Yogshastra

Author(s): Hemchandracharya, Kesharsuri
Publisher: Balchand Sakarchand Shah

Page 9

ભાષાંતર કર્તાની પ્રસ્તાવના.
આ આર્યાવર્ત પ્રાચીન સમયથી યોગ વિદ્યાની પરાકાષ્ટાએ પહેચેલો હતો. આ ભારત ભૂમિપર અનેક મહાત્માઓ એગ વિદ્યામાં કુશળ હતા. અનેક લબ્ધિઓ અને સિદ્ધિઓના વેગથી, નાસ્તિક સ્વભાવના મનુષ્યો ઉપર પણ, આત્માની અરિતત્વતાની ઊંડી છાપ બેસાડતા હતા. પ્રત્યક્ષપણે પુનર્જન્મને અનુભવ કરનારા, જાતિરમરણ જ્ઞાન ધારક હોઈ, બીજા ને પુનર્જન્મ વિષે ચેસ ખાત્રી આપતા હતા તેમજ ગબળથી ભૂત, ભવિષ્ય અને વર્તમાનકાળ સંબંધી વિપ્રકૃષ્ટ-દૂર વસ્તુના સંશય દૂર કરી આત્માની જ્ઞાનાદિ અનંત શક્તિઓનું ભાન કરાવતા હતા. - આવા અનેક રત્ન પુરૂષને ધારક આર્યાવર્ત આજે જડવિદ્યાના ઉપાસકોના પ્રભાવથી શોચનીય સ્થિતિમાં આવી પડ્યો છે; યોગવિદ્યાને પ્રચાર ઘણી મંદ સ્થિતિમાં આવ્યો છે અને યોગવિદ્યામાં પ્રવિણ મહાત્મા પુરૂષો કેણું છે તે વિચારવા જેવું થઈ પડયું છે.
આ ભારતવર્ષ અત્યારે જડ વસ્તુની શોધખોળમાં નિપુણ એવા પશ્ચિમાત્ય જનના સંગથી, સુખ પ્રાપ્તિને માટે યોગવિદ્યા અને આત્મ વિદ્યાના અભ્યાસને વિસારી મુકી નિચે ઉતરતો જાય છે અને હજી પણ વધારે નીચે ઉતરે તેવો સંભવ છે, અને આવું પણ અનુમાન કરી શકાય છે કે, આ આર્યાવર્તાને જે દયાળુ મહાશયો પ્રયાસપૂર્વક નહિ બચાવે છે, જડવાદનું સામ્રાજ્ય થવા પામે, તેવું પણ સંભવિત લાગે છે.
આમ થવાનું કારણ, એજ કે મનુષ્યનું આત્મભાવ તરફનું લક્ષ દિનપ્રતિદિન ઓછું થતું જોવામાં આવે છે. અત્યારે આ દેશ આત્મ શોધખેળ માટે તદ્દન બેદરકાર બન્યો છે. મોજશોખનાં સાધનની શોધખોળ, દિનપ્રતિદિન વધતી જાય છે, ઈત્યાદિ પ્રત્યક્ષ કારણોથી અનુમાન કરાય છે કે આવી સ્થિતિ જો ચાલુ રહે તે એક વખત આ દેશ આત્મવિદ્યાથી 'બેનસીબ બને. પૂર્વે છએ દર્શનમાં પણ સંબંધી એટલી બધી જાગૃતિ અને પ્રયત્ન હતું કે, તે વખતનાં બનેલાં અને અત્યારે મળી આવતાં કોઈ કેઇગશાસ્ત્રો અને અધ્યાત્મ શાસ્ત્રોથી નિર્ણય કરી શકાય છે કે અત્યારે જેવો જડવિદ્યાની શોધખોળનો જમાને છે, તે પૂર્વે આત્મવિદ્યાની શોધળને જમાને હતે.
પૂર્વના મહાપુરૂષોની આત્મજ્ઞાન સંબંધી જાહેરજલાલી, તેમને સતત