Book Title: Agam 19 Nirayavalika Sutra Satik Gujarati Anuvad
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Catalog link: https://jainqq.org/explore/009052/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / / namo namo nimmatanuMsaLaK II AgamasUtra saTIka anuvAda 28 anuvAda zreNI sarjaka - muni dIyaratnasAgara Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamasUtra saTIka anuvAda bAlabrahmacArI zrI neminAthAya namaH namo namo nimmaladasaNassa pa.pU. zrI AnaMda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara gurabhyo nama: Agama saTIka anuvAda Agama saTIka anuvAdanA A bhAga - 28 mAM che... [ nirayAvalikA-paMcaka - payajJAo-101 -: anuvAda-zreNInA sarjaka : muni dIparatnasAgara * nirayAvalikA 0 5taMsikA 0 pupikA 0 puSpacUlikA 0 vRSNidazA A pAMca upAMgasUtro krama-8 thI 12 0 catuH zaraNa 0 Atura pratyAkhyAna o mahApratyAkhyAna o bhaktaparijJA o taMdula vaicArika o saMskAraka o gacchAcAra 0 gaNividhA 0 devendrastaya 0 vIrastava 0 caMdravedhyaka A daza + eka vaiikalpika) pannAsUtro - x - x - x - x - x - x - 4 - tA. 23/10/2009 zukravAra 2066 kA.su.pa Agama saTIka anuvAda bhAga 1 thI 42 saMpUrNa mUlya-rA-10,000 0 zrI zruta prakAzana nidhi 0 saMparka sthaLa) Agama ArAdhanA kendra, zItalanAtha sosAyaTI phleTa naM. 13, cothe mALe, vhAI senTara, khAnapura, amadAvAda. & TAIpa seTIMga : mudraka :zrI mahAkAlI enTaraprAIjha navaprabhAta prinTIMga presa cAMdaloDiyA, amadAvAda. III ghIkAMTA roDa, amadAvAda (M) 9824419736 | ||| Tel. 079-25508631 2i8/1] Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ RNasvIkAra 0 vaMdanA e mahAna AtmAne 0 vikrama saMvata-2061mAM phAgaNasuda-3 no divasa ane maMgalapArekhanA khAMcAmAM zrI zAMtinAtha paramAtmAnI varSagAMThano prasaMga, atibhavya ane ghaNI ja lAMbI cayAtrAnA prayANanI ghaDIe, AgamonA TIkA sahitanA anuvAda karavA mATenI manobhAvanAnuM jemanA mukhethI vacana prAgaTya thayuM, aMtaranA AzIrvAda, sUrimaMtrathI abhimaMtrita vArA cUrNano kSepa ane dhanarAzinI javAbadArInA yathAzakya svIkAra saha jemanI kArya preraNAnI saravANImAM bhIMjAtA mArA citte AzirSa anero harSollAsa anubhavyo. jemanI hayAtI daramyAna ke hayAtI bAda paNa, jemanA nAmasmaraNa mAtrathI A kArya vighnarahitapaNe mUrta svarUpane pAmyuM, evA... pUjya AcAryazrI RcakacaMdrasUrIzvarajI ma nA caraNa kamaLamAM sAdara koTIza: vaMdanA * O * g * d 0 kema bhUlAya e gurudevane paNa ? 0 cAstri prati aMtaraMga prItithI yukta, aneka AtmAone pravrajyA mArge prayANa karAvanAra, saMyamamUrti, prati varSa upadhAna tapa vaDe zrAvakadharmanA dIkSA dAtA, zArIrika samasyAo vacce paNa baMne zAzvatI oLInI ArAdhanAne na cUkanArA, sAgara samudAyamAM gacchAdhipati padane zobhAvanArA ane samartha ziSya parivArayukta evA mahAna vibhUtiratna- pUjya AcAryazrI devendrasAgarasUrIzvarajI ma jemanA AjIvana aMtevAsI, zAsanaprabhAvaka pUjya AcAryazrI harSasAgarasUrijI ma.sA. jemaNe A anuvAda kArya mATe ghaNAM varSo pUrve preraNA karelI ane A kArya sAdhaMta pAra pahoMcADavA mATe vipula dhanarAzi moklAvI. ukta baMne AcArya bhagavaMtonI asIma kRpA ane teo dvArA presti saMgho thakI thayela dhanavarSAnA baLe prastuta kArya mUrtasvarUpa pAmyuM. AgamasUtra saTIka anuvAda Agama saTIka anuvAdanA A bhAga 28 nI saMpUrNa dravya sahAyanA preraNAdAtAzrI Agama saTIka anuvAdazreNinA sarjaka muni zrI dIparatnasAgarajI ma.sA. teozrInI preraNAthI lAbhalenAra 0 zrI jaina zve.mU.pU. saMgha - thAnagaDha 0 zAha haMjArImalajI bhUramalajI karnala - Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyasahAyako anudAna dAtA Agama saTIka anuvAdanA koI eka bhAganA saMpUrNa sahAyadAtA saccAstri cuDAmaNI pUjya gacchAdhipati sva AcAryadeva zrImad devendrasAgarasUrIzvarajInA AjIvana aMtevAsI sadguNAnurAgI pUjya AdevazrI harSasAgarasUrijI ma.nI jJAnaanumodaka preraNAthI prerita zrI aThavAlAInsa jaina zvetAMbara mUrtipUjaka saMgha tathA zrI zeTha phUlacaMda kalyANacaMda jhaverI TrasTa, surata. 16 bhAgonA saMpUrNa sahAyaka thayela che. paramapUjya saraLa svabhAvI, bhadrika pariNAmI, zrutAnusagI sva AcAryadevazrI vijaya cacaMdrasUrIzvarajI ma.sA.nI punita preraNAthI 10 bhAgo mATe nIcenA saMgho sahAyaka thayA che. (1) zrI maMgalapArekhano khAMco, jainasaMgha, amadAvAda (2) zrI bhAvanagara jaina zvebhU.pU. saMgha, bhAvanagara (3) zrI AdinAtha jaina zve mU.pU. saMgha, navasArI (4) zrI girirAja sosAyaTI AdinAtha jaina saMgha, boTAda (5) zrI jaina zve mU.pU. tapAgaccha saMgha, boTAda (6) zrI pArzvabhaktidhAma jaina dhArmika TrasTa, taNasA be bhAga. be bhAga. be bhAga. be bhAga. eka bhAga. eka bhAga. [paramapUjya AcAryadeva zrI RcakacaMdrasUrIzvarajInI preraNAthI temanA samudAyavartI zramaNIvaryAo taraphathI prApta sahAyanI noMdha AgaLa che.] Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamasUtra saTIka anuvAda suvizAla gacchAdhipati AcAryadiveza zrImad vijaya rAmacaMdra sUrIzvarajI ma.sA.nA samudAyavartI vaiyAvacca parAyaNa paMnyAsa pravara zrI vajasenavijayajI ma.sA.nI preraNAthI eka bhAgazrI hAlAratIrtha ArAdhanA dhAma, vaDAliyA, sIMhaNa, taraphathI Agama saTIka anuvAda zreNInA sarjaka munizrI dIparatnasAgarajInI preraNAthI A be dAtAoe maLIne eka bhAga mATe sahAya karI che. (1) zrI jaina mUrti saMgha, thAnagaDha (2) zAha haMjArImalajI bhUramalajI, karnala. | padma kriyAvita prabhAvaka, Adeya nAmakarmaghara svastha AcAryadiva zrImadavijaya kacakacaMdrasUrIzvarajIthI prerita punyavatI pramANIvaonI preraNAthI prApta anudAno 1- vardhamAna taponidhi AcAryadeva zrImadvijaya bhaktisUrIzvarajI samudAyavartI milanasAra sAdadanIza sauprAkAzrIjInI preraNAthI traNa bhAgo mATenI dravya sahAya prApta thaI che, te A pramANe- (1) zrI kArelIbAga, je mU0pUjainasaMgha, vaDodarA. - (2) zrI kArelIbAga, jena saMghanI zrAvikA baheno, vaDodarA. - (3) zrI bhagavAna nagarano Tekaro, jenasaMgha, amadAvAda. - suvizALa parivArayuktA sAdhIzI bhAvapUrNAzrIjI mAnI preraNAthI "zrI kSetrapAla bhakti TrasTa" - navasArI taraphathI. | 3- vardhamAna taponidhi pUjya AcAryadevazrI bhaktisUrIzvarajI ma0 nA samudAyavartI papU. sAdanIzrI dhyAna-rasAstrIjI tathA sAdanIzrI praphulitAzrIjInI preraNAthI - "zrI mAMgaroLa jaina e tapa saMgha, mAMgaroLa - taraphathI. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dravyasahAyako 4- paramapUjyA jayazrIjI-lAvaNyazrIjI manA parivAravartInI sALIzrI satyAnaMdazrIjI ma.sA.nI punita preraNAthI "zrI gAMdhInagara jaina saMgha, beMgalora - taraphathI." 5- paramapUjya kriyArUcIvaMta A devazrI bhaktisUrIzvarajI manA samudAyavatI zramaNIva mokSanaditAzrIjI manI preraNAthI "zrI vallabhanagara jaina zvempU, saMgha, vallabhanagara, Indaura paramapUjaya AgamoddhAraka, sAmAcArI saMrakSaka, bAhuta yAdina AnaMdasAgarasUrIzvarajI ma.sA.nA samudAyavatI ta anurAgINI zramaNIvaonI preraNAthI prApta sahAyo. (1) paramapUjyA nIDaravaktA sALIzrI caMlyAzrIjI mAthI prerita 1- zrI trilokapadma ciMtAmaNidhAma jaina saMgha, aMdherI, muMbaI. -- zrI mahAvIranagara jaina daherAsarajI TrasTa, navasArI. (2) apratima vaiyAvRtyakArikA papU. malaya-praguNAzrIjI manA ziSyA susaMvAdI parivArayuktA sALI strI prazamazIlAzrIjI mahanA zrutAnurAgI ziSyA sA zrI prazamaratnAzrIjInI preraNAthI"zrI zvetAMbara jaina tapAgaccha saMgha," vAMkAnera. (3) paramapUjyA mAtRhRdayA sALIzrI amitaguNAzrIjI ma.nI preraNAthI ! - "zrI AdinAtha jaina zve. saMgha," bhopAla. (4) paramapUjyA vardhamAnatAsAdhikA, zatAvadhAnI sALIzrI amita guNAzrIjI ma.nI preraNAthI-100 oLInI pUrNAhUti nimitte karacelIyA jaina zve mahAjana peDhI," karacelIyA, surata. - - - - - - Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamasUtra saTIka anuvAda (5) zramaNIvaryA bhaktirasika pUjya malayAzrIjI manA vyavaradakSa ziSyA sAdhvIzrI hitajJAzrIjI manI preraNAthI "zrI jaina maracanTa saMghanI zrAvikA baheno, amadAvAda. (6) paramapUjyA malaya-kaivalya-bhavyAnaMdazrIjI manA suvinitA miSTa bhASI, tapasvIratnA sAdhvIzrI pUrNaprajJAthIjInI preraNAthI "sarvodaya pArzvanAtha ceriTebala TrasTa,' muMbaI Agama-saTIka anuvAda sahAyako (1) pa.pU. bhagavatIjI dezanAdakSa AdevazrI naradevasAgarasUrijI maLyAnI preraNAthI - "zrI vizAzrImALI tapagaccha jJAti," jAmanagara. (2) vardhamAna taponidhi pUjya A.deva zrI vijaya prabhAkarasUrIzvarajI ma nI preraNAthI "abhinava jaina zvebhUpU. saMgha,'' amadAvAda. - (3) zrutasaMzodhanarasika pUjya AdevazrI municaMdrasUrijI manI preraNAthI "zrI vijayabhadra ceriTebala TrasTa,'' bhIlaDIyAjI. (4) 5.pU. jayalAvaNyazrIjI masAnA suziSyA sA sUryaprabhAzrIjI manI preraNAthI - zrI bhagavatI nagara upAzrayanI baheno,' amadAvAda. (5) paramapUjyA varadharmAzrIjI ma0nA ziSyA tapasvIratnA sAdhvIzrI pratidharmAzrIjI manI pAvana preraNAthI. - (1) zrI pArzvabhakti zvebhUpU. jainasaMgha, DoMbIvalI. - (2) zrI rAjAjI roDa zvebhUp tapA jaina saMgha, DoMbIvalI. (6) svanAmadhanyA zramaNIvaryAzrI saumyaguNAzrIjI manI preraNAthI. "zrI parama AnaMda zvebhUpU jainasaMgha,' pAlaDI, amadAvAda. