Sutrakrutanga Sutram Part 04

Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 04
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 658
________________

समयार्थबोधिनी टीका द्वि. श्रु. अ. ३ आहारपरिशानिरूपणम्
३९७, ___टीका--अतः परं तिर्ययोनिझपञ्चेन्द्रियमत्स्यकूम गोधादीनां स्वरूपमुप.. वर्णयति सूत्रेऽस्मिन् । 'अहावर" अथाऽपर पुराख्यातं तीर्थकरेण 'णाणाविहाणं जलयराणं' नानाविधानां जलचराणाम्, 'पंबिंदियतिरिक्वजोणियाण' पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकानाम् 'तनहा तद्यथा 'मच्छागं जार सुमाराणं' मत्स्थानां यावत् शिंशुमाराणाम् . यापलदेन-जागोधानकरादीनां सग्रहः तथा च मत्स्पकर्म गोधा प्रभृतीनां शिशुमारपर्यन्तानां स्वरूपं निरूपयतीति, 'तेसिं च णं' तेषां च खल 'अहावी रणं हा कासेग' ययाजेन याकाशेन 'इत्योए पुरिसस य कम्मकडा तहेत जाव तमो एगदे मे गं भो माहो नि' लिगः पुरुाय च कर्मकृतस्तथैत्र यावत्-तत एकदेशेन ओजमाहारयन्ति ते जीना मातापित्रोः संयोगे जाते. सति सकतकर्म फलो भोगाय अतिर्यक्षु मत्ाद्यते । 'आणु वेण वुझा पलियाग: मणुपन्ना' आनुपूर्येण-क्रमशः प्रदाः परिपाफमनु पाप्ताः पुष्टि प्राप्ताः 'तभो कायाभो अभिनितागा' ततः कायान-भावारोराद् अभिनिवर्तमाना:-बहिरागअतएव चारित्र की दृष्टि से दूसरा नंबर तिर्यचों का है। इस कारण मनुष्यों का प्रतिपादन करने के पश्चात् तिय चपंचेन्द्रिय जीवों की प्रहपणा की जाती है । वे इस प्रकार हैं-'अहोवरं पुरक्खायं' इत्यादि ।
टीकार्थ-तीर्थकर भगवान् ने तिर्य योनिक मत्स्य, कर्म, गोधा आदि पंचेन्द्रिय जलचर जीवों का कथन किया है। वे इस प्रकार हैं: मत्स्य यावत् सुंस्तुमार । यहां 'यावत्' शब्द से कच्छप गोधा और मकर नामक जीवों का ग्रहण करना चाहिए। इन जीवों की उत्पत्ति बीज
और अवकाश के अनुसार पूर्वकृत कर्म के उदय से स्त्री और पुरुष का संयोग होने पर स्त्रीकी योनि द्वारा होती है। इत्यादि सब कथन पूर्व બીજે નબર તિર્ય ચાનો છે. તે કારણે મનુવ્યોનું પ્રતિપાદન કર્યા પછી તિર્યંચ ५न्द्रिय लवोनु नि३५ ४२मा भाव छ, a मा प्रमाणे छ.--'अहा. वर पुरक्खाय' त्यादि
ટીકાર્થ-તીર્થકર ભગવાને તિર્થં ચ એનિવાળા મત્સ્ય, કાચબા, ઘે વિગેરે પંચેન્દ્રિય જલચર–પાણીમાં રહેવાવાળા, જીવનું કથન કર્યું છે, તે આ પ્રમાણે છે –મસ્ય, યાવત્ સુસુમાર, અહિયા યાવત્ શબ્દથી કાચબા, છે, અને મઘર, નામના જીવો શ્રવણ કરાયા છે. આ જીવની ઉત્પત્તિ બીજ અને અવકાશ પ્રમાણે પૂર્વકૃત કર્મના ઉદયથી સ્ત્રી અને પુરૂષને સગ થવાથી સ્ત્રીની પેનિથી થાય છે. વિગેરે સઘળું કથન પૂર્વ સૂત્રમાં


Page Navigation
1 ... 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791