________________
વંસદી - દર્શનના પ્રભાવક ગ્રંથોને ભણવા માટે સાધુને કોઈ એવા ક્ષેત્રમાં રહેવું પડે જ્યાં નિર્વાહ થાય તેમ ન હોય અથવા શુદ્ધ આહારાદિ ઉપલબ્ધ ન થતાં હોય, તો, જયણાપૂર્વક અકથ્ય એવાં આધાકર્માદિનું પણ જો સેવન કરે તો તેને પ્રાયશ્ચિત્ત ન આવે.
અહીં દર્શનના પ્રભાવક ગ્રંથોમાં સર્વપ્રથમ નામ તેમણે સન્મતિતનું નોંધ્યું છે. તો, આ વાત પરથી જ આપણે અનુમાન કરી શકીએ કે, કેવી એ જવલંત પ્રતિભા હશે જેમના રચેલા ગ્રંથને ભણવામાં આધાકર્માદિ દોષ ન આવે એવું આગમની પંચાગીમાં ઉલ્લેખાયું?
તો, આ તો તેમને Top tenમાં અનિવાર્યપણે ગણવા પડે તે માટેનાં એકાદ-બે વાજબી કારણો જણાવ્યાં. હજી તે વિશે આગળ વધુ ચર્ચા કરીશું. પણ અત્યારે તો તેમના વ્યક્તિત્વ વિશે થોડું વિચારીએ.
તેમનાં વ્યક્તિત્વનાં ઘણાં બધાં પાસાં છે. આપણે સમયની મર્યાદામાં રહી બે-ત્રણ પાસાં તપાસીએ.
૧. બાહ્ય વ્યક્તિત્વ – તેમના જીવનની ઘટનાઓ અને પ્રસંગો. - ૨. બૌદ્ધિક વ્યક્તિત્વ – સમગ્ર દાર્શનિક પરંપરામાં પ્રસિદ્ધ તેમનો તર્કવાદ – તાર્કિક અને દાર્શનિક ગ્રંથ રચનાઓ.
૩. આંતરિક વ્યક્તિત્વ – સાધના – સાધુતા, ગુણો, કવિત્વ શક્તિ, ભક્તિ, શ્રદ્ધા, અંતરશુદ્ધિ, અધ્યાત્મ વગેરે આંતરિક વૈભવ. - સૌપ્રથમ આપણે તેમના બાહ્ય વ્યક્તિત્વ વિશે થોડું વિચારીએ –