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amArA prakAzano - - - - - - - muni dIparatnasAgarajI dvArA prakAzita sAhitya-eka jhalaka kula prakAranono aMka 301 -mAluiLa-mUe. 49-prakAzano A saMpuTamAM mULa Agamo che. jemAM 45 Agamo 45 alaga-alaga pustakomAM mudrita karAvAyela che. cAra vaikalpika Agamo paNa temAM samAvAI gayela che. e rIte 45 + 4 kula (49) AgamonuM A saMpuTamAM saMpAdana che. temaja pratyeka sUtrane aMte pUjya sAgarAnaMdasUrizvarajI saMpAdita Agamo tathA tenI vRttinA aMko paNa TAMkyA che. amArA A prakAzanamAM zrutaskaMdha, zataka/adhyayana/vakSaskAra/pada, pratipatti, uddezaka, sUtra/gAthA Adi spaSTatacA judA najare paDe tevI viziSTa mudraNakalAne prayojela che. pustako alaga-alaga ane nAnA kadanA hovAthI vAMcana ke kaMThastha karavAnI ati saraLatA rahe che. 45-AgamanI pUjA, pUjana, rathayAtrA ke zrI gautamasvAmI pUjanAdi mATe alaga-alaga pIstALIsa pustako hovAthI goThavaNI saraLa bane che. sAmaroso, sAmAoiso, AgamaviSayadarzana, AgamakathAnuyoganA mULa saMdarbha jovA mATe A prakAzana vasAvavuM jarUrI ja che. jenI kiMmata che rUA. 1500 -darzana-pUjana mATe AjIvana upayogI che. 2. Agama-gujarAtI anuvAda prakArano ApaNA mULa Agamo ardhamAgadhI bhASAmAM che. jeo bhASAjJAnathI vaMcita che, zAstrIya kAraNothI AgamanA abhyAsathI vaMcita rahyA che, AgamonI vAMcanA prApta karI zakatA nathI ItyAdi kAraNe Agamika padArthonuM jJAna pAmI zakyA na hoya tevA bhavyAtmAo zrI kalpasUtra mAphaka saraLatAthI AgamonuM vAMcana ane bodha prApta karI zake, temaja bhavabhIru AtmAo potAnuM jIvana mArgAnusAra banAvI zake tevuM prakAzana. sAta bhAgomAM samAviSTa 2800 jeTalA pRSThomAM pIstALIza Agamono akSarazaH anuvAda dharAvatA A "AgamadIpa" saMpuTamAM bIjA be vaikalpika AgamonuM gujarAtI paNa Apela ja che. aMdAje 90,000 zloka pramANa mULa Agamano A gujarAtI anuvAda rUA. 2000/-nI kiMmate upalabdha thaI zake che. paNa hAla tenI eka paNa nakala bacelI nathI. e ja amArA A prakAzananI lokapriyatAno pUrAvo che. aneka pUjyazrIe A gujarAtI anuvAdano svAdhyAyAdi arthe upayoga karelo che. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamasUtra saTIka anuvAda 3. AgamasuttANi-saTIkaM 46 prakAzano jeone mULa Agamo vAMcyA pachI tenI vistRta samaja meLavavI che. temAM rahelA padArthone UMDANathI avagAhavA che, temAM rahelA tattvo AdhArita kathA, daSTAMta ke dravyAnuyogane jANavo che, tevA viziSTa jJAnapipAsu mATenuM amAruM A 13,000 jeTalA pRSThomAM patharAyela ane trIza bhAgomAM vibhAjIta evuM daLadAra prakAzana che. A prakAzanamAM mULa Agamo para prApta badhI ja niyuktio, 39 Agamo paranI vRtti, zeSa AgamonI saMskRta chAyA, keTalAMka bhASyo tathA cUrNio ItyAdi sarve vivecanono samAveza karAyela che. sUtro ane mAthAnA spaSTa alaga vibhAjana, pracura peregrAphasa, adhyayana, uddezaka, sUtra AdinI suspaSTa alaga peja lAIna temaja amArA mULa ane anuvAdita AgamomAM apAyelA kramAMka mujabanA ja sUtra kramAMkana tathA vyavasthita anukramaNikAne lIdhe koIpaNa pasaMdita cokkasa viSayavastu ke samagra adhyayananA vAMcanamAM saraLatA rahe te rIte A saMpuTanuM saMpAdana ane mudraNa karAyeluM che. - A prakAzananA abhyAsamUlya ane saMzodhanakSetre upayogitA temaja samagra vizvamAM Agama prakAzananI AvI eka ja mAtra zRMkhalA upalabdha hovAne kAraNe rUA. 11,000/- mUlya hovA chatAM tenI eka paNa nala sTokamAM rahelI nathI. e ja amArA A prakAzananI mahattA sAbita kare che. 4. Agama-viSaya-dali A eka evuM prakAzana che, jemAM 45-AgamonI vizadrarUpe anukramaNikA apAyela che, chatAM tenA pRSTho che. - 384. pratyeka AgamanA pratyeka sUtra ke gAthAnA viSayone e ja AgamonA sUtronA kramAMkana anusAra, atIva suspaSTa rUpe ane pRthapRthak svarUpe apAyelI A anukramaNikAthI tame tamAro managamato-Avazyaka ke tamArA saMzodhana ane lekhanane anurUpa viSaya sahelAIthI pasaMda karI zako cho. gujarAtI bhASAmAM taiyAra karAyela A anukramaNikAthI tame amArA anuvAdita AgamomAM to mULa viSaya joI ja zako cho. taduparAMta mULa Agamo ke AgamasaTIjhaM mAM paNa tamArI pasaMdagIno viSaya zodhavo A bRhat anukrama parathI khUba ja saraLa che. rUA. 400/-nI kiMmatane lakSamAM na laI tenuM upayogitA mUlya samajazo. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amArA prakAzano 5. Agamasaikroso 4-prakAzano A zabdakoza - eTale saMdarbhasthaLa nirdeza sahitanI "Agama-DIkSanerI" jemAM tamane maLe che mULa AgamamAMthI levAyelA 46,000 zabdo ane tenA 3,75,000 jeTalA Agama saMdabha sahita mULa-ardhamAgadhI zabdonA saMskRta artha ane gujarAtI eka ke vadhu artho. cAra bhAgomAM samAviSTa 2400 jeTalA pAnAono A pustakano seTa mepalIyo kAgaLa, pAku bAInDIMga ane AkarSaka mukhapRSTha to dharAve ja che. paNa tamAre mATe tenI upayogitA che - e thI daparvatano koIpaNa zabda zodhavA mATe. tyAM phakta zabdano artha ja joIne besI nathI rahevAnuM. paNa pIstAlIze pIstAlIza AgamomAM A zabda jyAM jyAM vaparAyo hoya te-te badhAM sthAnono nirdeza paNa maLaze ja - jenA dvArA eka ja zabda ja judA judA saMdarbhamAM vaparAyo haze, to te bhinna-bhinna saMdarbhayukta artha ke vyAkhyA paNa jANI zakAze. - vaLI AvA saMdarbho jovA mATe tamAre judA judA prakAzanonA Agamone pheMdavAnI koI jarUra nathI. tame mAtra amAruM gAmasuttapi- saMpuTa sAthe rAkho. tamAre upayogI zabdo mULa Agama ke Agama-saTIkaM mAM maLI ja javAnA 6. AgamanAmakoso Agama zabdakozanI eka pUraka DIkSanerI te A "Agama nAmakoza". A prakAzana AgamasaTIkaM mAM AvatA nAmo (kathAo)nI DIkSanerI che. A DIkSanerImAM kathAnA pAtronA nAmo to kakkAvArI kramamAM ApelA ja che. sAthe sAthe te pAtro ke nAmono saMkSipta paricaya paNa che. tamAre mULa Agama uparAMta niryukti, bhASya, mUrti ke vRttimAM jo A nAma ke te nAma sAthe saMkaDAyela kathA ke daSTAMta jANavA che to amArI DIkSanerImAM tete nAmane aMte nirdeza karAyela Agama saMdarbha jovo. Agama saMdarbha jotAM ja tamane te saMdarbhavALA AgamanuM nAma, paMcAMgIno prakAra ane sUtrakama maLI jaze. jenA AdhAre tame te kathA ke daSTAMtano sahelAIthI abhyAsa karI zakazo. A nAmakozanuM mahattva to tyAre ja samajAya jyAre eka ja nAma dharAvatA ekathI vadhAre pAtrono alaga-alaga parIcaya ke judI judI kathAo tamane jovA maLe. te paNa phakta rU. 200/-nI kiMmatamAM. saMdarbha mujaba kathA jovA mATe amAruM mAmasuttaLi-saTI to che ja. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamasUtra saTIka anuvAda 7. AgamasUtra hindI anuvAda gAkArano mULa AgamanA 90,000 jeTalAM zloka pramANa sAhityanA mULa prakAzana pachI jema teno gujarAtI anuvAda karyo, tema hindI anuvAda paNa karyo. pharka eTalo ja ke A hindI anuvAda bAra bhAgomAM Azare 3200 jeTalA pAnAomAM patharAyelo che. gujarAtI anuvAda karatA 300thI paNa vadhAre pRSTho temAM umerAyA che. je phakta kadanI vRddhi ja nathI, paNa arthavistAra ane peregrAphonI pracUratA paNa dharAve ja che. hindIbhASI mahAtmAone paNa AgamanA padArthajJAnathI vaMcita na rahevuM paDe te AzayathI taiyAra karAyela A AgamasUtra hindI anuvAda hindI bhASAnI samRddhi ane sAhityika mUlya to dharAve ja che. te gujarAtI bhASI Agamarasiko ane tatvajijJAsuo mATe paNa mahattvanuM saMdarbhazAstra banI rahyuM che. rUA. 2700/-nuM mUlya dharAvatA A gAmasUtra-hindI anuvA mAM paNa kramAMkana to mULa Agama, Agama gujarAtI anuvAda ane mArAma sarI anusAra ja thayela che. tethI abhyAsIone tulanA karavI saraLa paDe che. 8. Agama kathAnuyoga prakAzano Agama kArya viSayaka A amAruM navamuM prakAzana che. jemAM "kathAnuyoga" nAme anuyoganI mukhyatA che. A prakAzanamAM mULa Agamo, Agamo paranI niyukti, bhASya, cUrNi, vRtti ke avasUrI e tamAmano samAveza karI A Agama kathAnuyogano saMkalana ane gujarAtI anuvAda karavAmAM Avela che. je cha bhAgomAM vibhAjIta che 2200 jeTalA pRSThomAM samAviSTa che ane kathAone daza vibhAgamAM goThavela che. A kathAnuyogamAM tIrthakara, cakravartI, vAsudeva, baladeva e uttamapuraSo saMbaMdhI kathAnaka ke mAhitIno saMgraha che, zramaNa vibhAgamAM gaNadharo, pratyekabuddho, nilavo, anya zramaNonI kathAo che. te sAthe Azare 90thI vadhu pRSThomAM gozALAnuM kathAnaka tenA pUrvabhava, vartamAnabhava ane bhAvi bhavo sahita mUkela che. te sivAya zramaNI kathA, zrAvaka kathA, zrAvikA kathA, anyatIrthI kathA, prANI kathA, prakIrNa kathA ane daSTAMtonA alaga vibhAgo che. pratyeka kathAne aMte tenA Agama saMdarbho paNa mUkelA che, jethI mULa mAhitI srota joI zakAya. chaTThA bhAgamAM akArAdikrame pratyeka kathAnA nAmonI goThavaNI ane tenI sAthe pRSThoka ApelA che, jethI koIpaNa kathA zodhavI atyaMta saraLa bane che. - A "Agama kathAnuyoga" kevaLa kathArasiko tathA vyAkhyAtAo mATe atyaMta upayogI prakAzana che. jenuM mUlya mAtra rU. 1,500/- che. temaja sana-2004mAM ja prakAzita thayela hovAthI hajI saraLatAthI upalabdha che. