Book Title: Bhaktamarstava Churni
Author(s): Shilchandrasuri
Publisher: ZZ_Anusandhan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/229274/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 zrInayavijayagaNikRtA shriibhktaamrstvaavcuurnniH|| ___ saM. vijayazIlacandrasUriH 12 pAnAMnI pratinI phoTokopI uparathI sampAdita A bhaktAmara-stavanI avacUrNi ahIM prakAzita thAya che. prata dvipATha che, eTaleke pAnAMnA eka bhAgamAM mULa stotrakAvyono pATha lakhela che, ane bAkInA bhAgamAM avacUNi lakhela che. avacUrNinA racayitA tathA pratinA lekhaka gaNizrI nayavijayajI che, te tenI puSpikA parathI spaSTa che. temano sattAkAla 17mo-18mo zataka che. prasiddha upAdhyAya zrIyazovijaya gaNinA teo guru hatA. temaNe potAnA samudAyanA gaNi muktivijayajInA adhyayana mATe A TIkA racI che. avacUNino mukhya uddeza vyutpatti hoya tema jaNAya che. kemake pratyeka padyanA samAsavALAM padonA samAso temaNe AmAM kholI batAvyA che. paNa e sivAyanI bIjI badhI vyAkaraNaAdhArita prakriyAmAM UMDA UtaryA nathI, te paNa, A sandarbhamAM dhyAnArha che. bhaktAmara jevaM laghu kAvya abhyAsIo mATe vyutpattibodha khIlavavAnuM majArnu sAdhana hatuM te A ane AvI anya vRttio parathI jANI zakAya che. A prati prAyaH mitra munirAja zrIdhurandharavijayajI mahArAjanA granthasaMgrahamAM hatI, ane temaNe A phoTA levAnI saMmati varSo agAU ApI che tevU smaraNa che. teono RNasvIkAra karuM chu. zuddhavaMtInagara te rAjasthAnamA 'sojatasiTI' tarIke jANItuM gAma haze? jANakAro prakAza pADe tevI apekSA. zrIbhaktAmarastavavRttiH // sakalapaNDitasArvabhauma paNDita zrI 5 zrIlAbhavijayagaNigurubhyo namaH // bhaktA'marapraNatamaulimaNiprabhANAmadyotakaM dalitapApatamovitAnam / samyak praNamya jinapAdayugaM yugAdAvAlambanaM bhavajale patatAM janAnAm // 1 // Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 anusandhAna 52 yaH saMstutaH sakalavAGmayatattvabodhAdudbhUtabuddhipaTubhiH suralokanAthaiH / stotrairjagattritayacittaharairudAraiH stoSye kilAhamapi taM prathamaM jinendram // 2 // vRtti: - praNamya paramAnandapradaM nijaguroH kramam / bAlabodhakRte bhaktAmarasyArtho nidarzyate // 1 // bhaktA0 yaH saM0 / vyAkhyA- kila iti satye / taM prathamaM jinendraM ahamapi toSye / stoSye iti kriyApadam / kaH karttA ? aham / kathaM ?, api stoSye / kaM ?, jinendram / kiMviziSTaM ? prathamaM tam / kaM ? yaH suralokanAthaiH saMstutaH / 'saMstuta' iti kriyApadam / kaiH kartRbhiH ? / surloknaathaiH| surANAM lokAH suralokAH, suralokAnAM nAthAH suralokanAthAH, tai:-indraiH saMstutaH / kaH / ya: / suralokanAthaiH kiMlakSaNaiH ? / udbhUtabuddhipaTubhiH / udbhUtA cAsau buddhizca u0ddhiH0 (udbhUtabuddhiH) / udbhUtabuddhyA paTavaH u0va:.(udbhUtabuddhipaTavaH) tai: u0bhiH0 (udbhUtabuddhipaTubhiH) / kut:?| sakalavAGmayatattvabodhAt / sakalaM ca tad vAGmayaM ca sa0yaM. (sakalavAGmayaM), sakalavAGmayasya tattvaM sattvaM0 (sakalavAGmayatattvaM), sakalavAGmayatattvasya bodha: sa0dha:0 (sakalavAGmaya-tattvabodhaH), tasmAt sa0 (sakalavAGmayatattva) bodhAt / kaiH kRtvA saMstutaH ? / stotraiH| kiMlakSaNaiH stotraiH ? / jagattritayacittaharaiH / jagatAM tritayaM jagattritaya: (yaM), jagattritayasya cittAni jaga0ni0 (jagattritayacittAni), jagattritayacittAni harantIti jagattritayacittaharANi taiH ja0harai: 0 (jagattritayacittaharaiH) / punaH udAraiH sphAraiH / kiM kRtvA stoSye ? | praNamya / katham ? / samyag / kiM karmatApannam ? / jinpaadyugm| pAdayoryugaM pAdayugaM, jinasya pAdayugaM ji0gaM0 (jinapAdayugam) / kiMlakSaNam ? | Alambanam / keSAm ? / janAnAm / janAnAM kiM kurvatAm ? / patatAM bruDatAm / kva ? | bhavajale / bhava eva jalaM tasmin bhavajale / kasmin kAle jinapAdayugaM Alambanam ? | yugAdau / yugasya AdiH yugAdiH, tasmin yugAdau / punaH kIdRzaM jinapAdayugam ? | udyotakam / udyotayatIti udyotakaM tat udyotakArakam / kAsAm ? | bhaktA0 prabhANAM (bhaktA'marapraNatamaulimaNiprabhANAm) / bhaktAzca te amarAzca bha0 marA: (bhaktAmarAH), praNatAzca te maulayazca praNatamaulaya: / bhaktAmarANAM praNatamaulayaH bha0 maulayaH (bhaktAmarapraNatamaulayaH) / bhaktA0 (bhaktAmarapraNata) maulInAM maNayaH bha0(bhaktAmarapraNatamauli) maNayaH / bha0 (bhaktAmarapraNatamauli) maNInAM prabhAM(bhA)bha0(bhaktAmarapraNatamaulimaNi) prabhAM (bhA), teSAM bha0 (bhaktAmarapraNatamaulimaNi) Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 prabhANAm / punaH kiMlakSaNaM jinapAdayugam ? / dalitapApatamovitAnam / tamaso vitAnaM tamovitAnam, pApameva tamovitAnaM pA0(pApatamovitA) nam, dalitaM pApatamovitAnaM yena tat da0 (dalitapApatamovitA) nam // 2 // buddhayA vinApi vibudhArcitapAdapITha ! stotuM samudyatamatirvigatatrapo'ham / bAlaM vihAya jalasaMsthitamindubimba-manyaH ka icchati janaH sahasA grahItum ? // 3 // buddhayA0 // he vibudhArcitapAdapITha ! pAdayoH pIThaM pAdapITham, vibudhaiH arcitaM vi0(vibudhArci)tam, vibudhArcitaM pAdapIThaM yasya sa vi (vibudhArcitapAdapITha)stasya saM (sambodhanam) / ahaM vigatatrapo'smi / vigatA trapA yasmAt / punaH kIdRzo'haM ?, samudyatamatiH / samudyatA matiryasya [sa] samu(dyatama)tiH / udyatabuddhirityarthaH / kiM kartuM ?, stotum / kathaM ?, vinA / kayA ?, buddhayA / dRSTAnto'tra-ko'nyo janaH sahasA indubimbaM grahItuM icchet ? / indobimbaM indubimbaM tat / kathaM ?, sahasA / indubimbaM kimbhUtam ?, jalasaMsthitam / jale saMsthitaM ja(lasaMsthi)taM, tat / kiM kRtvA ?, vihAya tyaktvA / kaM karmatApannam ?, bAlam / ajJazizumityarthaH // 3 // vaktuM guNAn guNasamudra ! zazAGkakAntAn kaste kSamaH suragurupratimo'pi buddhyA / kalpAntakAlapavanoddhatanakracakraM ko vA tarItumalamambunidhiM bhujAbhyAm // 4 // vaktuM0 // he guNasamudra ! guNAnAM samudro gu(Nasamu)draH, tasya saM (sambodhane) / te-tava guNAn vaktuM kaH kSamo'sti?, api tu na ko'pi / guNAn kathambhUtAn ?, zazAGkakAntAn / zazAGkavat kAntAH za(zAGkakA)ntAstAn / kaH kIdRzo'pi ?, suragurupratimo'pi / bRhaspatitulyo'pi / surANAM guruH suraguruH, suraguroH pratimaH suragurupratimaH / kathaM api kayA ?, buddhayA / dRSTAntamAha - ko vA ambunidhiM bhujAbhyAM tarItuM alaM-samartho bhavet ? / na kazcidapi / kIdRzaM ambunidhim ?, kalpAntakAlapavanoddhatanakracakram / kalpAntakAlavAyunA uddhatAni-UddharvaM calitAni nakracakrANi-yAdovu(vR)ndAni yatretyarthaH / kalpasya antaH kalpAntaH, kalpAntazcAsau kAlazca kalpAntakAlaH / kalpAntakAlasya pavanaH kAlpAntakAlapava) Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna 52 naH / kalpAntakAlapavanena uddhatAni ka(lpAntakAlapavanoddha)tAni / nakrANAM cakrANi nakracakrANi / kalpAntakAla-pavanoddhatAni nakracakrANi yatra sa ka(lpAntakAlapavanoddhatanakraca)kraH, tam // 4 // so'haM tathApi tava bhaktivazAnmunIza ! kartuM stavaM vigatazaktirapi pravRttaH / prItyA''tmavIryamavicArya mRgo mRgendra nAbhyeti kiM nijazizoH paripAlanArtham // 5 // sohaM0 // he munIza ! saH ahaM, tathApi tava stavaM kartuM pravRtto'smi / munInAM Izo munIzaH, tasya saM0 / ahaM kIdRzo'pi?, vigatazaktirapi / vizeSeNa gatA zaktiryasya sa vigatazaktiH / stavaM kartuM kasmAt pravRtto'smi?, bhaktivazAt / bhaktervazo bhaktivazaH, tasmAd bha(ktivazAt) / atra dRSTAntamAha-mRgaH kiM mRgendraM na abhyeti?, api tu aagcchtyev| mRgANAM indro mRgendraH, tm| kimarthaM ?, paripAlanAyarakSaNAya / paripAlanAya iti paripAlanArtham / kasya? nijshishoH| nijasya zizuH nijazizuH, tasya / kiM kRtvA?, avicArya / kiM karmatApannam ?, AtmavIryamnijabalamityarthaH / Atmano vIryaM AtmavIrya, tat / kayA?, prItyA, snehenetyarthaH // 5 // alpazrutaM zrutavatAM parihAsadhAma tvadbhaktireva mukharIkurute balAnmAm / yat kokilaH kila madhau madhuraM virauti tccaarucuutklikaanikraikhetuH||6|| __alpa0 // he nAtha ! tvadbhaktireva mAM mukharIkurute ityanvayaH / tava bhakti:-tvadbhaktiH / amukharaM mukharaM kurute, vAcAlaM kurute [i]tyarthaH / kathaM ?, balAt-haThAt / kaM?, mAm / kilakSaNaM ?, alpazrutam / alpAni zrutAni yasya sa a(lpazruta)stam / kiMlakSaNaM mAM ? parihAsadhAma / parihAsasya dhAma p(rihaasdhaam)| hAsyAspadam / keSAM ?, zrutavatAm / zrutaM vidyate yeSAM te zrutavantasteSAM zrutavatAM-dRSTazAstrANAmityarthaH / arthadRDhIkaraNAyAha-kileti satye / yatkokilaH madhau madhuraM virauti tat caarucuutklikaanikraikhetursti| astIti kriyApadaM, kiMkartR tat ?, pikakUjitam / tat kathambhUtaM ?, cArucU (takalikAnikaraika)hetu-rucirAmramaJjarIsamUhaikahetu / cAruzcAsau cUtazca cArucUtaH, Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 cArucUtasya kalikAH cA(rucUtakali)kAH, cArucUtakalikAnAM nikaraH cA(rucUtakalikAnika)raH / ekazcAsau hetuzca ekahetuH / cArucUtakalikAnikara eva ekahetuH cA(rucUtakalikAnikaraika)hetuH // 6 // tvatsaMstavena bhavasantatisannibaddhaM pApaM kSaNAt kSayamupaiti zarIrabhAjAm / AkrAntalokamalinIlamazeSamAzu sUryAMzubhinnamiva zArvaramandhakAram // 7 // tvatsaM0 // he nAtha ! tvatsaMstavena zarIrabhAjAM pApaM kSaNAt kSayamupaiti / tava saMstavastvatsaMstavastena / zarIraM bhajantIti zarIrabhAjasteSAm / kiMlakSaNaM pApaM ?, bhavasantatisannibaddhaM - janmakoTisamarjitam / bhavAnAM santatiH bha(vasanta)tiH / bhavasantatyAM sannibaddhaM bha(vasantatisanni)baddham / dRSTAntamAhaiva-yathA / zArvaraM andhakAraM sUryAMzubhinnaM sat kSayamupaiti / zarvaryAM bhavaM zArvaram / andhakAraM kathambhUtaM ?, AkrAntalokaM-vyAptavizve(zvami)tyarthaH / AkrAnto loko yena tat / punaH kiMlakSaNaM ?, alinIlaM alivannIlaM, nIlatra(tri)yAmayoraikyAd bhramaravat kRSNam / punaH kathambhUtaM ?, azeSaM sarvam / punaH kathambhUtaM ?, sUryAMzubhinnam / sUryapratApavidAritamityarthaH / sUryasya aMzavaH sU(ryAM)zavaH, sUryAMzubhibhinnam / kathaM ?, Azu-zIghram // 7 // matveti nAtha ! tava saMstavanaM mayeda-mArabhyate tanudhiyA'pi tava prabhAvAt / ceto hariSyati satAM nalinIdaleSu muktAphaladyutimupaiti nanUdabinduH // 8 // matveti0 // he nAtha ! idaM tava saMstavanaM mayA Arabhyate / mayA kathambhUtena ?, tanudhiyA-svalpamatinetyarthaH / tanvI dhIryasya sa tanudhIstena / kiM kRtvA ?, matvA avabuddhya / kathaM ?, iti / itIti kiM ?, idaM stotraM satAM cetaH hariSyati / kasmAt ? prabhAvAt-mahimnaH / kasya, tava / nanu nizcitaM udabinduH nalinIdaleSu muktAphaladyutimupaiti / udakasya binduH udbinduH| nalinInAM dalAni nalinIdalAni teSu na(linIdale)Su // 8 // AstAM tava stavanamastasamastadoSaM tvatsaGkathA'pi jagatAM duritAni hanti / dUre sahasrakiraNaH kurute prabhaiva padmAkareSu jalajAni vikAsabhAJji // 9 // AstAM0 // he nAtha ! tava stavanaM dUre AstAm / tvatsaGkathApi jagatAM duritAni hanti / stavanaM kathambhUtaM ?, astasamastadoSaM-samUlakASaM Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna 52 kaSitanikhiladoSamityarthaH / samastAzca te doSAzca sa(mastado)SAH / astAH samastA(sta)doSA yena tat a(stasamasta)doSam / dRSTAntamAha- sahastrakiraNaH dUre astu / sahastraM kiraNa(NA)yasya saH sa(hasrakira)NaH / prabhaiva padmAkareSu jalajAni vikAsabhAJji kurute ityanvayaH / jale jAyante iti jalajAni / vikAzaM(saM) bhajante iti vikAsabhAJji // 9 // nAtyadbhutaM bhuvanabhUSaNa ! bhUtanAtha ! bhUtairguNairbhuvi bhavantamabhiSTavantam / tulyA bhavanti bhavato nanu tena kiMvA, bhUtyA''zritaM ya iha nAtmasamaM karoti // 10 // nAtya0 // he bhuvanabhUSaNa !! bhuvanasya bhUSaNaM bhu(vanabhU)SaNaM tasya saM0 / he bhUtanAtha !! bhUtAnAM nAtho bhUtanAthastasya saM0 / he prabho ! bhUtaiH guNaiH bhavantaM abhiSTavantaH bhavatastulyA bhavanti, etanna atyadbhutam / vyatirekamAhananu