________________
સહજાનંદ સ્વામીના ઉપદેશ પ્રારબ્ધકર્મ મોટા મોટા મહાત્મા પુરુષો, સમર્થ જ્ઞાની, મહર્ષિ વગેરે કોઈએ ભોગવીને જ ઓછું કરેલું છે. તે કર્મ અન્યથા કરનાર એક પરમાત્મા જ છે.
મનુષ્યને પોતાનાં કર્મ પ્રમાણે સુખદુઃખ ભોગવવાં પડે છે, જે ભગવાનનો ભકત હોય તેને જેટલું દુ:ખ થાય છે તે તુચ્છ પદાર્થને અર્થે ભગવાનની આજ્ઞા લોપવે કરીને થાય છે. જેટલું સુખ થાય તે ભગવાનની આજ્ઞા પાળવે કરીને થાય છે. ( શિક્ષાપત્રી'માં એકાદશ નિયમ વિસ્તારપૂર્વક વર્ણવેલા છે. ત્યાગાશ્રમી અને ગૃહસ્થાશ્રમી દરેકને એ પાળવાના છે. આ સંપ્રદાયમાં ત્યાગી ગૃહસ્થ એકાદશ નિયમો સાયં પ્રાર્થના સમયે ભાગવત પ્રતિમા સમક્ષ હંમેશાં પ્રતિજ્ઞારૂપે બોલવાના હોય છે. તે નિયમો નીચે પ્રમાણે છેઃ
હિંસા ન કરવી જનકી, પર ત્રિયા સંગકો ત્યાગ માંસ ન ખાવત, મઘકું, પીવત નહિ૪ બડ ભાગ. "વિધવા; સ્પર્શત નહીં, કરત ન આત્મઘાત; ચોરી ન કરની કાકી, કલંક ન કોઈકું લગાત. નિંઠત નહિ કોઈ દેવકું, બિન ખપતો નહિ ખાત;" વિમુખ જીવ કે વદનસે કથા સૂની નહિં જાત.
– પ્રેમાનંદ સ્વામી આહારશુદ્ધિ સહજાનંદ સ્વામીએ આહારશુદ્ધિ પર ઘણે જ ભાર મૂક્યો છે. આહારશુદ્ધિથી અંતઃકરણ શુદ્ધ થાય છે. અંત:કરણ શુદ્ધ થાય, ત્યારે આત્મા-પરમાત્માના સ્વરૂપની સ્મૃતિ કાયમ રહ્યા કરે. શ્રી શંકરાચાર્યે સાધનચતુષ્ટય ઉપર ભાર મૂક્યો છે. સહજાનંદ સ્વામીએ સ્વામીનારાયણ સંપ્રદાયમાં
