________________
દૂધની હતા
પ્રાણિયા માતાનું દૂધ પીને જે મોટું થાય છે. દૂધ પ્રાણી માત્રને એટલા જ કારણે સાત્મ્ય (હિતાવહ) છે. જન્મથી જ દૂધ પીવાનો અભ્યાસ હોવાથી સર્વ મનુષ્યો માટે દૂધ સાત્મ્ય છે.
વાત-પિત્ત-કફ રક્તવિકારોમાં તેમજ ખાસ રોગોમાં પણ દૂધ સાત્મ્ય છે. ચ૨કે દૂધને “મનસ્ક૨” મન બનાવનાર કહેલું છે . જર્ણજવર, ખાર્ટસી, દમ, શોષ, (કંઝમ્પ્સન), થય(ટી.બી.), ગુલ્મ, ઉન્માદ(ગાંડપણ), જલોદ૨, મૂર્છા, ચક્કર, મદ, દાહ, ત૨સ, હૃદયના
*
રોગો, બસ્તિના વિકારો. પાંડુરોગ, સંગ્રહણી, હ૨સમસા, શૂળ, પેટનો આફરો, (ગેસ વગેરે), અતિસા૨, મ૨ડો, યોનિરોગ, (ગર્ભાશયના | વિકારો). ગર્ભસ્ત્રાવ (બેબો[-). રક્તપિત્ત (રક્ત અને પિત્તના વિકારો), શ્રમ, કામ (વગર મહેનતે શ્વાસ ચડવો) આ રોગોને દૂર દૂર
કરે છે - મટાડે છે.
દૂધ પાપનાશક, બલ્ય (ટોનિક), વૃષ્ય(વાજીક૨ણ સેકસ પોટેન્સી વધા૨ના૨), વ | જી કે ૨ ણ (એક્રોડિજિએક), રસાયન ઘડપણને દૂર રાખનાર, રોગ માત્રને દૂ૨ ૨ાખના૨) મેધ્ય (બુદ્ધિ વર્ધક), હાડકાને સાંધનાર ફિચર થયું હોય, તેવા તૂટેલા હાડકાંને |ાડનાર), આથાપન (ભકિત માટે ઉપયોગી) વયઃસ્થાપન (ઉંમર જણાવા ન દે એવું), આયુષ વધારનારું, જીવનોપયોગી, શરીરને હુષ્ટપુષ્ટ બનાવના૨, વિરેચક (માઈલ્ડ સેટિવ) અને
વમનોપગ (ઉલટી કરાવતી વખતે વામક દ્રવ્યની શક્તિમાં વધારો ક૨ના૨ ) છે. ઓજના જે દશ ગુણો છે તે બધા ગુણો દૂધમાં હોવાથી દૂધ ઓજોવર્ધક છે. બાળકો, વૃદ્ધો, ક્ષતક્ષીણ તમામ માટે હિતાવહ છે. ભૂખથી કૃશ થર્મલા, અતિસ્ત્રીસેવનથી કૃશ થયેલા, અતિ મહેનત ક૨વાથી ક્ષીણ થયેલ આ બધા માટે દૂધ અત્યં હિતકર છે. ઉ૫૨ દૂધના જે ગુણધર્મ દર્શાવેલા છે. તે જોતાં (સંસ્કૃત) સંસા૨માં એવો એક પણ પદાર્થ
સંજીવની
સ્વાસ્થ્ય સોપાન
ભ નથી જે દૂધની તોલે આવી શકે. કોઇ
આમાં અતિશયોક્તિ ન માને,
આધુનિક વિજ્ઞાને પણ દૂધને
સર્વશ્રેષ્ઠ આહાર જાહેર કર્યો છે. દૂધ પૂર્ણ આહાર (કંપ્લીટ ફુડ) છે. એનું પ્રોટીન ઉત્તમ કોટિનું છે એની ચરબી-સ્નેહ-ફેટ એ ટલા સૂક્ષ્મકણોમાં ફેલાયેલી છે દૂધના
એક ટીપામાં પંદ૨ લાખ ચ૨બી કણો છે એથી દૂધની ચ૨બીસુપાચ્ય છે. હાર્ટના રોગીઓ માટે પણ દૂધની ચ૨બી નુકશાનકાર નથી. એમાં સાક૨ દુગ્ધશર્ક રા(લેકટોઝ) રૂપે છે, એટલે મધુમેહમાં પણ દૂધ યોજી શકાય એવું છે. દૂધને માનનીય વનોપયોગી) કહીને
-
૨
એમાં એ, ડી ઇ વગે૨ે વિટમીનો છે એ ધ્વનિત છે. જીવનોપયોગી તમામ ખનિજો દૂધમાં છે. ઉ૫૨ સંસ્કૃતના ક્શન ઉપર મોટો ગ્રન્થ લખી શકાય. પ્રાચીનોની આ સાર ગર્ભિત શૈલીમાં ઘણું કહેવાયેલું છે.
