA dhyAnamAM Avaze. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA amRta mahotsava vizeSAMka 51 jAhera jIvanamAM kAma karanAra mATe kayAreka aMgata saMbaMdha ane samAjanA hita vacce saMgharSanA prasaMge Ave che ane tyAre tenI kasoTI thAya che. peDhInA saMcAlana daramyAna jAhera jIvananI javAbadArIne nyAya ApavA mATe mAre eka prasaMge kAyadesara pagalAM bharavA paDelAM. vyaktigata ane saMsthAkIya AdarzonA saMgharSane eka prasaMga 1955nI sAlamAM banyuM hato. keTalAka harijana bhAIoe zatruMjayanA derAsaramAM javAne Agraha jAhera karyo. meM agAu kahyuM te pramANe, strIo ane zudrone dhArmika kriyAomAM bhAga levAne adhikAra che tevuM jaina dharma svIkAre che eTale nAhI dhoI zuddha kapaDAM paherI teo derAsaramAM jaI zake che tevuM mAnuM maMtavya hatuM. paraMtu junavANI vicAradhArAe evI pakaDa pakaDelI ke hari- janene derAsaramAM javA devAya nahi. peDhInA TrasTIo pAse A prazna AvyuM. temaNe saue maMdirapravezanI nA pADI. mAre kahevuM paDayuM ke huM aMgata rIte temanI sAthe nathI. A saMjogomAM temaNe mane peDhImAMthI chuTo thavA devo joIe. huM mArA vyaktigata siddhAMtanA bhege peDhImAM kAma karavA taiyAra nathI sabhAgye TrasTI maMDaLa mAnI gayuM ane harijana praveza mATe TharAva karyo. delana ApoApa zamI gayuM. rAjya sAthenA saMgharSamAM saMghabaLanA vijayane eka prasaMga kahuM to te asthAne nahi lekhAya. zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhI dara varSe pAlItANA darabArane rUA. 15,000 ApatI hatI. 1926mAM A karArano aMta Avyo. navo karAra karavA mATe darabAre rUA. 15,000ne badale rUA. 1,50,000nI mAMgaNI karI. A mAMgaNI ghaNI vadhAre paDatI hoI peDhIe TharAva karyo ke koIe zetruMjayanI jAtrAe javuM nahi. jaina samAje A TharAvanuM pAlana eTalI te Daka rIte karyuM ke tenI moTA pramANamAM asara thaI. piDhIe A TharAva kare ane sArAye jainasaMghe tene zirodhArya kare tene jyAre huM vicAra karuM chuM tyAre te zrIsaMgha pAse mAruM mastaka name che. zatruMjayanI yAtrA karavAne keTalIka vyaktione te evo niyama hato ke je te jAtrAe na jAya to amuka cIja khAvAnI cheDI devI paDe. mArAM dAdImAM dara varSe be vakhata zatruMjayanI jAtrAe jatAM hatAM. jyAre peDhIne TharAva thayo tyAre te paNa yAtrAe na gayAM te banne vakhata pAMcaso rUpIA peDhIne bharatAM. te yAtrAe gayAM to nahi paraMtu beu vakhata emaNe rUpIyA peDhImAM bharAvyA. saMghabaLamAM emane AvI zraddhA hatI. vAIsaroya lorDa rIDIMganI saphaLa daramyAnagIrIthI A praznane sukhada aMta Avyo. pAlItANu darabArane namatuM jokhavuM paDayuM ane doDha lAkhane badale vArSika rUA. 60,000 a pavAno karAra thayA. A rIte rAjasattA upara saMghabaLano vijaya thayo. A prasaMga kahevA pAchaLano mAro Azaya e che ke jainasaMgha je eka thaI aDIkhama Ubho raheze te tene UnI AMca AvavAnI nathI. bhAratanA itihAsamAM ghaNA palaTA AvI gayA che, te pAme ApaNuM derAsaro je surakSita rahyAM hoya te te paNa ApaNuM saMghabaLane AbhArI che. ApaNA badhAnI e pharaja thaI paDe che ke ApaNe saMghabaLane vadhAre majabUta banAvIe. je rIte rAjyavyavasthA badalAI rahI che te jotAM bhaviSyamAM AvA saMgaThananI vadhAre jarUra paDaze. ApaNAM tIrtho dezabharamAM patharAyelAM paDyAM che, ane evA avasare Avaze ke A paNe eka avAje khabhekhabhA milAvI kAma karavuM paDaze. AjanA paktivAdanA jamAnAmAM saMskArane mahimA ghaTato jAya che, ane nIti ane sadAcAranAM mUlya vIsarAvAM ke palaTAvAM lAgyAM che. tethI zIla-sadAcAra tathA nItiprAmANikatAnI bhAvanAne TakAvI rAkhavA mATe vizeSa prayatna karavo paDe ema che. A mATe Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmanuM zikSaNa ane dharmano upadeza upayogI thaI zake ema che, paNa kharo prabhAva dharmamaya jIvanane ja paDe che. eTale ApaNA saMghanI AcArasaMhitAnA pAlanamAM je kAMI khAmI AvI gaI hoya te dUra karavAnI jarUra che. * have je mArA kAmanI vAta karuM to mane ekarAra karatA khuzI thAya che ke zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhInA vaDA tarIke meM je kAMI kAma karyu che te mArA sahakAya kara TrasTIone ane temAMye khAsa karIne zrI kezavalAla lalubhAI jhaverIne AbhArI che. huM to mAtra sukAnI hato. je kAmo thayAM che tene mATe mArA karatA teo yazanA vadhAre adhikArI che. vaLI, peDhI mAraphata tIrthabhakti ane saMghabhakti karavAno mane je avasara maLe che tene huM mArA jIvanane moTo lahAvo gaNuM chuM. enI pAchaLanI mArI daSTi kaIka AtmasaMteSa ane nirmaLa AnaMda meLavavAnI rahI che. ApaNuM vaDavAoe je dharmakAryo ane tItha- sthAna karyA che, ane atyAre paNa je kAma thavAnA bAkI che, eno vicAra ApaNane ati namra banAve che. maMtrIzvara vastupALa jevA dharmapuruSe bhagavAnanI smRti karatAM rayela kalekanuM smaraNa karavA jevuM che. teoe kahyuM ke : na kRtaM sukRta kiMcit satAM sasmaraNocitam / manorathakasArANAM evameva gata vayaH // aneka mahAna dharmakAryo karanAra mahAmaMtrI vastupALa bhagavAna samakSa namratA darzAvI kahe che ke "ATalI jiMdagI vahI gaI topaNuM sajajanone yAda rAkhavA lAyaka keIpaNuM sAruM kArya mAre hAthe thayuM nathI. sArA manera karavAmAM ja jiMdagI vahI gaI." maMtrIdhara vastu pALanA sarakhAmaNIe te ApaNe jeTalI namratA dAkhavIe eTalI ochI che. tIrthabhakitamAM mArI lAgaNuM AvI ja rahI che. aMtamAM Ape badhAe mAruM bahumAna karyuM te mATe huM pharI Apano AbhAra mAnuM chuM ane prabhu pratye prArthanA karuM chuM ke samAjane vadhu upayogI nivaDavA mane zakti ane preraNA Ape. caturvidha saMghanA cAre vibhAgomAM zeTha karaturabhAIne pure prabhAva paDe che te temanA zubhanAma karmane AbhArI che. AvA zubha nAma-karma upArjana karanAra eka sadImAM ekAda vyakti ja jovAmAM Ave che. "mane taMdurastI bhareluM dIdhAryuM maLe te ja zubha bhAvanA." ' -kAMtilAla IzvaralAla. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA. amRta mahotsava vizeSAMka zrI akhila-bhAratIya jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha taraphathI sanmAna patra Apa ApanA ujajavaLa jIvananAM 75 varSa yazasvI rIte pUrAM karyA te nimitte samasta bhAratanA jena vetAMbara mUrtipUjaka saMgha taraphathI javAmAM Avela A amRta mahotsava prasaMge Apane ame hArdika abhinaMdana ApIe chIe. zrI jaina zvetAMbara mUrtipUjA saMghanI pratinidhi saMsthA zeTha ANaMdajI kalyANajInI peDhInuM pramukhapada Apa chellA 44 varSathI pUrNa saphaLatAthI saMbhALI rahyA che. Ape A samaya daramyAna zrI sametazikhara, zrI zatruMjaya, zrI giranAra, zrI rANakapura, zrI Abu, zrI kuMbhAriyA, zrI tAraM vagere tIrthonA tathA emanA hakonA rakSaNa, tema ja Adarza jIrNoddhAra mATe je mArgadarzana ApyuM che te cirasmaraNIya che. vaLI, jaina saMghanA dIrghadazI sukAnI tarIke zrI saMghanI ekatA ane zuddhine mATe Ape je kArya karyuM che te amUlya che. A uparAMta Ape rASTra ane samAjanA utkarSamAM, zikSaNanA prasAramAM ane duSkALa Adi saMkaTa samaye vizALa janasamUDanI sevAmAM tathA prANIonI rakSAmAM je viziSTa kAmagIrI bajAvI che te, jainadharmanI ahiMsAnI vyApaka bhAvanAnuM sAtatya jALavIne, jene saMskRtinuM gaurava vadhAre evI che. ane bhAratanA eka nipuNa ane prAmANika udyogapati tarIke te Ape viMzimAM paNa ghaNI khyAti prApta karI che. ApanA rAjamAnya ane prajAmAnya vyaktitvane vicAra karatAM jaina paraMparAnA mahApuruSa zrI jAvaDazA, zrI vimaLazA, zrI vastupALa, zrI