Page Text
________________
શ્રી . લા. અમૃત મહેાત્સવ વિશેષાંક જિંદગીમાં, વર્ગવાસી થયાં ! વધતી ઉંમરે વનમાં કયારેય પૂરી ન થઇ શકે એવી ખેાટ આવી ગઈ ! પણ એ બધી વેદનાને અંતરમાં સમાવીને કસ્તૂરભાઈ કવ્યની કેડીન મજલ એ જ નિષ્ઠા અને સ્ફૂર્તિથી કાપતા રહ્યા. આ દુઃખદ ઘટના પછી તે દિવાળી મેસતા વર્ષના દિવસે અમદાવાદને બદલે કાઇ શાંત એકાંત સ્થાનમાં કે તીધામમાં જ વિતાવે છે.
કુટુંબભાવના : ઉદ્યોગા અને જાહેર જીવનને લગતી આટલી બધી પ્રવૃત્તિઓમાં સતત ગૂંથાયેલા રહેવા છતાં કસ્તૂરભાઇએ કુટુંબભાવનાને પેાતાના જીવનમાં જે ઊંચુ સ્થાન આપ્યું છે અને એને ટકાવી રાખી છે, તે વિરલ અને એમની ખમી ખાવાની વૃત્તિ, ખેલદિલી અને કુટુંબવત્સલતાની સૂચક છે. આને લીધે તેઓ ધન-વૈભવના સુખ કરતાં પણ વધુ આંતરિક સુખ અનુભવી શકે છે. સને ૧૯૩૨માં મઝિયારે વહેંચવાની વાત આવી ત્યારે એમનાં માતુશ્રી હયાત હતાં અને ખીમાર હતાં. પહેલાં તા એમણે માતાના સ્વર્ગવાસ પછી મઝિયારે। વહેંચવાનુ` સૂચન્ટ '; પણ એ કામ પતાવવાના આગ્રહ થયા ત્યારે, જાહે આંખના ઇશારામાં જ પતાવ્યું હાય એમ એ કા અતિ અલ્પ સમયમાં પૂર્ણ સમાધાનથી પતાવ્યું. પહેલાં બધી મિલકતની ત્રણ યાદી બનાવી. પછી પહેલી પસદગી નાનાભાઇ નાત્તમ. ભાઇની, બીજી મેડટાભાઈ ચીમનભાઇની, અને બાકી બચી તે પેાતાની : આ રીતે હેાળી મિલકતને મઝિયારા વહેંચવાનું કામ પૂરું કર્યું.... કુટુંબભાવના અંગે શ્રી કસ્તૂરભાઇએ પેાતે જ કહ્યું છે કે
"6
ઇશ્વરકૃપાથી મારું કુટુંબજીવન ધણું સુખદાયી છે. કુટુંબ બહે। હાવા છતાં એકબીજામાં ભ્રાતૃ ભાવ અને પ્રેમ છે. ભાઇએ ભાઇની મિલકતા છૂટી કરી તે પણ કલ ક બે કલાકમાં અને સહુએ પૂરા સમાધાનથી એ સ્વીકારી પણ લીધી. અમે સાત ભાઇબહેના હાવા છતાં તેઓ વચ્ચે ઉગ્ર વિવાદના પ્રશ્ન કોઇ દિવસ ઉપસ્થિત થયા નથી. તેનુ મુખ્ય કારણ એકબીજા પ્રત્યે શ્વાસ અને પ્રેમ છે. ”
અકસ્માતમાં અથાવ : સને ૧૯૨૮માં કરતૂરભાઈ શેઠ એમન સાસુને જોવા નાસિક ગયા. સાથે એમના સાળા હતા. સ્ટેશનથી ટેક્ષી કરી. રાતનું
83
ધારુ થતું આવતું હતું, રસ્તા ખરાબ હતા અને બત્તીઓ ઝાંખી હતી. સામેથી મેાટરસાયકલ આવીને જોરથી ટેક્ષી સાથે અથડાઇ. મોટરસાયકલ ઉપર પતિ, પત્ની અને બાળક હતાં; એ ત્રણે દૂર ફેંકાઇ ગયાં ! ટેક્ષી આખી ઊંધી વળી ગઇ. પળવાર તા લાગ્યુ કે ખેલ ખલાસ ! પણ કસ્તૂરભાઈ અને એમના સાળા મેટરની ક્રૂડ નીચે આવી ગયા, તેથી બચી ગયા. આવા જ બીજો પ્રસ ંગ બન્યા વિ. સં. ૨૦૧૮માં. ભારેલ તીના શિલારે।પણ માટે કસ્તુરભાઈ થરાદ ગયા હતા. લેાકાએ ખૂબ ઉત્સાહથી એમનુ સ્વાગત કર્યું. બીજે દિવસે ( તા. ૧૯-૫૬૨ના રાજ ) અમદાવાદ પાછા ફરતા હતા; એમની મેટર્ મહેસાણુા પાસે થાંભલા સાથે જોરચી અથ— ડાઇ ગઇ. પણ એ વખતે પણ તેઓને કુદરતે અચાવી લીધા !
થાડાક પ્રસંગા
સને ૧૯૨૭ કે ૨૮માં અમદાવાદના કલેકટરે શેઠશ્રી કસ્તૂરભાઇ અને શેઠશ્રી અંબાલાલ સારા. ભાઈની મ્યુનિસિપાલીટીમાં સરકારી સભ્યો તરીકે નિમણુંક કરી. ત્યારે મ્યુનિસિપાલીટીના પ્રમુખ સરદારશ્રી હતા. એ વખતે ચીક ઓફિસરની નિમ ણૂક કરવ!ની હતી. સરદારશ્રીની પસંદગી અમુક વ્યક્તિ ઉપર હતી; શ્રી અંબાલાલ શેઠ ખીજાને લાવવા માગતા હતા. આ બન્ને પેાતાના સ્વજન અને મુરબ્બી હતા આમાં કાન પક્ષ કરવા ? કસ્તૂરભાઇએ એ સ્થાનેથી તરત જ રાજીનામુ આપ્યુ... ! નિરર્થક વાદાવાદમાં વખત અને શક્તિ બર્બાદ કરવા કરતાં સારાં કામ કરવાનાં કર્યાં ઓછાં છે ?
સને ૧૯૩૬-૩૭માં શ્રો કસ્તૂરભાઇ શેઠ વર્ધ ગયા હતા. ત્યાંથી તેઓ ગાંધીજીને મળવા સેવાગ્રામ ગયાં. ગાંધીજીએ એમને સાબરમતી આશ્રમને નદીના ધસારાથી બચાવી લેવાની વાત કરી. કસ્તૂરભાઇએ એ અંગે ચિંતા ન કરવા કહ્યું. ગાંધીજીએ એમને આશ્રમમાં જ જમવા કહ્યું. એમણે વર્ધામાં શ્રી જમનાલાલને ત્યાં જમવાનું છે, એમ કહીને ના પાડી. શેઠ કહે છે કે મે' ગાંધીજીને ના પાડી, એને મને પસ્તાવા રહી ગયા છે.
| SR No. | 537867 |
| Book Title | Jain 1970 Book 67 Kasturbhai Lalbhai Amrut Mahotsav Visheshank |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Gulabchand Devchand Sheth |
| Publisher | Jain Office Bhavnagar |
| Publication Year | 1970 |
| Total Pages | 70 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Magazine, India_Jain Weekly, & India |
| File Size | 10 MB |