________________
[ ૬ ] રસ લે છે કે જેથી કમળને જરાપણ ઈજા થાય નહીં, વળી તે મધુર સ્વરે બેસીને પોતાના ખપ જેટલો જ થોડો થોડો રસ લે છે, પરંતુ અહીં કાળાપ અસંતોષી ભમરો તો પૃથ્વીરૂપ કમળમાંથી સમગ્રલોકરૂપ રસને અનેક પ્રકારની વ્યાધિઓ અને વેદનાઓરૂપ ક્રપણું વાપરી ચૂસી લે છે, એટલે કે ક્રર કાળ કોઈપણ પ્રાણીનું ભક્ષણ કર્યા વિના રહેતો નથી.
લોકોમાં એવું કહેવાય છે કે આ સમગ્ર પૃથ્વીને શેષનાગે પોતાના મસ્તક ઉપર ઉપાડી રાખી છે. આવી લોકક્તિથી અહીં પૃથ્વીરૂપ કમળનું શેષનાગરૂપ નાળવું કહ્યું. વળી જેમ કમળમાં કેસરા હોય છે તેમ અહીં પૃથ્વીરૂપ કમળને પર્વતરૂપ કેસરા કહ્યા, અને દસ દિશાઓ મોટાં મોટાં પાંદડાંઓને ઠેકાણે સમજવી. આવા પૃથ્વીરૂપ મેટા કમળમાંથી લોકરૂપ રસને નિરન્તર પીતાં પણ કાળરૂપ ભમરો હજુ સુધી તૃપ્ત થતો નથી, અને તૃપ્ત થશે પણ નહીં ! માટે હે ભવ્ય પ્રાણીઓ! કાળરૂપ અસ તેષી ભમરાના આસ્વાદનમાં ન અવાય એવા આત્મસ્વરૂપ પામવાના સાધન માટે પ્રમાદ ત્યાગી ઉદ્યમ કરો. ૮. छायामिसेण काला, सयलजिआणं छलं गवसंतो। पासं कह वि न मुंचइ, ता धम्मे उज्जमं कुणह ॥९॥
