________________
ખંડ ૩ / ઢાળ ૧૮
૨૩૭ પૂછ્યું કોણ તું કેમ રોયે રે લાલ, શું દુઃખ છે તુજ આજ; સુઇ કહે હું નૃપલક્ષ્મી અછું રે લાલ, રુદન કરું છું એણે કાજ. સુબ્સા ૧૬ આજ થકી ત્રીજે દિને રે લાલ, મરશે પુરપતિ એહ, સુઇ તેણે દુઃખથી દુઃખિણી અછું રે લાલ, રોઉં હું નિઃસંદેહ. સુસા૧૭ વીર કહે કો ઉપાય છે રે લાલ, ન મરે નયરનો ભૂપ; સુત્ર જો નયર દેવીને બલિ દીએ રે લાલ, નૃપ સમ નર અતિ રૂપ. સુસા.૧૮ રાજપુરુષ નિજ પુત્રનું રે લાલ, શિર છેદી નિજ બાપ; સુત્ર તો નૃપ શત વરિયાં લગે રે લાલ, ચિરંજીવે જાયે સંતાપ. સુલ્સા૧૯ વરવીર એમ વયણાં સુણી રે લાલ, આવો આપણે ઠામ; સુ નૃપ પણ પૂઠેથી આવી રે લાલ, હવે જોજો વીરનાં કામ. સુસા.૨૦ ઉઠાડી સુત ભામિની રે લાલ, કહ્યું સઘળું વૃત્તાંત; સુત્ર હું તો નૃપતિને કારણે રે લાલ, છંડીશ તનુ એ મહંત. સુલ્સા.૨૧ તે ભણી તું પીયર જઈ રે લાલ, એ છે મારી શીખ; સુઇ પતિવચને જે ચાલવું રે લાલ, તે પતિવ્રતાની શીખ. સુસા૨૨ यतः-ते पुत्रा ये पितुर्भक्ताः, स पिता यस्तु पोषकः
तन्मित्रं यत्र विश्वासः सा भार्या पतिवाक्यगा १ ભાવાર્થ-જે પોતાના પિતાના ભક્ત હોય તે પુત્ર જાણવા અને પુત્રાદિકનું પોષણ કરે તે પિતા જાણવો, જેમાં વિશ્વાસ આવે તે મિત્ર જાણવો, પતિની વાણીમાં રહે તે સ્ત્રી જાણવી. ___आर्ते आर्ता दुःखे द्विष्टा, प्रोषिते मलिना कृषा;
मृते म्रीयेत या नारी, सा स्त्री ज्ञेया पतिव्रता. २ ભાવાર્થ-પોતાનો સ્વામી આર્ત હોય તો તે આર્ત થાય, અને પોતાનો સ્વામી દુઃખી હોય તો તે દુઃખી થાય, પોતાનો સ્વામી પરદેશ ગયે તે પ્લાન (દુઃખી) રહે, પોતાનો સ્વામી મરણ પામે તો પોતે મરણ પામે, તે સ્ત્રી પતિવ્રતા જાણવી.
मितं ददाति हि पिता, मितं भ्राता मितं सुतः
अमितस्य हि दातारं, भरतारं को न पूजयेत् ३ ભાવાર્થ-પિતા છે તે પણ પ્રમિત દેનારો છે, ભાઈ અમિત દેનાર છે, પુત્ર પણ પ્રમિત દેનાર છે, અમિત દાનોના દેનારા પોતાના સ્વામીને કોણ ન પૂછે? અર્થાત્ સર્વ પૂજે.