jagaDuzA, zrI bhAmAzA AdinuM tema ja nagarazeTha zrI zAMtidAsa jhaverI Adi apanA pratApI pUrvajonuM saheje smaraNa thaI Ave che. Ape dharmaparAyaNatA, saccaritragIlatA, udAratA Adi guNone lIdhe jena paraMparAnuM gaurava vadhAryuM che. ApanI bahuvidha saMghasevAnI ame aMtaHkaraNathI khUba khUba anumodanA karIe chIe, ane ApanA pratyenI vahamAnanI lAgaNInA pratIkarUpe zrI rANakapura tIrthanA jinamaMdiranI rajatamaya AkRti Apane AdarapUrvaka arpaNa karIe chIe. jena saMgha hamezAM ApanuM dharmagaurava, tIrtharakSA, saMgharatna agraNI tarIke smaraNa karato raheze. prate, ame Apane mATe zAsanadevane prArthanA karIe chIe ke uttara gIyAta, jire cAtu, zreSThiratnamanuttamam | bhadramastu zrIsaMghasya / vimaLabhAI mayAbhAI nagarazeTha - saMghapati zrI akhila-bhAratIya jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMdha Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka lA. amRta maho sava vizeSAMka amRta mahotsava para zrI upAdhye kA pravacana seThasAhaba jitane zrImAna haiM, utanA hI bhAI dalapatabhAI vidyAmaMdira sthApana karake eka unakA vyaktigata jIvana sAdagI se paripUrNa hai| sudara tathA samRddha sAhitya saMzodhana kendra nirmANa vaise te| ve prakRti se gaMbhIra, prasiddhise vimukha kiyaa| pazcima hiMdusthAna ke kitane hI alabhya aura kama bolane vAle haiM / lambI lambI bAte hastalikhita grantha, unake pheATeA ya philma yahA~ kahane kI apekSA Thosa kArya karanA yaha unakA upalabdha haiN| isa taraha yaha vidyAmandira vidyAsvabhAva hai| unake jIvana meM. paraMparAgata sattva- niSTha logoM ke lie eka tIrthakSetra bana gayA hai| zIla svAbhimAna aura kauTubika paramparA para gujarAta meM zrImAnoM kI paramparA sadiyoM se cAla khAsa niSThA mujhe mahasUsa hotI hai| hai, usI ke sAtha aisI saMsthA se vidvAnoM kI paramparA bhI cAlU rhegii| zAstro kA jINoddhAra jisa taraha mokSa ke sAdhana samyagdarzana, jo haA hai aura ho rahA hai usakA zreya zrImAn samyagjJAna aura samyakcAritra haiM usI taraha seTha aura unake kuTuviyoM kI dAnaz ratA ko hai| caturvidha saMdha ke dhArmika va sAmAjika saMghaTana ke liye deva, zAstra aura gurU yaha ratnatraya hai| jaina sAdhuoM kA asara gujarAta ke samAja zrImAn seTha kasturabhAI ina tInoM ke parama para sadaiva hotA rahA hai| isakA pratyaya hameM jINoM ddhAraka haiN| nayA maMdira banavAne meM to mahAtmA gAMdhIjI ke jIvana meM a cukA hai| puNya hai hI, lekina jo maMdira nirmANa kiye gaye jisa vakta sAdhuvagakA AcAra zAlAnusAra nahIM haiM unake jINoddhAra meM jAdA puNya hai, yaha merI rahatA hai, taba usake viparIta pariNAma samAja rAya haiM / vastupAla tejapAla Adi logoMne sudara para hote hI haiN| sAghusamudAya kA jIrNoddhAra madira nirmANa kiye haiN| ve jaise kalApUrNa haiM karane kA kArya seTha sAhabane hAtha meM liyA thA vaise hI dhArmikatAke mAnabiMda bhI haiN| ina purAne parantu vastusthiti dekhakara unhoMne ra ha kArya bada maMdiroMkA jINoddhAra seTha sAhabane maulika aura kara diyaa| zAstroM meM kahA hai "nime hI mohine sauMdaryapUrNa kiyA hai| jIvanameM sAdagI aura muneH gRhI zreyAn " sacamuca isa kArya meM seTha udyoga meM purogAmitva ke sAtha sAtha unakI sAhabane eka niSThAvAn nirmAhI zrAra ka kA kArya kalApriyatA aura purAnI vastuoM para prema khAsa kiyA hai| jisa dhairya se unhoMne yA kArya sthaprazaMsanIya hai| maMdiroke jIrNoddhAra meM unakI gita kiyA usI meM unakI saphalatA mAlama devabhakti pUrNatayA pratIta hotI hai| hotI hai| maiM AzA karatA hU~ ki hamArA muni varga isa ghaTanA se sabaka lege aura anya zrAvaka ___ maiM mAnatA haiM ki seThasAhaba ne kiyA huA bhI sajaga rheNge| phalataH seTha sAhabana zuru kiyA zAstroM kA jINoddhAra cirasthAyI aura dUragAmI " haA sAghu saMpakA jINoddhAra jaina dharma ke liye pariNAma karanevAlA hogaa| cAlIsa varSo se . sa lAbhaprada hogaa| una se kiyA huA deva, zAstra pUrva pATaNa, jaisalamora Adi gujarAta yA rAja - aura guru sambadhI jIrNoddhAra atyAta arthapUrNa sthAna ke bhaNDAroM se koI hastalikhita prati / hai| seTha kasturabhAI sacamuca isa sadI ke parama prApta karanA bahuta kaThina thaa| kisIko keAI / / jINoM ddhAraka, prabhAvaka purUSa yA mahAjana haiN| prati mile, to vaha daivI kRpA mAnI jAtI thii| aisI avasthA meM zrImAn seTha kasturabhAIne lAla -DaoN. AdinAtha neminAtha upAdhye Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA amRta maheAtsava vizeSAMka hArdika udgAra [ dilloke suprasiddha pustaka vikretA aura jaina samAja ke AgevAna kAryakara zrI sundaralAla jainane amRta mahotsava para diyA pravacana kA sAra ] zreSTha seTha zrI kastUrabhAI lAlabhAI jI se merA paricaya Aja lagabhaga bIsa varSo se hai / yaha paricara seThajI kI samAja sevA aura dharmaMprabhAvanA sambandhI gatividhiyoM ke nAte haiM / pAkistAna banane para gujarAMvAlA meM chuTe (60 peTiye meM banda ) amUlya zAstrabhaMDAra (jA ki pAkistAna sarakAra ke kabje meM thA ) kA bhArata meM surakSita rUpa meM lAne kA pUrA zreya seThajI ko hI haiM, kyoMki jaba hama loga usake lAne meM asamartha ho gaye taba seThajI ne use sarakAra . ke kabje se nikAlane aura surakSita pahu~cAne meM hameM pUrA gadAna diyaa| zAstro kI durlabhatA aura zrutajJAna se jo paricita haiM ve seThajI ke isa kArya kA mahatva svayaM hI samajha sakate haiM / paJjAba meM ekamAtra jainoM ke prasiddha zrI AtmAnanda sena kAleja ambAlA kA udghATana bhI ApahI ke hAthoM huA jo Aja pUrNarUpa se praphullita ho rahA hai / pAkistAna se Ane vAle jaina bhAiyoM ke liye dillI ke rupanagara meM Apane eka aisA sundara mandira apanI dekharekha meM banavAne meM sahayoga diyA jisakI tulanA meM AsapAsa koI mandira nahIM aura jisakI atyanta bhavya aura maneAhara pratimA seThajI ke saundarya, prema aura kalA marmajJatA kI pratIka haiM / 15 maiM zrI kastUrabhAI ko apane jIvana ke 75 varSa pUrNa karane ke upalakSa meM Ayojita isa amRtAtsava paraM sAdhuvAda denA cAhatA hU~ / ' jIvana ke 75 varSa ' koI mahattvapUrNa ghaTanA nahIM, mahattvapUrNa hai jIvana ke 75 varSo meM jA seThajI ko upalabdha huA aura jA seThajI se samAja kA upalabdha huA jisakI atyanta saMkSipta carcA maiMne abhI kI hai| vyakti kA jIvana vyakti aura samAja donoM ke liye mahattvapUrNa hai / seThajI ke isa vyaktitva se jainadharmaM aura jainadharma ke sAra se seThajI kA vyaktitva, anyA nyabhAva se usI prakAra suzobhita hue haiM jisa prakAra kamala se sarezvara aura sarovara se kamala suzobhita hotA haiM / mArkaDanA bhayaMkara trAsamAMthI bacavAnI bInakharacALa amUlya ahiMsaka rIta bhAu ( Bugs ) taddRna sIsI ( Smooth ) sapATIvAnA Obtuse-angled ( vAMDA AkAranA) vAsaNa upara caDhI zakatA nathI, tethI AvA AkAranA plAsTikanA, pittaLanA ke trAMbAnA vAsaNa (vATakA) daradIonA khATalAnA pAyA nIce mukavAmAM Ave te khIjA daradIenA khATalAnA mAkaDa ( Bugs ) te daradIne satAvI zakatA nathI. AvA vAsaNamAM pANI athavA bIja kAI davA nAkhavAnI jarUra nathI. vAsAne mAThAra Obtuse-angled bheTale nIyethI saaNdde| mane uparathI paholo V (vI) AkRti jeve hevA joie. gu lA ja ca da mU laca' da satA bhuvana, bhImAzI sTrITa, bhATuMgA, zA ha 056-17 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amRta maheAtsavane racanAtmaka kArya dvArA amara banAvIe sakaLa saMghane