આ બધા ગુણો દરેક પ્રાણીના દૂધના છે. ગાય, ભેંસ, બકરી, ઘેટી, ઘોડી, ઉંટની હાથણી બધાના દૂધના આ સામાન્ય ગુણો છે. હવે આપણે ગાય, ભેંસ, બકરી ( આ ત્રણનાં જ દૂધ ભારતભરમાં વપરાય છે. એટલે એમનાં દૂધના ગુણો જોઇશું
ગાયનું દૂધ ચ૨કાચાર્યે ગાયના દૂધને “પ્રવ૨” જીવનીયાનામ્ શ્રી.રમતમ રસાયનમ્
પૃથ્વી ઉપર જેટલાં નનીય દ્રવ્યો છે તે સૌમાં ગાયનું દૂધ ઉત્તમ જીવનીય પદાર્થ છે. જીવનોપયોગી તમામ પદાર્થોથી ગાયનું દૂધ સભર છે. અને તે રસાયન પણ છે જે દ્રવ્યના સેવનથી રોગમાત્ર દૂર રહે અને ઘડપણ વહેલું ન આવે કે ન જણાય તેનું નામ ૨સાયન.
વળી ઓજના બધા ગુણો ગાયના દૂધમાં છે એમ કહીને તો ગાયના દૂધને અમૃત જેવું જ ગણ્યું
છે. જીવનનો આધા૨ ઓજ ઉ૫૨ છે સાતેય ધાતુઓનો ૫૨મ સા૨ એ ઓજ છે, હદયમાં એનો વાસ છે. ઓજના નાશથી જ મ૨ણ થાય છે. ઓજ શબ્દનું અંગ્રેજી કરી શકાય એવો એકેય શબ્દ આજદિન સુધી શોધ્યો જડતો નથી.
ગાયનું દૂધ શરીરના કોઇપણ ભાગમાંથી લોહી વહેતું હોય તેમાં પણ ઉત્તમ છે. રક્તપિત્તહર છે.
VINIYOG
એનો ૨સ અને વિપાક મધુર છે. વાત અને પિત્તના રોગોમાં દૂધ સરસછે.
મહર્ષિ કાયણે ગાયના જે ગુણો આપ્યા છે તે વાંચતાં હૈયું નાચી ઉઠે છે. પૃથ્વી ઉપરનું એ અમૃત છે, ગાયનું દૂધ પીનારી પ્રજા હંમેશાં વીર્યવાન, બુદ્ધિમાન, દીાિય, જગતમાં નામ કાઢનારી હોય છે. ભા૨તમાં જ્યારે ગાયના દૂધની નદીઓ વહેતી હતી ત્યારે આપણો દેશ ભમંડલ ઉ૫૨ સર્વશ્રેષ્ઠ ગણાતો. આપણે અહીં જગતભ૨માંથી વિદ્યાર્થીઓ ભણવા આવતા. આપણાં સ્ત્રીપુરુષો હપુષ્ટ, સુંદર, મેઘાવી, દીપિક હતાં. ગાયનું ધારોષ્ણ દૂધ-શેઢકડું દૂધ અમૃત સમાન છે. દવામાં પૈસા બગાડતા અને શ૨ી૨ને પાયમાલ, થતાં આપણા દેશમાં શેઢકડું દૂધ મળે તેવી વ્યવસ્થા થાય તો અબજોની દવાઓની જરૂ૨ નહીં રહે. જો તાજું તરતનું આવેલું દૂધ ન મળે તો પછી દૂધને ધીમા તાપે ઉભરણ આવતાં સુધી ઉકાળીને પીવામાં લેવું જોઇએ. કાચું દૂધ કદી ન પીવું જો ઈ.ઓ. . દૂધમાં જોત-જોતામાં જીવાણુંઓ પ્રવેશ કરે
કા૨ણ
છે.
બકરીનું દૂધ ઃ ગાયના દૂધના જેવું જ બકરીનું દૂધ છે. મનુષ્યશીરન ધાતુઓ સાથે બકરીની ધાતુઓનું સામ્ય છે. બક૨ી વનસ્પતીનો પાલો જ ખાય છે. આખો દિવસ સૂર્યના અનુસંધાન પાન ૪ ઉપર
Conta-2