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amArA prakAzano 9. Agama mAtAjanavidhi A eka laghu pustikA che. jemAM pIstALIza Agama mahApUjana bhaNAvavA mATenI saraLa, spaSTa, zAstrIya vidhi che. sAthe-sAthe paMDita zrI rUpavijayajI kRta 45Agama pUjAo paNa ApI dIdhela che. aSTaprakArI pUjAnA abhinava duhA paNa che. koIpaNa vidhikArakane sahelAIthI pUjana karAvatA phAve te rIte vidhi sAthe sucanAono nirdeza che. temaja Agama maMDapanI racanA, mAMDala, Avazyaka sAmagrI, vidhimAM pratyeka kArya mATe jarUrI evA sahAyakonI kArya vaheMcaNI paNa jaNAvela che. moTA TAIpa, padhonI suMdara goThavaNI, pratyeka pUjana mATenuM alaga peja, dareka pUjanane mATenI sUcanA, te pUjananI sAthe ja apAyelI hoya tevuM A eka mAtra prakAzana che. 10. Agama saTIka anuvAda 48-mANAno prastuta prakAzanamAM AgamonA mULasUtrono akSarazaH anuvAda to che ja. sAthe sAthe AgamonI niryukti ane TIkAno paNa anuvAda karela hovAthI ame "saTIka anuvAda" evuM nAmakaraNa karela che. jemAM 45 Agamo uparAMta be vaikalpika Agamo ane kalpa [bArasA sUtranA samAvezathI 48 prakAzano thAya che. jene A sAthe ame 42-bhAgomAM prakAzita karela che. A saTIka anuvAdamAM cha cheda sUtrono anuvAda mAtra mULano ja che, temAM saTIka anuvAda nathI. saMskRta ane prAkRta bhASAjJAnathI vaMcita zrutarasiko ke svAdhyAya premIone A atyaMta upayogI prakAzana che, jenuM saMyukta mUlya rUA. 10,000/- che, ke je kiMmatamAM to koI 45 saTIka Agamono anuvAda paNa na karI Ape. A saTIka anuvAda saMpuTamAM-aMgasUtro, upAMga sUtro ane mULasUtrono saMpUrNa saTIka anuvAda che. pannA sUtromAM paNa upalabdha TIkAono anuvAda karelo ja che, naMdI ane anuyoga baMne sUtronuM vartamAna paddhatithI sAnuvAda vivecana karela che ane chedasUtro, kalpasUtra ane keTalAMka pannAono mULano anuvAda che. - x - - A hatI Agama saMbadhI kAmArA 250 prakAzanonI yAdI - X - X - Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ G AgamasUtra saTIka anuvAda Agama sivAyanA sAhitya sarjananI jhAMkhI (1) vyAkaraNa sAhitya : 0 abhinava haima laghuprakriyA bhAga-1 thI 4 - mahopAdhyAya vinayavijayajI kRta "laiprakriyA" para siddhahema zabdAnuzAsana ane tenI sAthe saMbaMdhita aneka saMdarbhagraMthonA upayogathI taiyAra karAyelo evo A daLadAra graMtha che. je krAuna ATha pejamAM taiyAra thayela che. saMskRta vyAkaraNanA abhyAsa mATenuM A prakAzana che. je gujarAtI bhASAnA mAdhyamathI taiyAra thayela che. temAM mULasUtra, teno artha, vRtti, nRtyartha, anuvRtti, vizeSa vivecana jevA sAta vibhAgo ane pracUra pariziSTo che. 0 kRdAmAlA - - A laghu sarjanamAM 125 dhAtuonA 3 prakAre thatAM kRdantonuM koSTaka che. (2) vyAkhyAna sAhitya - 0 abhinava upadeza prAsAda bhAga-1 thI 3. - A eka svataMtra vyAkhyAnamALA che. "mannata jiNANa" nAmaka sakjhAyamAM AvatA zrAvakanA 36 kartavyo uparanA 108 vyAkhyAno temAM goThavelA che. pratyeka vyAkhyAna mATe daza-daza peja phALavela che. je pratyekamAM zloka-jainettara prasaMga - saMbaMdhita kartavyanI tAttvika vyAkhyA ane samAja-jenakathA ane kartavyane anurUpa stavanAdi paMktinI aMdara gUMthaNI che. 0 navapada-zrIpAla - zAzvatI oLInA vyAkhyAnarUpe A pustakanuM sarjana thayuM che, jemAM nave padanuM alaga-alaga vivecana sAthe nava divasamAM zrIpAlacatri paNa pUruM thAya, te rIte goThavelA nava vyAkhyAnono samanvaya che. (3) tasvAbhyAsa sAhitya + 0 tatvArthasUtra prabodha TIkA-adhyAya-1 0 tattvArthAdhigama sUtra abhinava TIkA-adhyAya-1 thI 10 - A graMthamAM tatvArtha sUtranA daza adhyAyonuM alaga-alaga daza pustakamAM ati vistRta vivecana dharAvatuM dazAMga vivaraNa che. jemAM sUkahetu, mULasUtra, saMdhirahita sUtra, sUtrArtha, zabdajJAna, anuvRtti, aneka saMdarbha graMthone AdhAre taiyAra karAyela abhinava TIkA, sUtrasaMdarbha, sUpadha, sUkaniSkarSa jevA daza vibhAgo che. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amArA prakAzano 15 pratyeka adhyAyane aMte sUvakrama, akArAdi krama, zvetAmbara-digambara pAThabheda jevA pariziSTho tathA dazamA adhyAyanA pustakamAM aMte zabdasUci, viSayasUci, saMbaMdhakArikA jevA upayogI pariziSTho che. 0 tatvArtha sUtranA Agama AdhAra sthAno. - A saMzodhana kakSAnuM eka viziSTa pustaka che. jemAM tatvArtha sUtranA pratyeka sUtrano mULa AgamamAMthI upalabdha saMdarbha, saMdarbha pATha, saMdarbha sthaLano ullekha che. temaja zvetAmbara-digambara pAThabhedanI tAlikA ane vizleSaNa che. (4) ArAdhanA sAhitya - o samAdhimaraNa - aMta samaye ane bhAvi gati sudhAravA mATe maraNa samaye cittanI samAdhi jaLavAya rahe tevI ArAdhanA vidhi, ArAdhanA sUtro, ArAdhanA padho, ArAdhanA prasaMgo vagere sAta vibhAgomAM A graMtha sarjelo che. - sAdhu aMtima ArAdhanA 0 zrAvaka aMtima ArAdhanA sAdhu-sAdhvI, zrAvaka-zrAvikAono aMta samaya sudhAravA mATe nitya karavAnI evI A ArAdhanA che, mULa prAkRta ane saMskRtamAM graMthastha thayela A vidhine saraLa gujarAtImAM rajU karela che. paMcAMganA kadanI A pustikA sAthe rAkhavI paNa saraLa che. (5) vidhi sAhitya - 0 dIkSA-cogAdi vidhi o vidhi saMgraha bhAga-1 0 sAdhu-sAdhvI kALadharma vidhi (6) pUjana sAhitya - 0 Agama mahApUjana vidhi-jenI noMdha Agama vibhAgamAM che. 0 pAThya padmAvatI pUjanavidhi (9) catra sarojana - 0 45-Agama yaMtra 0 viMzati sthAnaka yaMtra Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 (8) jinabhakti sAhitya - * caityavandana parvamAlA * caityavandanasaMgraha - tIrthajina vizeSa * caityavandana covisI 0 caityavaMdana mALA A eka saMpAdana graMtha che. jemAM parvadina tathA parvatithinA caityavaMdano, covisa jinanI covisI rUpa caityavaMdano, vividha tIrthamAM bolI zakAya tevA ane jinezvara paramAtmA viSayaka vividha bola yukta evA 779 caityavaMdanono vizALa saMgraha che. d zatruMjaya bhakti * zatruJjaya bhakti 0 siddhAcalano sAthI - siddhAcala bhAvayAtrA, stuti-caityavaMdanAdi 0 vItarAga stuti saMcaya-1151 bhAvavAhI stutino saMcaya 0 caitya paripATI (9) prakIrNa sAhitya - 0 zrI navakAra maMtra-nava lAkha jApa noMdhapothI 0 zrI cAritra pada eka karoDa jApa noMdhapothI AgamasUtra saTIka anuvAda 0 abhinava jaina paMcAMga * abhinava jaina paJcAGga 0 amadAvAda jinamaMdira-upAzraya Adi DirekTarI 0 bAra vrata pustikA tathA anya niyamo 0 zrI jJAnapada pUjA 0 kAyamI saMparka sthaLa 0 coghaDIyA tathA horA kAyamI samayadarzikA (10) sUtra abhyAsa-sAhitya - 0 jaina eDyukezanala sarTiphikeTa korsa . pratikramaNasUtra abhinava vivecana bhAga-1 thI 4 A rIte amArA 301 prakAzano thayA che. = = X = E G ma Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirayAvalikA upAMgasUtra-saTIka anuvAda bAlabrahmacArI zrI neminAthAya namaH namo namo nimmaladaMsaNassa pa.pU. zrI AnaMda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara gurUbhyo namaH 19 nirayAvalikA-upAMgasUtra-8 anuvAda tathA TIkAnusArI vivecana jalaga-28-) o zrI zAMtinAtha devane namaskAra thAo. zrI pArzvanAthane namaskAra karIne prAyaH anya graMthamAM joyela, niyAvalikA zrutaskaMdhanI vyAkhyA kaMIka prakAzita karIe chIe. temAM nirayAvalikA nAmaka upAMgagraMthane arcathI, zrI mahAvIranA mukhathI nIkaLela vacanane kahevA IcchatA zrI sudharmasvAmI sUtrakAra kahe che - 4 A bhAgamAM kula-15 Agamono samAveza karAyela che. jeno saMkSepamAM ullekha karIe to "nirayAvalikA-paMcaka" ane "daza payajJA" kahevAya. upAMga sUtromAM upAMga 8 thI 12 mAM pAMca upAMga samo Ave che - nirayAvalikA, kAvataMsikA, puSitA, pupacUlikA, vRSNidazA. A pAMceno nirayAvalikA-paMcakarUpe ullekha prApta che. tenI vizeSa prastAvanA amArA pUrvanA Agama-prakAzanothI jANavI. daza payajJAmAM paNa nAmonI pasaMdagImAM bheda che. amoe ahIM svIkArela payA A pramANe che - catuHzaraNa, AturapratyAkhyAna, mahApratyAkhyAna, bhakataparijJA, taMdalavaicArika, saMtAka, gacchAcAra vikapamAM caMdravezcaka, gaNividhA, devendrastava, vIrastava. e rIte 10 + 1 ema vikalA sahita 11-5yajJA lIdhela che. upAMga sUtra-nirayAvalikApaMcakanI vRtti zrI caMdrasUrijInI supAya che, teno be TIkAnuvAdamAM samAveza karela che. adhyayana-1-kAlI che - X - X - X - * sUtra-1 - te kALe, te samaye rAjagRha nAme nagara hatuM. RddhimaMta Adi. tenI bahAra IzAna khUNAmAM guNazIla caitya hatuM - varNana tyAM azoka nAme vRkSa ane pRedIzilAka hato. * vivecana-1 : te kALe - avasarpiNInA cothA ArArUpa. te samaye - temAM vizeSarUpe jemAM te rAjagRha nAme nagara che, zreNika nAme rAjA che. sudhamAM [vardhamAna] svAmI che. [hatAM]. avasarpiNIvathI kALanuM varNana graMcavarNita vibhUtiyukta ahIM nathI. "ddha" zabdathI ahIM nagara varNana sUcavela che. te A pramANe - bhavanAdithI vRddhine pAmela, bhayavarjitapaNAthI sthira, dhanadhAnyAdithI samRddha pramoda kAraNa vastunA bhAvathI pramudita loko nagaramAM rahetAM loko, tyAM AvIne rahelA-jAnapado. saubhAgyanA atizayathI khullA, animiSa nayano vaDe te prANIya che, citane pratikArI-prAsAdIya che. jene jotAM cakSane zrama na lAge tevuM darzanIyA che. manojJarUpa che. jonAjonAra pratye suMdarapa che. tenA IzAna khUNAmAM guNazila nAme caitya hatuM. caitya eTale ahIM vyaMtaranuM Ayatana. ramaityavarNana - tenI sthApanA cirakALathI thayela hatI. pUrva puruSoe te pUjavA yogyapaNe prakAzita karela hatuM. chatra-dhajA-patAkA sahita hatuM. temAM vedikA racela hatI. bhUmitala chANa AdithI lipela hatuM, bhIMto khaDI cunA AdithI dhoLela hatI. tethI A baMne vaDe pUjita jevuM - pUjeluM hatuM. te guNazIla caityamAM zreSTha azokavRkSa hatuM. te vRkSanI nIce thaDanI pAse eka moTo pRvIzilApaka hato. tenI laMbAI-pahoLAI supramANa hatI. Ajinaka-carmamaya vastra, , bUra nAmaka vanaspati, navanIta-mAkhaNa, kUla-AkaDAnuM 2. A badhAM jevo teno ati komaLa sparza hato. tathA te prAsAdIyAdi hato. payannA sUtromAM ame catudazaraNa ane taMdulavaiyAskimAM vijaya vimala gaNi kRta vRtti lIdhI che, Atura pratyAkhyAna ane saMstAraka mATe guNaratnasUrikRta