vijJapti gayA jAnyuArI mahinAmAM jyAre e jANyuM ke zeThazrI kastUrabhAI lAlabhAIe 75 vaSa yazasvI rIte pUrAM karyAM enI khuzAlImAM akhilabhAratIya jaina zvetAMbara mUrtipUjaka sakaLa saMgha taraphathI teone abhinaMdana ApavA mATe amRta mahe|tsava UjavavAnuM nakkI karavAmAM AvyuM che, tyAre bahu ja AnaMda thayA hatA. jaina saMgha dvArA pAtAnA sama agraNInuM bahumAna karavAmAM Ave e jarUrI ane sathA ucita ja hatuM. mAna jyAre A vAta mArA jANavAmAM AvI tyAre A amRta maheAtsavanI ujavaNI aMge e ceAjanAe mArA manamAM AvI hatI: eka tA jaina saMghanA AvA zANA, dUraMdezI ane suyogya sukAnInuM. teonA tema ja jaina saMghanA meAlAne chAje e rIte, bahu mA karavAmAM Ave. ane bIjI vAta e ke zrAvaka-zrAvikA saMghanA utkRSa` mATe AkhA dezamAMthI ekAda karoDa rUpiyA jevA amRta mahe|tsava nidhi ekatra karIne zeThazrIne aNu karavAmAM Ave, ke jene upayAga judAMjudAM kendromAM udyogagRho vagere pUraka kamANInAM sAdhanA UbhAM karavAmAM thAya. kAipaNa preraka ane sakhaLa nimitta meLavIne AvuM mAtamara phreMDa ekatra karavAnI eTalA mATe jarUra che ke atyAre uttarottara vadhatI jatI Arthika bhIsanA kaparA samayamAM zrAvaka-zrAvikA saMghane TakAvI rAkhavA mATe tema ja enA utkarSa mATe meATA pAyA upara suvyavasthita prayatna karavAnI khAsa jarUra che. A dizAmAM keTalAka chUTA chavAyA prayatno ApaNe tyAM thAya che, ane e AvakAradAyaka paNa che. paNa enuM meATA bhAganuM parizuAma tAtkAlika rAhata paheAMcADavA jevu' ja Ave che; ane tethI jarUriyAtavALAM bhAi - mahenAne pagabhara banavAnA mAga emAMthI bhAgye ja maLe che. atyAre je karavAnI khAsa jarUra che te samAjanAM AvAM bhAio-mahenA pagabhara banI zake evI caiAjanA taiyAra karIne enA vyavasthita rIte amala karavAnI. dezanA dareka bhAgamAM zeThazrI kastUrabhAinI eTalI badhI leAkacAhanA che, tema ja samAja emanA pratye evI hArdika bhakti dharAve che ke, samAja-utkarSa mATe kAda karoDa rUpiyA jevu' phaMDa ekatra karavA mATe emanA karatAM khIjI vadhAre preraka ane uttama nimitta ApaNane bhAgye ja maLI zake. vaLI, ApaNA samAjamAM TheraThera audyogika zakti ane sUjha dharAvatI evI aneka vyaktie meAbUda che ke jeenuM eka salAhakAra maDaLa racavAmAM Ave teA e amuka amuka kendromAM udyogagRhA sthApI nAnA-nAnA udyogeAdvArA samAjane pagabhara banAvavAmAM khUba upayAgI ane mArgo'ka banI zake. zrI kastUrabhAi pAte tA eka kuzaLa udyogapati che ja. uparAMta muMbaInA zeThazrI amRtalAla kALIdAsa dozI, zeThazrI bhogIlAla leheracaMda, ThazrI ratilAla maNilAla nANAvaTI, zrIyuta pratApabhAI bhAgIlAla vagere, bhAvanagaramAM 'oNDazrI bhogIlAla maganalAla madrAsamAM, DhaDhDhA enDa kaMpanI, dakSiNamAM zrImAna deracaMda Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 59. zrI kra. lA. amRta mahesava vizeSAMka chaganalAla zAha, kalakattAmAM khAbU rAjendrasihajI siMdhI vagere aneka udyogapatie evA che ke jemanI buddhi ane bhAvanA A dizAmAM khUba upakAraka ane upayAgI banI zake. samAutkaSa'tu. kSetra ApaNe tyAM hajI paNa ThIka ThIka upekSita che, eTale e mATe meTu bhaMDe La ekatra karIne tema ja samAjanA udyogapatienA sahakAra meLavIne A dizAmAM prayatna thavAnI khAsa jarUra che. amRta mahe|tsavanI ujavaNInI vAta zrI kastUrabhAine samajAvavAmAM ApaNA meAvaDI. ene je muzkelI paDI hatI, te jotAM, teonA sanmAna nimitte, saMghamAMnI amRta mahAtsava nidhi ekatra karIne, amRta mahotsavanI ujavaNI prasaMge teone e aNu karavAnAM keAI zakayA na hatI, eTale utsava vakhate e na khanI zakayuM; paNa tethI have pachI e kAma na ja karI zakAya ke na ja thaI zake ema mAnI levAnI jarUra nathI. jyAre paNu dila daIne vyavasthita rIte prayatna karIe, tyAre thaI zake evu uttama A kAya che. alabatta, emAM vadhAre vakhata khAlI javA devA e te hitAvaha nathI ja. amRta mahatsavanI ujavaNI vakhate sau koie e joyuM ke zeThazrI kastUrabhAI pratye sakaLa saMdha kevI cAhanA ane AdaranI UMDI lAgaNI dharAve che. jo samAja-utkarSa nA kAmamAM e lAgaNInA sarakhI rIte upayAga karI levAnI ceAjanA karavAmAM Ave te emAM jarUra saphaLatA maLe. ane, A badhA uparAMta, A amRta mahAtsava jevA asAdhAraNa prasaMgane samAjakalyANanA keAI racanAtmaka sthAyI kArya dvArA haMmezane mATe yAdagAra banAvI levAmAM Ave e che. jethI ApaNI bhaviSyanI peDhI paNa e jANI zake ke, jaina saMghamAM AvA mahAna netA thayA hatA, ane emanuM sakaLa saMghe AvuM suMdara ane virala bahumAna karyu. hatuM. AkhA dezanA jaina zvetAMbara mUrtipUjaka sadhanA pratinidhie ane AgevAnAe ekatra thaine peAtAnA meAvaDInuM Avu' bhAvabhayu`' bahumAna ane abhinaMdana karyAnA prasaMgA bhAgye ja banyA che. eTale e dRSTie paNa koIka viziSTa prakAranI ceAjanA dvArA A asAdhAraNa prasaMgane sadA smaraNIya banAvI levAmAM Ave e ucita che. A mATe, ApaNA saMghanA meAvaDIe Icche te, " amRta maheAtsava phAunDezana TrasTa "nI ceAjanA karIne A amRta maheAtsavane yAdagAra banAvI zake. jo ApaNA meAvaDIe Avu' uttama ane upayAgI kArya zarU karavAnuM bIDuM uThAve teA zrI saMghamAMthI paNa ene umaLakAbharyaM sahakAra maLI ja raheze. tA. 11-5-70nA roja savAranA amadAvAdamAM judAMjudAM sthAnAnA sa`gheAnA Age vAnAnA zeTha zrI kastUrabhAi sAthe vArtAlApayeAjavAmAM AvyA hatA. te prasaMge me' ApaNA bhAvanAzIla kAryakara ane mArA mitra bhAI zrI meAtIdyAla vIraca'nlR zAha sAthe vAta karyAM pachI amRta mahotsavane koI racanAtmaka kArya dvArA amara banAvavAnA A vicAra me rajU karyAM hatA. teonI sUcanA mujaba zrIsa'dhanI vicAraNA mATe, A vijJapti rUpe e vicAra ahIM karI rajU karyAM che. tA. 15-5-70. ratilAla dIpacaMda desAI Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA. amRta mahesiva vizeSAMka bIje divasa tIrtha ane zAstra-prema : madhura milana : vArtAlApa zeDjhane jame janani sakala che. jaina saMdha ujave che, tevA prasaMge huM bhAgye ja banatA zeThazrI ka tUrabhAI lAlabhAInA 75mA varSane jouM chuM. temaNe sAdhu, zrAvaka ane tAmbara zubhaprasaMge amadAvAda khAte yojAela amRta mahe- samAjamAM je sthAna meLavyuM tenuM kAraNa teone tsavamAM bhAratabharanA zahero ane gAmanA zrIsaMghanA tIrtha ane zAstramAM ghaNo prema che. jaina samAjane, AgevAne mATI saMkhyAmAM Avela. keLavaNImAM sahAyarUpa banyA te paNa tenuM kAraNa che. A pratinidhio vagerenI vahivaTI daSTie temaja eka namra digambara jaina tarIke huM mAnuM chuM ke samAjanI vartamAna sthiti viSe jANavA-samajavAnI zakazrI kasturabhAI vetAmbara ane digambara jaina, jijJAsAne saMtApato eka vArtAlApa zeThazrI kastUra- samAjanI ekatA siddha karI zake tema che. ane te bhAi sAthe vaiAkha suda 6ne somavAra, savAre 9 temanA jIvananI eka bhavya siddha haze ! jene mATe vAge zrI haryuM bhAinI vADInA vizALa maMDapamAM vartamAna tema ja AvatI peDhI RNI raheze. badhA. rAkhavAmAM Avela. leke temane abhinaMdana pAThave ema huM IcchuM chuM. prAraMbhamAM mAlegAvanivArasI zrI motIlAla vIra. -padmanAbha esa. jaina caMda zAhe A milana samAraMbhanA prajanane hetu (pro. inDIyana leMgvajha-mIzIgana), samajAvata, vividha kSetronA pIDha anubhavI ane dharmapremI evA ApaNA netA zeThazrI kasturabhAina bane dIrdha dRSTithI ma diramAM harijanAnA pravezanA prazna teTalo lAbha letA tema ja je bhAIone vicAravA zAMtithI zamI gayo hato. zeThazrInI zaktino lAbha yogya prazno che chatA hoya te mukata mane