________________
ચરિત્રકાર, બાળસાહિત્યકાર અને પત્રકાર ક્ષેત્રે પ્રદાન કર્યું. એમણે કુલ ૩૦૦ જેટલાં પુસ્તકો લખ્યાં. કામવિજેતા સ્થૂલિભદ્ર (૧૯૪૦), વિક્રમાદિત્ય હેમુ (૧૯૪૪), ભગવાન ઋભદેવ (૧૯૪૭), શત્રુ કે અજાતશત્રુ ભાગ ૧-૨ (૧૯૬૧) જેવી ૨૦ ઐતિહાસિક, પૌરાણિક, સામાજિક નવલકથા, પારકા ઘરની લક્ષ્મી (૧૯૪૬), વીર ધર્મની વાતો - ભા. ૧ થી ૪ (૧૯૪૭-૫૩) કંચન અને કામિની (૧૯૫૦) કન્યાદાન (૧૯૬૪), પગનું ઝાંઝર (૧૯૯૭) જેવી ૩૬૫ વાર્તાઓને સમાવતા ૨૧ વાર્તાસંગ્રહ, રસિયો વાલમ અને બીજાં નાટકો (૧૯૫૫) જેવાં ૭ નાટક, નિગ્રંથ ભગવાન મહાવીર (૧૯૫૬) સિદ્ધરાજ જયસિંહ, યોગનિષ્ઠ આચાર્ય બુદ્ધિસાગરજી, શ્રી ચારિત્રવિજયજી, પ્રતાપી પૂર્વજો ભા. ૧ થી ૪ જેવાં ૨૩ જેટલાં ચરિત્ર ગ્રંથ ઉપરાંત વિદ્યાર્થી વાચનમાળાની ૧૦ શ્રેણીમાંનાં કફ ટૂંકા પ્રેરક, પ્રમાણભૂત અને વિદ્યાર્થીભોગ્ય ચરિત્ર તથા સમગ્ર સર્જનનો ત્રીજો ભાગ રોકતું બાળ, કિશોર અને પ્રૌઢ સાહિત્ય મળે છે. આમ સાહિત્યક્ષેત્રે એમનું વિપુલ અને નોંધપાત્ર પ્રદાન છે. પ્રેમભક્ત કવિ જયદેવ” નામની નવલકથા પરથી “ગીતગોવિંદ' નામનું ચિત્રપટ તૈયાર થયેલ. “ગુજરાત સમાચાર'માં “ઇંટ અને ઇમારત' નામની કોલમ દ્વારા તેમને ખ્યાતિ મળેલી. પ્રાચીન કથાઓનો સાંપ્રદાયિક અભિનિવેશ માટે નહીં પણ માનવતાના મુક્ત વાતાવરણને બહેલાવવામાં તેમણે ઉપયોગ કર્યો છે.
જૈન કથાવસ્તુમાંથી સાંપ્રદાયિક તત્ત્વ ગાળી નાખી તેને માનવતાની સર્વમાન્ય ભૂમિકા પર મૂકી આપ્યું, વળી વિક્રમાદિત્ય હેમુંમાં મુસ્લિમ ધર્મ, પ્રેમભક્ત કવિ જયદેવમાં વૈષ્ણવ ધર્મ, “કામવિજેતા સ્થૂલિભદ્રમાં જૈન ધર્મ અને “ભગવાન ઋષભદેવ'માં માનવધર્મનું આલેખન સમાજને શ્રેયસ્કર માર્ગે દોરે તેવું છે. સામગ્રીના વૈવિધ્યને આપસૂઝથી વાર્તાકલામાં સંયોજવાની અનેરી ક્ષમતાનો પરિચય કરાવતી વાર્તાસૃષ્ટિ, ઊગતી પેઢીના ઘડતરમાં કામ લાગે તેવાં ચરિત્રો અને શૈક્ષણિક મૂલ્યોને નજર સમક્ષ રાખીને લખાયેલું કિશોર સાહિત્ય અને પ્રૌઢસાહિત્ય જયભિખ્ખની મૂલ્યવાન સાહિત્યસેવા છે. સચોટ અને સરસ કથનશૈલી એમની નોંધપાત્ર લાક્ષણિકતા છે. તેમની નવલકથાઓ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org