nizcitaM vA athavA tena svAminA kiM syAt / yaH iha jagati AzritaM AtmasamaM na karoti / AtmanaH samaH AtmasamastaM / kayA ? bhUtyA-RddhyA // 10 // dRSTvA bhavantamanimeSavilokanIyaM nAnyatra toSamupayAti janasya cakSuH / pItvA payaH zazikaradyuti dugdhasindhoH kSAraM jalaM jalanidherasituM ka icchet // 11 // dRSTvA bha0 // he prabho ! janasya cakSuH anyatra toSaM na upayAti / kiM kRtvA ?, dRSTvA avalosya / kaM karmatApannaM ?, bhavantaM tvAmityarthaH / bhavantaM kIdRzaM ?, animeSavilokanIyaM / nirnimeSeNa vilokyate-dRzyate iti animeSavilokanIyastaM a(nimeSaviloka)nIyam / dRSTAntamAha-dugdhasindhoH payaH pItvA jalanidheH kSAraM jalaM asituM ka icchet ? ityanvayaH / api tu na ko'pi / dugdhasindhoH payaH kathambhUtaM ?, zazikaradyuti / zazo'syAstIti zazI, zazinaH karAH zazikarAH, zazikara(rA) iva dyutiryasya tat zazikaradyuti // 11 // Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 yaiH zAntarAgarucibhiH paramANubhistvaM nirmApitastribhuvanaikalalAmabhUta ! / tAvanta eva khalu te'pyaNavaH pRthivyAM yatte samAnamaparaM nahi rUpamasti // 12 // yaiH zAnta0 // he tribhuvanaikalalAmabhUta / / trayANAM bhuvanAnAM samAhArastribhuvanam / ekaM ca tallalAma ca ekalalAma / tribhuvane ekalalAma tribhuvnaikllaam| tribhuvanaikalalAmaiva tribhuvanaikalalAmabhUtastasya sambodhanaM he tri(bhuvanaikalalAma)bhUta ! / te'pi aNavaH pRthivyAM tAvanta eva vartante / te ke?, yaiH paramANubhistvaM nirmApitaH iti kriyAkArakasaNTaGkaH / paramANubhiH kathambhUtaiH ?, zAntarAgarucibhiH / zAntazcAsau rAgazca zAntarAgaH, zAntarAgasya ruciryeSu te zAntarAgarucayaH, taiH zAntarAgarucibhiH / yad-yasmAt kAraNAt hI( hi) nizcitaM te-tava samAnaM aparaM rUpaM nAsti // 12 // vaktraM kva te suranaroraganetrahAri niHzeSanirjitajagatritayopamAnam / bimbaM kalaGkamalinaM kva nizAkarasya yad vAsare bhavati pANDupalAzakalpam // 13 // vaktraM0 // he nAtha ! te - tava vaktraM kva vartate ? tathA nizAkarasya bimbaM kva vartate ? / vaktraM kathambhUtaM ?, suranaroraganetrahAri / surAzca narAzca uragAzca suranaroragAH / suranaroragANAM netrANi suranaroraganetrANi / suranaroraganetrANi harantItyevaM zIlaM suranaroraganetrahAri / punaH kathambhUtaM ?, niHzeSanirjitajagattritayopamAnam / jagatAM tritayaM jagatritayaM, jagatritayasyopamAnAni jagatritayopamAnAni / niHzeSa(SaM) nirjitAni jagatritayopamAnAni yena tat / nizAkarasya bimbaM kathambhUtaM ?, kalaGkamalinam / kalaGkena malinaM kAlaGkamali) nam / yat candrabimbaM vAsare pANDupalAza[ka]lpaM bhavati / pANDu ca tat palAzaM ca pANDupalAzaM / pANDupalAzasya kalpaM jINA(Na)pakta(kva)pANDuravarNapatrasadRzaM bhavatItyarthaH // 13 // sampUrNamaNDalazazAGkakalAkalApa zubhrA guNAstribhuvanaM tava laGghayanti / ye saMzritAstrijagadIzvara ! nAthamekaM kastAnnivArayati saMcarato yatheSTam ? // 14 // Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna 52 sampUrNa0 // he trijagadIzvara ! trayANAM jagatAM samAhArastrijagat / trijagata IzvarastrijagadIzvarastasya sambodhanaM he trijagadIzvara ! / ye tava guNAstribhuvanaM lakyanti / guNAH kiMviziSTAH?, sampUrNa(maNDalazazAGka-kalAkalApazubhrAH) / sampUrNa maNDalaM yasya sampUrNamaNDalaH / zaze(zo)'Gke yasya sa zazAGkaH / sampUrNamaNDalazcAsau zazAGkazca sampUrNamaNDalazazAGkaH / kalAnAM kalApaH kalAkalApaH / sampU(rNamaNDala)zazAGkasya kalAkalApaH sampUrNamaNDalazazAGkakalAkalApaH / [sampUrNamaNDalazazAGkakalAkalApa]vat zubhrAH sampUrNa(maNDalazazAGkakalAkalApa) zubhrAH / ye guNA ekaM nAthaM saMzritAH, kaH puruSaH yatheSTaM saJcaratastAn guNAn nivArayati ityanvayaH / iSTasyA'natikrameNa yatheSTam // 14 // citraM kimatra yadi te tridazAGganAbhi rnItaM manAgapi mano na vikAramArgam / / kalpAntakAlamarutA calitAcalena kiM mandarAdizikharaM calitaM kadAcit ? // 15 // citraM ki0 // he nAtha ! yadi te- tava manaH manAgapi tridazAGganAbhirvikAramArga na nItaM ityanvayaH / tridazAnAM aGganAH tridazAGganAH, tAbhiH tri(dazAGganA)bhiH / vikArasya mArgo vikAramArgastam / atra kiM citraM asti?| na kimapItyarthaH / dRSTAntamAha- kadAcit kalpAntakAlamarutA kiM mandarAdrizikharaM calitam ? / kalpAntakAlamarutA kathambhUtena ?, calitAcalena / calitA acalA yena sa ca(litAca)lastena / kalpasya antalapata (antaH kalpAntaH) / kalpAntazcAsau kAlazca ka(lpAntakA)laH / kalpAntakAlasya marut kAlpAntakAlamaru)t / tena kAlpAntakAlamaru)tA / mandarazcAsau adrizca mandarAdriH / mandarAdreH zikharaM mandarAdizikharam // 15 / / nirdhUmavartirapavarjitatailapUraH kRtsnaM jagattrayamidaM prakaTIkaroSi / gamyo na jAtu marutAM calitAcalAnAM dIpo'parastvamasi nAtha ! jagatprakAzaH // 16 // nidhUma0 // he nAtha ! tvaM aparaM dIpaH asi / yataH-kiMviziSTaH ? nirdhUmavartiH / dhUmazca vartizca dhUmavartI, nirgate dhUmavartI yasmAt asau Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 ni(dhUma)varttiH / dhUmo dveSaH, varttiH kAmadazA, tAbhyAM rahite(ta i)tyarthaH / punaH kathambhUtaH ?, apavarjitatailapUraH / [taila]sya pUraH tailapUraH, apavarjitastailapUro yena sH0| tyaktasnehaprakaraH / anyacca tvaM kRtsnaM idaM jagattrayaM prakaTIkaroSi / aprakaTaM prakaTaM karoSi pra(kaTIkaroSi) / anyacca-tvaM jAtu-kadAcit marutAM na gamyaH-na vazo'sIti zeSaH / marutAM kathambhUtAnAM ?, cali[tAcalAnAm] / calitA acalA yaiste ca(litAca)lAsteSAm // 16 // nAstaM kadAcidupayAsi na rAhugamyaH spaSTIkaroSi sahasA yugapajjaganti / nAmbhodharodaraniruddhamahAprabhAvaH sUryAtizAyimahimA'si munIndra ! loke // 17 // ___ nAstaM0 // he munIndra ! tvaM loke sUryAtizAyimahimA asi / sUryAdatizAyI mahimA yasya saH / yataH- kadAcid astaM na upayAsi / ca rAhugamyaH na asi / rAhuNA gamya: rA(hugamyaH) / tathA tvaM sahasA yugapadeva jaganti