zeThazrAne temanI hAjarImAM ja levA anusaraze te. jarUra paMchavA jaNAvyuM hatuM. suMdara kAryo thatA raheze. samAja taraphathI je te zrI motIla labhAIe vadhumAM jaNAvyuM ke zeTha- sahakAra maLato nathI-tevI chApa zeThazrInA mana upara zrIne keTalA varSothI tIrtho ane anya bAbato mATe che te ApaNuM mATe barAbara kahevAya nahIM.. avAranavAra maLavAnuM banatuM. mAlegAvamAM zeThazrInI "ApaNe pUjya munivaryo ahiMsAne pracAra karavAnI zakti dharAve che, paNa teomAM A mATe saunA abhinaMdananA adhikArI jove tevuM vAtAvaraNa nathI. AthI ApaNI zakti padmabhUSaNa zeThazrI kastUrabhAI lAlabhAInI 75 * kSINa thatI jAya che. AjanA vijJAnayugamAM 50 varSanI janmajayaMtI jainasamAja ujave che te jANI jeTalA bomba paDatAM duniyA nAza pAme. AvA AnaMda. temaNe keLavaNI, sAmAjika vagere kSetromAM samaye ahiMsAne upadeza prasAra thAya te IcchavAsevA ekalA jaina samAja pUratI ja simIta nahi joga che. mane zraddhA che ke jaina saMgho A bAbata paNa itara komama paNa ApI che jethI teozrIne dhyAnamAM leze. madhyamavarganA praznane hAtha dharavAnI ekalA jaina samAja ja nahi paNa anya leke paNa jarUra che. jo saMghanuM saMgaThana haze to kAryo taraphathI paNa abhinaMdana maLavA jove. teozrI ekalA ghaNA suMdara thavAnA. ApaNA bujarga netAonA vepArI ke jena 08 nahi paNa bhAratIya che. je je mArgadarzana pramANe vartIzuM te jarUra AgaLa AvIzuM. loko temanA saMparkamAM AvyA che, tenA hRdayamAM teone toDI pADavA te vyAjabI nathI" temaNe sAcuM sthAna prApta karyuM che. emanA umadA tyArabAda, zrI rikhabadAsaja rAMkAe AjanA vicArone lAbha darekane maLato rahe evuM lAMbu samaya balavAne nahIM paNa kArya karavAne; ane AyuSya bhogave tema icchuM chuM. kArya karavAthI manane prasannatA prApta thatI hovAnuM - jayasukhalAla hAthI (navIdilI) jaNAvyuM. vadhumAM, bhagavAna mahAvIranA pasIsasomAM Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dara nirvANu maheAsava samitinA netApade zeThI che e badala temaja temanA anya kAryo khAla mAna vyakata karela ane temanI netAgIrI svIkArI kAryo karavA jaNAvela. tyArabAda 9 varSanA bALaka- hIrAlAla samadra karNAva. AtmAnA nirIkSaNu aMge bhAbharyuM. bhASaNa karela. jaina zve. kaeNnsaransanA pramukha zrI hIraklAla lallubhAie madhyamavarga'nA utkarSane lagatA vividha pAsAonA nirdeza karatAM--raheThANa mATe makAnAnI cejanA dhaDavA, rAjI mATe hunnaradyogA khAlI sahAyarUpa banI--tene AgaLa lAvavA prayatna karavA NAvyu hatu. zrI devacaMda chaganalAla zAhe zeThazra'nuM vaktavya sAMbhaLI, temAMya bane teTaluM karI chUTavA apI3 karI hatI. vividha praznottarI bAda, zeThazrI kastUrabhAie nikhAlasapaNe muddAsara pracana bhApatA kahyu` ke-- " digambarabhAI sAthe samAdhAna thAya te dhaNuM iSTa che. huM thoDA samaya agAu bhAjagiri gaye tyAre 25 gAmAnA bhAioe, ApaNe samajutI kema karatA nathI tema, prazna karela. meM tene samajAvatA saMtAya thayela. 66 - huM 44 varSathI peDhImAM kAma karu chuM. peDhImAM dAkhala thayA bAda, bIje varSe tAra`gA tInA jhagaDA sabaMdhI muMbaI javAnu thayela. jhagaDI patAvavAnI vAta karI. A samayathI mane samajaNu paDI ke AvA jhagaDAo cAle che. jayA jyA samajutIthI patAvaTa thAya tyAM tyAM tema karavA prayAsA karyAM. tAraMgA tInA prazne temanI sAthe ame peDhInA cAra pratinidhioe maLI sama jutI sAdhI. te AjasudhI kaI vAMdhA mAnyeA nathI. 66 ' zaurIpura (AgrA) tIrthamAM bannenA jinAlayeA hatA. A sa``dhI ratanacaMda cunIkSAlabhASa sAthe 40 kalAka esI samAdhAna karyuM, paNa te zeTha hukamIcaMdajIne mAnya na hoya tenA krasa kArTImAM gayA. bannee meATI rakama kharcI, ante hAIkorTanA hukamathI samAdhAna thayuM zrI Dha lA. bhara mahesava virAvAMDha spaSTa vaktA kasturakAkAne nAme oLakhAtA zeThazrI kastUrabhAi lAlabhAinI 75mI janma jayaMtImAM sahabhAgI banavAmAM mane ghaNe AnaMda thAya che. temaNe peAtAnI iMdagInA mATe hissA mA ka bAbate sAmAjika temaja dhArmika bALAmAM ApyA che. e sAcA amAM eka netA ane yuvAna peDhInA preraka che. jee je temanA sa MsargamAM AvatA, temane teo sAmAjika javAbadArIomAM 5STa vaktA jaNAtA hatA. aMgata rIte mane mArA pitAzrInA mRtyu pachI preraNA maLatI rahI che. temA lAMbu AyuSya . bhagave ane ApaNane haMmezane mATe salAha sUcanA maLatI rahe. --bharatarAma (navI dillI ) .. ' sametazikharajI bAbatamAM jhagaDA thayA A aMge ApaNe je egrImenTa karyuM tevu kAi karI zake nahIM. ApaNA hakka kASTa chInavI zake tema nathI. ApaNI mAlikI maTI nathI. A kAryAM mArA ekalAthI thayuM nathI, paNa peDhInA anya pratinidhionA sAthathI thayu` che. eka hAthe ta LI paDatI nathI jhagaDA pata vavAmAM dilanI vizALatA joie. ApaNAmAM amuka laie jhagaDAnA nikAla nahIM lAvavAmAM rasa letA heAya che, te sAruM na kahevAya. ApasamAM maLI samAdhAna karavu joie. jo tema na ane te banne pakSo taraphathI eka jaja nImI, temane dareka vAtathI vAkeph karI, temanA nirNaya mujaba samAdhAna karavuM joIe. paNa A rIta tene pasa Mda nathI. "pUjya sAdhumahArAjonA prazno ApaNAthI pate tevuM mane lAgatuM nathI. sAdhumahArAjane pavitra che, pUjanIya che; paNa teonuM mAnasa saMku ceta che. "sAdhumahArAjenA prazne ApaNI AbarU savAla che. lagabhaga cha varSa'nI mahenata bAda :LatA maLI che temAM tamArA ja vAMka che, A prazne ane A carcA tema ja zrAvakAne sAtha na Lyo te kahetA duHkha thAya che tameA badhA jo bhAbhara sAya apeA te| A kAya traNa ja vizvanu che. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA. amRta mahatsava vizeSAMka - ST. kAkA naka jika zrI aSTottarInAvamAM zeThazrI karatUrabhAI . || | mA ' ug , "bha. mahAvIranA 2500mA nirvANa mahatsava phakta be hajAra ja haze. A mATe jene dareka jAtanuM prara ga nimitta je sAhitya taiyAra thaI rahyuM che temAM kAma zikhavA ane karavA jaNAvyuM hatuM. je te saMskRti ane jaina siddhAMto zuM che te jovA "amArI osavALa jJAti zerabajAra ane bha che. AmAM vivAdavALA prazno nahI Ave. prA. jhaverAtanA kAmakAjamAM rokAela, paNa te barAbara a dinAtha upAthe vidvAna che. vetAmbara pustakonI na hatuM. amArA bALakone bhaNAvavA mATe sArI mahitIvALA che. A bAbatamAM vizALadaSTithI kAma sagavaDo ubhI karavAthI, Aja amArI nAnI jJAti le joIe. A kAryamAM digambaro, sthAnakavAsI paNa sArI rithatie pahoMcI che atyAre sthiti te terApaMthI bhAIone sAtha maLela che. kharAba che tema huM mAnato nathI. gAmanA AgevAna | madhyamavarganA utakarSa mATe udyoga bhAIe sAdharma-bhAone AgaLa lAvavAnI tamannA che lava, temAM khAsa karI nAnA udyoganI jarUriyAta rAkhe te jarUra rithati sArI thAya." * gAvI hatI. moTA udyogo ke jena beMka sthApavAthI aMtamAM zrI ratilAla dIpacaMda desAIe jaNAvyuM 2 prazna hala na thAya tevI potAnI mAnyatA darzA. ke, "amRta mahotsava ApaNe pUro kare che ke zaru 1, potAnA haratakanA udyogomAM 60 karoDa rU.nA karavo che ? zeThazrInA A amRta mahotsava prasaMge : kAza mAM 24 94nara mAse kAma kare che, paNa jaina eka bhaDALa thAya te sAruM, be divasa bemAM maLyA, Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA. amRta mahotsava sarakAra saMghabaLa kAraka * jainasaMgha ja eka thaI aDIkhama Ubho raheze te tene UnI AMca AvavAnI nathI. bhAratanA itihAsamAM ghaNA palaTA AvI gayA che, te sAme ApaNA derAsaro je surakSita rahyAM hoya * to te paNa ApaNA saMdhabaLane AbhArI che. ApaNA badhAnI