avasUrI lIdhI che, gacchAcAra mATe zrI vAnarSinI laghuvRtti avadhUrI lIdhI che. bAkInA payajJAmAM mAtra mULano artha che. acalagacchIya TIkA ame lIdhela nathI. ukta paMdare AgamonA viSaya bhinna-bhinna hovAthI ame ahIM prastAvanAmAM te pratyekanI viSayacaryAno ullekha karatA nathI, te jijJAsuoe anya graMthathI jANavA. pAMce upAMgo kathAnuyoganI mukhyatAvALA che, payajJA sUtromAM aMtima ArAdhanA ane AcaraNAnI pradhAnatA che. 2i8/2] Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1/2 19 sUtra-2 : te kALe, te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIranA ziSya Arya sudharmA nAme aNagAra jAtisaMpanna, kaizI gaNadhara samAna hatA. 500 aNagAro sAthe parivarelA, pUrvAnupUrvIthI vicaratA, jyAM rAjagRhanagara yAvat thApratirUpa avagraha grahaNa karI saMyama vaDe yAvat vicaratA hatA. paryAdA nIkaLI, dharma kahyo, paryAdA pAchI pharI. * vivecana-2 : jAtisaMpanna - uttama mAtRpakSayukta. anyathA mAtRpakSa saMpannatva puruSa mAtrane hoya, tethI utkarSanA abhidhAna mATe A vizeSaNa grahaNa karela che. kula - pitRpakSa. bala-saMhanana vizeSathI samutpanna prANa. ahIM kezI svAmInuM varNana kahevuM. vinayathI yukta, nAyava - dravyathI alpa upadhitva, bhAvathI - traNa gauravano tyAga. ovaMsI - mananA dhairyavALA, tevI - zarIranI prabhAvALA, vajaMsI - saubhAgyAdiyukta vacanavALA, nasaMsI - khyAtivALA. krodha, mAna, mAyA, lobhane jItanArA arthAt udaraprApta krodhAdine viphaLa karanArA, jIvavA-prANa dhAraNanI vAMchA ane maraNanA bhayathI vipramukta arthAt te baMnenA upekSaka. bIjA munijananI apekSAthI tapamAM uttama te tapopradhAna, saMyamaguNamAM pradhAna, cApidhAna, anAcAra pravRttinA niSedhathI nigrahapradhAna, alpa satvavALA jIvo vaDe duHkhe karIne AcarI zakAya tevA ghora brahmacaryavAsI. zarIrane tajela hoya tevA arthAt zarIrasatkAramAM nispRhI. kevaLa jJAna sivAyanA cAra jJAnopayukta. evA AcArya sudharmA 500 aNagAro sAthe parivarI pUrvAnupUrvI - anukramathI saMcaratA, vivakSita gAmathI bIje gAma te grAmAnugrAma jatAM - eka gAmathI bIjuM gAma ullaMdhyA sivAya jatAM, AnA vaDe apratibaddha vihAra kahyo. tevo vihAra paNa utsukatA rahita kahyo. sukhesukhe - zarIranA khedanA abhAve, saMyamanI bAdhA rahita vicaratA ke grAmAdimAM rahetA hatA. jyAM rAjagRha nagara, jyAM guNazilaka caitya che, tyAM Ave che. AvIne yathocita munijana avagraha - AvAsane anujJApUrvaka grahaNa karIne, saMyama ane tapathI AtmAne bhAvita karatAM rahe che. zreNikarAjAdi loko-parSadA sudharmAsvAmInA vaMdanArthe nIkaLI, dharma sAMbhaLIne, je dizAthI AvelA, te ja dizAmAM paryAdA-pAchI gaI. * sUtra-3 : te kALe te samaye Arya sudharmA aNagAranA ziSya jaMbU nAme aNagAra, samacaturasa saMsthAna saMsthita yAvat saMkSipta-vipula teja vezyAvALA, sudharmA aNagAranI kaMIka samIpa, urdhvAnU thaI yAvat vicaratA hatA. * vivecana-3 : - * - Arya jaMbUnAme aNagAra kAzyapa gotrIya hatA. sAta hAtha uMcA, nicAvalikA upAMgasUtra-saTIka anuvAda samacaturasa saMsthAna saMsthita, vajraRSabhanArAya saMghayaNI, suvarNano pulaka, tenI je kapaTTa rekhArUpa, paDAgarbhavat je gaura. - 4 - 4 - ugra-aprakRSTa tapavALA. tApita 20 tapa yukta - jenA vaDe karmo tapAvAya, te tapathI svAtmA paNa taporUpa saMtApita che. dIptatapa - hutAzana mAphaka javalata teja, karmavananA dAhakavathI che. udAra-pradhAna. ghora-nighRNa parISaha-Indriya-kaSAya nAmaka zatruno vinAza karavA nirde. bIjA vaDe AcarI na zake tevA vratavALA, ghora tapa vaDe yukta, zarIranI aMdara lIna, aneka yojana pramANa kSetra Azrita vastunA dahanamAM samartha, viziSTa tapojanya labdhivizeSa prabhAva - tejolezyA Adi guNaviziSTa jaMbUsvAmI, sudharmAsvAmI sthaviranI bahu dUra nahIM - bahu nIkaTa nahIM tevA ucita pradeze rahyA. kaI rIte? zuddha pRthvI Asana varjhana, aupagrahika niSadhAnA abhAvathI utkaTuka Asane rahIne, te urdhva jAnu, adhomukha - uMce ke tIrdI dRSTi rAkhIne. niyata bhUbhAge niyamita dRSTivALA. dhyAnarUpa je koSTha, jemAM koThAmAM rahela dhAnya vikherAtuM nathI tema, te bhagavan dharmadhyAna koSThamAM pravezIne, Indriya ane manane AzrIne saMvRtAtmA thAya che. saMvara ane tapa vaDe AtmAmAM vAsita thaIne rahe che. * sUtra-4 : tyAre te jaMbUravAmAM jAtazraddha thaI yAvat paryApAsanA karatAM Ama kahe che ke - bhagavan ! zramaNa yAvat saMprApte upAMgono zo artha kahelo che ? nizce hai jaMbU ! zramaNa bhagavaMte yAvat e pramANe upAMgonA pAMca vargo kahyA che, te A pramANe niyAvalikA, kalpavataMsikA, puSpikA, puSpacUlikA - ane vRSNidazA. bhagavan ! jo zramaNa bhagavaMte upAMganA pAMca vargo kahelA che - x - to bhagavan ! pahelAM vargarUpa upAMga - niyAvalikAnA zramaNa bhagavaMte keTalAM adhyakSano kalA che ? - nizce he jaMbu ! zramaNa bhagavaMte upAMgonA prathama varga nirayAvalikAnA daza adhyayano kahelA che kAla, sukAla, mahAkAla, kRSNa, sukRSNa, mahAkRSNa, vIkRSNa, rAmakRSNa, pitRsainakRSNa ane mahAronakRSNa. * vivecana-4 : dhyAna pachI te Arya jaMbU, kevA thayA ? jene prazna pUchavAnI IcchA che. tevA jAtazraddha - vaDhyamANa vastu tatva parijJAna mATenI IcchAvALA thayA. tayA saMzayavALA, kutUhala - utsukatA vALA - badhI vastuno vyatikara aMgasUtromAM kahyA pachI upAMgomAM bIjo zo artha bhagavaMte kahyo haze ? tene huM kaI rIte jANIza ? tevI utsukatAthI ubhA thaIne Arya sudhani traNavAra AdakSiNa-pradakSiNA kare che - dakSiNa bAjuthI AraMbhIne paribhramaNa karatAM pharI dakSiNa pArzvanI prApti, tene kare che. pachI vacanathI stuti kare che, kAyAthI namana kare che, ucita deze zravaNanI IcchAthI namana karatAM, aMjali joDIne, vinayathI, papAsanA karatA bolyA - Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 niyAvalikA upAMgasUtra-saTIka anuvAda bhagavaMte upAMgonA pAMca varSa kahyA. vana - adhyayana samudAya, te pAMca varganirayAvalikAdi che. temAM pahelo varga daza adhyayanarUpa kahela che. adhyayana dazaka - kAla, kAlIno putra te kAla, sukAlIno putara sukAla ItyAdi jANavuM. * * * * * kALa, pachI sukAla, mahAkAla e krame daza adhyayana che. * * * * sUtra-5 - bhagavAna ! je zramaNa cAvatuM sapAkhe upAMganA prathama varSa nirayAvalikAnA daza adhyayano kahyA, to - x * pahelAM adhyayanano zo artha bhagavaMte kahela che ? nize he jaMbu. te kALe, te samaye A ja jaMbUdvIpa dvIpamAM bharata kSetramAM caMpA nAme nagarI divALI nagarI hatI, pUNabhadra caitya hatuM. te caMpAnagarImAM zreNika rAjAno putra ane cellaNA devIno Atmaja koNika nAme rAja hato. te koNika rAjAne pAvatI nAme rANI hatI. sukumAla yAvat vicaratI hatI. te caMpAnagarImAM zreNika rAjAnI patnI, koNika rAjAnI laghumAtA kAlI nAme rANI hatI. te sakumAla pAvatu surai hatI. * vivecana-pa : A jaMbUDhIpa thatu asaMkhyaya jaMbUdvIpamAMnA bIjA koI nahIM. bharatotramAM caMpA nAme nagarI hatI. traddha-timitAdi. tenA IzAna khUNAmAM pUrNabhadra caityavaMtarAyatana hatuM. koNika nAme zreNika rAjaputra rAjA hato. te mahAhimavaMta jevo mahAna * bIjA rAjAnI apekSAthI, malayaparvata - meru parvata ane zakrAdi devarAja samAna hato. tyAM vino, rAjakumArAdikRta Damaro, vivara zAMta thayelA hatA. evo te rAjyane pAlana karato rahelo. koNikanI rANI padmAvatI sukamAla hAtha-paga vALI, ahIna paMcendriya zarIra, - X * lakSaNa, vyaMjana, guNo vaDe upayukta * * mAna, unmAna, pramANathI pratipUrNa, sujAta-sarvAga suMdarI - x * x * caMdra jevI saumyAkAra, kamanIya, tethI ja priya darzanavALI, tethI ja svarUpathI surakSA padmAvatI devI koNika sAthe udAra bhogopabhogane bhogavatI rahetI hatI. [vyAkhyA pUrNa sUtrovata] bIjA kahe che - kArtikI caMdranI je vimala, pratipUrNa, saumya vadanavALI. kuMDalo vaDe dhRSTa kapola viracita mRgamadAdi rekhAvALI, zRMgAra rasanA gRha samAna, cAru vepavALI. - kAlI nAme saNI, zreNikanI patnI, koNika rAjAnI laghumAtA hatI. teNI zreNika rAjAne vallabha, kAMta, priyA, manojJA prazasta nAmagheyA, hRdayamAM dhAraNIya, vizvAsyA, saMmata, bahamata, anumata, AbharaNanA karaMDIyA samAna, mATInA telanA bhAjanava susaMgoyA, vasamaMjUSAvatu susaMparigrahitA hatI. [vyAkhyA pUrva sUtrovata] te kAlI zreNika rAjA sAthe cAvatu vicaratI hatI. * sUtra-6 - te kAlIdevIno yuga kAla nAme kumAra hato. te sukumAla cAvatuM surUpa hato. : - te kAkumAra anya koI divase 3ooo hAthI, 3ooo ratha, ooo aa, traNa karoDa manuSyo vaDe garuDa lUha cIne, potAnA agiyAramA bhAganA sainya vaDe kozikarA sAthe rathamusala saMgrAmamAM utaryo. * vivecana-6 : teno kAla nAme putra hato. te sukumAla ItyAdi pUrvokta varNana prAsAdIya, darzanIyAdi sudhI kahevuM. zreNika rAjAne be ratno hatA - aDhAra sarohAra, senacaka hAthI. tyAM zreNika rAjAnA rAjyanA mUlya jeTaluM te deve Apela hAra ane hAthInuM mUlya hatuM. te hAstI utpatti prasaMge kahevAze, koNikanI utpatti ahIM vistArathI kahIza. kemake tenA kAmamAM ja kAlAdinuM maraNa ane naraka yogya karmacaya che. vizeSa e - koNika tyAre kAlAdi dazakumAra sAthe caMpAmAM rAjya karato hato. te badhAM paNa dogaMdaka devanI mAphaka kAmabhoma parAyaNa bAyaTiMzaka devanI jema * * * * * bhoga bhogavatA rahelAM hatA. halla ane vihala nAme koNikanA bIjA be bhAIo je celaNA saNInA putro paNa hatA, have hAranI utpatti kahe che - zakendrae zreNikanI bhagavaMta pratyenI nizcala bhaktinI prazaMsA