________________
૫૫
માતાની મહત્તા. માતાની મહત્તા
:
:
- ( લેખક. મુનિશ્રી રત્નવિજયજી મુ. દમણ). .. . .
જેનશાસ્ત્રમાં અનેક સ્થળે માતાઓને રત્નકુક્ષી કહેલી છે. કારણ કે તેઓ પુરૂષ રન તેમજ સ્ત્રીરત્નને જન્મ આપનારી છે. તેમને કોઈ સ્થળે રત્નગર્ભા પણ કહેવામાં આવેલી છે. રત્નગર્ભા આ વિશેષણ પૃથ્વીને તેમજ સ્ત્રીમાતાને લાગુ પડે છે. દુનિયામાં બેજ તત્ત્વ ઉત્તમેત્તમ છે; એક મહતત્ત્વ અને બીજું મહિલાતત્ત્વ. જગતના બીજા ઉત્તમ ત જેવા કે કેસરિસિંહ, કામધેનુ, ગજરત્ન, અશ્વરત્ન, ધુરંધર વૃષભરન, બત્રીસ લક્ષણવત પુરૂષ, તીર્થ કર, ચક્રવતી, વાસુદેવ, પ્રતિવાસુદેવ, કામદેવ, દેવાધિદેવ, ધર્મદેવ, નરેદેવ, વિક્રમદેવ, ભેજ-, દેવ, ભૂદેવ, ગુરૂદેવ, બુદ્ધદેવ, શંકરદેવ, ઈશુદેવ; મહમુદદેવ, જરથોસ્તદેવ, ઇત્યાદિ અપાર દેવાને જન્મ આપનારી માતાઓ જગતને વંદનીય છે. કાળ ચક્ર બધા પદાર્થોમાં ફેરફાર "કરી નાખે છે, પણ સ્ત્રીતત્ત્વમાં કદી પણ ફેરફાર થયો નથી. ત્રણે લોકમાં અબાધ્ય અને ત્રણે લકમાં પૂજ્ય પદાર્થ આ સ્ત્રીતત્ત્વ છે. સત પુરૂષ કરતાં સતી સ્ત્રીની કિંમત વધારે હોય છે. અખ ડ પ્રભાવતી સુશીલા સાધી સ્ત્રીનું માહામ્ય દેવ પણ આંકી શકે નહિ. સાધવી સ્ત્રીની પૂજા દરેક પ્રજામાં પારાવાર ચાલે છે. જ્યાં ધર્મનાં મહટાં કામ કરવાનાં હોય છે. જેવા કે તીર્થયાત્રા, રણયાત્રા, દિગ્વિજય યાત્રા, પ્રતિમાઓની અંજનશલાકા, પ્રાણપ્રતિષ્ઠા, શાંતિસ્નાત્ર, અષ્ટોત્તરી સ્નાત્ર, નવગ્રહપૂજા, ચતુર્વિધ સંઘ સ્થાપના, રાજ્યાભિષેક, વિવાહ, ખાતમુહૂરત, વાસ્તુપૂજા, ઇત્યાદિ શુભ કામ જ્યાં કરવાનાં હોય છે ત્યાં સ્ત્રીની આવશ્યક્તા હોય છે. છેક જંગલી પ્રજામાં પણ સ્ત્રીપૂજા, માતૃપૂજા આદિ રિવાજે ચાલુ છે. એ રીવાજોમાં મોટી વિકૃતિ થઈ ગઈ છે. છતાં તે પાછળ રહેલું તત્ત્વ તે કાયમ છે. કાળચક્રમાં ઘણી બાબતેમાં ફેરફાર થયા છે, છતાં રત્નગર્ભા સતી સાધ્વી સ્ત્રી પિતાને અખંડ પ્રતાપ જાળવી રહી છે, નિષ્કલંક જીવનયાત્રા કરી રહી છે, તેથીજ સવારના પહોરમાં લાખો કરેડે મનુષ્યો સતીએનાં પવિત્ર નામો ઉચ્ચારી પિતાને પવિત્ર માને છે શિર સુકાવી કૃતાર્થ થાય છે અને પિતાની ભાવિ પ્રજાને એ શુભ કાર્યમાં સામીલ કરે છે. પવિત્ર જનવીની હત્તા કોણ ગાઈ. શકે કે કઈ કલમ તે લખી શકે? સતી માતાઓના સુપુત્રોએજ દુનિયાને ઉડી મુખવાળી, બનાવી છે. સતી સ્ત્રીની છાયા પડવાથી રોગ, શોક કે ભૂત પિશાચ નાશી જાય છે. સર્પ અને વીંછીનાં ઝેર ઉતરી જાય છે. ચોરી કરવા આવેલા ચાર લોક ત્યાંને ત્યાં અટકી જાય છે. અને ખુની મનુષ્યો પણ થાંભલાની માફક થંભે જાય છે. માતાઓને મહિમા અઢાર પુરાથી પણ અધિક છે.
શ્રાવિકા એ ચારે તીર્થની જન્મભૂમિ-જન્મદાતા છે. સકળ સંઘની માતા ! તારી, બલીહારી છે. તું હવે સાવધાન થઈ છે, પત્રોમાં તારી કીર્તિ ગાજવા લાગી છે. અમને મેટી આશા છે કે હવે જનસંસાર સુખી થશે. એક વાત બરાબર ચક્કસ થતી જાય છે કે સ્ત્રી કેળવણીની જરૂર છે અને જ્યાં સુધી માતાએ ભણી સુસંસ્કારવાળી ન બને ત્યાં સુધી નિર્બળતા અને માવડીયાપણું કદી મટવાનું નથી. જન્મતાંવાર કોઈ જ્ઞાની થઈ જતા નથી. જ્ઞાની થવા માટે અનુકૂળતા મળવી જોઈએ. એવી અનુકૂળતા ડેકાણે ઠેકાણે થતી જાય છે