e pharaja thaI paDe che ke ApaNe saMghabaLane vadhAre majabUta banAvIe. je rIte rAjyavyavasthA badalAI rahI che, te jotAM maviyamAM AvA saMgaThananI vadhAre jarUra paDaze. ApaNAM tIrtho dezabharamAM patharAyelAM paDyAM che, ane evA avasare Avaze ke ApaNe eka avAje khabhekhabhA milAvI kAma karavuM paDaze. AvA mANase jUja heya che. . bAda, TrasTanA navA kAyadA aMge prApta thatAM, zeThazrIe kahyuM ke-A navo kAyade kheTa - gujazeThazrI karatUrabhAI phakta jenenA ja nahIM, paNa rAtamAM pAMca lAkha uparAMta TrasTo che. TrasTane je sArA bhAratanA che. Aja sudhI meM AvA pramA- Avaka thAya te kharacI nAkhavI te barAbara nathI. Nika addhizALI, sArA vahIvaTakartA ane vyApArI A aMge ApaNe sAvacetI rAkhavI paDaze. joyA nathI, AvA mANase jUja hoya che, bhAgye ja Ama A vArtAlApana kAryakrama ghaNA saMtoSamaLe che. ke je bhaviSyanA kAmo mATe vicArapUrvaka pUrvaka pUrNa thayela. nirNaya le, ane te nirNayane vizvAsapUrvaka vaLagI bAda, haThIbhAinI vADInA jinAlaye aSTottarI rahI, makkamatA dAkhavI muzkelI pAra pADe. Athaka temaja lokopayogI bAbatamAM temanI zAMtinAtra bhaNAvAyuM hatuM. A aMge savAranA prauDha nirNaya zakti, svabhAvanI samatA, sagya kuMbhasthApana tathA navagraha pUjana zrI zreNIkabhAI tathA a. sau. pannAbahenanA zubhahaste thayuM hatuM. pATalArahevAnI ciMtAnA guNe te temanA jIvanane AdhArataMbho che. -ke. ke. zAha pUjananI vidhithI siddhArtha bhAI ane a.sau. vimaLAArogya, kuTuMbaniyojana, raheThANa, bahenanA zubhahaste thaI hatI. aSTottarInI vidhi tema ja AratI-maMgaLa dIvAne lAbha zeThazrI kastUranagaravikAsa khAtAnA pradhAna (navI dillI) bhAIe lIdho hato. A pUjana prasaMge vizALa janasamUha hAjara rahela. pratibhA jJAna pratyeno prema, sAdAI, svAbhAvikatA e , mahemAnonI sarabharA amRta mahotsava prasaMge bahAragAmI baso badhA guNone laIne temanI pratibhA sArAe gujarAta upara AvelA bhAIonI utArAnI sagavaDa maracI tema ja bhAratamAM jANItI che. mArA eka pustaka poLanI dharmazALAmAM rAkhavAmAM AvI hatI. temaja prakAzanamAM temanI sahAyathI te turata ja khapI gayuM savAranA cA-nAstAnI ane jamavAnI vyavasthA paNa hatuM, A mATe huM temane jiMdagIbhara bhUlIza nahIM. suMdara rAkhavAmAM AvI hatI. dharmazALAnA menejara -aa esa. bI. deva (nAgapura ) zrI DAhyAbhAI ane peDhInA sTAphe mahema ne nI sArI bhASaNo karyA ke sAMbhaLyA ane khANI-pINI karyA sarabharA rAkhI hatI. tethI zuM ? amRta mahotsavane amara banAvavo bIje divase savAre zrI harIbhAinI vADImAM jokae rAya hoya ke raMka, paNa bhAvanA thAya to mahemAnono bhojana samAraMbha yojAyela. sAMjanA jarUra kArya siddha thAya. te maMDaLanuM kArya jarUra amadAvAda zaheranA Amatrata gRhastha to mahekarAze tema IcchuM chuM." mAnanuM rasa-pUrInuM bhojana rAkhavAmAM Avela, temAM A vAtane zrI popaTalAla rAmacaMda zAhe mahA- 1300 bhAI-bahenonI hAjarI rahI hatI. rASTra taraphathI sahakAra ApavAnI jAherAta karI hatI. Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA. amRta mahotsava vizeSAMka zeThThInA bahumAnArthe aneka saMghoe temaja saMsthAoe karela phUlahAranI zrI saMdha zeDa vimaLamAI mAyAbhAI zAhapura , pAvALI poLa dhIrUbhAI pI. zAha sAbaramatI rAmanagara saMdha popaTalAla maganalAla amadAvAda A. ka. peDhI sTApha zIvalAlabhAI tathA trivedI amRtalAlabhAI zekhane pADo yuvakamaMDaLa azokabhAI dalAla rAjendrasUrI jJAnamaMdira cunIlAlapItAMbaradAsa muMbaI mahAvIra jaina vidyAlaya jayaMtIlAla ratanacaMda motIzA na TrasTa zAMtIlAla ujamazI A bhA. aMcalagaccha saMdha momAyA nArANajI zAmajI savAla jaina yuvaka saMgha eca. Ara. zAha osavAla DivADa saMdha saMjamala caNAvaTa jhAlAvADa saMdha zAMtIlAla ema. zAha aMdherI saM pa popaTalAla hukamacaMda jana kare konpharansa hIrAlAla ela, zAha AtmAnaMda je na sabhA rasIkalAla bI. jhaverI kezavajI nAyaka ce TrasTa jeThAbhAI nAyaka jIvadayA ma LI dIpacaMda ema. zAha, naminAtha derAsara zAMtIlAla ena. zAha, goDIjI derAsara kezavalAla bukhAlIdAsa anya gAmo bhAvanagara : saMdha bhAIcaMdabhAI e. vakIla khaMbhAta zrIsaMdha bAbulAla chaganalAla, traMbakalAla bAbulAla ujaIna kosaMdha trIkamalAla amRtalAla nIpANI saMdha zeTha devacaMda chaganalAla pUnA 2-zeTha hastImala, pipaTalAla zAha, kAMtilAla cImanalAla. mANasA zrIsaMdha choTAlAla pujArAma bharUca zrIsa 1 zAha kesarImala dalIcaMda, sakaracaMda sAMkaLacaMda, cunIlAla tathA ThAkaralAla nemacaMda vIramagAma pIsaMdha zA caturabhAI popaTalAla rAmapurA zrIsaMgha haragoviMdadAsa lallubhAI udepura zrIsaMdha zrIyuta maroDIyA phaledI zrIsaMdha anupacaMdajI jaina solApura sa patalAlajI rAyapura dhamacaMda pArekha bIkAnera prarAnacaMdajI kocara koimbaTura zAMtilAla kapuracaMda dhAMgadhrA maNa lAla maganalAla mAlegAma mahArASTrIyana konpharansa motIlAla vIracaMda nAsIka zrIra dha sumatIlAla caMdulAla zrInAra zrIsaMdha jayaMtIlAla rAmacaMda beMgalora zrI saMdha ravibhAI lavajIbhAI surendranagara zrI saMdha kAMtIlAla goradhanadAsa zIvagaMja pu barAja kesarImala bhInamAla bhaMvaralAla eDavokeTa rAjakoTa jeThAlAla saMghavI pATaNa popaTalAla bhIkhAcaMda pATaNa hemaca drAcArya* jaina sabhA bhogIlAla cunIlAla sAMDerAva zrIsa gha bhIkamacaMdajI saMghavI sAdaDI rAThe lakSmIcaMda dIpaca dajI navasArI cunIlAla je. zAha mahuvA dhAmI zAMtilAla lakSmIcaMda, medI avaMtIlAla cunIlAla : sejapura sobhAgamalajI raNuMja gAMdha maphatalAla jhaveracaMda segAva mANekaca dajI parabata Idera vasaMta lAlajI mAnAvaTa, hukamacaMdajI dhanarAjajI, rata caMdajI ThArI, mAnamala tADa vIsanagara De. kAMtIlAla ema. zAha godharA kAMtIlAla ema. zAha kapaDavaMja raNulAla maNIbhAI, pAnAcaMda vRjalAla peDhI pAlItANA zrAvikAzrama zeTha jIvalAla pratApazI pAlItANA zrAsaMdha gAdhI nagInadAsa odhavajI mAMDala zrIsaMdha vRjalAla jesIMgabhAI zAha hIMmatanagara bIsaMdha aMbAlAla padamazI, De. mANekalAla ke zAha iDara ramaNalAla pI. mahetA pIMDavADA zrI saMgha lAlacaMda chaganalAla mahuDI zrIsaMgha vorA premacaMda vADIlAla, sumatIlAla nAthAlAla mahesANuM " saMya yazovijayajI pAThazALA, caMpakalAla prabhudAsa tathA mahetA bAbulAla jesIMgabhAI kheDabrahmA zrI saMdha mahetA popaTalAla mohanalAla ratalAma zrIsaMdha tejarAja gAMdhI, hIrAbhAi DAhyAbhAI vamI pArzvanAtha tIrtha komalasIMga kamalA osIyA zIkSaNa saMdha zIvarAjajI bAmaNIyA kI saMdha bhIkhAlAla AzAlAla pratApagaDha zrI saMdha eDavokeTa vasaMtalAla lamaNIjI ta tha-maMDaLazA pannAlAla lAlacaMda jesalamera tIrtha mAnamalajI ceraDIyA Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI ka. lA. amRta mahotsava vizeSa zrI jhAlAvADa na ve. mU. saMdha-muMbaI taraphathI duHkhada avasAna vasatipatraka graMthanuM prakAzana zrI nagInadA vAvaDIkaranA pitAzrI zrI jasarAja cheDabhAInuM meTI, saMghanI vADI mATe rUA. deDha lAkhanA phaMDanI zarUAta. vAvaDI mukAme 6 varSanI vaye zanivAra zrI jhAlAvADa na ve pU. saMdha zAha, zrI ane pacaMdabhAI kuvADIAe tA. 16-5 70 nA duHkhada avasAna -muMbaI taraphathI brahada muMbaImAM virata- saghanI pravRtine vikAsa karatAM prAsaM- thayela che. sadgata atrenA saMdhanA re relA jhAlAvADa jena ve. mU kuTuMbonI gika pravacana karyA hatAM. kAryomAM sAre ra letA hatA dharmAnusaMpUrNa mAhitI sAthene vasa tapatraka atithivizeSa zrI dhIrajalAla rAgI tema ja dharma premI sadagatanA graMtha