karI. tyAre seDukano jIva deva thayelo, te bhakitathI prasanna thaI zreNikane te hAra ane be goLa daDA ApelA. zreNike te hAra celaNAne Apyo. be goLa daDA abhayanI mAtA sunaMdAne AyA. te vakhate sunaMdAe "zuM huM dAsI chuM" ema kahI goLAne bhIMtamAM pheMkayA. tyAre goLA phATatA kuMDala joDa ane vastra joDa nIkaLyA. koI vakhate abhayakumAre bhagavaMtane pUchyuM - chello rAjA koNa dIkSA leze ? bhagavaMte kahyuM - udAyI, pachI koI nahIM le. tyAre abhaye rAjya na svIkAratA koNikane rAjya ApyuM, halane secanaka hAthI ane vihallane hAra Apyo. * * * abhayakumAre mAtA sahita dIkSA lIdhI. celaNAnA traNa putro thayelA - koNika, halla ane vihala. have koNikanI utpatti kahIe - kAlI, mahAkAlI Adi dazane kAla, mahAkAlAdi daza putro hatA. koNike kAlAdi dazakumAro sAthe maLIne zreNika rAjAne [potAnA pitAne jelamAM nAMkhyA. koNika pUrva bhavanuM vaira hovAthI zreNikane roja savAra-sAMja 100 koraDA mArato hato. tene bhojana ke pANI paNa na Apato. cellaNA potAnA vALamAM bAMdhIne laI gayela aDadanA bAkuDAne madirAnA pANIthI dhoIne ApatI. koI vakhate paDAvatIthI thayela koNikanA manA nimite -x - mAtA celaNAne kahyuM ke mane A putra keTalo priya che ? tyAre cellaNAe zreNikanA koNika pratyenA premanI vAta kahI (je graMthAtarathI jANavI) tyAre jamato jamato ja ubho thaIne koNika kuhADo laI pitAnI beDI toDavA doDyo. * x * tyAre zreNika - x * tAlapuTa viSa khAIne jIvanano aMta karyo. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 niyAvalikA upAMgasUtra-saTIka anuvAda keTalAMka kALa pachI -x- rAjagRhathI nIkaLI koNika caMpAmAM rAjadhAnI karIne rahyo. koNikanI kathA pahelAM eTalAM mATe kahI ke - teNe karelA rathamusala saMgrAmamAM ghaNAM ja lokono kSaya karavAthI nAka yogya karmo pArjana kAlAdi dazene thayuM. temAM kAlakumArane AzrIne A paheluM adhyayana che. rathamuzala saMgrAma - caMpAmAM koNika rAjA hato, tenA nAnA bhAI hala, vihala pitAe ApelA hAra ane hAthI sAthe vilAsa karatA hatA. *x * pAvatIe koNikane te hAthI laI levA uzkeryo. * x - baMne nAnA bhAI bhayathI vaizAlImAM potAnA mAtAmaha-ceTaka pAse cAlyA gayA. - x * x * te nimite yuddha thayuM. tyAre kaNika sAthe potAnI bIjI mAtAnA putro evA daza bhAIo paNa yuddhamAM joDAyA. te pratyekane 3000 hAthI, 3000 ratha, 3ooo ghoDA, traNa karoDanuM pAyadaLa hatuM. koNikane paNa hatuM. - X - tyAre potAnuM A 11-mAM bhAganuM sainya laIne kALa kumAra pahelo yuddhamAM caDayo. ceTaka rAjAe paNa potAnA gaNarAjAne bolAvyA. ceTaka sahitane badhAMnuM paNa teTaluM ja hAthI Adi bala parimANa hatuM. yuddha thayuM ceTaka rAjAne eka ja amogha bANa choDavAnI pratijJA hatI. koNike garuDa nyUha racyo. ceTake sAgara vyuha racyo. * x - ceTake eka ja bANa vaDe tene mArI nAMkhyo. sainya bhAgya. bIje divase e ja pramANe sukamAlane haNyo. e pramANe kramazaH daza divasamAM * x * daze kumArone hasyA. tethI koNike yuddha jItavA aTTama karyo. tyAre zakendra ane amarendra baMne AvyA, * x * koNike mahAzilA saMgrAma ane rathamusala saMgrAma karyo - 4 - * sUga-7 : tyArapachI te kAlIdevIne anya koI divase kuTuMba jAgarikA karatAM Avo AdhyAtmika cAvatu saMkalpa utpanna thayo. * vize mAro putra kAlakumAra 3ooo hAjI Adi sAthe yuddha caDela che. to zuM te jItaze ke nahIM jIte? jIvaze ke nahIM jIve ? bIjAno parAbhava karaze ke nahIM kare ? kAlakumArane huM jIvato jaIza? e rIte pahata mana thaIne yAvata ciMtAmagna banI.. kALe, te samaye bhagavAna mahAvIra samosaya. dA nIkaLI. tyAre kAlIdevI A vRttAMta sAMbhaLIne, tenA manamAM Avo saMkalpa yAvata thayo - nize bhagavAna mahAvIra pUpUivathI ahIM AvIne rahyA che, tathArUpanuM smaraNa paNa mahAphaLane mATe che sAva vipula anuiM grahaNa to mahAphala mATe thAya cheto tyAM jauM ane cAvatuM bhagavaMtanI paryApAsanA karuM. A prazrana pUchIza. ema vicArIne kauTuMbika puruSone bolAvyA. bolAvIne Ama kahyuM - devAnupiyo ! jaldIthI dhArmika yAnapavara joDIne lAvo. lAvIne yAvatuM mArI AjJA pAchI soMpo. pachI te kAlIdevI lhAI, balikarma karI yAvat alpa paNa mahAI AbharaNathI alaMkRta zarIrI thaI ghaNI kuLadAsI sAthe cAvatuM mahattarAnA vRMdathI parIvarIne aMta:purathI nIkaLI. nIkaLIne bAhya upasthAna zALAmAM dhArmika zreSTha vAna pAse AvIne temAM beThI. tyArapachI potAnA parivAra sAthe parIvarIne caMpA nagarInI vaccovaccethI nIkaLIne pUrNabhadra caitye AvI, AvIne chamAdi dUra karI, yAnane rokavuM, rokIne te ghArmika zreSThayAnathI utarI, pachI ghaNI kunnAdAsI AdithI parIvarIne zramama bhagavanuM mahAvIra pAse AvI, bhagavaMtane traNa vakhata vaMdana karI, potAnA parivAra sAthe zravaNecchAthI abhimukha namana karI, vinayathI jatI joDIne paryApAranA kare che. tyArapachI bhagavaMta mahAvIre cAvatuM kAlIdevIne tathA te mA moTI dAne dharmakathana karyuM cAvatuM zrAvaka ke zrAvikA AAimAM vicaratA ArAdhaka thAya che. tyArapachI te kAlIrANIe bhagavaMtanI pAse dharma sAMbhaLI, avadhArI yAvat harSita thaI bhagavaMtane traNa vakhata vaMdanA karI cAvatuM pUcha - bhagavan! mAro >> kAlakumAra yAvatu ramujIla saMgrAmamAM gayo che, to te jItaze ke nahIM ane ItyAdi. bhagavaMte kAlI rANIne kahyuM - he kAlI ! tAro putra * x * cAva4 - x - had, mathita, pravara vIra ghAtita, nipatita cihna-dhvaja-patAkAyukta thayo, dizA na sUjhatA ceTaka rAjAnI sanmukha Avyo tenA rathanI sanmukha ratha karyo, tyAre caTaka rAjAe kAlakumArane Avato joyo joIne krodhathI yAvat dhamadhamatA dhanuSa lIdhuM, tIra lIdhuM. vaizAkhI sthAne ubhA rahyA, kAna sudhI tIrane kheMcyuM, kheMcIne kAlakumArane eka ja bANa vaDe haNI nAMkhyo. he kAlI ! te mRtyu pAmyo, tArA kAlakumArane have tuM jIvato joIza nahIM. tyAre kAlIdevI bhagavaMta pAse A kathana sAMbhaLI, avadhArI, putranA mahA zokathI vyApta thaI kuhADAthI kApela caMpakalatAnI jema dhasa thaIne pRvItalane vize savIMgathI paDI, pachI muhUrta bAda kAlIdevI Azvasta thaI usthAnathI uThe che, uThIne bhagavaMta mahAvIrane vaMdana-namaskAra karyo. karIne kahyuM - bhagavana che ema ja che, temaja che, bhagavA te avitatha che, asaMdigdha che. je Ape ko te artha satya che. ema kahI zramaNa bhagavaMtane vAMdI-namI, te ja dhArmika zreSTha yAnamAM besI - x * pAchI gaI. * vivecana-: zuM jayazlAghAne pAmaze, pAkA sainyano parAbhava karI zakaze ke nahIM karI zake ? kAla nAmaka mArA putrane jIvato joIza ke nahIM ? e rIte yukta-ayuktanA vivecanamAM upahata mano saMkalpavALI, hatheLI upara mukha rAkhI, ArtadhyAnogata ane adhomukha vadana ane nayanavALI thaI. dinanI jema vivarNavadanavALI thaI. * * manomAnasika du:khathI abhibhUta thaI. * * A AvA svarUpe AtmaviSayaka, smaraNarUpa, prAcita, manamAM vartato paNa bahAra prakAzita na thayela vikalpa utpanna thayo, tene ja kahe che - bhagavanuM che gAmegAma Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1/7 vicaratA ahIM padhAryA che - samosaryA che, A ja caMpAnagarImAM pUrvabhadra caityamAM yathapratirUpa avagraha sAcI saMyama ane tapathI potAne bhAvita karatAM vicare che. tathArUpa arahaMta bhagavaMtanuM nAma gotra paNa zravaNa karatAM mahAphaLa prApta thAya che, to pachI sanmukha javuM, vAMdavuM, namavuM, pratipRcchA karavI, paryApAsanA karavAnA phaLanuM pUchavAnuM ja zuM hoya? eka paNa Arya dhArmika vacana zravaNanuM mahAphaLa che, tethI vipula arthagrahaNArthe, huM tyAM jauM, bhagavan ! mahAvIrane vaMdana-namana-satkAra-sanmAna karyuM. kalyANa-maMgala-daiva-caityarUpa temanI paryApAsanA karuM, je bhavAMtaramAM paNa mane hitakArI Adi thaze. ItyAdi - 4 - 25 [atre vRttikArazrI ukta zabdonI vyAkhyA kare che, je pUrve anekavAra karAyela hovAthI ame atre noMdhatA nathI.] - 4 - X + X + pachI dharmakAyarthi niyukta cAturghaTa azvaratha - x - upasthApita karavA AjJA ApI. snAna karyu, pachI svagRhe devonuM balikrama karyu, kautuka-maMgala-prAyazcitta karyA jethI duHsvapnAdi nivAraNa thAya. - x - zuddha prAvezya vastro paheryA. - x - kundikA, cilAtI, vaTabhA Adi [jJAtAdharmakathAmAM varNita] dAsIo sAthe - 4 - parIvarIne upavezana maMDapamAM AvI, rathamAM beThI. bhagavaMta mahAvIra pAse pahoMcI cAvat paryupAsanA karavA lAgI. - 4 - 4 - tyArapachI sUtramAM - kAlIdevIno putra kAlakumAra hAthI-ghoDAdi sAthe koNika rAjA vaDe niyukta ane ceTaka rAjA sAthe yamuzala saMgrAmamAM je karyu te kahe che - sainyanuM hata thavuM, mAnanuM mathana, subhaTono vinAza, garuDAdi dhajAnuM pADI devAyuM. tethI dizA na sUjhatA ceTaka rAjAnI lagolaga AvI gayo. - x - te joIne krodhita-ruSTa thayelA, kupita, krodha jvAlAthI baLatA - x - ceTaka rAjAe - 4 - 4 - bANanA eka ja prahArathI pASANamaya mahAmAraNa yaMtranI mAphaka prahArathI tene haNyo. * sUtra-8 thI 10 : [8] bhagavan ! ema kahI gautamaravAmIe yAvat vAMdIne pUchyuM - bhagavan ! kAlakumAra cAvat muzala saMgrAmamAM laDatA ceTaka rAjA vaDe phUTa pahAra vat eka prahArathI haNIne mArI nAMkhatA, te kALa karIne kyAM gayo ? kyAM utpanna thayo ? gautama ! ema kahI bhagavaMta mahAvIre ema kahyuM - gautama ! nizce kAlakumAra vat - 4 - marIne sauthI paMkaprabhA pRthvImAM hemAbha nAme nakamAM 10 sAgaropama sthitika nakAvAse nairayikapaNe utpanna thayo. [9] bhagavan ! kAlakumAra kevA AraMbha - kevA samAraMbha - kevA Abha samAraMbhathI, kevA bhoga - kevA saMbhoga kevA