spaSTIkaroSi / aspaSTaM spaSTaM karoSi spa(STIkaroSi) / tathA tvaM ambhodharodaraniruddhamahAprabhAvaH na asi / ambhodharA meghAH, tasya(teSAM)? kukSiH, tenA'pahato mahAn prabhAvo yasya saH 0 / ambho dharantIti ambhodharAH / ambhodharANAmudaraM a(mbhodharodaraM) / mahAMzcAsau prabhAvazca ma(hAprabhAvaH) / ambhodharodare niruddho mahAprabhAvo yasya saH ambho(dharodaraniruddhamahAprabhA)vaH // 17 // nityodayaM dalitamohamahAndhakAraM gamyaM na rAhuvadanasya na vAridAnAm / vibhrAjate tava mukhAbjamanalpakAnti vidyotyjjgdpuurvshshaangkbimbm||18|| nityo0 // he jinendra ! tava mukhAbjaM vibhrAjate / mukhameva abjaM mukhAbjam / mukhAbjaM kiMviziSTaM ?, apUrvazazAGkabimbam / zazo'Gke yasya sa zazAGkaH / zazAGkasya bimbaM zazAGkabimbam / apUrvaM ca tat zazAGkabimbaM ca a(pUrvazazAGka) bimbam / kiviziSTaM mukhAbjaM ?, nityodayam / nityaM udayo yasya tat / punaH kiviziSTaM ?, dalitamohamahAndhakAram / mahacca tadandhakAraM ca mahAndhakAram / moha eva mahAndhakAraM moha(mahAndhakAra) / dalitaM mohamahAndhakAraM yena tat da(dalitamohamahAndhakAram) / punaH kathambhUtaM, gamyaM-vazaMkaraM na / kasya ? rAhuvadanasya / rAhorvadanaM rAhuvadanaM tasya / punaH vAridAnAM na gamyam / vAri dadatIti vAridAsteSAM vAridAnAm / punaH kimbhUtaM ?, analpakAnti / analpA kAntiryasya tat / mukhAbjaM kiM kurvat ?, vidyotayat - prakAzayat / Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 kiM karmatApannaM ?, jagat // 18 // kiM zarvarISu zazinA'hni vivasvatA vA yuSmanmukhendudaliteSu tamassu nAtha !! niSpannazAlivanazAlini jIvaloke // 19 // kAryaM kiyajjaladharairjalabhAranamraiH // 19 // kiM zarva0 || he nAtha ! zarvarISu zazinA vA - athavA ahni vivasvatA vA sUryeNa kiM kAryaM bhavatItyanvayaH, na kimapItyarthaH / keSu satsu ?, tamassu satsu / tamassu kathambhUteSu, yuSmanmukhendudaliteSu / mukhameva induH mukhenduH / yuSmAkaM mukhenduH yuSmanmukhenduH / yuSmanmukhendunA dalitAni yuSmanmukhendudalitAni, teSu yuSmanmukhendudaliteSu / atra dRSTAntamAha-jIvaloke jaladharaiH kiyat kAryaM syAt, na kimapItyarthaH / jIvaloke kathambhUte ?, niSpannazAlivanazAlini / jaladharaiH kathambhUtaiH ?, jalabhAranamraiH / zAlInAM vanAni zAlivanAni / niSpannAni ca tAni zAlivanAni ca niSpannazAlivanAni / niHpannazAlivanaiH zAlate - zobhate ityevaMzIlo niSpannazAlivanazAlI, tasmin niSpannazAlivanazAlini / jalasya bhAraH jalabhAraH / jalabhAreNa namrA jalabhAranamrAstaiH jJAnaM yathA tvayi vibhAti kRtAvakAzaM naivaM tathA hariharAdiSu nAyakeSu / tejaH sphuranmaNiSu yAti yathA mahattvaM, anusandhAna 52 naivaM tu kAcazakale kiraNAkule'pi // 20 // jJAnaM0 // he nAtha ! yathA tvayi jJAnaM vibhAti / jJAnaM kiMviziSTaM ?, kRtAvakAzam / kRto avakAzo yena tat / tathA hariharAdiSu nAyakeSu na evaM vibhAti / harizca harazca [hari ] harau / hariharAvAdI yeSAM te hariharAdayaH / teSu / dRSTAnto'tra-yathA sphuranmaNiSu tejaH mahattvaM yAti, tu- punaH kAca zakale na evaM mahattvaM yAti / sphurantazca te maNayazca0 teSu / kAcasya zakalaM kAcazakalaM tasmin // 20 // manye varaM hariharAdaya eva dRSTA dRSTeSu hRdayaM tvayi toSameti / Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 kiM vIkSitena bhavatA bhuvi yena nAnyaH kazcinmano harati nAtha ! bhavAntare'pi // 21 // manye0 // he nAtha ! yanmayA hariharAdaya eva dRSTAstadvaraM manye / yeSu dRSTeSu tvayi hRdayaM toSameti / bhavatA vIkSitena kiM syAt ? yena anyaH kazcid bhavAntare'pi bhuvi mano na harati / ekasmAd bhavAdanyo bhavo bha(vAntaram) // 21 // strINAM zatAni zatazo janayanti putrAn nA'nyA sutaM tvadupamaM jananI prasUtA / sarvA dizo dadhati bhAni sahasrarazmi prAcyeva dig janayati sphuradaMzujAlam // 22 // strINAM0 // he nAtha ! strINAM zatAni zatazaH putrAn janayanti / anyA jananI tvadupamaM sutaM na prasUtA / tava upamA yasya sa tvadupamastam / atropamAnaM- sarvA dizaH bhAni dadhati-dhArayantItyarthaH / prAcyeva dig sphuradaMzujAlaM sahasrarazmi janayati-prasUte (te i) tyarthaH / sahasraM razmayo yasya sa sahasrarazmistam / sphurantazca teM'zavazca sphuradaMzavaH / sphuradaMzUnAM jAlaM sphuradaMzujAlam // 22 // tvAmAmananti munayaH paramaM pumAMsa mAdityavarNamamalaM tamasaH parastAt / tvAmeva samyagupalabhya jayanti mRtyu nAnyaH zivaH zivapadasya munIndra ! panthAH // 23 // tvAmAma0 / he munIndra ! munayastvAM paramaM pumAMsaM Amananti / tvAM kimbhUtaM ?, amalaM, na vidyate malo yasya so'malastam / punaH kimbhUtaM ?, AdityavarNam / Adityasyeva varNo yasya sa A(dityavarNa)stam / kathaM ?, parastAt / kasya ? tamasyaH (saH) / tvAmeva samyag upalabhya munayaH mRtyuMkRtAntabhayaM jayanti-spheTayanti / anyaH zivapadasya zivaH-nirupadravaH panthA nAsti // 23 // Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna 52 tvAmavyayaM vibhumacintyamasaGkhyamAdyaM brahmANamIzvaramanantamanaGgaketum / yogIzvaraM viditayogamanekamekaM jJAnasvarUpamamalaM pravadanti santaH // 24 // tvAmavyayaM0 // he munIndra ! santastvAM evaMvidhaM pravadanti / tvAM kiMviziSTaM ?, avyayam / na vidyate vyayo yasya saH0 sarvakAlasthitikasvabhAvam / punaH-vibhum / punaH - acintyam / cintanArho () cintyaH, na cintyo'cintyaH tam / AdhyAsmi(tmi)kairapi cintitumasa(za)kyaH / punaH-asaGkhyam / na vidyate saMkhyA yasya so'saMkhyastaM asaGkhyaguNairaparimitaM ityarthaH / punaH-Adyam / punaH-brahmANam / bRMhati-anantAnandena varddhate iti brahmA, tam / punaH-IzvaraM-nAthaM ityarthaH / punaH-anantaM, na vidyate'nto yasya sa anantastaM mRtyurahitamityarthaH / punaH-anaGgaketumAmananti / anaGge keturanaGgaketustam, kAmanAzanamityarthaH / punaH-yogIzvaram / punaH-viditayogam / vidito yogo yena saH / punaHanekam / [na] eko'ne kastam / jJAnena sarvagatatvAt / punaH-ekaM, jiivdrvyaadypekssyaa| punaH- jJAnasvarUpam / jJAnameva svarUpaM yasya saH / kSAyikakevalajJAnamayam / punaH-amalam / na vidyate malo yatra so'malastam // 24 // buddhastvameva vibudhArcita ! buddhibodhAt tvaM zaGkaro'si bhuvanatrayazaMkaratvAt / dhAtA'si dhIra ! zivamArgavidhevidhAnAd vyaktaM tvameva bhagavan ! puruSottamo'si // 25 // baddha0 // he vibudhArcita ! vibudhairacito vibudhArcitastasya sambodhanaM he vibudhArcita ! / tvameva buddho'si / kasmAt ?, buddhibodhAt / matiprakAzAdityarthaH / buddhodho buddhibodhastasmAt / tvaM zaGkaro'si / kasmAt ?, bhuvanatrayazaMkaratvAt / bhuvanAnAM trayaM bhu(vanatra)yaM / zaM karotIti zaMkaraH, zaMkarasya bhAvaH zaMkaratvaM, bhuvanatrayasya zaMkaratvaM bhu(vanatrayazaMkara)tvaM, tasmAt / he dhIra ! tvaM dhAtA'si / kasmAt ?, vidhAnAt / kasya ?, zivamArgavidheH / he bhagavan ! vyaktaM tvameva puruSottamaH asi / puruSeSUttamaH // 25 // tubhyaM namastribhuvanAtiharAya nAtha ! tubhyaM namaH kSititalAmalabhUSaNAya / tubhyaM namastrijagataH paramezvarAya tubhyaM namo jina ! bhavodadhizoSaNAya // 26 // Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 13 tubhyaM0 // he nAtha ! tubhyaM namo'stu / tubhyaM kimbhUtAya ?, tribhuvanAtiharAya / trayANAM bhuvanAnAM samAhArastribhuvanam / tribhuvanasyArtistribhuvanArttiH / tribhuvanArtti haratIti tribhuvanArttiharastasmai tribhuvanAtiharAya tubhyaM namo'stu / tubhyaM kathambhUtAya ?, kSititalAmalabhUSaNAya / kSititalasya amalabhUSaNAya kSi(titalAmalabhUSa)NAya / tubhyaM namo'stu / tubhyaM kiMlakSaNAya?, paramezvarAya / paramazcAsAvIzvarazca paramezvarastasmai pa(ramezvarAya) / kasya ?, trijagataH / he jina ! tubhyaM namo'stu / tubhyaM kiMlakSaNAya ?, bhvoddhishossnnaay| bhava evodadhirbhavodadhiH / bhavodadheH zoSaNaM yasmin sa bhavodadhizoSaNastasmai bha(vodadhizoSaNAya) // 26 // ko vismayo'tra yadi nAma gaNairazeSai stvaM saMzrito niravakAzatayA munIza ! / doSairupAttavividhAzrayajAtagarvaiH svapnAntare'pi na kadAcidapIkSito'si // 27 // ko vi0 // he munIza ! nAma iti komalAmantraNe / yadi niravakAzatayA sarvAGgavyApakatayetyarthaH / azeSaiH guNaistvaM saMzrita ityanvayaH / atra ko vismayaH ? kimAzcaryamityarthaH / nirgato'vakAzo yasmAt sa niravakAzaH / niravakAzasya bhAvaH niravakAzatA tayA / anyacca-doSaiH svapnAntare'pi kadAcidapi na IkSito'si / doSaiH kiMlakSaNaiH ?, upAttavividhAzrayajAtagarvaiH / AptanAnAzrayotpannagarvairityarthaH / vividhAzca te AzrayAzca vividhAzrayAH / upAttAzca te vividhAzrayAzca upAttavividhAzrayAH / upAttavividhAzrayairjAto garvo yeSAM te upAttavividhAzrayajAta)garvAstaiH u(pAttavividhAzrayajAta)garvaiH / ekasmAt svapnAt anyaH svapnaH svapnAntaraM, tasmin svapnAntare // 27 // uccairazokataru-saMzritamunmayUkha-mAbhAti rUpamamalaM bhavato nitAntam / spaSTollasatkiraNamastatamovitAnaM bimbaM raveriva payodharapArzvavarti // 28 // uccai0 // he nAtha ! bhavatastava rUpamAbhAti / kathaM ?, uccaiH / rUpaM kiMlakSaNaM ?, azokatarusaMzritam / na vidyate zoko yatra asau azokaH / azokazcAsau taruzca azokataruH / azokatarau saMzritaM a(zokatarusaM(zri)tam / punaH kiM(lakSaNaM)rUpaM ?, unmayUkham / ullasanto mayUkhA yasya tat unmayUkham / Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna 52 punaH amalam / na vidyate malo yatra tadamalam / kathaM ?, nitAntaM-nirantaram / dRSTAntamAha-iva-yathA raveH bimbamAbhAti / bimbaM kiMlakSaNaM ?, payodharapArzvavartti / payo dharatIti payodharaM / payodharasya pAzrvaM pa(yodharapArzvam / payodharapArve vartate ityevaM zIlaM payo(dharapArzvava)rti / punaH kiM(lakSaNaM)?, spaSTollasatkiraNam / ullasantazca te kiraNAzca u(llasatkira)NAH / spaSTA ullasatkiraNA yasmin tat spa(STollasatkira)Nam / punaH kiMlakSaNaM bimbaM?, asttmovitaanm| tamaso vitAnaM tamovitAnam / astaM tamovitAnaM yena // 28 // siMhAsane maNimayUkhazikhAvicitre vibhrAjate tava vapuH kanakAvadAtam / bimbaM viyadvilasadaMzulatAvitAnaM tuGgodayAdrizirasIva sahastrarazmeH // 29 // ___ siMhA0 // he nAtha ! tava vapuH vibhrAjate / vapuH kiMlakSaNaM ?, kanakAvadAtam / kanakavadavadAtaM gauramityarthaH / kasmin vibhrAjate ?, siMhAsane / kiMviziSTe ?, maNimayUkhazikhAvicitre-ratnakAnticUlAcAruNi / maNInAM mayUkhA maNimayUkhAH / maNimayUkhAnAM zikhA maNimayUkha)zikhA / maNimayUkhazikhAbhirvicitraM maNimayUkhazikhAvici)traM, tasmin / dRSTAntamAha-iva-yathA sahasrarazmebimbaM vibhrAjate / sahasraM razmayo yasya sa sahasrarazmistasya / kasmin ?, tuGgodayAdrizirasi / tuGgazcAsAvudayAdrizca tuGgodayAdriH / tuGgodayAdreH ziraH tu(GgodayAdrizi)raH, tasmin tu(godayAdrizira)si / bimbaM kathambhUtaM ?, viyadvilasadaMzulatAvitAnaMdyotamAnAMzulatAvistAro yasyetyarthaH / vilasantazca te aMzavazca vi(lasadaMza)vaH / latAnAM vitAnaM la(tAvitA)nam / vilasadaMzUnAM latAvitAnaM yasya tad vi(lasadaMzulatAvitA)nam // 29 // kundAvadAtacalacAmaracAruzobhaM vibhrAjate tava vapuH kaladhautakAntam / udyacchazAGkazucinirjharavAridhAra-muccaistaTaM suragireriva zAtakaumbham // 30 // kundA0 // he nAtha ! tava vapuH vibhrAjate / kiMlakSaNaM vapuH ?, kaladhautakAntam / kaladhautavat kAntaM ka(ladhautakA)ntam / punaH kimbhUtaM ?, kundAvara dAtacalacAmaracAru )zobham / calAni ca tAni cAmarANi ca cala cAmarANi / kundavadavadAtAni ku(ndAvadA)tAni / kundAvadAtAni ca tAni calacAmarANi ca kundA(vadAtacala)cAmarANi / kundAva(dAtacala)cAmaraizcA: zobhA yasya tat ku(ndAvadAtacalacAmaracAru)zobham / dRSTAntamAha-iva-yathA suragireH Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 zAtakaumbhaM taTaM vibhrAjate / kathaM ?, uccaiH / zAtakumbhasyedaM zAtakaumbhaM - sauvarNaM taTamityarthaH / punaH kiMlakSaNaM taTaM ?, udyacchazAGkazucinirjharavAridhAram / nirjharANAM