taiyAra thatAM ravivAra, tA. 12- mehanalAla zAhe graMtha prakAzana mATe AtmAne parama zAMti maLe. 4-70 nA roja kAMdIvalI khAte pU. zrI dAmodarabhAIne vinaMti karatAM zrI jodhapuranA vatanI ane 5. zvanAtha AcArya zrI vijayadharmasUrIzvarajI ma. dAmodaradAsabhAie vasati patraka graMthanuM jana vidyAlayamAM saMsthAnA prAraMbhathI nI zubha nizrAmAM graMtha prakAzana prakAzana karyuM hatuM. te Aja sudhI 3 varSa sudhI satata samAraMbha yojavAmAM Avyo hato, je pU. AcArya zrI vijayadharma, sevA ApanAra gRhapati zrI saMpatavakhate saMghanA moTA bhAganA membaroe sUrIzvarajI mahArAje pe tAnA hRdayanazI rAjI natharAja nuM va2kANu tIrthamAM upasthita rahI samAraMbhane dIpAvyo pravacanamAM janmabhUmi jhAlAvADa hoI tA. 17-5-70 nA savAre 5-00 hatA. atithi vizeSa tarIke zrI gaurava anubhavavA sAthe kauTuMbika kalAke hArTaeTekanA humalAthI dara dhIrajalAla mohanalAla zAha dhrAMgadhrA bhAvanAthI ekabIjAne upayogI banavA varSanI umare acAnaka avasAna thayela che. temanA agni saMskAra mATe vALAne tathA graMthanuM uddhATana karanAra jaNAvela. vadhuma saghanI vADI mATe zreSThIzrI dAmodaradAsa karazanadAsa saMghanA TrasTI zrI zAMtilAla ema. AjubAjunA - memAMthI maLe te zAhane paricaya saunuM svAgata karatAM vAhanamAM besI aneka leke AvyA zAha tathA zrI rasIkalAla muLIvALA zrI zAMtilAla ema. zAhe Apyo hato. taraphathI prasta va raju thatAM tenA amala hatA. AvA saMniSTha sevakanA avasAna badala duHkha vyakata karavA sAthe prabha saMghanA maMtrI ane vasatipatraka mATe preraNA Apato sabhAmAM ja rUA. temanA AtmAne zAMtI ape samitinA kanvInara zrI caMdulAla eka lAkha ekAvana hajAranuM phaMDa ema. zAhe vasatipatraka graMtha taiyAra thayuM hatuM. kAgavANI karela te bAbatanuM nivedana karatA AbhAradarzana bAda samUhabhojanane jaNAvela ke-A graMtha taiyAra karavAmAM nyAya ApyA bAda samAra bha pUro gAra agarabatI vAsakapa) 25000 no kharca thayo che. jAherAta karyo hato. zabI dhUpa * kenTa dvArA rUA. 21000 avela che bhAvanagara zAkhAmAM praveza * vALA dUcI. 1 kaTAsANI parabata * saMthArIyA ane samAraMbha Adine kharca gaNutAM bhAvanagaramAM zrI mahAvIra jaina * sApa ke kAmaLIA dhArIyA rUA. 9000 no teTo paDavA chatAM vidyAlaya-zrI maNIlAla dula majI * dhAbI cAMdInA vara paravALa ka2bAA graMtha dareka sabhyane vinA mUlya vidyArthI hatI ju 1 1970 thI Aiila -. nI mALAo morapachI upara - 5NIe temaja ApavAmAM Avaze saMdhanI pravRtio zarUAta thaze. te mATenA pravezapatraka guMjatI gAjatI bane te mATe saunA zrI mahAvIra jaina vidyAlaya, zevALIyA paDayama ane plAsTIkanI mALA -6vaNI.ko-sapaDA-vagere sahakAranI apekSA rAkhI hatI. Teka roDa, mubaI 26 nA saranAme samApanAmalpiotsarI zrI. mAdhavalAla hirAlAla, zrI 70 paisAnI TapAla TikITo me kalata * kArDa korsa kare mATe rasIkala la rAha, zrI rasIkabhAi- maLaze. arajIpatraka bharIne muMbaI mejarjana pustakamAM maLIvALA, zrI dIpacaMdabhAI ema. mekalavAnI chellI tA. 5-6-70 che. * e kapriTa jAta-janajanya, - re, Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sevA samAja janmakalyANaka aMka" karavA AvyA hatA. eTale A5 vijayajI ma.nA jAhera bhASaNe nI saMkrAntI ane navapadajInI zrIsaMghanI bha vanAne mAna ApI thayA hatA. zatAbdi aMge keTa- oLInI ArAdhanA tyAM ja karaze. kAlane eka divasa vadhAre rekA lAka membarenA nAme neMdhAvyA zramaNa bhagavAna mahAvIra izuM AthI zrIsaMghanA bhAIo che ane kAmakAja cAlu che. svAmInI jayaMtI paNa tyAM ja ghaNu ja khuza thaI gayA. zrI vijayavallabha rIlIka ujavAze ane te ja divase pU. phAgaNa vadI 14 ravivAre navA sAyaTI je rAjasthAnamAM duSkAla 5. gurUdeva AcArya bhagavaMta bajAramAM jAhera vyAkhyAna rAkha- rAhatanuM kAma karI rahela che enA zrImad vijayavallabhasUrIzvarajI ma. vAmAM AvyuM gaNa surendravija- sahAyatA phaMDa mATe kahevAmAM nI pratimAjInI sthApanA zrI yajI ma. gaNIvarya zrI jayavija- AvyuM upadeza ApatAM vaDodarAmAM AtmAnaMda jaina gurUkulamAM sthApana yajI ma. gaNe nyAyavijayajI ma. ane karajaNamAM phaMDa lakhAyela che. karAvaze. muni padamavi tyajI ma.nA prabhA- ahiMthI AcAryazrIjI Adi - AcAryazrIjI Adi sAdhuvazAlI pravacane thayA hatA. jaina vizAla sAdhu samudAya sAthe surata Adi thaI jaladI muMbaI samudAya jagaDhIAthI vihAra karI jainetare Adi zretAjanenI vihAra karI Aje miyAgAma tarapha padhAravAnI bhAvanA che. saMkhyA ghaNI ja sArI hatA. padhAyAM. ahiMnA zrIsaMghe paNa DabhoI, sinaura, boDelI Adi thAyazrIjI e temaja ahiMnA ghaNAM ja samAroha pUrvaka nagara gAmethI ghaNAM bhAIe vinatA zrIsaMghanA pramukha sAhebe temaja ( praveza karAvyo ane pujA paNa karavA AvyA hatA ane ghaNI zrI saubhAgyacaMdabhAIe zatAbdi bhaNAvI. rAtre jAhera vyAkhyAna bhakti pUrvaka potapotAnA gAmomAM aMge bhASaNa ApyA hatA. AcAryazrIjIe muMbaImAM thayuM ajhathI vihAra karI pAleja padhAravA mATe pUrvaka bharI Adi thaI caitra sudI 7 tA. vinaMtI karI hatI paNa samaya ghaNe . ziti sthApita 12-4-70 nA roja jagaDIA ocho hovAthI badhAne nirAza janma zata thayelI che tene pejanA saMbha- padhAravAnA che. tA. 13-4-70 karavA paDyA. bAvI hatI ane je bhAgya- wwwjaka zALIo zakitazAlI che te Scable : BHARCHEM Phones : olarazIpa cApe ane bIjA | Office : 1 2 3 4 0 1 bhAio ekAva ekAvana rUpI- ka Res. : 4 1 1 6 0 1 AnA membara bane bAla munizrI With Best Compliments from : nityAnaMdavi ) mahArAje paNa saMskRtamAM pAka saMbhaLAvI THE hindImAM artha saMbhaLAvyuM hatuM - B L A R A T jethI sabhAmAM sAre prabhAva paDaye hate. CHEMICALS CO. rAtanA juna bajAramAM upA HOUSE OF INDUSTRIAL CHEMICALS zrayanI nIce trIjI jAhera sabhA che 331, SAMUEL STREET, thaI hatI. emAM paNa gaNI jaya- BOMBAY-3. (BR) vijayajI mahArAja, muni kAti che vijayajI mahArAja, gaNI surendra- Remember A. 2 vijayava Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kr janmakalyANaka eka " (46) suni vizvamajI mahArAjakoTamAM pU. pU. munizrI vizvama'dhrujI 15 divasa mATe majhagAma padhAratA tyAMnA saMdhamAM apUrva dharmajAgRti AvI hatI. dararojanA pravacanAmAM nUtana hAla paNu sAMkaDo jaNAtA hatA. pUjya mahArAjazrInI sthiratA daramyAna kacchI temaja mAravADI samAje bahu sAro lAbha lIdhA hatA. majhagAmathI pUjya mahArAjazrI tAradeva jaina saMghanA AgevAna zrI hiMmatalAlabhAI rAMderiyAnI vinatithI tAradeva padhAryA hatA. tyAM tA. 5-4-70 ravivAre tAra deva jaina mitrama'DaLanA upakrame "ApaNe kayAM jaI rahyA chIe ?" e viSaya upara jAhera pravacana javAmAM AvyuM hatuM. majhagAma tathA tAradevamAM kATa zAMtinAtha jaina derAsaranA TrasTIo A bilanI ALI mATe vinati karavA AvatA pUjya mahArAjazrI koTamAM padhAryA che. roja pravacanamAM bhukha sArI mAnava medanI lAbha le che. zu!