bhogasaMbhogathI, azubhakRt karmanA bhArathI kALamAro kALa karIne cothI paMkapabhApRtamAM nairayikapaNe upajyo ? nizce gautama ! te kALe, te samaye rAjagRha nAme Rddha-timita-samRddha nagara hatuM. tyAM zreNika nAme mahAna rAjA hato. tene naMdA nAme rANI hatI. je sukumAla cAvat vicaratI hatI. te zreNika rAjA ane naMdA rANIno Atmaja 26 nisyAvalikA upAMgasUtra-saTIka anuvAda evo abhaya nAme sukumAla yAvat surUpakumAra hato. je zAma daMDamAM citranI jema vartI rAjyakurAno ciMtaka hato. te zreNIka rAjAne bIjI cellaNA nAme sukumAla sAvat rANI paNa hatI. [10] te cellaNA devIne koI divase te tevA prakAranA vAsagRhamAM cAvat siMha svapna joIne prabhAvatI mAphaka jAgI yAvat svapnapAThakane vidAya ApI. yAvat cellaNA te vacanone svIkArI potAnA bhavanamAM pravezI. tyArapachI cellaNAne anya koI divase traNa mAsa bahu pratipUrNa thatAM AvA prakArano dohada thayo - te mAtAo dhanya che yAvat temanuM janma ane jIvitanuM phaLa che, je zreNika rAjAnA udaranuM mAMsa pakAvI, taLI, sekIne surA yAvat prasannA sAthe AsvAdana karatI yAvat paribhAga karatI dohadane pUrNa kare che. * viverAna-10 - moDhe Adi-pakAvIne, taLIne, bhUMjIne, prasannAdrAkSAdi dravyajanya mananI prasakti hetu, kaMIka AsvAdana karatI, paraspara bIjAne khavaDAvatI. [A dohadathI teNI lohI vinAnI suSka, bhukhyA jevI, mAMsa rahita, bhagna manovRttivALI, bhagtadeha, nisteja, dIna, sapheda thaI gayelA vadanavALI, adhomukhI thaI yogyAyogyano viveka bhUlI gaI. ItyAdi - 4 - tethI zreNikano Adara na karatI, sAme na jatI, mauna rahe che. - sUtra-11 - tyAre te celaNAdevI, te dohada pUrNa na thatAM suSTha, bhukhI, nirmAsa, varuNA, bhagna zarIrI, nisteja, dInavimana vadanA, pAMDu mukhI, avanamita nayana ane vadana kamaLavALI thaI, yathocita puSpa-vastra-gaMdha-mALA-alaMkArano upabhoga na karatI, hAtha vaDe masaLela kamaLanI mALA jevI, apahata mano saMkalpA thaI yAvat ciMtAmAM thaI. pachI te cellaNA devInI AMga paricArikAoe teNIne zuSka yAvat ciMtAmana joI, joIne zreNika rAjA pAse AvI, AvIne be hAtha joDI, mastake Avarta karI, mastake aMjali karI, zreNika rAjAne A pramANe kahyuM - nizce he svAmI ! ame jANatA nathI ke celaNAdevI kayA kAraNathI suSka, bhukhI sAvat ciMtAmana che. tyAre zreNikarAjAe te aMga paricArikA pAse A artha sAMbhaLI, samajI pUrvavat saMbhrAMta thaI cellaNA devI pAse Ave che, AvIne teNIne suSka yAvat ciMtAmana joIne Ama bolyA - he devAnupiyA ! tuM kema sukha yAvat ciMtAmAM cho ? tyAre cellaNAdevI zreNika rAjAnA A kathanano Adara karatI nathI, jANatI nathI paNa mauna rahe che. tyAre te zreNika rAjA yellaNAne bIjI-trIjI vakhata paNa Ama kahe che zuM huM tArI vAtane sAMbhaLavA yogya nathI ke jethI tuM A arthane gopave che ? tyAre te celaNAdevI zreNika rAjAe be-traNa vakhata - Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1/11 A pramANe pUchatAM zreNika rAjAne Ama kahyuM - svAmI ! evI koI vAta nathI, je sAMbhaLavA tame yogya na ho, A ane sAMbhaLavA to tame ayogya cho ja nahIM nize he svAmI ! mane te udAra yAvata mahAsvapna AvyA pachI traNa mAsa patipUrNa thatAM Avo dehada utpanna thayo ke - te mAtA dhanya che, je tamArA udaramAsane pakAvIne yAvatuM dohada pUrNa kare che. tethI te svAmI ! te dohada pUrNa na thatAM suka, bhukhI cAva4 ciMtAmana chuM. tyAre zreNike cellaNAne kahyuM - he devAnupiya! tuM apahata cAvatuM ciMtAmagna na thA, huM tevo kaMI yana karIza, jethI tAsa dohada pUrNa thaze. ema kahI cellaNA devIne tenI ISTa, kAMta, piya, manojJa, maNAma, udAra, kalyANa-ziva-dhanya-maMgala, mita, sazIka vANI vaDe AzvAsita kare che. cellA devInI pAsethI nIkaLIne bAhya upasthAna zALAmAM jyAM siMhAsana che, tyAM Ave che. AvIne zreSTha sahAsananI pravabhimukha bero che. te dohadanI saMpatti nimite ghaNAM Aya ane upAyone autpAtikIvainacikI-kArmika-pAriNAmikI buddhi vaDe vicAratA te dohadanA Ayane ane upAyane ke sthitine na pAmatAM apahata mano saMpAdi thayo. A tarapha abhayakumAra hAI sAvat alaMkRtva zarIre potAnA gharathI nIkaLI bAhya upasthAna zALAmAM zreNika rAja pAse Ave che. zreNIkane yAvatuM ciMtAmana joIne Ama kahyuM - he tAta! anya samaya tame mane joIne yAvata harSita hadayI thatA. he tAtA Aje tame kema yAvat ciMtAmagna cho? he tAta! je huM A vAtane zravaNa karavA yogya houM to mane A vAta jema hoya tema avitatha, asaMdigdha kaho. jethI huM te anuiM aMtagamana karI zakuM. tyAre zreNike abhayakumArane kahyuM - he putra! evo koI artha nathI ke je sAMbhaLavA tuM ayogya hoya. nize he putra ! tArI ladhumAtA callaNA devIne te udAra yAvatuM mahAsvAnanA traNa mAsa bahu patipUrNa thatAM cAvatuM mArA udaranuM mAMsa pakAvIne cAvatu dohada pUrNa thAya. tyArathI te cellAdevI te dohadane apUrNa thatAM zuka cAvatuM ciMtAmagna thaI che. he mA tyArathI huM te dohadanI saMpati nimite ghaNAM Aya yAvat sthiti na jANI zakavAthI yAvatuM ciMtAmagna chuM. tyAre te abhayakumAre zreNika rAjAne kahyuM - he tAtA tame pahade cAvatu ciMtAmagna na thAo. huM tevo prayatna karIza, jethI mArI ladhumAtA cellAdevInA dohadanI saMprApti thaze. ema kahI zreNika rAjAne tenI ISTa vAva4 vANIthI AzvAsita karyA, karIne potAnA ghera Avyo. AvIne atyaMtara rahasya sthAnIya puruSone bolAvIne Ama kahyuM - he devAnupiyo ! tame jAo. kasAIkhAnethI tAjuM mAMsa, lohI ane bastipuTaka lAvo. tyAre te sthAnIya puraNo, abhayakumAre Ama kahetAM harSita thaI yAvatuM 28 nirayAvalikA upAMgasUtra-saTIka anuvAda svIkArI, tyAMthI nIkaLIne kasAIo pAse AvyA. tAjuM mAMsa-loauha-vattipuTaka lIdhA, laIne abhayakumAra pAse AvI cAvatuM te mAMsa-lohI-bhaktipuTaka dhaya. tyAre abhayakumAre te mAMsa ane lohIne kApaNI vaDe kApyA, sarakhA karyA. zreNika rAjA pAse AvIne zreNika rAjAne gupta sthAne zayAmAM cattA suvaDAvyA. pachI zreNikanA udara upara te tAjA mAMsa ane lohIne mUkyA, bastipuTakathI vIyA, sAne gADha AkraMda karAvyuM, cellA devIne uparanA pAsAdamAM joI zake tema besADrA, callaNAdevInI barAbara sammukha zreNika rAjAne cattA suvaDAvI,. zaikSikarAjAnA udaranA mAMsane kAMpaNIthI kApe che, te bhAjanamAM mUke che. tyAre zreNika rAja mUchano dekhAva kare che, muhUrNa pachI ekabIjA sAthe vAtaliAya karatAM rahe che. pachI abhayakumAra zreNika rAjAnA udaranA mAMsane grahaNa karIne cellA devI pAse AvIne, tenI pAse rAkhe che. pachI cellA devI zreNikarAjAnA te uMdaranA mAMsane pakAvIne dohada pUrNa kare che pachI teNInA dehada saMpUrNa, saMmAnita vicchinna thatAM garbhane sukhe sukhe vahana kare che. teNIne anya koI divase madhyarANie Avo saMkalpa yAvatu thayo - A bALaka garbhamAM aAvyo tyAre pitAnA udaranuM mAMsa khAdhuM. mAre e zreyaskara che ke A garbhane sATita, pATita, gAlita, vidhvaMsita karavo. e pramANe vicArI te garbhane ghaNAM garbhazAtana-pAtana-gAlaNa-vidadaNa vaDe sATita-pAtita-gAlita-viMsita karavA Iccho, paNa te garbha sopaDyo-gaLyo ke vidhvaMsa pAmyo nahIM tyArapachI jyAre cellA devI te gabhane saDAvavA yAvatu nAza karavA samartha na thaI tyAre zAMta, tAMta, paritAMta nirviNa thaI kAmita-vasavasa-Ad vazAd du:khAd thaI garbha vahe che. * vivecana-11 - vRitti spaSTa che. kiMcit ullekha sUtra-10mAM karyo che, zeSa kathana-] te mAtA dhanya che, kRtalakSaNa che, temanA janma jIvitanuM phaLa sulabdha che * * * * * bastipuTaka-udarano aMtavartI pradeza. x - sapratidiati abhramukha. * * * * * auSadha vaDe nAtana - udaranI bahAra karavuM. patana - gAlana, vidhvaMsa-sarva garbha pADI devo. zrAMta-tAMta-paritAMta e ekAryaka khedavAcI zabdo che. * * * sUtra-12 : tyArapachI cillaNA devIe nava mAsa bahu patipUrNa thatAM yAvatu sukumAla, surUpa bALakane janma Apyo. pachI te cellaNAne Avo saMkalpa yAvat thayo. jyAre A bALaka garbhamAM Avyo tyAre pitAnA udaranuM mAMsa khAdhuM na jANe A bALaka moTo thaI amArA kuLano aMtakara thaze. te mATe zreyaskara che ke huM A bALakane ekAMte ukaraDAmAM pheMkAvI dauM. ema vicArI dAsIne bolAvIne kahyuM - devAnupiyA! tuM A bALakane ekAMte ukaraDAmAM pheMkI de. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1/12 tyAre te dAsI relaNAe Ama kahetA hAtha joDI yAvat teNInA vacanane vinayathI svIkArIne, te bALakane be hAthamAM laI azoka vATikAmAM jaI, te bALakane ekAMte ukaraDAmAM pheMke che. te bALakane tyAM pheMkatA - 4 - tyAM azoka vATikAmAM udhauta thayo. 