vArINi ni ( rjharavArI) Ni / nirjharavArINAM dhArA ni ( rjharavAri ) dhArA / zazo'Gke yasya sa zazAGkaH / udyaMzcAsau zazAGkazca u ( dyacchazAGkaH / udyacchazAGkavat zucayo nirjharavAridhArA yatra tat u ( dyacchazAGkazucinirjharavAri ) dhAram // 30 // chatratrayaM tava vibhAti zazAGkakAnta - muccaiH sthitaM sthagitabhAnukarapratApam / muktAphalaprakarajAlavivRddhazobhaM prakhyApayat trijagataH paramezvaratvam // 31 // chatra0 // he nAtha tava chatratrayaM vibhAti / chatrANAM trayaM chatratrayam / chatratrayaM kiMlakSaNaM ?, zazAGkakAntam / zazAGkavat kAntam / punaH - sthitam / kathaM ?, uccaiH / mUrdhni sthitamityarthaH / punaH - sthagita ( bhAnukarapra ) tApam / bhAnoH karA bhAnukarA: / bhAnukarANAM pratApaH bhAnu (karapra) tApa: / sthagito bhAnukarapratApo yena tat / puna: kiM (lakSaNaM) ?, muktA( phalaprakarajAlavivRddhazo bham ) / muktAphalAnAM prakaro muktAphalaprakaraH / muktAphalaprakarasya jAlaM muktAphalaprakarajAlam) / muktAphalaprakarajAlena vivRddhA zobhA yasya tat / chatratrayaM kiM kurvat?, prakhyApayat-prakaTayat / kiM karmatApannaM ? paramezvaratvam / kasya ?, trijgtH||31|| unnidra hemanavapaGkajapuJjakAnti paryullasannakhamayUkhazikhAbhirAmau / pAdau padAni tava yatra jinendra ! dhattaH, 15 padmAni tatra vibudhA: parikalpayanti // 32 // ) unni0 // he jinendra ! tava pAdau yatra padAni dhattaH / pAdau kiMlakSaNau ?, unnidra ( hemanavapaGkajapuJjakAntiparyullasannakhamayUkhazikhAbhi rAmau / navAni ca tAni paGkajAni ca na ( vapaGkajA ) ni / hemnaH navapaGkajAni / unnidrANi ca tAni hemanavapaGkajAni ca / unnidrahemanavapaGkajAnAM puJjaM, unnidra he (manavapaGkaja)puJjasya kAnti: u ( nnidrahemanavapaGkajapuJjakA)ntiH / nakhAnAM mayUkhAH na(khamayU)khAH / nakhamayUkhAnAM zikhA na ( khamayUkhazi) khA / paryullasantyazca tAH nakha(mayUkha)zikhAzca pa(ryullasannakhamayUkha) shikhaa:|unni(drhemnvpngkj)punyjkaantyaa paryullasannakhamayUkhazikhA unni (dra hemanavapaGkajapuJjakAntiparyullasannakhamayUkha)zikhA: / unni(drahemanavapaGkajapuJjakAntiparyullasannakhamayUkha) zikhAbhiH Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna 52 abhirAmau / tatra vibudhAH padmAni parikalpayanti-nirmApayantItyarthaH // 32 // itthaM yathA tava vibhUtirabhUjjinendra ! dharmopadezanavidhau na tathA parasya / yAdRk prabhA dinakRtaH prahatAndhakArA __tAdRk kuto grahagaNasya vikAzino'pi // 33 // itthaM0 // he jinendra ! itthaM-anena prakAreNa dharmopadezanavidhau yathA tava vibhUtiH abhUt / dharmasya upadezanaM dharmopadeza)naM, dharmopadezanasya vidhiH dharmopadezanavidhistasmin / tathA aparasya surasya na abhUt / dRSTAnto'tra dinakRtaH yAdRk prabhA [prahatAndhakArA] vartate, vikAzino'pi grahagaNasya tAdRk prabhA kuto bhavatItyanvayaH / dinaM karotIti dinakRt, tasya dinakRtaH / prahatamandhakAraM yayA sA pra(hatAndhakA)rA / vikAzo'syAstIti vikAzI tasya vikAzinaH / grahANAM gaNo grahagaNastasya // 33 // zcyotanmadAvilavilolakapolamUlamattabhramabhramaranAdavivRddhakopam / airAvatAbhamibhamuddhatamApatantaM dRSTvA bhayaM bhavati no bhavadAzritAnAm // 34 // zcyotan0 // he nAtha ! bhavadAzritAnAM puMsAM bhayaM no bhavati / bhavantamAzritA bha(vadAzri)tAsteSAm / kiM kRtvA ?, dRSTvA / kaM karmatApannam ? ibham / kimbhUtamibhaM?, airAvatAbham / airAvatavadAbhA yasya sa ai(rAvatA) bhastam / punaH kiMlakSaNamibhaM ?, uddhataM-avinItam / ibhaM kiM kurvantaM ?, ApatantamsammukhamAgacchantam / punaH kiMviziSTaM ?, zcyotanma (dAvilavilolakapolamUlamattabhramabhramaranAdavivRddha) kopam / zcyotaMzcAsau madazca, zcyotanmadena AvilaM zcyo(tanmadAvilam) / kapolayormUle kapolamA(mU)le, kapola[mU]layormattAH kapolamUlamattAH / bhramantazca te bhramarAzca bhramabhramarAH / kapolamUlamattAzca te bhramabhramarAzca kapo(lamUlamattabhramabhrama)rAH / zcyotanmadAvilAzca te vilolakapolamUlamattabhramabhramarAzca zcyotanma(dAvilavilolakapolamUlamattabhramad) bhramarAH / zcyotanma(dAvilavilolakapolamUlamattabhramad)bhramarANAM nAdaH zcyo (tanmadAvilavilolakapolamUlamattabhramabhramara)nAdaH / zcyota (nmadAvilavilolapolamUlamattabhramad) bhramaranAdena vivRddhaH kopo yasya sa zcyo (tanmadAvilavilolakapolamUlamattabhramabhramaranAdavivRddhakopa) stam // 34 // Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 17 bhinnebhakumbhagaladujjvalazoNitAkta-muktAphalaprakarabhUSitabhUmibhAgaH / baddhakramaH kramagataM hariNAdhipo'pi nAkrAmati kramayugAcalasaMzritaM te // 35 // __ bhinnebha0 // he nAtha ! hariNAdhipo'pi te-tava kramayugAcalasaMzritaM puruSaM na AkrAmatItyanvayaH / na hantumuddhAvatItyarthaH / hariNAnAmadhipo ha(riNAdhi)paH / kramayoryugaM kramayugaM evA'calaH / kramayugAcalaM saMzritaH kra(mayugAcalasaMzri)taH tam / puruSaM kimbhUtaM ?, kramagatam / krameNa gataH kramagatastaM-phAlaprAptamityarthaH / hariNAdhipaH kimbhUtaH ?, baddhakramaH / baddhaHkIlitaH kramaH-parAkramo yasya sH| punaH kiMviziSTaH ?, bhinnebha (kumbhagaladujjvalazoNitAktamuktAphala-prakarabhUSita )bhUmibhAgaH / bhinnAbhyAM hastiziraHpiDA(NDA?)bhyAM galatA-patatA ujjvalena-zvetavarNena zoNitAktenarudhirakharaNTitena muktAphalaprakaraNa-mauktikasamUhena bhUSito bhUmibhAgo yena saH / bhinnazcAsAvibhazca bhinnebhaH / bhinnebhasya kumbhau bhinnebhakumbhau / ujjvalaM ca tat zoNitaM ca ujjvalazoNi)tam / galat ca tat ujjvalazoNitaM [c]| bhinnebhakumbhAbhyAM galadujjvalazoNitaM bhi(nnebhakumbhagaladujjvalazo)Nitam / bhinnebha (kumbhagaladujjvala) zoNitena akto bhi(nnebhakumbhagaladujjvalazoNi)tAktaH / muktAphalAnAM prakaro mu(ktAphalapraka)raH / bhinne(bhakumbhagaladujjvala)zoNitAktazcAsau muktAphalaprakarazca bhi(nnekumbhagaladujjvalazoNitAktamuktAphala)prakaraH / bhUme go bhUmibhAgaH / bhinne(bhakumbhagaladujjvalazoNitAktamuktAphala)prakareNa bhUSito bhUmibhAgo yena sa bhi(nnebhakumbhagaladujjvalazoNitAktamuktAphalaprakarabhUSitabhUmi)bhAgaH // 35 / / kalpAntakAlapavanoddhatavahnikalpaM dAvAnalaM jvalitamujjvalamutsphuliGgam / vizvaM jighatsumiva sammukhamApatantaM tvannAmakIrtanajalaM zamayatyazeSam // 36 // kalpAnta0 // he nAtha ! tvannAmakIrtanajalaM azeSaM dAvAnalaM zamayatItyanvayaH / tava nAma tvannAma, tvannAmnaH kIrtanaM tva(nnAmakIrta) nam / tvannAmakIrtanamevAnAM agraNi(?)