+[} umerAya enDa kaMpanInuM sarvazreSTha evuM zuddha 100 Take zuddha lakSmI kasara chApa sIlabanda pekiMga meM kharIdeM. sadaiva prayAga karA vyApArI puchatAcha umerAya enDa kaMpanI 206, vAgAdI, muMbaI-3 sevA samAja mahAmatramAM navA vikrama amadAvAdana. zrI sArAbhAI jezIMgabhAI zera lAla pUjyapAda zAsana dIpaka AAya zrI vijaya nemisUrIzvarajInA parama bhakata che. ghaNA samayathI nivRtta che. namaskAra mahAmaMtranA mahimA jANI jApa zarU karyAM temAM khUba zAMti maLavA lAgI. pachI te bhAjana Adi ane thoDIka nidrA sivAya adheA samaya divasa. rAtrinA 12 kalArka namaskAra mahAmaMtranA jApamAM ja tallIna rahe che. temane lakavAnI asara hatuM. A jApathI lakavA maTI gaye. ha'mezanA jApanI nAMdha temanA dharmAMniSTha dharma patnI zrI zaNagArabahena kare che. ekaba karADa upara jApa tA kayAranA thaI gayA che e jApa te DujI cAlu ja rahevAnA eTalu ja nahi paNa temane sAkSAta zatruMjaya girirAja ane zrI RSabhadeva bhagavAnanA darzana thAya che. hamaNAM AcAya zrI vijayanemisUrIe darzana dIdhA ane sArAbhAI dhanya banI gayA. dhanya namaskAra maMtra dhanya bhAvanA --mahuvAkara Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. sA. amRta maheAtsava vizeSAMka eLI ArAdhanA zrI siddhacakra ArAdhaka samAja taraphathI cAlu sAlanI caitra mAsanI zAzvatI AyaMbIkanI eLI AcA zrI sukhe.dhasAgarajInI nizrAmAM kheDalA (I4. pAlanapura ) mukAme sva, kAlIdAra zvarabhAInA suputrenA Ama trathI khuba ja dhAmadhu puka thai hatuM. A prasage ArAdhaka bha - mahetA traNase pacetera hatA. zrI cI bhAi sAMkalacaTTe tamAma Aradha dAne kriyA karAvI hatI, ane apurva uttarasa jamAvyA hatA. zrI mahuvIra jayaMtInA divase bhagya vadheDA nIka tyA hatA. temAM gAmanA tamAma jaina -jainetara bhAi-ene e lIdhe hatA. bhAga ApanAra sva. kAlIdAsa IzvarabhAInA putrAne A prasa Mge anumedana ApavA zrI siddhacakra ArAdhaka samAja taraphathI suda 15nI rAtanA nava vAge eka meLAvaDA ceAjavAmAM AnyA hatA. te vakhate samAjanA pramukha zrI anu* bhAi cImanalAle khuba tAlIonA gaDagaDATathI cAMdInuM kArakeTa tathA phulathI tva gata karyuM hatuM. ane AvA zuma kAryo jIvanamAM krUratA rahe evA Azira ApI hatI prasa ga anurUpa samAjanA A. sekreTarI zrI vADIlAla jIvarAja tathA paMDIta malAla jhaveraca de bhASaNe karyA hata ane dharma prabhAtrAnuM rahasya samajAvyu hatu. pU A. zrI suSe dhasa garamUri jIe nave divasa vyAkhya nA chApI dharmAbhAvanAnu` rahasya samajAvyuM hatuM. kALadhama suda 15nA rAja zrI cInumAi lallumAIe sidhdhacakrapUjana bhaNAvyuM hatu' ane apU raMga jamAvyo hatA. hAjarahelA bhAi-menee pUjanamAM rAka dAgInA vagere dAna karI nhAvA A. zrI vijayakaisarasUrIzvarajI ma nA praziSya munizrI kumudavijayajI (bhIMDez2a) ma. nA caitra vada 8 nA bhaNyA hatA. pacIzahajAra upara'tanAvIsaNA mukAme samAdhipUrvaka navakAra maMtranA maraNa sAthe kALadhama pAmyA che. rUpIya nI devadravyamAM upaja thaI hatI. vadhe DAmAM paNa paMdara hajAra urAMtanI upaja thai hatI. 61nA divase sva. kAlIdAsa IzvaradAsanA suputrA taraphathI navakArazI karavAmAM AvI hatI. Ama traNa temanI ramazAnayAtrAmAM jaina-jaina tarA-muralIma dareka meTI sakhyAmAM bhAga lIdhetra, agisarakAra AditI uchAmaNInI rUA. 2000 upara upaja thai hatI. paM. zrI svayaM prabhavijayajI zrI sAMDerAva-jinendra bhavana jaina dharmazALA-pAlItANA atre siddagIrImAM yAtrIkAne utaravA mATe blAka sIsTamanA rUme havA, kejAsa, lAiTa, pANI bAtharUma vagerenI sagavaDatA sAthe maLaze. tene koipa! jAtanA cArja levAmAM AvatA nathI. eka vakhata avazya padhAravA vinatI che. lI. muniSa dalIcaMdra siddharAja koThArI ma. nI preraNAthI suMdara ubhuM karavAnuM nakkI thayela che. maMtrajApa-caudapUrva nA sAra zrI navakArapatranI khAdhImALA, zrI jayanA dhyAna sAthe tA. 26-8zeDa sArAbhAI jesIMgabhAe 3 zarU karela che. huMmezanA nityakrame gaNanAmAM tA. 30-4-00 su 2,40,59,508 mahumatra gaNya hajI paNa jApa cAlu che. sau mahAmaMtranuM ArAdhana kare tevI namra ArAdhaka vinaMtI kare che. kvInsa grA jarrakaTara darAja, karavI sarva Ava hatAM t. 'kavInsa' kALo TUtha pAvaDara AMtane cama banAve che. 'kavInsa'bAlAmRta mALo mATe amula nI saoNla aiza hogIlAla prematha ena zodha ITa, sunI Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ka. lA. amRta mahotsava vizeSAMka zeThazrI kastUrabhAI lAlabhAI amRta mahotsava prasaMge bhAratabharamAMthI AvelA zubhecchAnA saMdezAomAMnA khAsa khAsa nAmanI yAdI navI dilhIH rASTrapati vI. vI girI, vaDA- amadAvAda : umAzaMkara joSI, vI. jI. bhAvapradhAna zrI natI IdirA gAMdhI, ArogyapradhAna ke. ke. baMkara, bhAIlAlabhAI konTrAkaTara, zrImatI bhAratIdevI zAha, relave pradhAna jI. ela. naMdA, zAhu zAMtiprasAda sArAbhAI, zrI narottamabhAI pI. haThIsIMga, zrI jaina, zrI morArajIbhAI, esa. Ara. vasAvaDA, saMpatalAla padamacaMda, zrI bAbubhAI jhaverI, zrI zrI narendrasiMhajI mahiDA, sI. sI. desAI zrI caMdravadana ramaNalAla zrI mathuradAsa zAha, jayasukhalAla hAthI, zrI catarAma, zrI bharatarAma, kalakattA: rAjendrasi hajI siMdhI, e. ke. je. bI. !IpalAnI. bhaTTAcArya, zrI jayacaMdalAla ane ratanalAla rAmapurIyA, jI. pI. bIralA, zrI Ara vI zAha (yuke beMka) muMbaI : ela. ke. jhA. (gavarnara rIjharva beMka), bihAranA gavarnara zrI nityAnaMda kAnugo-paTanA, TI. DI. ka sArA (beMka opha IDIyA ), bAbubhAI AMdhranA gavarnara zrI khaMDubhAI desAI- haidrAbAda, ema. cinAI, araviMda ena. maphatalAla, je. Ara. rAjasthAnanA mukhya maMtrI zrI mohanalAla sukhaDIyADI. tAtA, zrI navala eca. tAtA, esa. ke. pATIla, jayapura, esa. rAdhAkRSNana tathA DI. sI koThArImadrAsa, je. sI. jena, paramANaMda kuMvarajI kApaDIyA, zrI zrI bhogIla la ja. sAMDesarA tathA ema. jI. parIkha kanaiyAlAla ma munazI, bI. esa. munazI (seMTrala ane paMDita lAlacaMda bhagavAnadAsa gAMdhI-vaDodarA, beMka), zAMtIkumAra morArajI ane zrImatI sumatI zaMkaralAla beMkarsa-Abu, mohanalAla mahetA-banAmerArajI, ratanacaMda cunIlAla jhaverI, zeTha tulasIdAsa rasa, zrI rAjakumArasiMhajI-Indora, rAjaratna pratAparAya kIlAcaMda, khImacaMda . vorA, zrI kAMtilAla Izvara jI. mahetA-beMgalora, eya. DI. sAMkaliyA-pUnA, lAla, zrI ratilAla ema. nANAvaTI, vI sI zrI tejakumAra zeThI-ujajaina, De. bhAIlAla ema. 5. dhIrajalAla TokarazI zAha, bAvIzI-pAlItANA, tAladhvaja tIrtha kamiTi - taLAjA, navInacaMdra chaganalAla kaMpANI, punamacaMda rAmajI sara padamapatajI saMdhANI--kAnapura, ratanazI kAmANI, manubhAI zAha (dhATake para jaina maMdira jeThAbhAI khenA tathA zrI sumatilAla caMdulAladrasTa) zrI dhIrajalAla dhanajIbhAI zAha. sAMgalI, zrI caturabhAI nagInabhAI zAha-belagAma. jAhera khabara ko jinadattasUrIzvarajI brahAcaryAzrama TrasTa pAlitANAmAM dhoraNa 5 thI 11 sudhInA che para abhya sa karatAM jaina vidyArthIone mAsika purI phInA lavAjamanA rUA. 30-00 tathA no A oI phInA rUA. 20-00 laI dAkhala karavAmAM Ave che. dAkhala thavA IcchanAre pa0 sAnI TIkITa tA. 30-5-70 sudhImAM bIDI pravezapatra tathA niyame maMgAvI che ne vigata bharI, vArSika parIkSAnA mArkazITa sAthe tA. 5-6-70 sudhImAM nIcenA saranAme paNa parata mokalavA. zrI mahAvIrasvAmi jenA zrI jinadattasUrIzvarajI daherAsarajInI peThI, brahmacaryAzrama TrasTa , pAyadhunI, muMbaI-3 pAlitANA. (saurASTra) Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI. 3. zA. amRta mahAtsava vizeSAMka varasItapanA pAraNA prasaMge punAthI pAlItANAnA sagha pAMca pratimAjIAnI prabhAvapurNa thayela pratiSThA 70 gujarAtanA umarI (satalAsaNA) gAmanA vatanI ane hAla pUnA vasatA zrI bhIkubhAi ravacaMda sadhIe temaja temanA dharmapatnI . sau zrImatI IndumatI bhIkubhAie sa. 2025nA phAgaNlR vida 8 thI varSItapa jevI mahAna tapasyAnA prAraMbha karyAM. A tapanI nirvighne pUrNAhutI thavA AvI. te nimitte tI bhUmi pAlItANAmAM akSayatRtiyAnA pavitra divase pAraNuM karavAne dRDha saMkalpa karI pUnAthI pAlItANAnA saMdha kADhavAne nIrNaya