29 pachI zreNika rAjAne A vRttAMta pApta thatAM azokavATikAe gayo, jaIne te bALakane ekAMtamAM ukaraDAmAM pheMkAyelo joyo, joIne krodhita thaI yAvat misamisAhaTa karatAM te bALakane be hAtha vaDe grahaNa karIne cillaNAdevI pAse Avyo. teNIne ucca-nIca vacano vaDe Akroza karyo, nirbharsanA karI, uddharSaNA karI. karIne kahyuM - teM mArA putrane ekAMte ukaraDAmAM kema pheMkyo ? ema kahIne cellaNA devIne AkarA sogaMda ApIne kahyuM - devAnupiyA ! tuM A bALakane anukrame saMrakSaNa saMgopana saMvardhana kara. tyAre yellaNA zreNika rAjAne Ama kahetA sAMbhaLI lajjita, vIDita, viDA thaI [ghaNI ja zaramAI] be hAtha joDI zreNika rAjAnA vacanane vinayathI svIkAryuM. te bALakane anukrame saMrakSaNa saMgopana-saMvardhana karavA lAgI. * vivecana-12 : Akroza, nirbhartyanA, udgharSaNA samAnArthI zabdo che. * sUtra-13 : tyAre te bALakane ekAMte ukaraDAmAM pheMkelo tyAre gAMgulI kukaDAnA pIMchAthI dubhAI hatI. vAraMvAra paru ane lohI nIkaLatA hatA. tyAre te bALaka vedanAbhibhUta thaI, moTA-moTA zabdothI raDato hato. tyAre te zreNika rAjA te bALakane barADato sAMbhaLI samajI te bALaka pAse Avyo. AvIne te bALakane be hAtha vaDe grahaNa kare che, agAMgulIne potAnA mukhamAM nAMkhI, lohI ane parune mukha vaDe cuse che. tyAre te bALaka samAdhi pAmI, vedanA rahita thaI mauna rahyo. jyAre te bALaka vedanAthI - 4 - bharADato hato, tyAre zreNika rAjA te bALakane hAthamAM leto yAvat te bALaka vadenA rahita thato zAMta thato hato. te bALakanA mAtApitAe trIje divase caMdra-sUrya darzana karAvyuM cAvat bAramo divasa AvatA AvA prakAranuM guNaniSpanna nAma karyuM. A bALakanI - x - AMgaLI kukaDAnA pIMchAthI dubhAI, tethI tenuM nAma koNika thAo. - x - e rIte koNika nAma karyuM. pachI anukrame sthitapatitAdi meghanI mAphaka yAvat uparI prAsAde vicare che. * vivecana-13 : . sthitipatitA - kuLakramathI Avela janmAnuSThAna. * sUtra-14 : pachI koNikakumArane madhyarAtrie yAvat Avo saMkalpa thayo. huM zreNika rAjAnI vyAghAtathI svayaM rAjyathI karavA, pALavA samartha nathI. to mAre zreNika nicAvalikA upAMgasUtra-saTIka anuvAda rAjAne beDImAM nAMkhIne, mano potAne ati mahAn rAjyAbhiSekathI abhisiMcita karavo. ema vicArI zreNika rAjAnA aMtara, chidro, virahone joto-joto rahevA lAgyo. pachI koki temanA aMtara yAvat marma na pAmatA, koI divase kAlAdi darza kumArone potAne ghera bolAvyA. kahyuM ke nizce ApaNe zreNika rAjAnA vyAghAtathI svayaM rAjyazrIne karatA-pALatA vicaravA samartha nathI. te ApaNe temane beDImAM nAMkhIne rAjya, rASTra, bala, vAhana, koza, koSThAgAra, janapadane 11-bhAge vaheMcI svayaM rAjyazrIne karatA, pALatA yAvat vicarIe. 30 - tyAre kAlAdI darza kumAro koNikanA A arthane vinayathI svIkAre che. pachI koNika kumAre koI divase zreNika rAjAnA aMtarane jANIne zreNika rAjAne kedamAM nAMkhe che. potAne ati mahAna rAjAbhiSeka vaDe abhisiMcita karAve che. pachI te koNika rAjA thayo pachI koI divase koNika rAjA nAna yAvat savaliMkArathI vibhUSita thaI yellaNA devIne pAda vaMdanArthe zIghra Ave che. * vivecana-14 : aMtara - avasara, chidra-alpa parivArAdi, viraha-nirjana. * sUtra-15 : tyAre koNika rAjAe ceANA devIne apahata yAvat ciMtA magna joI, joIne teNInA page paDyo ane kahyuM - kema mAtA ! tamane tuSTi, utsava, harSa ke AnaMda nathI ? ke jethI huM pote ja rAjyalakSmIne bhogavato yAvat vicaruM chuM. tyAre ollaNA devIe koNika rAjAne kahyuM - he putra ! mane karyAthI tuSTi Adi thAya ? je te tArA pitA, deva samAna, gurujanasamAna, tArA para ati snehAnurAga vaDe phkta evA zreNika rAjAne beDImAM bAMdhI potAno rAjyAbhiSeka karAvela che ? tyAre koNika rAjAe rollaNA devIne Ama kahyuM - zreNika rAjA mAro ghAta karavA IcchatA hatA, mane mAravA-bAMdhavA-nichubhaNA karavA IcchatA hatA. to temane mArA upara ati snehAnurAga kema hoya ? tyAre rellaNAdevIe koNikane kahyuM - putra ! tuM mArA garbhamAM Avyo, traNa mAsa purA thatAM dohada utpanna thayo ItyAdi pUrvavat putra ! tArA upara Avo snehAnurAga hato. - tyAre koNika rAjA, cellA devI pAse A arthane sAMbhaLI, samajIne cellaNAdevIne kahyuM - meM khoTuM karyuM, pitA-deva-gurujanasama, ati snehAnurAga kata zreNika rAjAne beDImAM nAMkhyA to huM jauM ane zreNika rAjAnI jAte ja beDI che.. ema kahI hAthamAM kuhADI laI kedakhAnAmAM javA nIkaLyo. tyAre zreNika rAjAe koNikane hAthamAM parasu laIne Avato joyo, joIne kahyuM - A koNikakumAra pArthita pArthita yAvat zrI-ThThI parivarjita che, hAthamAM parasu laI jaldI Ave che. jANato nathI ke te mane kayA kumAra vaDe mAraze, ema kahI DarI yAvat saMjAta bhayathI tAlapuTa viSa mukhamAM nAMkhe che. tyAre Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1/15 * x * muhUtAiramAM viSa pariNAma pAmatAM zreNika rAjA niurNa, niroTa, jIvarahita thaI pRedI upara paDI gayA. tyAre koNika kumAre kedakhAnAmAM jaIne zreNika rAjAne yAvata jIvarahita joyA. joine pitAsaMbaMdhI zokathI vyApta thayo. kuhADAthI kApela caMpakavRkSavatuM pRedItale savagathI dhasI paDyo. pachI koNika muhUAtira bAda sAvadhAna thaI seto - AkaMda karato - zoka karato - vilApa karato bolyo - aho ! meM dhanya, punya, akRtapuje duSTa karyuM ke mArA pitA yAvatuM snehAnurANa tane beDInuM baMdhana karyuM. mArA nimitte ja zreNika rAja mRtyu pAmyA. ema kahI Izvara, talavara yAvata saMdhipAla sAthe parivarI rudana Adi karatAM mahAna Rddhi ane satkAra samudaya vaDe zreNika rAjAnuM nIharaNa karyuM tathA laukika mRta kArya karyuM. tyArapachI komika A mahA manomAnasika du:khathI abhibhUta thaI, anya koI divase aMta:pura parivAra sahita, bhAMDopagaraNa laI rAjagRhIthI nIkaLI, caMpAnagarI Avyo. tyAM paNa vipula bhoga samUhane pAmyo ane keTalAMka kALe zoka rahita thayo. * vivecana-15 - ghAtana, mAraNa, baMdhana, nicchabhaNa e parAbhava sUcaka zabdo che. nipANanizreSTAdi prANa apahAra sUcaka che. mavatIf - bhUmi upara paDI gayo. * x - manomAnasika - vacana vaDe prakAzita. * sUtra-16,17 - [16] tyArapachI te kozika rAja anya koI dine kAlAdi daza kumArane bolAvIne rAjya yAvata janapadane 11-bhAgamAM vaheMce che. pachI svayaM rAjyazrIne karatA, pALatA vicare che. [1] tyAM caMpAnagarImAM zreNika rAjAno putra ane cellaNA devIno Atmaja koNika rAjAnA sahodara nAno bhAI vehalla nAme sukumAra cAvatuM surUpakumAra hato. te vehallakumArane zreNika rAjAe jIvatAM ja secanaka hAthI ane aDhArasaro hAra pUrve Apela. tyAre te vehallakumAra secanaka gaMdhahati sAthe aMtaHpura parivArathI parIvarIne caMpAnagarInI madhyethI nIkaLe che, nIkaLIne vAraMvAra gaMgA mahAnadImAM snAna krIDArthe utare che. tyAre secanaka gaMdhahati rANIone suMDhathI grahaNa kare che, pachI keTalIkane pachaLa besADe che, keTalIkane kaMdhe besADe che. e rIte kuMbha upara mastake, daMtakuzale, besADe che. suMDha vaDe grahaNa karI uMce AkAzamAM uchALe che, suMDhamAM laI hIMcakA khavaDAve che, dAMtanA aMtamAMthI kADhe che, suMDhamAM pANI bharIne snAna karAve che ane kIDA karAve che. caMpA nagarInA zRMgATaka, trika, catuSa, cattara, mahApatha, mANoMmAM ghaNAM loko paraspara ema kahe che yAvata parUpe che - e pramANe nize devAnupiyo ! veha#kumAra sevaka gaMdhahasti vaDe aMtaHpurane pUrvavata pATha kahevo. A veha@ 32 nirayAvalikA upAMgasUtra-saTIka anuvAda kumAra rAjyagrInuM phaLa anubhavato vicare che, koNika nahIM tyAre pasiAvatIne A vRttAMta jANIne Avo saMkalpa thayo. A rIte vehallakumAra secanaka gaMdhahatithI yAvata krIDA kare che ItyAdi to amAre A sA yAvatu janapadathI zuM prayojana che amAre secanaka gaMdhahasta nathI. to mATe komika rAjAne A vAta karavI zreyakara che, ema vicArI koNikarAja pAse AvI be hAtha joDI yAvata kahyuM - svAmI ! vehallakumAra cAva4 - X * secanaka gaMdhahasti nathI ? koNika rAjAe pasiAvatInI A vAtano Adara na karyo, sanmukha na joyuM, paNa mauna rahyo. tyAre pAvatIe vAraMvAra koNika rAjAne A vAta vinavyA karI.. tyAre koNika rAjA, pasiAvatI devIe vAraMvAra A vAta vinavatAM anya koI dine vehallakAne bolAvIne serAnaka hAthI ane aDhArasaro hAra mAMgyo. tyAre vehale koNikane kahyuM - he svAmI ! zreNika rAjAe jIvatAM ja te baMne mane Apela che, to he svAmI ! je mane arthe rAjya ane janapada Apo to huM tamane te baMne AryuM. tyAre koNike tenI A vAtano Adara na karyo, jANI nahIM, paNa vAraMvAra hAthI ane hAra mAMgyA karyA. tyAre te vehallakumAra koNika rAjAe vAraMvAra hAthI ane hAra jhuMTavavA - laI levA * kheMcI levA Icche che jANI teNe vicAryuM ke komika zA mAsa hAthI ane hArane cAvavuM kheMcI na le, teTalAmAM mAre te baMne grahaNa karI aMtaHpura parivAra sahita, bhAMDopagaraNa Adi laIne caMpAnagarathI nIkaLI vaizAlInagarImAM Armaka ceTaka pAse jaIne rahevuM yogya che. ema vicArI te komika rAjAnA aMtarAdi cAvatu jAgato vicare che. tyArapachI vehallakumAra anya koI dine koNika rAjAnA aMtarane jANIne gaMdhahasi tathA aDhAra sAhArane laIne, aMta:puranA parisvAsthI parizvarI, bhAMDamaNa-upakaraNa sahita caMpAnagarIthI nIkaLI, vaizAlInagarI Avyo. AvIne vaizAlImAM Ayaka caTaka rAjA pAse jaIne rahyo. koSikarAjAe A vRttAMta jANIne vehallakumAra mane kIdhA vinA hAra ane hAthI laIne yAvata AyarciTaka rAjA pAse jaIne rahela che, to mAre te baMne mATe dUta mokalavo. ema vicArI dUtane bolAvIne kahyuM - tuM ja, vaizAlI nagarI . jaI mArA mAtAmaha ceTaka rAjAne hAtha joDI vadhAvIne kahe ke - he svAmI koNika saza vinave che ke vehallakumAra kozikarAjAne kahyA vinA cAvatu Avela che, to te svAmI! anagraha karIne koNika rAjAne hAra ane hAthI pAchA soMpo, vehallakumArane mokalo. tyAre te komika rAjAnA vacanane svIkArI potAnA ghera jaI cinI mAphaka cAva4 vadhAvIne kahyuM - nize svAmI ! koNika rAja vijJapti kare che ke yAvat vehallakumArane mokalo. tyAre ceTakarAjAe dUtane kahyuM - devAnupiya ! Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1/16,17 koNika rAjA zreNikarAjAno putra, cellaNAdevInA Atmaja, mAro dohitra che, temaja vehalla paNa che. zreNika rAjAe jIvatAM ja vehalane secanaka gaMdhahasti ane aDhArasaro hAra pUrve Apela che. to jo koNika rAjA vehallane rAjya ane janapadano ardhabhAga Ape to hAra ane hAthI baMne pAchA ApuM ane vehalakumArane pAcho mokaluM. te dUtane satkArI, sanmAnI vidAya karyo. tyAre te dUta ceTakarAjAthI vidAya pAmI, sAtuITa azvastha - 4 - mAM besI vaizAlInI madhyethI nIkaLI mArgamAM zubha vasati ane prAtarAza vaDe yAvat vadhAvIne koNikane kahyuM . svAmI ! ceTaka rAjA AjJA kare che ke - yAvat pUrvavat - to he svAmI ! ceTakarAjA hAra ane hAthI ApatA nathI ke vehalane mokalatA nathI. - 33 - tyAre koNika rAjAe bIjI vakhata dUtane bolAvIne kahyuM - tuM vaizAlI jA - mArA mAtAmaha ceTaka rAjAne kahe ke svAmI ! kauzika rAjA kahe che ke je koI ratno upaje te badhAM rAkulagAmI hoya, zreNika rAjAne rAjyazrI karatAM ane pALatAM be ratno upajyA, secanaka gaMdhahatI ane aDhArasaro hAra. to rAjakulanI paraMparAthI AvatI sthiti lopyA vinA te baMne ane vehalane pAcho soMpo. tyAre te dUta koNika rAjAne pUrvavat yAvat vadhAvI bolyo he svAmI ! koNika rAjA kahe che. ItyAdi. tyAre ceTaka rAjAe te dUtane kahyuM - pUrvavat yAvat dUtane satkArIne vidAya karyo. tyAre te yAvat koNika rAjAne pUrvavat badhuM nivedana karyuM. tyAre koNika rAjA te dUta pAse A sAMbhaLI, samajI krodhita thaI yAvat dhamadhamato trIjA dUtane bolAvIne kahyuM - tuM jA, vaizAlInagarImAM ceTaka rAjAne tyAM DAbA page pAdapIThane prahAra karI, bhAlAnI aNIthI A lekha ApIne krodhita thaI yAvat mastake trivalI caDAvI ceTaka rAjAne kaheje o ceTaka rAjA ! pArthitanA pArthita, duraMta yAvat parivarjita A koNika rAjA AjJA kare che - koNika rAjAne hAra, hAthI, vehallakumAra pAchA soMpo athavA yuddha mATe sajja thaIne raho. kozikarAjA bala-vAhana ane skaMdhAvAra sahita yuddhasajja thaI jaldI Ave che. -- tyAre te dUta be hAtha hoDI yAvat yeka rAjAne vadhAvIne kahyuM he svAmI ! A mArI vinaya pratipatti che. have koNika rAjAnI AjJA pramANe yAvat pUrvavat badhuM karyuM . kahyuM. tyAre te ceTaka rAjAe te dUtanI pAse A arthane sAMbhaLI, samajI krodhita thaI yAvat kahyuM - huM koki rAjAne hAra, hAthI, vehallakumArane nahIM mokaluM, yuddharAja thaIne huM rahIza. dUtane satkAryA, sanmAnyA vinA pAchale dvArethI kADhyo. 28/3 niyAvalikA upAMgasUtra-saTIka anuvAda vivecana-17 : [sUtramAM mAtra vellakumAra nAma chatAM vRttikAre halla ane villa pUrva sUtramAM kahA, vellaNA rANInA kahevAthI koNika zreNika rAjAne choDAvavA jAya che, paNa vRttikAra pupremanI vAta noMdhe che, sUtra karatAM vRttimAM A bhinna kathana nivedananA aucitya vize bahuzruto pAse jANavuM.] 34 (vRttikAre noMdhela vRttimAMthI kiMcit A rIte -] Aryaka eTale mAtAmaha, saMveda - vicAravuM, aMtara - pravila manuSyAdi. 'citra' - rASranIya upAMgamAM je citra nAme dUta che, tenI mAphaka che. prAtarAza - sUrya ugyA pachI pahelAM be praharano bhojana kALa - 4 - annovALa - paraMparAthI AvatI prItine na lopIne. - 4 - 4 - * sUtra-18 : tyAre te koNikarAjAe te dUta pAro A arthane sAMbhaLI, samajI krodhita thaI kAlAdi daza kumArone bolAvIne kahyuM - devAnupriya ! nizce vehallakumAra mane kahyA vinA secanaka hAthI ane aDhAraso hAra laI pUrvavat cAlyo gayo che. meM dUto mokalyA ItyAdi pUrvavat he devAnupiyo ! ApaNe ceTaka rAjAnI yAtrA grahaNa karavI [tenI sAthe yuddha karavuM] zreyaskara che. tyAre kAlAdi daze kumAro kozika rAjAnA A arthane vinayathI svIkAre che. pachI koNike kAlAdi daze kumArone kahyuM - devAnupriyo ! tame pota potAnA rAjyomAM jaI, nhAI yAvat prAyazcitta karI dareke dareka hAthInA skaMdhe besI, 3000 hAthI, 3000 ratha, 3000 ghoDA, 3 karoDa pAyadaLa sAthe parIvarI sarva Rddhi yAvat nAda vaDe pota-potAnA nagarathI nIkaLI mArI pAse Avo. tyAre kAlAdi dazee koNikanA A arthane sAMbhaLI yAvat te pramANe nIkaLI aMga janapadamAM caMpAnagarImAM koki rAjA pAse AvyA. - X - tyAre koNika rAjAe kauTuMbika puruSone bolAvIne kahyuM - jaldIthI AbhiSeksa hastiratna sajAvo. azva-hAthI-tha-cAturaMgiNI senA sajja karo. yAvat AjJA pAchI soMpI. tyArapachI kolikarAjA nAnagRhe Avyo. yAvat nIkaLIne bAhya upasthAnazALAmAM yAvat narapati ArUDha thayo. pachI koNika rAjA 3000 hAthI yAvat nAda sahita caMpAnagarInI madhyethI nIkaLIne kAlAdi dazakumAro pAse Avyo. temanI sAthe bhaLI gayo. pachI koNika rAjA 33,000 hAthI cAvat 33 karoDa pAyadaLa sAthe parIvarI sarvaRddhithI yAvat nAdathI zubha vasati ane prAtarAza vaDe ati dUra nahIM te rIte aMtarAvAsathI vasato vasato aMgajanapadanI madhyethI videha janapadamAM vaizAlInagarI javA nIkaLyo. tyAre ceTakarAjA A vAta jANIne nava mallakI, nava lecchakI, kAzI kozalanA aDhAra gaNarAjAne bolAvIne kahyuM - vehallakumAra, koNika rAjAne kahyA vinA ahIM Avela che ItyAdi badhuM pUrvokta jANavuM. to zuM koNika rAjAne Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 tirayAvalikA upAMgasUtra-saTIka anuvAda 1/18 35 secanaka hAthI ane aDhAra sarohAra ApI devo ? ke yuddha karavuM. tyAre te badhAMe ceTaka rAjAne kahyuM - hai svAmI ! A vAta yukata nathI, patIta nathI, rAjAne yogya nathI. - x * je koNika - x - yuddha karavA Ave che, to ApaNe paNa yuddha karIzuM.. tyAre te ceTaka rAja nava mallakkI, nava lechavI, kAzIkozalanA aDhAra gaNarAjAne ema kahyuM - jo tame koNika rAjA sAthe yuddha karavA Iccho cho, to pota-potAnA rAjyamAM jaI, nAna karI, yAvat kAlAdI mAphaka yAvatu jayavijaya vaDe vadhAve che. pachI ceTaka rAja kauTuMbika puraSone bolAvIne kahyuM - abhiSekaya hasti taiyAra karo, koNikanI jema cAvatuM ArUDha thayo. pachI ceTaka rAjI 3ooo hAthI Adi sAthe koNika mAphaka cAvatu vaizAlI madhyethI nIkaLyo. nava mallakI Adi rAjAo hatA, tyAM Avyo. pachI ceTaka rAja sattAvanasattAvanahAra hAthI-ghoDA-ratha ane pa3 karoDa pAyadaLa sAthe parIvarIne sarva RhidrathI yAvata ravathI zubha vasatI ane prAtarAza vaDe yAvat chAvaNI nAMkhato koNika sAthe yuddha mATe sajaja rahyo. tyAre te koNika rAjA sarva Rddhi yAvat ravathI dezanA prAMte AvIne ceDagarAsathI yojanane aMtare chAvaNI nAMkhI. pachI baMne rAjAe raNabhUmine sajaja karAvI, raNabhUmimAM gayA. tyArapachI koNika rAjAe 33,000 hAthI AdithI garuDa bUha racyuM ane rathamusala saMgrAmamAM Avyo. pachI seTaka rAja pas,ooo hAthI AdithI kaTaTyUha cyo. strIne rathamusala saMgrAme AvyA. pachI baMne rAjAnA sainiko saddha cAvata gRhita Ayudha paharaNa thaI, phaLAMne hAthamAM lIdhA, anna myAna bahAra kA, bhAthAne khabhe laTakAvyA, dhanuSa pratyaMcAyukata kayAM bANo bhAyAmAMthI kheMcyA, barachI Adi uchALyA, sAthaLe bAMdhela ghugharA haTAvyA. zIgha vAjiMtro vagA, moTA utkRSTa sahanAdAdi ane kalakala zabado karavA lAgyA. tethI samudravat garjanA karatA hoya tema sarva samRddhi saha rAvata vAjiMtranA zabda sahita azvaro azvAro sAthe Adio laDavA lAgyA. pachI baMne rAjAnA sainiko svAmInI AjJAmAM kata hovAthI moTA janakSayane karatAM, janavadha-janamana karatAM, saMvartaka vAyuvatu lokone uparaupara ekatra karatAM, nRtya karatAM dhaDa vaDe ane hAthamAMthI paDI gayela vAra vaDe raNabhUmine bhayaMkara karatAM, lohIno kAdava karatAM paraspara yuddha karavA lAgyA. tyAre te kAlakumAra * x * garuDa lUha vaDe potAnA 11-mAM bhAganA sainya vaDe koNika sAthe rahIne rathamurAla saMgrAmamAM yuddha jato hata-mayitAdi thayo yAvat mRtyu pAmyo. gautama. e rIte kAlakumAra AvA AraMbha cAvavuM azubha kRta karmanA bhArathI kALa karI cothI paMkAbhA naphe utpanna thayo. * vivecana-18 : kAlAdi e koNikanA vacano vinayathI svIkAryA - X - X - koNike traNa data mokalyA. - x - tIna - bANa, sanIva - pratyaMcAsaha, * x - = - rauddha. bAkI badhuM sugama che. * sUtra-19 : bhagavad ! kALakumAra cothI nakazI anaMtara uddhallne kyAM jaze ? kyAM upajaze ? gautama mahAvidehamAM uMcA dhanADhya kuLomAM utpanna thaI Dhapatitva4 kahevuM. yAvatuM dIkSaw laIne siddha, buddha thaI cAvatuM sarva duHkhono aMta karaze. @ adhyayana-2 thI 10 % - X - X - X - * sUtra-20,21 : rabhagavana ne zramaNa yAvatuM saMpAd nirayAvalikAnA pahelAM adhyayanano A artha kahela che, to nirayAlikAnA bIja adhyayanano zramaNa bhagavaMte zo artha kahyo che? jaMbU te kALe samaye caMpA nAme nagarI, pUrNabhadra caitya, komika rAja, padmAvatI devI hatA. te caMpA nagarImAM zreNika rAjAnI panI, koNika rAjAnI GdhumAtA sukAlI maNI hatI. te sukAlIdevIne sukAla nAme putra hato. tyAre te sukAla kumAra anya koI dine 3000 hAthI, kAlakumAranI mAphaka badhuM pUrvavat kahevuM yAvat mahAvideha >> mokSe jaze. [] e pramANe bAkInA ATha adhyayano pahelAMnI mAphaka jANavA. maew mAtAnA nAma putra sardeza kahevA. nirayAvalikA sUtranA daza adhyayanano muni dIparatnasAgare karela TIkA sahita anuvAda pUrNa Agama sUtra-19, upAMgasUtra-8 pUrNa - X - X - X - X - X - X - Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama saTIka anuvAdanuM vibhAgIkaraNa 15 - 16 | 17 | AgamanuM nAma bhAga kramAMka AcArAMga | | 1 ane 2 sUtrakRtAMga 3 ane 4 sthAnAMga 5 thI 7 samavAyAMga bhagavatI 9 thI 13 jJAtAdharmakathA 14 upAsakadazA, aMtakRtadazA, anuttaropapAtikadazA, praznavyAkaraNa vipAkazruta, aupapAtika rAjapraznIyA jIvAjIvAbhigama 17 thI 19 prajJApanA 20 thI 22 sUrya/caMdra-prajJapti 23,24 jaMbUdvIpa prajJapti 25 thI 27 nirayAvalikA paMcaka ane payannAsUtro-10+1 | 28 nizItha, vyavahAra, bRhatkalpa dazAzrutaskaMdha ane jItakalpa mahAnizIthA Avazyaka 31 thI 34 piMDaniryukti, oghaniryukti | 35 | dazavaikAlika 36 uttarAdhyayana 37 thI 39 naMdIsUtra | 40 anuyogadvArA kalpa (bArasA) sUtra | 42. 29 30 ] 41.