(meva jalam) / na vidyate zeSo yatra so'zeSastam / dAvasya analo dAvAnalastam / kimbhUtaM dAvA(nalaM)?, kuntAgrabhi0(?)(kalpAntakAlapavanteddhatavahni )kalpam / kalpAntazcAsau kAlazca ka(lpAntakA)laH / kalpAntakAlasya pavanaH ka(lpAntakAlapava)naH / kalpAntakAlapavanena uddhataHutkaTaH kalpA(ntakAlapavano)ddhataH / kalpA(ntakAlapavano)ddhatazcAsau vahnizca Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna 52 ka(lpAntakAlapavanoddhatava)hniH / kalpA(ntakAlapavanA)ddhatavarneH kalpaH-tulyaH kalpA(ntakAlapavanoddhatavahnika) lpastam / punaH-jvalitaM-pradIptam / punaHujjvalaM-raktam / punaH-utsphuliGgaM-ullasadvahnikaNam / ut-UdhrvaM sphuliGgA yasya sa utsphuliGgastam / dAvAnalaM kiM kurvantaM ?, ApatantaM-Agacchantam / kathaM ? sanmukham / iva utprekSate-vizvaM jighatsuM-grasitum // 36 / / raktakSaNaM samadakokilakaNThanIlaM krodhoddhataM phaNinamutphaNamApatantam / AkrAmati kramayugena nirastazaGka-stvannAmanAgadamanI hadi yasya puMsaH // 37 // rakte0 // he nAtha ! yasya puMsaH hRdi tvannAmanAgadamanI vartate ityanvayaH / tvannAmaiva nAgadamanI tvannAmanAgadamanI / sa pumAn nirastazaGkaH kramayugena phaNinamAkrAmati / nirastA zaGkA yena saH / kramayoryugaM kramayugaM tena / phaNA vidyate yasya sa phaNI tam / kimbhUtaM phaNinaM ?, raktekSaNam / rakte IkSaNe-locane yasya saH / punaH-samadakokilakaNThanIlam / kokilasya kaNThaH ko(kilakaNThaH) / saha madena vartate yaH sa samadaH / samadazcAsau kokilakaNThazca sa(madakokila) kaNThaH / samadakokilakaNThavannIlaH sa(madakokilakaNTha) nIlastam / punaH-krodhoddhatam / krodhena uddhataH-utkaTaH kro(dhoddhata)stam / punaH-utphaNam / [ut-UrdhvaM phaNA] yasya sa utphaNastam / phaNinaM kiM kurvantaM ?, Apatantam / sammukhaM dhAvantam // 37 // valgatturaGgagajagajitabhImanAda-mAjau balaM balavatAmapi bhUpatInAm / udyaddivAkaramayUkhazikhApaviddhaM tvatkIrtanAt tama ivA''zu bhidAmupaiti // 38 // valga0 // he nAtha ! tvatkIrtanAt Ajau balavatAmapi bhUpatInAM balaM Azu bhidAmupaitItyanvayaH / tava kIrtanaM tvatkIrtanaM tasmAt / balaM vidyate yeSAM[te] balavantasteSAm / bhuvaH patayo bhUpatayasteSAm / balaM kimbhUtaM ?, valga tturaGga (gajagarjitabhIma )nAdam / turaGgAzca gajAzca turaGgagajAH / valgantazca te turaGgajAzca va(lagatturaGga)gajAH / valgatturaGgagajAnAM gajitAni va(lagatturaGgagajagaji) tAni / bhImAzca te nAdAzca bhImanAdAH / valgatturaGgagajagajitabhImanAdA yatra tat va(lagatturaGgagajagajitabhIma)nAdam / dRSTAntamAha-iva-yathA tamo'ndhakAraM bhidAmupaitibhedaM gacchatItyarthaH / tamaH kimbhUtam ?, udya(divAkaramayUkhazikhApa)viddham / udgacchadravikarAgrapreritam / divA karotIti divAkaraH / udyaMzcAsau divAkarazca Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 19 u(dyaddivA)karaH / udyaddivAkarasya mayUkhAH u(dyaddivAkaramayU)khAH / udyaddivAkaramayUkhANAM zikhA u(dyaddivAkaramayUkhazi)khAH / udya(divAkaramayUkha) zikhAbhirapaviddhaM u(dyaddivAkaramayUkhazikhApa)viddham // 38 // kuntAgrabhinnagajazoNitavArivAha-vegAvatArataraNAturayodhabhIme / yuddhe jayaM vijitadurjayajeyapakSAstvatpAdapaGkajavanAzrayiNo labhante // 39 // kuntA0 // he nAtha ! tvatpAdapaGkajavanAzrayiNo janA yuddhe jayaM labhante ityanvayaH / tava pAdau tvatpAdau / paGke jAyante sma iti paGkajAni / paGkajAnAM vanaM pngkjvnm)| tvatpAdAveva paGkajavanaM tva(tpAdapaGkaja)vanam / tvAtpAdapaGkajavanaM Azrayante ityevaMzIlAstvatpAdapaGkajavanAzrayiNaH / janAH kimbhUtAH ?, vijitadurjayajeyapakSAH-nirjitotkaTavairigaNAH / jetuM yogyA jeyAH / jeyAnAM pakSo jeyapakSaH / duHkhena jayo yasya sa durjayaH / durjayazcAsau jeyapakSazca durjayajeyapakSaH / vijito durjayajeyapakSo yaiste vi(jitadurjayajeyapa)kSAH / yuddhe kimbhUte ?, kuntAgra( bhinnagajazoNitavArivAhavegAvatArataraNAturayodha) bhIme / bhallAGgaH pATitAnAM vAraNAnAM rudhiraM tadeva jalapravAhastasmin vegAvatArAt tvaritapravezAt taraNe AturaiH subhaTaiH bhISmaM tasmin / kuntAnAmagrANi kuntAgrANi taiH kuntAgraibhinnAH kuntAgrabhinnAH / kuntAgrabhinnAzca te gajAzca kurantAgrabhinna)gajAH / kuntAgrabhinnagajAnAM zoNitaM kurantAgrabhinnagajazoNi)tam / vAriNo vAhaH vArivAhaH / kuntAgrabhinnagajazoNitameva vArivAhaH ku(ntAgrabhinnagajazoNitavAri) vAhaH / vegena avatAro vegAvatAraH / kuntA(grabhinnagajazoNitavAri) vAhe vegAvatAraH ku(ntAgrabhinnagajazoNitavArivAhavegAva)tAraH / taraNe AturAstaraNAturAH / kuntA (grabhinnagajazoNitavArivAha)vegAvatArAt taraNAturAH ku(ntAgrabhinnagajazoNitavAri vAhavegAvatArataraNA)turAH / kuntA(grabhinnagajazoNitavArivAha)vegAvatArataraNAturAzca te yodhAzca ku(ntAgrabhinnagajazoNitavArivAhavegAvatArataraNAtura)yodhAH / kuntA (grabhinnagajazoNitavArivAhavegAvatArataraNAtura)yodhairbhImaM ku(ntAgrabhinnagajazoNitavArivAhavegAvatArataraNAturayodha) bhImaM, tasmin // 39 // ambhonidhau kSubhitabhISaNanakracakra-pAThInapIThabhayadolbaNavADavAgnau / raGgataraGgazikharasthitayAnapAtrAstrAsaM vihAya bhavataH smaraNAd vrajanti // 40 // ambho0 // he nAtha ! ambhonidhau sAMyAtrikA janA bhavataH smaraNAt Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna 52 trAsamAkasmikaM bhayaM vihAya vrajanti-krameNa svasthAnaM gacchantItyarthaH / ambhasAM