karyo. caitra vadi 11 tA. 1-5-70ne zukravAranA pUnAthI vAjategAjate benDanA sundhura surenI sAthe zrI saMdhatuM e spezyala DabbA sAthe prayANa thayuM. yAtrikAne lazkare Trelna mubai tA. 2-5-70nA AvI paheAMcI. caitra vide*)) tA. 5-5-70nA charI pALatA zrI saMdha gurUkuLa-pAlItANA AvI pahecyA. prava cana ane rAtre bhAvanA khUbaja utsAhapUrvaka ye.jAyA. sadhajamaNu zA meAhanalAla caturadAsa pUnA. vALA tarathI thayuM hatuM. vaizAkha zudi 1nA divasa, zrI saMdhate siddh girimAM praveza hatA. sAthe sAthe pU yA zrI rAmacaMdrasUrIzvarajI mahArAjanA paNa praveza. lekAnA utsAha anerA hatA. digambara jaina dharmazALAethI zrI caturvidha saMdha varadhADArUpe sajja thavA. meTA ratha, chappanakkumArikA, bhAvanaga nuM mIThuM enDa vagere vipula sAmagrI sAthe te vizALa sAjana-mahAjana sAthe varadhe DA zaheramAM krI zrI sAMDerAva jitendra bhavana dharmazALAe AvuM pahecyA. bhAyakhalAmAM savAranA 9-30 kalAke namiSNu pUjana utsAha sAthe bhaNAvavAmAM A yuM. zrI salane jamaNu zA ba mulAla haragoviMdadAsa punAvALA taraphathI ApavAmAM Avyu` hatu`. muMbaIthI amadAvAda thai seAnagaDha tA. 7-p 70nA zrAdha Trena dvArA AvI pahoMcyA. atre pU AcArya zrI rAmacadrasUrIzvarajI mahArAje pU. panyAsa zrI muktivijayajI gaNivaryAMnA ziSyaratna pU. munirAja zrI amaHguptavijayajI Adine sAna gaDha meAkalyA. zA pIta baradAsa kacarAdAsa tathA zA rIkhada kracaradAsa sa'gamaneravALAe saMdhajanagR Apela. atrethI pU.munirAja zrI Adi temaja sa.dhvIjI zrI ramaprabhu zrIjI Adi sathenA caturvidha sadha cha'rI pALatA saMdharUpe zarU thaye. pIparalA tharDa mAkhakaDA tA. 4-5-70nA avIndumatIbenane tIthamALA sArA caDhAvA sA re paherA vavamAM AvI. sadhajamaNu saMdhavI khAlAla maNIlAla maMcaravALAe Aje mA'yu hatuM. sadhIzrIe sadhamAM padha rela bhAionA paga dhoine tIlaka karI rUpiye apa Nu karI saMdhapUna karyuM hatuM.. paDe ce. pravacana samaye sadhatie gurUpujana karI kAmaLIe tri. vaheArAvavAne lAbha lIdhe A uparAMta zra' me.hanalAla sakhArAma pUvALAe zrI sadhanu pUjana ryuM hatuM. salamane lAbha khuva vAra peTha jaina saMdha taraphathI levAmAM AvyA. zrI sadha atre padhAratA dhama zALAnA sTIoe suMdara svAgata karyuM. Aje A dharmazALAnA eka vidyALa helatA udghATanavidhine kAryakrama rAkhavAmAM AvyA te, varadheDA atre sabhA rU ke pheravAi gaye. pU. AcArya zrI rAmacadrasUrIzvarajI mahArAje maMgaLAcaraz karyu hatu. saMdhI bhIkubhAi ravacaMda bhAinA haste hAlanu uddhATana karavAmAM AvyuM. bada patAsAnI prabhAvanA karavAmAM AI hatI. Aje zrI sa Mdhane zA bAbulAla gAkuLadArA maheMcaravALAe zramaNa ApI sArA lAbha lIdhA hatA. vai. zu r nA tirthAdhirAja zrI 23 jayanI zitaLa hAyAmAM pavitra girirAja upara AcAya zrI rAmacaMdrasUrIzvarajI ma. sA.nI nizrAmAM saMdhavI bhIkubhAi vacada zAhane tema ja temanA dharma patnI Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI jI. lA. amRta maheAtsava vizeSAMka dara varSe mujaba akSayatRtiyAnA divase 750 taparavuM enA pAraNA thayA. zrI bhIkubhAI tathA zrI dukhIbene paNa sAtApUrvaka pAraNu karyu.. Aje saUjamaNune anerA lAbha zrI kAMtIlAla popaTalAla mA~carALA taraphathI levAyA hatA. strInA zrI temIcaMdajI surANA-madrAsavALAnA pramukhasthAne saMghavItrIne abhinadanapatra apaNuM kar vAnA meLAvaDA dharmazALAnI vyavasthApaka kamiTi tathA pAtrikA taraphathI ceAjavAmAM AvyA hatA. rUA. 121)nA caDhAvA meAlIsa'dhavIjInA suputra aze ka! mAranA dharmAM patnIne cuMdaDI eDhADI hatI. zrI surANAjIe A prasage rUA. 7501 dha zALAnA bleka ATe ApavAnI jAherAta karI hatI. cIkamAMgalurALA cadamalajIe paNa bleAka mATe 7501 ApavAnI jAherAta karI hatI. sadhavI bhAkubhAie rUA. 2101 dharmazALAne bheTa temaja rUA. 3002 phoTA mUkavA mATe ApavA jAherAta karela jene saue khuba harSabhera vadhAvI lIdhela. sAMDerAvavALa:zrI tAra caMda jhaveracaM phAlanIyAe temanA dharma - patnIta cusAInA varSItapa aMge rUA. 1505 pherA mUkavA mATe ApavAnuM jAhera karela su dhavIjI tathA saMdhANune abhinaMdanapatra sudara phremamAM zA pukha rAja krIyAjI punAvALAe rUA. 501, rUA. 501 caDhAvAe eTalI ApaNu karavAnA lAbha lIdhA hatA. sadharma dareka prakAranI sevA ApanArAone paNa abhinaMda ApavAmAM AvyA hatA. temAM khAsa *rIte ' hetA bhAbhulAla pItAMbaradAsa je.pI. sagamanera ALA, zA pe.paTalAla maganalAla muraba Da- vaLa, zU mehanalAla ca radAsa punAvALAnI sevAo zarUthI aMta sudhItI hatI. zrI jyaMtIlAlra rIkhadAsa mahetA ane zrI haragAviMdadAsa jAvajIbhAIe : soDAnI suMdara vyavasthA jALavI hatI. A dherInA svayaM seka maMDaLe khaDepage sevA temaja sAMDarAva jitendra kheDatA la ma paNa Apetra hatA. bhavata jaina dharmazALAnA TrasTI zrI caMdanamalajI saMdhavI pu. vaLAe sa dhanA utArAnI pUrvathI te pUrNa sudha hAjara rahI vyavasthA sAMbhALI hatI 71 munIma zrI dalIca`drabhAi kaeNThArIe rAtrI-divasa joyA vInA AvA samaye paNa pANI vagerenI sagavaDe ApI hatI. mAjanA zubha divase AcArya zrI rAmacaMdrasUrIzvarajI mahArAje dharmazALAnA navA vizALahAlamAM pagalA karyA hatA. vaizAkha zuddhi janA zrI zatruMjaya tIrthoM upara zeTha metIzAnI TuMkamAM DerI naM. 111mAM pAMca pratimA AcArya zrI rAmacaMdrasUrIzvarajInI nizrAmAM potAnA parivAra sa the pratiSThita karavAmAM Avela. zrI mahAvIraravAmInA pratimA zA meAhanalAla caturadAsa pUnAkempavALAe, zrI kuMthunAthasvAmIne zrI zanAlAla hIrAlAla-murakhADavALa e, zrI cItAmaNI pAna thavAmIne saMdhavI bIkubhAI ravacaMda-pUnAva.LAe, zrI suvidhinAthavAmIne zA pepaTalAla maganalAla-mubADavALAe, zrI vImaLanAthasvAmIne zA babulAla pItAMbaradAsa mahetA-sa gamaneravALAe prati dhRta karyA hatA. Ama pAMce pratimAjIenI pratiSThA vadhi khUba ja utsAhapUrvaka karavAmAM AvI hatI. Aje zA pe paTalAla maganalAla murabArDa tathA zA zAla: la hIrAlAla-murakhaDavaLAme zrIsa dhane jamADavAnA lAbha lIdhA hatAM. Ama eka dara zrIsadha zAsanadenI kRpAthI khuba ja zAMtipU ka yAtrA karavA saphaLa thayeA hateA. prAkRta abhyAsa mATe kanyAone chAtravRtti esa. esa. sI. pachInA ucca abhyAsamAM mukhya prAkRta-adha mAgadhIne pUraka viSaya tarIke lenAra kanyAone AtmavallabhazIla saurabha TrasTa taraphathI chAtravRtti ApavAmAM Ave che. chAtravRtti meLavavA IcchanAra kanyAoe te mATenuM patraka maMgAvI tA. 15mI ogaSTa sudhImAM arajI karavI. zrI AtmavallabhazIla saurabha TrasTa zrI mahAvIra jaina vidyAlaya bilDIMga naM. 6 48, gAvALIyA TeMka roDa, muMbaI-26. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Add " JAIN "Bhavnagar Regd No G. 47 - ka ka ka para zeThazrI karatUbhAI samagra bhAratanuM pratinidhitva dharAvatI zeTha ANaMdajI kalyANajI peDhIne pramukha rahI Aja sudhImAM jIrNoddhAranAM kAryo tathA tIrthonI suMdara vyavasthA ane kalAtmaka racanAnI bAbatamAM pitAne ghaNo bhega ApavA pUrvaka ghaNI suMdara sevA bajAvI che. caturvidha saMdhanAM sarvAgI zubha kAryo temanA hAthe haju paNa khUba khUba thatAM rahe ane te mATe | teozrI dIrdha jIvanavALA bane tevI zrI zAsanadeva pratye | | prArthanA karIe chIe. ka i T lI. ka F . savAIlAla kezavalAla zAha | presIDensI mejIsTreTa, kalakattA-1 F . EF F T F ka taMtra' : prakAzaka : mAlIka : mudraka : zeTha gulAbacaMda devaca da, jaina ophIsa-bhAvanagara mudraNasthAna : zrI jaina priTarI pAnavADI roDa : bhAvanagara. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- _