nidhirambhonidhistasmin / janAH kiMlakSaNAH ?, raGgattaraGgazikharasthitayAnapAtrA:ucchalatkallolAgravarttivAhanA ityarthaH / raGgantazca te taraGgAzca raGgattaraGgAH / raGgattaraGgANAM zikharANi raGgittaraGga)zikharANi / raGgattaraGgazikhare sthitAni yAnapAtrANi yeSAM te raGgittaraGgazikharasthitayAnapAtrAH) / ambhonidhau kathambhUte ?, kSubhita(bhISaNanakracakrapAThInapIThabhayadolbaNa) vADavAgnau / kSau(kSu)bhita(tAni)-kSobhaM gata(tAni) bhISaNAni raudrANi nakracakrANi duSTajalajantuvRndAni, pAThInapIThau matsyabhedau ca bhayadau-bhayotpAdaka ulbaNa utkaTo vaDavAnalazca yatra tathA tasmin / nakrANAM cakrANi nakracakrANi / bhISaNAni ca tAni nakracakrANi ca bhI(SaNanakraca)krANi / pAThInAzca pIThAzca pAThInapIThAH / vADavasyAgnirvADavAgniH / ulbaNazcAsau vADavAgnizca ulbaNavADavAgniH / bhayaM dadAtIti bhayadaH / bhayadazcAsau ulbaNavADavAgnizca bhayadolbaNavADavA)gniH / bhISaNanakracakrANi ca pAThInapIThAzca bhayadolbaNavADavAgnizca bhISaNanakracakrapAThInapIThabhayadolbaNavADavAgnayaH / kSubhita(tA) bhI(SaNanakracakrapAThInapIThabhayadolbaNa)vADavAgnayo yatra sa kSu(bhitabhISaNanakracakrapAThInapIThabhayadolbaNavADa)vAgniH, tasmin kSu(bhitabhISaNanakracakrapAThInapIThabhayadolbaNavADavA)gnau // 40 // udbhUtabhISaNajalodarabhArabhugnAH zocyAM dazAmupagatAzcyutajIvitAzAH / tvatpAdapaGkajarajo'mRtadigdhadehA mAM bhavanti makaradhvajatulyarUpAH // 41 // udbhUta0 / he vibho ! tvatpAdapaGkajarajo'mRtadigdhadehA mAH makaradhvajatulyarUpA bhavanti / tava pAdau tvatpAdau / paGke jAyate iti pngkjm| tvatpAdAveva paGkajaM tvatpAdapaGkajam / tvatpAdapaGkajasya rajaH tva (tpAdapaGkaja)rajaH / tvatpAdapaGkajaraja evAmRtaM tvatpAdapaGkajarajo'mRtam / tvatpAdapaGkajarajo'mRtena digdhaM-liptaM dehaM yeSAM te tva (tpAdapaGkajarajo'mRtadigdha) dehAH / makaro dhvaje yasya sa makaradhvajaH / makaradhvajasya tulyaM rUpaM yeSAM te ma(makaradhvajatulyarU)pAH / martyAH kathambhUtAH?, udbhUta (bhISaNajalodarabhAra) bhugnAH / utpannabhImodaravRddhivyAdhivakrAH / jalena yuktamudaraM jalodaram / bhISaNaM ca tajjalodaraM ca bhI(SaNajalo)daram / udbhUtaM ca bhISaNajalodaraM ca udbhUtabhISaNajalo)daram / udbhUtabhISaNajalodarasya bhAraH udbhUtabhISaNajalodara) bhAraH / Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 21 udbhatabhISaNajalodarabhAreNa bhugnAH udbhUtabhISaNajalodarabhAra) bhugnAH / punaHupagatAH-prAptAH / kAM ?, dazAM-avasthAm / kathambhUtAM dazAM ?, zocyAm / punaH-zcyutajIvitAzAH-tyaktajIvitavAJchAH / jIvitasya AzA jIvitAzA / cyutA jIvitAzA yebhyaste cyu(tajIvitAzAH) // 41 // ApAdakaNThamuruzRGkhalaveSTitAGgA gADhaM bRhannigaDakoTinighRSTajaGghAH / tvannAmamantramanizaM manujAH smarantaH sadyaH svayaM vigatabandhabhayA bhavati // 42 // ApAda0 // he nAtha ! tvannAmamantraM anizaM smarantaH manujAH sadyaH svayaM vigatabandhabhayA bhavanti / tava nAma tvannAma / tvannAmaiva mantrastvannAmamantrastam / bandhasya bhayaM bandhabhayam / vigataM bandhamayaM yebhyaste vi(gatabandha)bhayAH / mAH(manujAH)kathambhUtAH ?, ApAdakaNThaM yathA syAt tathA mu(u)ruzRGkhalaveSTitAGgAH / uravazca te zRGkhalAzca u(ruzRGkha)lAH / uruzRGkhalairveSTitAni aGgAni yeSAM te u(ruzRGkhalaveSTi) tAGgAH / pAdau ca kaNThazca pAdakaNTham / pAdakaNThaM maryAdIkRtya ApAdakaNTham / punaH-bRhannigaDakoTinighRSTajaGghAH / bRhaMzcAsau nigaDazca bRhannigaDaH / bRhannigaDasya koTivRhannigaDakoTiH / bRhannigaDakoTyA nighRSTe jo yeSAM te bR(hannigaDakoTinighRSTaja)GghAH / kathaM ?, gADhaM-atyartham // 42 // mattadvipendramRgarAjadavAnalAhi-saMgrAmavAridhimahodarabandhanottham / tasyA''zu nAzamupayAti bhayaM bhiyeva yastAvakaM stavamimaM matimAnadhIte // 43 // mattadvi0 // he nAtha ! tasya puruSasya Azu-zIghraM bhayaM nAzamupayAti / iva utprekSate, bhiyA-bhayena / yaH matimAn tAvakaM imaM stavaM adhIte / matirasyAstIti matimAn / tava idaM tAvakam / bhayaM kiMviziSTaM ?, mattadvipetyAdi / dvipAnAmindro dvipendraH / mattazcAsau dvipendrazca mattadvipendraH / mRgANAM rAjA mRgarAjaH / davasyAnalo davAnalaH / vArINi dhIyante asminniti vAridhiH / mahacca tadudaraM ca mahodaram / mattadvipendrazca mRgarAjazca davAnalazca ahizca saMgrAmazca vAridhizca mahodaraM ca bandhanaM ca mattadvipendra (mRgarAjadavAnalAhisaMgrAmavAridhimahodara)bandhanAni / mattadvipendramRgarAjadavA(nalAhisaMgrAmavAridhimahodarabandhanebhya utthaM mattadvi (pendramRgarAjadavAnalAhisaMgrAmavAridhimahodara )bandhanottham / gajendra 1 siMha Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna 52 2 dAvAgni 3 sarpa 4 raNa 5 samudra 6 jalodara 7 bandhano (8)dbhavamityarthaH // 43 // stotrasrajaM tava jinendra ! guNairnibaddhAM bhaktyA mayA ruciravarNavicitrapuSpAm / dhatte jano ya iha kaNThagatAmajasraM taM mAnatuGgamavazA samupaiti lakSmIH // 44 // stotra0 // he jinendra ! yaH janaH ajasraM tava stotrasrajaM kaNThagatAM dhatte, karoti-paThatItyanvayaH / stotrameva srag stotrasrag tAm kena?, mayA / kayA ?, bhaktyA / punaH kiMlakSaNAM stotrasrajam ?, ruciravarNavicitrapuSpAm / ruciravarNAnyeva vicitrANi puSpANi yasyAH sA ruciravarNavicitra puSpA, tAM ruci(ravarNavicitra)puSpAm / mAnatuGgaM taM puruSaM avazA lakSmIH samupaiti- samavAt(?) samIpamAyAtIti tattvam / na vazA avazA, avazA - tadgatacittetyarthaH / mAnena tuGgo mAnatuGgastaM mAnatuGga-mAnamahattaramityarthaH // 44 // zrIlAbhavijayaprAjJa-zizunA bAlabodhadA / / zrIbhaktAmarasUtrasya likhitA vRttiradbhutA // 1 // ___ iti zrIbhaktAmarastavAvacUrNiH // saMvat 1692 varSe zrIzuddhavaMtInagare mahopAdhyAya zrIkalyANavijayagaNi[zi]Syamukhya-paNDitamukhya paNDita zrI5 zrI lAbhavijayagaNi ziSya ga0 nayavijayenA'lekhi / gaNi muktivijayapaThanakRte // zubhaM bhavatu //